Καθώς πλησιάζουμε στην εορταστική περίοδο, η συζήτηση για το κόστος του χριστουγεννιάτικου τραπεζιού «ανάβει» για τα καλά. Ωστόσο, φέτος, πέρα από τις συνήθεις πληθωριστικές πιέσεις, η αγορά βρίσκεται αντιμέτωπη με μια νέα, δομική πραγματικότητα: Την έλλειψη ελληνικού κρέατος…
Οι καταναλωτές που θα αναζητήσουν το παραδοσιακό ελληνικό χοιρινό, το αρνί ή το κατσίκι για το γιορτινό τραπέζι, ενδέχεται να βρεθούν μπροστά σε δύο δυσάρεστες εκπλήξεις: Είτε θα δυσκολευτούν να το βρουν, είτε θα κληθούν να το πληρώσουν ως προϊόν πολυτελείας!
Στη «Σκιά» των 400.000 Θανατώσεων…
Όπως είχαμε αναλύσει σε προηγούμενο άρθρο, η ελληνική κτηνοτροφία δέχθηκε φέτος ένα πρωτοφανές πλήγμα. Η θανάτωση περισσότερων από 400.000 αιγοπροβάτων λόγω της πανώλης και της ευλογιάς δεν ήταν απλώς ένα στατιστικό στοιχείο. Ήταν μια βίαιη αφαίρεση παραγωγικής δυναμικής από την αγορά.
Αυτή η έλλειψη δημιουργεί ένα ντόμινο στην αγορά κρέατος:
1. Έλλειψη Αμνοεριφίων: Η μειωμένη προσφορά ελληνικού αρνιού και κατσικιού ανεβάζει την τιμή τους σε απαγορευτικά επίπεδα για το μέσο νοικοκυριό.
2. Μετατόπιση Ζήτησης: Ο καταναλωτής, μη μπορώντας να αγοράσει ακριβό αιγοπρόβειο κρέας, στρέφεται μαζικά στο χοιρινό και την γαλοπούλα.
3. Πίεση στο Χοιρινό: Η εγχώρια χοιροτροφία, ήδη πιεσμένη από το υψηλό κόστος παραγωγής, αδυνατεί να καλύψει την αυξημένη ζήτηση και είτε ανεβαίνει η τιμή, είτε πάμε σε μαζικές εισαγωγές.
Το κενό που αφήνει η ελληνική παραγωγή δεν μπορεί να μείνει άδειο. Η αγορά, όπως και η φύση, απεχθάνεται το κενό και όπου υπάρχει αυτό καλύπτεται με ταχύτατους ρυθμούς. Φέτος, περισσότερο από κάθε άλλη χρονιά, το χριστουγεννιάτικο τραπέζι θα «μιλάει» ξένες γλώσσες…
Μη σας φανεί περίεργο αν το χοιρινό από την Ολλανδία και τη Δανία, αμνοερίφια από τη Ρουμανία και την Ισπανία κατακλύσουν την αγορά για να συγκρατήσουν τις τιμές και να γεμίσουν τα ράφια.
Το οικονομικό παράδοξο είναι σαφές: Ενώ η Ελλάδα είναι μια χώρα με βαθιά κτηνοτροφική παράδοση, αναγκάζεται τελικά να εξάγει συνάλλαγμα για να καλύψει τις βασικές διατροφικές ανάγκες των εορτών.
Το «δώρο των Χριστουγέννων» του Έλληνα καταναλωτή θα καταλήξει, ουσιαστικά, στις τσέπες των Ευρωπαίων κτηνοτρόφων που κατάφεραν να διατηρήσουν την παραγωγή τους ανταγωνιστική.
Τι σημαίνει αυτό πρακτικά για την τσέπη μας;
- Το Ελληνικό ως Premium: Το ντόπιο κρέας θα πωλείται φέτος με «καπέλο» μοναδικότητας. Όποιος επιμένει ελληνικά, θα πρέπει να πληρώσει την σπανιότητα. Το ερώτημα είναι: Πόσοι μπορούν πλέον να διαθέσουν μεγάλο μέρος του οικογενειακού προϋπολογισμού για αυτή την… σπανιότητα;
- Ο «Εισαγόμενος» Πληθωρισμός: Ακόμα και τα εισαγόμενα κρέατα δεν θα είναι φθηνά. Η αυξημένη ζήτηση σε όλη την Ευρώπη και το κόστος μεταφορικών κρατούν τις τιμές ψηλά.
- Τα Συνοδευτικά: Αν προσθέσουμε την υψηλή τιμή του ελαιολάδου (που παραμένει ακριβό στο ράφι) και των λαχανικών, το συνολικό κόστος του τραπεζιού αναμένεται να είναι αισθητά αυξημένο σε σχέση με πέρυσι.
Τα φετινά Χριστούγεννα θα είναι ένα reality check για την ελληνική οικονομία. Η ακρίβεια στο ράφι δεν είναι πλέον θέμα «κερδοσκοπίας» (μόνο), αλλά και θέμα επάρκειας. Όπως προκύπτει ξεκάθαρα από το νόμο προσφοράς και ζήτησης, όταν η παραγωγική βάση μιας χώρας συρρικνώνεται, οι επιλογές λιγοστεύουν και οι τιμές ανεβαίνουν. Το εορταστικό τραπέζι του 2025 θα μας υπενθυμίσει, με τον πιο νόστιμο αλλά και ακριβό τρόπο, ότι η στήριξη του πρωτογενούς τομέα δεν είναι πολυτέλεια, αλλά προϋπόθεση για να τρώμε φθηνά και ποιοτικά προϊόντα.
