Ροή
Το πακέτο για το ρεύμα διαμορφώνεται πλέον στα 2 δισ. ευρώ για το δεύτερο εξάμηνο του 2022, αν υπολογισθεί μόνο το ποσό που θα πρέπει να συνεισφέρει το κράτος, από 850 εκατ. ευρώ που ήταν η αξία του πριν από λίγους μήνες. Και τούτο γιατί η επιδότηση ρεύματος γίνεται πλέον υπό την υπόθεση τιμής χονδρικής πάνω από 500 ευρώ η μεγαβατώρα έναντι 225 ευρώ την άνοιξη...
Σύμφωνα με πληροφορίες, η εκτίμηση είναι ότι μόνο τον Σεπτέμβριο οι ανάγκες κρατικής στήριξης ξεπερνούν κατά πολύ τα 500 εκατομμύρια ευρώ. Οι πρώτες εκτιμήσεις μιλούν για ένα κόστος περίπου 750 - 800 εκατομμυρίων ευρώ, χωρίς να είναι ακόμα γνωστό το τελικό ποσό (σ.σ. έναντι 250 εκατομμυρίων ευρώ τον Αύγουστο και έναντι συνολικού κόστους για τον Σεπτέμβριο στα 1,9 δισ. ευρώ, μαζί με τη στήριξη από άλλες πηγές π.χ. δικαιώματα ρύπων, έσοδα ΑΠΕ ή φορολόγηση υπερκερδών).
Με βάση τα ίδια σενάρια, τα οποία διαμορφώθηκαν τις προηγούμενες μέρες, οι ανάγκες για στήριξη το τελευταίο τρίμηνο του 2022, από τον Οκτώβριο και μετά μόνο από τα κρατικά ταμεία υπολογίζονται ελαφρά χαμηλότερες: Έως 400 εκατομμύρια ευρώ το μήνα. Και τούτο με τη λογική και της εξομάλυνσης του μίγματος παραγωγής ρεύματος (σ.σ. με περισσότερα υδροηλεκτρικά, ΑΠΕ και άλλες πηγές όσο αλλάζει η εποχή), αλλά και με ένα σχετικά αλλά όχι πολύ «κακό» σενάριο για την πορεία του φυσικού αερίου.
Η έκρηξη τιμών
Ωστόσο, πλέον το οικονομικό επιτελείο περιμένει να δει τι θα γίνει σε δυο «εξωτερικά» μέτωπα. Από τη μία πλευρά, το νέο ανοδικό ράλι που καταγράφεται στο φυσικό αέριο (η τιμή σημειώνει νέο ρεκόρ σήμερα προς τα 310 ευρώ ανά μεγαβατώρα) αυξάνει τις ανάγκες για κρατική συνεισφορά. Άγνωστο ακόμη πόσο.
Από την άλλη πλευρά, η ίδια η κρίση τιμών αυξάνει τις πιέσεις και για μία ευρωπαϊκή λύση στο θέμα. Μόνο που, εξηγούν αρμόδιες πηγές, η εν λόγω λύση δεν είναι ορατή ακόμη σε κανένα τεχνοκρατικό ή πολιτικό επίπεδο στους θεσμούς της ΕΕ. Επιχειρούνται, σύμφωνα με δημοσιεύματα, απόπειρες για σύγκλιση έκτακτης Συνόδου Κορυφής από την Τσεχική Προεδρία, ενώ πρωτοβουλίες αρχίζουν να ξεδιπλώνονται (ξανά) από τον Νότο, που δυστυχώς χάνει πλέον τον μοχλό πίεσης του Μάριο Ντράγκι, με τα κράτη του «Βορά» να κινούνται αυτόνομα και σε κατευθύνσεις που δεν είναι βέβαιο αν βοηθούν σε κοινή λύση το επόμενο διάστημα και ειδικά έως... τη ΔΕΘ.
Το πακέτο της ΔΕΘ
Η κυβέρνηση, έχοντας ήδη διαμορφώσει μία πρώτη μαγιά μέτρων στήριξης και μόνιμων παρεμβάσεων για φέτος και για το 2023 ενόψει της ΔΕΘ, περιμένει τις επόμενες ημέρες να δει πως θα διαμορφωθούν αυτά τα δύο εξωγενή μέτωπα, αλλά και τι πραγματικά περιθώρια θα δείξει ο τελικός «λογαριασμός» στην εσωτερική οικονομία, η οποία προς το παρόν δείχνει ισχυρά στοιχεία ανθεκτικότητας. Αναμένονται λοιπόν τα στοιχεία για τα έσοδα, για τον τουρισμό και για το ΑΕΠ.
Οι τελικές αποφάσεις θα καταγραφούν (ως επιπλέον ποσό) στον συμπληρωματικό προϋπολογισμό, ο οποίος θα κατατεθεί το πιθανότερο τον Σεπτέμβριο προς ψήφιση στη Βουλή.
Ο ΥΠΟΙΚ Χρήστος Σταϊκούρας κάνει κατ' επανάληψη σαφές πως πέραν του πακέτου για το ρεύμα περιθώρια υπάρχουν αλλά δεν είναι πολλά και περιορίζονται όσο η κρίση οξύνεται. Πηγές του οικονομικού επιτελείου εξηγούν πως πρώτο μέλημα συνεχίζει να είναι η πλήρης κάλυψη του κόστους στο ρεύμα, όπως συνέβη τον Σεπτέμβριο. Και τούτο με τη λογική ότι είναι το βασικό εργαλείο για να θωρακισθούν τα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις, για να συγκρατηθεί η επέκταση των ανατιμήσεων αλλά και να διατηρηθεί όσο το δυνατό περισσότερο το κλίμα στην οικονομία και στους καταναλωτές, το οποίο επηρεάζεται όλο και πιο πολύ τον τελευταίο καιρό και «εξωγενώς» από τα νέα για για έναν δύσκολο χειμώνα ειδικά στη Βόρεια Ευρώπη.
Θέρμανση και εξοικονόμηση
Στο τραπέζι είναι και το ζήτημα της ενεργειακής κάλυψης όσων νοικοκυριών χρησιμοποιούν το φυσικό αέριο ως μέσο θέρμανσης. Με ένα από τα σενάρια σε αυτή την περίπτωση να μην είναι η άμεση στήριξη, αλλά τα κίνητρα ή η παρότρυνση για αλλαγή του τρόπου θέρμανσης (π.χ. με ρεύμα). Επίσης, έχουν αρχίσει να τίθενται επί τάπητος και σκέψεις για κίνητρα-μεθόδους εξοικονόμησης ενέργειας στο πρότυπο των συστάσεων της ΕΕ και των πρακτικών σε άλλα κράτη.
Στο πεδίο της λειτουργίας του δημοσίου, η κυβέρνηση επαναϋπολογίζει το κατά πόσο θα απαιτηθεί επιπλέον χρηματοδότηση για την κάλυψη των ενεργειακών αναγκών φέτος και το 2023. Έχει ήδη προβλεφθεί δαπάνη 500 εκατ. ευρώ για τις αυξημένες ανάγκες του δημοσίου και υπολογίζονται τα νέα δεδομένα όχι μόνο λόγω του ρεύματος και του φυσικού αερίου, αλλά και του μειωμένου (ενδεχομένως σε σχέση με τις προηγούμενες εκτιμήσεις) κόστους για πετρέλαιο θέρμανσης.
Στο πεδίο των καυσίμων, ανάλογα με την πορεία των τιμών θεωρείται πιθανή (αλλά όχι βέβαιη) μία τρίτη κατά σειρά παράταση του fuel pass, ενδεχομένως με αλλαγές στη δομή (και λόγω της απροθυμίας πολλών να χρησιμοποιήσουν την ηλεκτρονική κάρτα). Επίσης, στο τραπέζι είναι και η παράταση της επιδότησης του ντίζελ τους τελευταίους τρεις μήνες του 2022. Επιπλέον, παραμένει το νέο επίδομα θέρμανσης με πιθανώς αυξημένα/διευρυμένα κριτήρια σε σχέση με πέρυσι. Τέλος, εξετάζεται η πρόταση για μία νέα «επιταγή ακρίβειας», όπως και το ζήτημα των αναδρομικών στους συνταξιούχους.
