Τη βάση για την πιλοτική λειτουργία Δικτύου Υποστηριζόμενης Απασχόλησης (ΥΑ) Ατόμων με Σοβαρά Ψυχοκοινωνικά Προβλήματα (ΑμΣΨΠ), με την δημιουργία και λειτουργία πέντε Εξιδεικευμένων Γραφείων, επιχειρεί να θέσει το Υπουργείο Υγείας, με πρόσκληση που ανήρτησε προ ημερών για την υποβολή πρότασης φορέων στο «ΤΠΑ Υγείας».
Το έργο, με χρηματοδότηση ύψους 1.740.000 ευρώ, χωρίζεται σε δύο διακριτές Δράσεις. Η 1η αφορά στην πιλοτική λειτουργία τεσσάρων Εξιδεικευμένων Γραφείων Υποστηριζόμενης Απασχόλησης (ΕΓΥΑ) για ΑμΣΨΠ, τα οποία θα λειτουργήσουν εντός των γεωγραφικών ορίων:
• Της 1ης ΥΠΕ Αττικής, και συγκεκριμένα στην Περιφερειακή Ενότητα Κεντρικού Τομέα Αθηνών (1 Γραφείο) και την Περιφερειακή Ενότητα Δυτικού Τομέα Αθηνών (1 Γραφείο)
• Της 4ης ΥΠΕ Μακεδονίας & Θράκης και συγκεκριμένα στην Περιφερειακή Ενότητα Θεσσαλονίκης (1 Γραφείο)
• Της 6ης ΥΠΕ Πελοποννήσου, Ιονίων Νήσων, Ηπείρου και Δυτικής Ελλάδας και συγκεκριμένα στην Περιφερειακή Ενότητα Αχαΐας (1 Γραφείο)
Η 2η Δράση αφορά στην Πιλοτική λειτουργία ενός ΕΓΥΑ για ΑμΣΨΠ και ειδικότερα για Άτομα με Διαταραχή Αυτιστικού Φάσματος (ΔΑΦ), υψηλής και μέσης λειτουργικότητας, το οποίο θα λειτουργήσει εντός των γεωγραφικών ορίων της 1ης ΥΠΕ Αττικής και συγκεκριμένα στην Περιφερειακή Ενότητα Κεντρικού Τομέα Αθηνών.
Είναι γνωστό ότι τα ΑμΣΨΠ αντιμετωπίζουν διάφορες δυσκολίες και προκλήσεις στην εύρεση και διατήρηση εργασίας, όπως το στίγμα και οι διακρίσεις κατά τη διαδικασία πρόσληψης. Παράλληλα, οι εργοδότες ενδέχεται να έχουν περιορισμένη γνώση και κατανόηση των ψυχοκοινωνικών προβλημάτων και να μην είναι εξοπλισμένοι για να παρέχουν τις απαραίτητες διευκολύνσεις στα συγκεκριμένα άτομα, με αποτέλεσμα να εμποδίζονται οι προοπτικές απασχόλησης.
Οι παρεμβάσεις
Όπως επισημαίνεται στη σχετική πρόσκληση, «η πιο ολοκληρωμένη παρέμβαση που αφορά σε προγράμματα ένταξης στην εργασία ΑμΣΨΠ είναι η 20ετής υλοποίηση επιχειρηματικών δραστηριοτήτων από τις Μονάδες Ψυχικής Υγείας (ΜΨΥ), τους Κοινωνικούς Συνεταιρισμούς Περιορισμένης Ευθύνης (ΚΟΙΣΠΕ)».
Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρατίθενται, σχεδόν είκοσι χρόνια από την σύσταση του πρώτου ΚΟΙΣΠΕ Δωδεκανήσου στη Λέρο, το 2002, έχουν δημιουργηθεί τριάντα Κοινωνικοί Συνεταιρισμοί, με κύριες δράσεις αυτές της καθαριότητας και της εστίασης, μέσα από τις οποίες έχουν βρει διέξοδο στην εργασία πολλά ΑμΣΨΠ.
Περαιτέρω, το 2020 στον ν. 4675/2020 (Α΄ 54) περί Πρόληψης, προστασίας και προαγωγής της υγείας και ανάπτυξης των υπηρεσιών δημόσιας υγείας, προβλέφθηκε στο άρθρο 4 η θεσμοθέτηση του Εθνικού Προγράμματος Ψυχοκοινωνικής Ένταξης και Αποκατάστασης για άτομα με σοβαρά Ψυχοκοινωνικά Προβλήματα μέσω της εργασίας (ως μίας παρέμβασης τριτογενούς πρόληψης), στο πλαίσιο των επιμέρους προγραμμάτων του Εθνικού Σχεδίου Δημόσιας Υγείας και των Δράσεων Πρόληψης «Σπύρος Δοξιάδης».
Σημειώνεται, επίσης, ότι στο Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την Ψυχική Υγεία 2021-2030, μεταξύ των δέκα αξόνων δράσης, υπάρχει ο 8ος ΑΞΟΝΑΣ: «Ενίσχυση της ένταξης ατόμων με προβλήματα ψυχικής υγείας στην αγορά εργασίας και ανάπτυξη προγραμμάτων για την προστασία της ψυχικής υγείας των εργαζομένων».
«Η υλοποίηση των ανωτέρω δύναται να επιτευχθεί με την ενίσχυση του ρόλου των ΚΟΙΣΠΕ ως Μονάδων Ψυχικής Υγείας και την δημιουργία και λειτουργία Εξειδικευμένων Γραφείων Υποστηριζόμενης Απασχόλησης (ΕΓΥΑ) σε αυτούς. Τα ΕΓΥΑ σε συνεργασία με Υπηρεσίες Ψυχικής Υγείας, με εργοδότες, με την Δημόσια Υπηρεσία Απασχόλησης (ΔΥΠΑ) και άλλους φορείς θα δημιουργήσουν τις προϋποθέσεις εργασίας περισσότερων ατόμων με σοβαρά ψυχοκοινωνικά προβλήματα, με υψηλότερο εκπαιδευτικό επίπεδο και περισσότερες δεξιότητες, τόσο σε επιχειρήσεις του ιδιωτικού τομέα όσο και σε οργανισμούς του δημοσίου τομέα», αναφέρει η πρόσκληση, σημειώνοντας ότι «η ανάγκη είναι όλως ιδιαιτέρως μεγαλύτερη για τα άτομα με ΔΑΦ υψηλής και μέσης λειτουργικότητας τα οποία, παρά την ικανότητα και καταλληλόλητα προς εργασία, βιώνουν εργασιακό και ευρύτερα κοινωνικό αποκλεισμό».
