Μπορεί οι προγραμματισμένοι πλειστηριασμοί ακινήτων και η επικείμενη αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών να έχουν αναδείξει το 2018 ως έτος «ορόσημο» για την κτηματαγορά, ωστόσο το νέο έτος δεν αποκλείεται να επιφυλάσσει για την αγορά ακινήτων πρόσθετες προκλήσεις σχετιζόμενες με τον Οργανισμό Εθνικού Κτηματολογίου.
Το νομοσχέδιο του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας για τη «Σύσταση του Οργανισμού Εθνικού Κτηματολογίου», η δημόσια διαβούλευση του οποίου ολοκληρώθηκε χθες, έχει ξεσηκώσει θύελλα αντιδράσεων, καθώς ανατρέπει ένα εδραιωμένο και συνταγματικά κατοχυρωμένο πλαίσιο, συστήνοντας έναν δημόσιο δυσκίνητο και τεράστιο οργανισμό, με πολλά προβλήματα νομιμότητας.
Αυτό όμως που έχει ήδη γίνει ορατό είναι πως ο Οργανισμός Εθνικού Κτηματολογίου που σύμφωνα με το νομοσχέδιο έχει ως σκοπό τη «διασφάλιση της αξιοπιστίας, δημοσιότητας και διαθεσιμότητας των χωρικών και νομικών δεδομένων που αφορούν την ακίνητη ιδιοκτησία», δεν θα μπορέσει να λειτουργήσει.
Αυτό όχι μόνον διότι η κατάργηση των υποθηκοφυλακείων είναι αντισυνταγματική, καθώς η λειτουργία τους προβλέπεται από το άρθρο 92 του Συντάγματος, αλλά διότι η δομή του νέου οργανισμού είναι χαοτική. Είναι ενδεικτικό πως βάσει του νομοσχεδίου ο Οργανισμός Εθνικού Κτηματολογίου θα διαδεχτεί την Εθνικό Κτηματολόγιο και Χαρτογράφηση ΑΕ, η οποία θα καταργηθεί χωρίς να τεθεί σε εκκαθάριση και να διαγραφεί από το Γενικό Εμπορικό Μητρώο!
Η ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος θέλοντας να επιταχύνει τη δημιουργία του κτηματολογίου έρχεται να ταυτίσει τη κτηματογράφηση γης με την κτηματογράφηση δικαιωμάτων, δηλαδή το καθορισμό της θέσης και των ορίων των ακινήτων με τη δημοσιότητα των εγγραπτέων δικαιωμάτων και βαρών τους (κάτι που ήδη υπάρχει), δημιουργώντας ένα φαραωνικό οργανισμό.
Η αντίδραση της αγοράς για το νομοσχέδιο Σταθάκη είναι ξεκάθαρη. «Το σχέδιο αυτό σε τίποτε δεν φαίνεται να βελτιώνει την καθημερινότητα των συναλλαγών των πολιτών, ή την ασφάλεια των ιδιοκτησιακών του τίτλων. Το μόνο ορατό χαρακτηριστικό του είναι η εκδίωξη όλων των υπηρετούντων ιδιαίτερα έμπειρων νομικών (αμίσθων υποθηκοφυλάκων και δικηγόρων του Κτηματολογίου) από τις θέσεις τους, η οποία δεν κρύβεται από την επί του παρόντος ανάθεση στους σε νομικούς των διοικητικών καθηκόντων προισταμένων των κτηματολογικών γραφείων, και η πλήρης παράδοσή του στους τεχνικούς, όπως είναι και ο αρχικός σχεδιασμός του θεσμού», ανέφερε χθες η ΠΟΜΙΔΑ, τονίζοντας ότι η παραφυλακή των τίτλων της ιδιοκτησίας ήταν, είναι και πρέπει να παραμείνει έργο ανεξάρτητων νομικών, υπό την εποπτεία και την εγγύηση του υπουργείου Δικαιοσύνης, όπως ορίζει και το Σύνταγμα.
Το νομοσχέδιο αναφέρει πως μετά τη ψήφισή του οι σημερινοί προϊστάμενοι των έμμισθων υποθηκοφυλακείων και οι άμισθοι υποθηκοφύλακες θα πρέπει να χορηγήσουν στον Οργανισμό Εθνικού Κτηματολογίου όλα τα απαραίτητα στοιχεία για τη μεταφορά της άσκησης αρμοδιότητας, όπως ενδεικτικά τα στοιχεία που αφορούν στο προσωπικό, τον εξοπλισμό και στις μισθώσεις ακινήτων. Δεδομένου ότι σήμερα μόνον τα βιβλία των υποθηκοφυλακείων ανήκουν στο Δημόσιο και όλος ο εξοπλισμός των άμισθων υποθηκοφυλακείων αποτελεί ιδιοκτησία των υποθηκοφυλάκων αναμένεται να ακολουθήσει βροχή αγωγών που θα παραλύσει το σύστημα.
Αυτό που πλέον φοβάται η αγορά είναι πως με αφορμή το νομοσχέδιο του υπουργείου Περιβάλλοντος θα παγώσουν οι καταχωρήσεις τίτλων και οι μεταβιβάσεις ακινήτων θα ανασταλούν. Αυτό αφενός θα επιδράσει συνολικά στην αγορά, αφετέρου θα πλήξει τα δημόσια έσοδα, καθώς από τους φόρους μεταβίβασης ακινήτων το Δημόσιο προσβλέπει να εισπράξει 200 εκατ. ευρώ το 2018.
