Σημαντικές δράσεις ενίσχυσης των επιχειρήσεων μέσω ΕΣΠΑ προετοιμάζει το οικονομικό επιτελείο για το 2026. Στο επίκεντρο μπαίνουν οι εξαγωγικές δραστηριότητες, η αγροτική παραγωγή, η καινοτομία και η αμυντική βιομηχανία.
Τους πρώτους μήνες του 2026 αναμένεται η νέα δράση «Παράγουμε Εδώ» που θα ενισχύσει με 50 εκατ. ευρώ παραγωγικές μικρομεσαίες επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται σε τομείς όπως: Φαρμακευτικά προϊόντα, ιατροτεχνολογικός εξοπλισμός και υλικά, χημικά προϊόντα και πλαστικά, βασικά μέταλλα, ηλεκτρονικά, ηλεκτρικός εξοπλισμός και συσκευές, βιομηχανικά μηχανήματα, μεταφορικός εξοπλισμός καθώς και καταναλωτικά βιομηχανικά προϊόντα (ένδυση, υπόδηση, έπιπλα).
Οι δράσεις που έρχονται το 2026
Πέρα από το «Παράγουμε Εδώ» στον σχεδιασμό της επόμενης χρονιάς, σύμφωνα με την εισηγητική έκθεση του κρατικού προϋπολογισμού του 2026, περιλαμβάνονται δράσεις όπως:
- νέα δράση του Προγράμματος Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης για την ενίσχυση επενδυτικών σχεδίων για νέες αλλά και για υφιστάμενες πολύ μικρές και μικρές επιχειρήσεις σε περιοχές Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης (Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας και Δήμοι Μεγαλόπολης, Τρίπολης, Γορτυνίας και Οιχαλίας),
- δράση 70 εκατ. ευρώ για την ενίσχυση της αυτοαπασχόλησης πτυχιούχων που ενδιαφέρονται να αναπτύξουν νέα επιχειρηματική δραστηριότητα,
- χρηματοδότηση δράσης για τις επιχειρήσεις που θα επενδύσουν στην ανάπτυξη ή/και στην παραγωγή στους τομείς των ψηφιακών τεχνολογιών, της βιοτεχνολογίας και των καθαρών και αποδοτικών ως προς τη χρήση των πόρων τεχνολογιών, με προϋπολογισμό 50 εκατ. ευρώ (ευρωπαϊκή πρωτοβουλία STEP),
- αύξηση κατά 300 εκατ. ευρώ του εγγυοδοτικού προγράμματος InvestEU, στο πλαίσιο του ΤΑΑ, για τη στήριξη των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και με στόχο να κινητοποιηθούν δάνεια ύψους 3,6 δισ. ευρώ, τα οποία θα στηρίξουν τουλάχιστον 25.000 μικρομεσαίες επιχειρήσεις σε όλη τη χώρα,
- θεσμοθέτηση νέων ταμείων το 2026, όπως το Ταμείο Αγροτικής Επιχειρηματικότητας (έως 170 εκατ. ευρώ), το Ταμείο Εγγυοδοσίας DeLFI Plus (έως 500 εκατ. ευρώ) και το Patent Fund (41,4 εκατ. ευρώ) για τη στήριξη της κατοχύρωσης ευρεσιτεχνιών.
- υπερεκπτώσεις επενδυτικών δαπανών με στόχο την ενίσχυση των ιδιωτικών επενδύσεων σε νευραλγικούς τομείς της βιομηχανίας. Προς αυτή την κατεύθυνση οι δαπάνες σε στρατηγικούς τομείς, όπως η άμυνα και η κατασκευή οχημάτων καθώς και αεροσκαφών και των εξαρτημάτων αυτών, θα εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα των επιχειρήσεων, προσαυξημένες κατά 100%. Το μέτρο αφορά σε επενδύσεις της περιόδου 2026 - 2028, με το συνολικό ύψος της φορολογικής έκπτωσης να ανέρχεται στο ποσό των 150 εκατ. ευρώ.
Αναθεώρηση του ΕΣΠΑ - Η εικόνα μέχρι σήμερα
Δεν αποκλείεται πάντως να ενταχθούν και νέα προγράμματα στον σχεδιασμό για τη νέα χρονιά καθώς μέχρι το τέλος του έτους η χώρα μας θα πρέπει να υποβάλλει μια ακόμη αναθεώρηση του ΕΣΠΑ 2021-2027.
Οι τροποποιήσεις που θα γίνουν στο ελληνικό πρόγραμμα αποβλέπουν στην ανακατανομή των πόρων των προγραμμάτων της Πολιτικής Συνοχής προς νέες στρατηγικές προτεραιότητες, όπως η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και η απανθρακοποίηση της οικονομίας, η στήριξη της άμυνας και της ασφάλειας, η οικονομικά προσιτή και βιώσιμη στέγαση, η ασφαλής πρόσβαση στο νερό, η βιώσιμη διαχείριση και η ανθεκτικότητα των υδάτινων πόρων καθώς και η επιτάχυνση της ενεργειακής μετάβασης.
Μέχρι σήμερα η εικόνα των επιμέρους προγραμμάτων της περιόδου είναι η ακόλουθη:
- οι εντάξεις του προγράμματος «Ανταγωνιστικότητα», με συνολικό προϋπολογισμό 3,9 δισ. ευρώ, ανέρχονται σε 2,44 δισ. ευρώ και οι νομικές δεσμεύσεις σε 1,88 δισ. ευρώ,
- οι εντάξεις του προγράμματος «Ψηφιακός Μετασχηματισμός», με συνολικό προϋπολογισμό 928,6 εκατ. ευρώ, ανέρχονται σε 843,2 εκατ. ευρώ και οι νομικές δεσμεύσεις σε 517,5 εκατ. ευρώ,
- οι εντάξεις του προγράμματος «Περιβάλλον και Κλιματική Αλλαγή», με συνολικό προϋπολογισμό 3,61 δισ. ευρώ, ανέρχονται σε 2,58 δισ. ευρώ, ενώ έχουν συναφθεί νομικές δεσμεύσεις ύψους 1,42 δισ. ευρώ,
- οι εντάξεις του προγράμματος «Μεταφορές», με συνολικό προϋπολογισμό 2,22 δισ. ευρώ, ανέρχονται σε 2,46 δισ. ευρώ, ενώ έχουν συναφθεί νομικές δεσμεύσεις ύψους 2,22 δισ. ευρώ,
- οι εντάξεις του προγράμματος «Πολιτική Προστασία», με συνολικό προϋπολογισμό 713,76 εκατ. ευρώ, ανέρχονται σε 645,55 εκατ. ευρώ, ενώ έχουν συναφθεί νομικές δεσμεύσεις ύψους 422,01 εκατ. ευρώ,
- οι εντάξεις του προγράμματος «Ανθρώπινο Δυναμικό και Κοινωνική Συνοχή», με συνολικό προϋπολογισμό 4,16 δισ. ευρώ, ανέρχονται σε 2,87 δισ. ευρώ, ενώ έχουν συναφθεί νομικές δεσμεύσεις ύψους 1,77 δισ. ευρώ,
- οι εντάξεις του προγράμματος «Τεχνική Βοήθεια και Υποστήριξη Δικαιούχων», με συνολικό προϋπολογισμό 509,36 εκατ. ευρώ, ανέρχονται σε 413,33 εκατ. ευρώ, ενώ έχουν συναφθεί νομικές δεσμεύσεις ύψους 355,01 εκατ. ευρώ,
- οι εντάξεις του προγράμματος «Δίκαιη Αναπτυξιακή Μετάβαση», με συνολικό προϋπολογισμό 1,63 δισ. ευρώ, ανέρχονται σε 831,3 εκατ. ευρώ, ενώ έχουν συναφθεί νομικές δεσμεύσεις ύψους 565,7 εκατ. ευρώ,
- οι εντάξεις του προγράμματος «Αλιεία, Υδατοκαλλιέργεια και Θάλασσα», με συνολικό προϋπολογισμό 519,64 εκατ. ευρώ, ανέρχονται σε 225 εκατ. ευρώ, ενώ έχουν συναφθεί νομικές δεσμεύσεις ύψους 145 εκατ. ευρώ,
- οι εντάξεις στα δεκατρία Περιφερειακά Προγράμματα που συγχρηματοδοτούνται από το ΕΤΠΑ και το ΕΚΤ, με συνολικό προϋπολογισμό 8,1 δισ. ευρώ, ανέρχονται σε 5,4 δισ. ευρώ, ενώ έχουν συναφθεί νομικές δεσμεύσεις ύψους 3,3 δισ. ευρώ,
- για τα Προγράμματα Εδαφικής Συνεργασίας 2021 - 2027 με χρηματοδότηση 314,18 εκατ. ευρώ, οι νομικές δεσμεύσεις ανέρχονται σε 185,6 εκατ. ευρώ και
- για τα Προγράμματα των ΤΑΜΕΥ προϋπολογισμού 2,07 δισ. ευρώ, οι εντάξεις ανέρχονται σε 2,14 δισ. ευρώ και οι νομικές δεσμεύσεις σε 1,26 δισ. ευρώ.
