Με τη διαδικασία υποβολής των φορολογικών δηλώσεων να βρίσκεται σε εξέλιξη, οι φορολογούμενοι καλούνται να επιβεβαιώσουν ότι έχουν καλύψει το ελάχιστο απαιτούμενο ποσοστό αποδείξεων προκειμένου να διατηρήσουν το αφορολόγητο τους.
Οι κανόνες για το 2024 δεν έχουν αλλάξει είναι ίδιοι με πέρυσι, όμως συνεχίζουν να δημιουργούν απορίες, ειδικά σχετικά με το ποιες αποδείξεις μετρούν, ποιες εξαιρούνται, αλλά και τι μπορεί να κάνει κάποιος όταν του λείπει ένα ποσό.
Παράλληλα, είναι χρήσιμο να γνωρίζουμε πώς μπορούμε από φέτος να προνοήσουμε για τις αποδείξεις της επόμενης χρονιάς, ώστε να μην επιβαρυνθούμε με πρόσθετο φόρο.
Ποιο είναι το ελάχιστο ποσό αποδείξεων που πρέπει να μαζέψω;
Οι Έλληνες φορολογικοί κάτοικοι πρέπει κάθε χρόνο να πραγματοποιούν ηλεκτρονικές πληρωμές (με κάρτα, e-banking, POS κ.λπ.) που να φτάνουν το 30% του μεγαλύτερου ποσού ανάμεσα στο δηλωμένο και στο τεκμαρτό εισόδημα. Σε περίπτωση μη κάλυψης του απαιτούμενου ποσού, η διαφορά επιβαρύνεται με ποινή 22%, η οποία προστίθεται στον τελικό φόρο εισοδήματος.
Παραδείγματα:
-Φορολογούμενος με εισόδημα 18.000 ευρώ πρέπει να εμφανίσει αποδείξεις 5.400 ευρώ. Αν δηλώσει μόνο 4.000 ευρώ, θα επιβαρυνθεί με πρόστιμο 308 ευρώ (22% × 1.400 ευρώ).
-Κάποιος με τεκμαρτό εισόδημα 12.000 ευρώ (π.χ. λόγω κατοχής Ι.Χ. και ακινήτων), αλλά μηδενικά πραγματικά έσοδα, υποχρεούται επίσης σε αποδείξεις 3.600 ευρώ.
Τι κάνω όταν δεν έχω συγκεντρώσει το απαιτούμενο ποσό αποδείξεων;
Κάθε χρόνο, οι τράπεζες αποστέλλουν αυτόματα στην ΑΑΔΕ τα στοιχεία με τις δαπάνες που έχουν καταγράψει για κάθε φορολογούμενο. Τι συμβαίνει, όμως, όταν οι αποδείξεις που αποστέλλονται αυτόματα δεν επαρκούν για να καλύψουν το απαιτούμενο ποσοστό;
Σε αυτή την περίπτωση, ο φορολογούμενος μπορεί να προσθέσει το επιπλέον ποσό στον κωδικό 049 της δήλωσης, εφόσον έχει πραγματοποιήσει σχετικές δαπάνες που δεν εμφανίζονται ηλεκτρονικά, αλλά έχει κρατήσει τα απαιτούμενα δικαιολογητικά.
Τα αποδεκτά δικαιολογητικά περιλαμβάνουν:
-αποδείξεις πληρωμής,
-την κίνηση τραπεζικού λογαριασμού ή
-αποδείξεις μέσω POS.
Η φορολογική αρχή δεν ζητά αυτά τα δικαιολογητικά κατά την υποβολή της δήλωσης, ωστόσο ο φορολογούμενος οφείλει να τα διαφυλάξει για 5 χρόνια. Για τις φετινές δηλώσεις που αφορούν το έτος 2024, αυτό σημαίνει έως τις 31/12/2030.
Τι μπορούμε να κάνουμε από τώρα για τις δηλώσεις του 2025;
Όσο βρισκόμαστε εντός του έτους, μπορούμε να προνοήσουμε εγκαίρως για τις αποδείξεις που θα χρειαστούμε στη δήλωση της επόμενης χρονιάς.
Αν γνωρίζουμε (κατά προσέγγιση) το ετήσιο εισόδημά μας, μπορούμε εύκολα να υπολογίσουμε από τώρα το 30% που θα απαιτηθεί σε ηλεκτρονικές αποδείξεις.
Μέσα από την πλατφόρμα της ΑΑΔΕ υπάρχει η δυνατότητα να παρακολουθούμε σε πραγματικό χρόνο πόσες αποδείξεις έχουμε ήδη συλλέξει. Έτσι μπορούμε να γνωρίζουμε πόσες απομένουν να καλύψουμε μέχρι το τέλος της χρονιάς.
Επιπλέον, διαβάζοντας προσεκτικά ποιες αποδείξεις υπολογίζονται και ποιες μετρούν διπλά, μπορούμε να κάνουμε τον απαραίτητο προγραμματισμό, ώστε να μην βρεθούμε του χρόνου να κυνηγάμε δαπάνες... για την προηγούμενη χρονιά!
Ποιες αποδείξεις υπολογίζονται;
Το αφορολόγητο «χτίζεται» με ηλεκτρονικές αποδείξεις, τις οποίες οι φορολογούμενοι πρέπει να συγκεντρώνουν καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους. Όσο καλύτερα γνωρίζουμε ποιες δαπάνες μετράνε και φροντίζουμε να τις καλύπτουμε σταδιακά, τόσο πιο εύκολα αποφεύγουμε την επιβολή πρόσθετων φόρων.
Συμπεριλαμβάνονται:
-Συναλλαγές λιανικής (σούπερ μάρκετ, ένδυση, εστίαση)
-Υπηρεσίες (κομμωτήρια, καθαριστήρια, συνεργεία κ.λπ.)
-Δαπάνες υγείας (με ιατρική βεβαίωση και ηλεκτρονική πληρωμή)
-ΔΕΚΟ, τηλεπικοινωνίες, μεταφορικά μέσα (εισιτήρια, ταξί)
-Επισκευές και ανακαινίσεις (υπό την προϋπόθεση καταβολής μέσω e-πληρωμής)
Δεν προσμετρώνται:
-Ενοίκια κατοικιών
-Καταβολές φόρων και τελών (ΕΝΦΙΑ, τέλη κυκλοφορίας)
-Αποπληρωμές δανείων και πιστωτικών καρτών
-Αγορές ακινήτων, οχημάτων και λοιπών επενδυτικών στοιχείων
Οι αποδείξεις που «μετράνε διπλές»
Ειδική πρόβλεψη ισχύει για δαπάνες υγείας: οι πληρωμές για γιατρούς και εξετάσεις, όταν πραγματοποιούνται με ηλεκτρονικά μέσα, μετρούν στο διπλάσιο της αξίας τους για την κάλυψη του αφορολόγητου. Αυτό ισχύει για τα φορολογικά έτη 2022 έως και 2025, αρκεί να ανήκουν στις κατηγορίες που έχει ορίσει η ΕΛΣΤΑΤ.
Ηλεκτρονικές πληρωμές από το εξωτερικό
Αναγνωρίζονται και οι συναλλαγές που πραγματοποιούνται μέσω τραπεζών και παρόχων πληρωμών σε άλλα κράτη-μέλη της Ε.Ε. ή του Ε.Ο.Χ. (π.χ. Revolut), υπό την προϋπόθεση ότι πληρούν τις προδιαγραφές της ελληνικής φορολογικής νομοθεσίας.
Εξαιρέσεις και μειωμένες υποχρεώσεις
Από την υποχρέωση ηλεκτρονικών αποδείξεων εξαιρούνται ή υπάγονται σε ειδικές ρυθμίσεις οι εξής κατηγορίες:
-Συνταξιούχοι άνω των 70 ετών
-Άτομα με αναπηρία 80% και άνω
-Κάτοικοι ορεινών ή απομακρυσμένων περιοχών (κάτω των 500 κατοίκων)
-Μακροχρόνια νοσηλευόμενοι, κρατούμενοι, φαντάροι
Και αν δεν έχω εισόδημα;
Ακόμα και φορολογούμενοι χωρίς δηλωθέν εισόδημα έχουν υποχρέωση κάλυψης αφορολόγητου μέσω e-αποδείξεων, εφόσον προκύπτουν τεκμαρτές δαπάνες διαβίωσης (όπως κατοχή Ι.Χ., συντήρηση ακινήτου). Αν δεν καλυφθεί το απαιτούμενο ποσό, επιβάλλεται αυτόματα έξτρα φόρος 22% στη διαφορά, εκτός αν υπάρχει τεκμηριωμένος λόγος εξαίρεσης.
