Στο «κλείδωμα» χρηματοδότησης για μέρος έργων που σχετίζονται με το σιδηροδρομικό δίκτυο προχώρησε το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών με την ένταξη στο Πρόγραμμα «Μεταφορές 2021-2027» σχετικών πράξεων που αφορούν σε συμβάσεις συνολικού ύψους περίπου 125 εκατ. ευρώ.
Η πρώτη εξ αυτών αφορά στην ένταξη της πράξης «Ηλεκτροκίνηση της νέας διπλής σιδηροδρομικής γραμμής στο τμήμα Κιάτο - Ροδοδάφνη - Β΄ Φάση» (70,6 χλμ., σε παλιό διαγωνισμό είχαν επικρατήσει οι ΤΕΡΝΑ - ΜΕΤΚΑ), του σιδηροδρομικού δικτύου Πειραιάς– Αθήνα – Κιάτο – Πάτρα. Γίνεται αναφορά για συνολική δημόσια δαπάνη 73,4 εκατ. (η συγχρηματοδοτούμενη δημόσια δαπάνη για τον υπολογισμό της στήριξης της Ένωσης ανέρχεται σε 59.114.503,51 ευρώ). Γενικότερα, το έργο αφορά στις απαραίτητες εργασίες για την εγκατάσταση ηλεκτροκίνησης και τηλεπικοινωνιακών συστημάτων στη Νέα Διπλή Σιδηροδρομική Γραμμή Υψηλών Ταχυτήτων "Κιάτο – Ροδοδάφνη", μήκους 70,6 χλμ. περίπου. Επίσης αφορά στην τοποθέτηση αντιθορυβικών ηχοπετασμάτων σε εντοπισμένα σημεία της εν λόγω γραμμής και εργασίες περιβαλλοντικής αποκατάστασης πλησίον των 2 υποσταθμών έλξης (Ξυλοκάστρου και Αιγίου) που πρόκειται να κατασκευαστούν στο πλαίσιο του έργου.
Σύμφωνα με πρόσφατο έλεγχο προόδου του προγράμματος «Μεταφορές 2021 – 2027», και βάσει τελευταίου απολογισμού (Ιούλιος 2025), το έργο βρίσκεται σε φάση υλοποίησης. Η σύμβαση υπεγράφη την 06.07.2022. Το αντικείμενο της Φάσης Α’ περιλαμβάνει εργασίες ύψους 13,9 εκατ. ευρώ που αντιστοιχεί σε ποσοστό περίπου 19,2%. Το αντικείμενο της Φάσης Β περιλαμβάνει τις υπολειπόμενες εργασίες που αντιστοιχούν σε ποσοστό 80,8%. Η πρόοδος του έργου μέχρι τον Ιούλιο 2025 ανέρχονταν σε 54,6% περίπου. Για τη σύνδεση των δυο νέων Υ/Σ έλξης Ξυλοκάστρου και Αιγίου στο Σύστημα, απαιτήθηκαν επί μακρόν συνεννοήσεις με ΑΔΜΗΕ, ο οποίος ανέλαβε τελικά μόνο τον έλεγχο των μελετών και την επίβλεψη των έργων σύνδεσης. Απομένει να διευθετηθεί από την ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΟΙ ΕΛΛΑΔΑΣ Μ.Α.Ε. η χρηματοδότηση και η υλοποίηση των Έργων Σύνδεσης. Οι Συμβάσεις Σύνδεσης με τον ΑΔΜΗΕ υπεγράφησαν την 15-01-2025, με επακόλουθο την δυσκολία τήρησης του χρονοδιαγράμματος κατασκευής των δύο υποσταθμών έλξης. Η εγκεκριμένη καταληκτική ημερομηνία περαίωσης είναι η 12.10.2025. Ο Ανάδοχος έχει αιτηθεί την παράταση της συνολικής προθεσμίας περαίωσης έως το τέλος του 2026.
Η δεύτερη ενέργεια του ΥΠΟΙΚ αφορά στην ένταξη της πράξης «Εγκατάσταση συστήματος σηματοδότησης και ETCS – Level 1 στη μονή σιδηροδρομική γραμμή Θεσσαλονίκη – Ειδομένη (μέσω της νέας παραλλαγής στο τμήμα Πολύκαστρο – Ειδομένη) και αντικατάσταση 37 αλλαγών τροχιάς για τις ανάγκες της σηματοδότησης - Β΄ Φάση» (70,5 χλμ., σε παλιότερο διαγωνισμό είχαν επικρατήσει οι ΑΒΑΞ - Alstom) στο Πρόγραμμα «Μεταφορές 2021-2027». Γίνεται αναφορά για συνολική δημόσια δαπάνη 51,27 εκατ. (η συγχρηματοδοτούμενη δημόσια δαπάνη για τον υπολογισμό της στήριξης της Ένωσης ανέρχεται σε 38.577.292,81 ευρώ). Όπως επίσης σημειώνεται, το έργο βρίσκεται σε φάση υλοποίησης. Η σύμβαση του κύριου υποέργου κατασκευής υπεγράφη στις 11/03/2022. Η ισχύουσα συνολική προθεσμία περαίωσης είναι 10/01/2026. Στο πλαίσιο της Φάσης Α΄ υλοποιήθηκαν εργασίες που αντιστοιχούν σε 14,5% επί του σχετικού συνολικού οικονομικού αντικειμένου Α΄ και Β΄ Φάσεων, χωρίς Αναθεώρηση και ΦΠΑ. Τον Αύγουστο 2025 (στοιχεία 19ης πιστοποίησης εργασιών) η πρόοδος υλοποίησης του κύριου υποέργου διαμορφώθηκε σε 56% περίπου. Η ολοκλήρωση του έργου εκτιμάται για το 2026.
«Ηλεκτροκίνηση της νέας διπλής σιδηροδρομικής γραμμής στο τμήμα Κιάτο - Ροδοδάφνη - Β΄ Φάση»
Όπως σημειώνεται, το φυσικό αντικείμενο του συνολικού έργου (Α΄ και Β΄ Φάση) υλοποιείται ως εξής:
Υποέργο 1 ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΗΛΕΚΤΡΟΚΙΝΗΣΗΣ ΚΑΙ ΑΝΤΙΘΟΡΥΒΙΚΩΝ ΗΧΟΠΕΤΑΣΜΑΤΩΝ ΣΤΟ ΤΜΗΜΑ ΚΙΑΤΟ – ΡΟΔΟΔΑΦΝΗ Στο υποέργο περιλαμβάνονται: · Κατασκευή συστήματος ηλεκτροκίνησης της σιδηροδρομικής γραμμής Κιάτο (από την έξοδο του Σ.Σ. Κιάτου χ.θ. 123+840) - Ροδοδάφνη (χ.θ. 194+412 PSS Ροδοδάφνης) μήκους περίπου 70,6 km, με ταχύτητα μελέτης 200 km/h, με δύο υποσταθμούς τροφοδοσίας 150kv/25kv/50Hz ισχύος 2Χ15MVA και συστήματος εναέριας γραμμής επαφής 25 kV/50Hz σε Ξυλόκαστρο και Αίγιο, με τηλεδιοίκηση (SCADA) από το κέντρο ελέγχου κυκλοφορίας (ΚΕΚ) Κορίνθου (περιλαμβάνεται το σύνολο των απαιτούμενων εργασιών: μελέτες, προμήθεια, εγκατάσταση, δοκιμές, θέση σε λειτουργία ηλεκτροκίνησης 25 kV - 50 Hz, συντήρηση του συνόλου του συστήματος με σύγχρονη άρση βλαβών κατά τον χρόνο υποχρεωτικής συντήρησης του έργου κλπ) . · Τηλεπικοινωνιακά συστήματα πληροφόρησης επιβατών και λοιπές εργασίες εξυπηρέτησης και πληροφόρησης κοινού, σύστημα ανακοινώσεων, κλήσεων ανάγκης και ενδοεπικοινωνία καθώς και σύστημα κλειστού κυκλώματος τηλεόρασης στις σιδηροδρομικές σήραγγες της γραμμής Κιάτο - Ροδοδάφνη, για την ασφαλή λειτουργία της. · Φύτευση των χώρων πλησίον των υποσταθμών σύμφωνα με τους περιβαλλοντικούς όρους του έργου. · Εγκατάσταση αντιθορυβικών πετασμάτων σε εντοπισμένα σημεία της γραμμής.
- Υποέργο 2 Σύμβαση με τον ΑΔΜΗΕ για τη σύνδεση στο Σύστημα του Υ/Σ έλξης Ξυλοκάστρου.
- Υποέργο 3 Απαλλοτριώσεις για την κατασκευή των Υ/Σ έλξης Ξυλοκάστρου, Αιγίου
- Υποέργο 4 Υπερυψώσεις γραμμών υψηλής και υπερυψηλής τάσης της ΔΕΗ και μετατoπίσεις δικτύων ΟΚΩ.
- Υποέργο 5 Αρχαιολογικές εργασίες και έρευνες στο νομό Κορινθίας.
- Υποέργο 6 Αρχαιολογικές εργασίες και έρευνες στο νομό Αχαΐας
- Υποέργο 7 Σύμβαση με τον ΑΔΜΗΕ για τη σύνδεση στο Σύστημα του Υ/Σ έλξης Αιγίου.
Η προτεινόμενη πράξη αφορά στην Β' φάση του έργου και περιλαμβάνει τις κάτωθι εργασίες: Υποέργο 1: Oι εργασίες και τα υλικά που θα πιστοποιηθούν μετά τον 11ο λογαριασμό και αντιστοιχούν στο 80,49% του οικονομικού αντικειμένου της σύμβασης κατασκευής Υποέργο 2 & Υποέργο 7 : Το 100% του οικονομικού αντικειμένου των υπηρεσιών ΑΔΜΗΕ (έλεγχος μελετών, επίβλεψη, προμήθεια κλπ) των Υ/Σ στην περιοχή του Ξυλοκάστρου και του Αιγίου με το δίκτυο μεταφοράς ενέργειας Υποέργο 3: Το οικονομικό αντικείμενο των απαιτούμενων απαλλοτριώσεων της Β’ Φάσης, το οποίο αφορά σε τυχόν επιπλέον δαπάνη αποζημίωσης μετά την αναμενόμενη Απόφαση Εφετείου για προσδιορισμό οριστικής τιμής μονάδος για την απαλλοτρίωση του υποσταθμού έλξης Αιγίου. Υποέργο 4: Το οικονομικό αντικείμενο των απαιτούμενων μετατοπίσεων/ υπερυψώσεων/αναβαθμίσεων και νέων συνδέσεων δικτύων ΟΚΩ της Β’ Φάσης, ήτοι από 29/03/24 και μετά. Υποέργο 5: Το 100% του φυσικού και οικονομικού αντικειμένου των Αρχαιολογικών εργασιών και ερευνών στην περιοχή της Κορινθίας Υποέργο 6: Το 100% του φυσικού και οικονομικού αντικειμένου των Αρχαιολογικών εργασιών και ερευνών στην περιοχή της Αχαΐας.
Οι εργασίες για την κατασκευή της εναέριας ΓΜ οι οποίες είναι απαραίτητες για την εξασφάλιση λειτουργικότητας της πράξης, καθώς και οι υπηρεσίες του ΑΔΜΗΕ για τις εργασίες αυτές, δεν περιλαμβάνονται στο φυσικό αντικείμενο των Υπ 2 και 7. Οι εργασίες θα υλοποιηθούν με διαφορετική σύμβαση κατασκευής και το κόστος αυτών καθώς και των υπηρεσιών του ΑΔΜΗΕ θα καλυφθεί από τον τακτικό προϋπολογισμό του Δικαιούχου. Αντίστοιχα, το κόστος των απαλλοτριώσεων για τη ΓΜ, δεν περιλαμβάνεται στο φυσικό αντικείμενο του Υπ 3 και θα καλυφθεί από τον Τακτικό Π/Υ του Δικαιούχου.
«Εγκατάσταση συστήματος σηματοδότησης και ETCS – Level 1 στη μονή σιδηροδρομική γραμμή Θεσσαλονίκη – Ειδομένη»
Όπως σημειώνεται στο σχετικό Τεχνικό Δελτίο, η πράξη αφορά στην υλοποίηση της Β΄ Φάσης του τμηματοποιημένου έργου "Εγκατάσταση συστήματος σηματοδότησης και ETCS – Level 1 στη μονή σιδηροδρομική γραμμή Θεσσαλονίκη – Ειδομένη (μέσω της νέας παραλλαγής στο τμήμα Πολύκαστρο – Ειδομένη) και αντικατάσταση 37 αλλαγών τροχιάς για τις ανάγκες της σηματοδότησης". Το αντικείμενο του συνολικού Έργου (Α΄ και Β΄ Φάση) αφορά σε:
- εγκατάσταση νέου συστήματος Σηματοδότησης – Τηλεδιοίκησης ηλεκτρονικού τύπου που θα αντικαταστήσει το υφιστάμενο σύστημα με ηλεκτρονόμους σε όλο τμήμα ΤΧ1 – Ειδομένη.
- σηματοτεχνική εξασφάλιση της πλευρικής προστασίας της ανοικτής γραμμής του τμήματος Πολύκαστρο - Παιονία – Ειδομένη - εγκατάσταση παρατρόχιου συστήματος ETCS L1 σε όλο τμήμα ΤΧ1 – Ειδομένη.
- αντικατάσταση 37 αλλαγών τροχιάς με νέες σε εντοπισμένους σταθμούς του τμήματος για την εύρυθμη λειτουργία του συστήματος σηματοδότησης.
- εγκατάσταση 4 νέων αλλαγών τροχιάς και κατασκευή έργων επιδομής νέας παρακαμπτηρίου γραμμής μήκους 2,275 χιλιομέτρων περίπου στην περιοχή του Μικρού Δάσους.
- εγκατάσταση Ηλεκτρικής Θέρμανσης Αλλαγών Τροχιάς (Η.ΔΙ.Θ.Α) στους σταθμούς του τμήματος.
- εγκατάσταση παθητικού δικτύου οπτικών ινών (O.I.) για την μετάδοση των δεδομένων σηματοδότησης και ηλεκτροκίνησης με εγκατάσταση 2 καλωδίων O.I. εκατέρωθεν της γραμμής μεταξύ ΤΧ1 – Πολυκάστρου, εγκατάσταση 1 καλωδίου O.I. και σύνδεση με το υφιστάμενο καλώδιο O.I. στην νέα παραλλαγή στο τμήμα Πολύκαστρο Ειδομένη και εγκατάσταση 1 καλωδίου O.I. στην παλαιά γραμμή Πολύκαστρο - Παιονία – Ειδομένη.
- εγκατάσταση δικτύου τηλεπικοινωνιών για τις ανάγκες φωνητικών επικοινωνιών μεταξύ σταθμών με ΚΕΚ Θεσσαλονίκης και Ρ.Ε. Θεσσαλονίκης και θέσεων εκμετάλλευσης ηλεκτροκίνησης.
- εγκατάσταση ηλεκτροκίνησης, με γραμμή επαφής τύπου αντισταθμισμένης αλυσοειδούς 25 kV – 50 Hz στην νέα παρακαμπτήριο στην περιοχή του Μικρού Δάσους, καθώς και οι απαραίτητες προσαρμογές της υφιστάμενης ηλεκτροκίνησης που απαιτούνται.
- αναβάθμιση/ αντικατάσταση του περιφερειακού εξοπλισμού των σταθμών (RTU) του τμήματος Θεσσαλονίκη – ΣΣ Πολυκάστρου (παλιός) - Ειδομένη με νέο περιφερειακό εξοπλισμό, συμβατό με το υφιστάμενο δίκτυο οπτικών ινών, και η σύνδεσή του με αυτό.
- αναβάθμιση/ αντικατάσταση του συστήματος τηλεδιοίκησης ηλεκτροκίνησης της γραμμής Θεσσαλονίκη – ΣΣ Πολυκάστρου (παλιός) - Ειδομένη και ένταξη στην τηλεδιοίκηση του περιφερειακού εξοπλισμού της νέας παραλλαγής στο τμήμα Πολύκαστρο – Ειδομένη, με νέα τηλεδιοίκηση, συμβατή με το υφιστάμενο δίκτυο οπτικών ινών, και η σύνδεσή της με αυτό, καθώς και ένταξη των επιπλέον σημάτων του νέου διακοπτικού υλικού στην περιοχή του Μικρού Δάσους στο σύστημα τηλεδιοίκησης της ηλεκτροκίνησης.
- μετατοπίσεις/υπερυψώσεις δικτύων ΟΚΩ, καθώς και στις απαραίτητες εργασίες για την ηλεκτροδότηση των τεχνικών δωματίων των Σ.Σ.
- έκδοση απόφασης από τον ERA για έγκριση τεχνικής λύσης εξοπλισμού ERTMS.
- εκτέλεση των αρχαιολογικών ερευνών και εργασιών στην περιοχή του έργου από την αρμόδια Εφορεία Αρχαιοτήτων Θεσσαλονίκης.
Η αρχή του έργου οριoθετείται στον Σ.Σ. ΤΧ1 (είσοδος από ΤΧ2) και το τέλος, στο σταθμό Ειδομένης (Χ.Θ. 77+521 - πέρας Σ.Σ. Ειδομένης). Στο τμήμα Πολύκαστρο – Ειδομένη ακολουθεί τη νέα παραλλαγή της γραμμής. Ωστόσο θα πραγματοποιηθούν περιορισμένες παρεμβάσεις και στην παλαιά γραμμή οι οποίες καλύπτονται από εθνικούς πόρους. Το συνολικό μήκος του άξονα της υφιστάμενης μονής σιδηροδρομικής γραμμής Θεσσαλονίκη (ΤΧ1) – Ειδομένης, στo οποίο θα εγκατασταθεί το σύστημα σηματοδότησης, τηλεδιοίκησης και ETCS, είναι περίπου 70,5 χιλιόμετρα. Στο πλαίσιο της παρούσας πράξης περιλαμβάνεται το υπολειπόμενο φυσικό και οικονομικό αντικείμενο της κύριας εργολαβίας (Υποέργο 1) και των λοιπών υποστηρικτικών δράσεων.
