Ροή
«Θωρακισμένες» είναι οι μεγάλες εγχώριες ενεργειακές εταιρείες από την εμφάνιση αρνητικών τιμών ηλεκτρικής ενέργειας στην ελληνική αγορά, όπως σημειώνουν παράγοντες του κλάδου. Όπως επισημαίνουν οι ίδιοι παράγοντες, όσον αφορά τις επενδύσεις σε νέες μονάδες ΑΠΕ, έτσι κι αλλιώς όλες οι μελέτες συγκλίνουν στο ότι ο μέσος όρος των χονδρεμπορικών τιμών θα κινείται σε τέτοια επίπεδα τα επόμενα χρόνια, τα οποία θα εξασφαλίζουν την οικονομική βιωσιμότητά τους.
Όπως έχει γράψει το Insider.gr, η ελληνική αγορά ηλεκτρισμού «γύρισε» σε αρνητικό έδαφος για πρώτη φορά τον Απρίλιο, για 11 ώρες. Σύμφωνα με τους ίδιους παράγοντες, ωστόσο, παρά την έλευση των αρνητικών τιμών, το «κλειδί» είναι τα επίπεδα στα οποία διαμορφώνονται οι τιμές κατά μέσο όρο. Αν δεν υπάρξει κάποιου είδους πλαφόν στις υψηλές θετικές τιμές, που διαμορφώνονται κάποιες ώρες της ημέρας, οι έρευνες δείχνουν πως για τα επόμενα 5-10 χρόνια ο μέσος όρος θα διαμορφώνεται στα επίπεδα των 60-70 ευρώ ανά Μεγαβατώρα, με συνέπεια να μην υπάρχει ανησυχία.
Πέρα όμως από τη βιωσιμότητα κάθε επιμέρους επένδυσης στις ΑΠΕ, οι μεγάλοι «παίκτες» διαθέτουν μία σειρά από ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα, που λειτουργούν ως ακόμη μεγαλύτερη «ασπίδα» στις αρνητικές τιμές. Το πρώτο ατού είναι η γεωγραφική διασπορά των επενδύσεών τους σε ΑΠΕ, με την εγκατάσταση έργων στις υπόλοιπες χώρες της ΝΑ Ευρώπης, πέραν της Ελλάδας.
Ατού και η καθετοποίηση
Η εγκατάσταση των «πράσινων» σταθμών σε διαφορετικές γεωγραφικές περιοχές εξασφαλίζει κατ' αρχάς μεγαλύτερη διαφοροποίηση ως προς τις εκάστοτε καιρικές συνθήκες και επομένως πιο σταθερή παραγωγή από το σύνολο του χαρτοφυλακίου. Επίσης, με τη γεωγραφική διασπορά αξιοποιούνται οι διαφοροποιήσεις στις επιμέρους αγορές ηλεκτρικής ενέργειας.
Σημαντική «ασπίδα» για τους μεγάλους «παίκτες» είναι η τεχνολογική διαφοροποίηση των έργων ΑΠΕ που αναπτύσσουν, καθώς για παράδειγμα ένα «μίγμα» φωτοβολταϊκών και αιολικών διασφαλίζει παραγωγή σε ευρύτερες «ζώνες» του 24ωρου. Μάλιστα, οι μεγάλες ενεργειακές εταιρείες δρομολογούν επενδύσεις και σε μονάδες αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας (μπαταρίες, αντλησιοταμίευση), οι οποίες θα διευρύνουν ακόμη περισσότερο αυτό το πλεονέκτημα.
Σημαντικό στοιχείο «θωράκισης» είναι επίσης και η καθετοποίηση, δηλαδή η δραστηριοποίηση και στη λιανική αγορά. Κι αυτό γιατί η διαμόρφωση συνθηκών στη χονδρεμπορική αγορά που δεν ευνοούν την ηλεκτροπαραγωγή (όπως για παράδειγμα με τις αρνητικές τιμές) μπορεί να ευνοούν την προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας.
Στήριξη για τις μονάδες αερίου
Οι ειδικοί της αγοράς σημειώνουν ότι, με την επέλαση των ΑΠΕ, αλλάζει ο ρόλος των ηλεκτροπαραγωγικών σταθμών φυσικού αερίου. Έτσι, πλέον δεν προορίζονται να αποτελέσουν σταθμούς βάσης για το σύστημα, όπως εκτιμάτο πριν από μερικά χρόνια ότι θα γίνει με την απόσυρση των λιγνιτικών μονάδων. Αντίθετα, η βασική αποστολή τους θα είναι να αντισταθμίζουν τη στοχαστικότητα των ανανεώσιμων πηγών, παρέχοντας υπηρεσίες εξισορρόπησης.
Οι μονάδες αερίου θα διασφαλίζουν έσοδα μέσω των συγκεκριμένων υπηρεσιών. Ωστόσο, όπως αναφέρουν οι εκπρόσωποι του κλάδου, θα είναι απαραίτητο να υπάρξει ένας μηχανισμός στήριξής τους (Μηχανισμός Διαθεσιμότητας Ισχύος) καθώς δεν θα είναι οικονομικά βιώσιμες αποκλειστικά με τη συμμετοχή τους στις χονδρεμπορικές αγορές.
Οι ίδιοι παράγοντες σημειώνουν ότι η κυκλοφορία δυναμικών τιμολογίων ρεύματος στην Ελλάδα θα αποτελέσει θετική εξέλιξη, για τη «μεταφορά» μέρους της ζήτησης σε ώρες που οι χονδρεμπορικές τιμές είναι χαμηλές, λόγω της μεγάλης παραγωγής ΑΠΕ. Όπως σημειώνουν, ωστόσο, εκτός από τις χαμηλές χρεώσεις τις συγκεκριμένες ώρες, τα πορτοκαλί τιμολόγια θα έχουν επίσης υψηλές χρεώσεις στις «ζώνες» του 24ωρου που οι χονδρεμπορικές κινούνται σε υψηλά επίπεδα.
