Ροή
Η πρόσφατη πρόβλεψη του Οίκου S&P για το παγκόσμιο χρέος, ότι θα φτάσει δηλαδή το 260% του παγκόσμιου ΑΕΠ στα τέλη του έτους, δεν ξάφνιασε κανέναν.
Αντίθετα πυροδότησε αμφιβολίες για το κατά πόσο οι Κεντρικές Τράπεζες που συνεχίζουν να το τροφοδοτούν με το QE, θα είναι σε θέση να αντιμετωπίσουν τις αυξανόμενες πληθωριστικές πιέσεις με μία τακτική αύξησης επιτοκίων, όπως έγινε το 1981 ή ακόμα και το 2004.
Για το υπάρχον χρέος, τόσο το κρατικό όσο και – πολύ περισσότερο - το ιδιωτικό, υπό τις παρούσες συνθήκες, παραμένει δημοσιονομικός γρίφος χωρίς ευδιάκριτη απάντηση, το πως θα μπορούσε να αποπληρωθεί ή έστω και να περιορισθεί στα επίπεδα π.χ. που προβλέπει το ευρωπαϊκό Σύμφωνο Σταθερότητας (60% του ΑΕΠ).
Η κατακόρυφη αύξηση των επιτοκίων το 1981 από τον Πωλ Βόλκερ της Fed - σε ένα περιβάλλον εντελώς διαφορετικό από την πλευρά της έκτασης του δημόσιου και ιδιωτικού χρέους - προκάλεσε ένα κύμα ύφεσης που χρειάσθηκε η μεγαλύτερη στροφή στην διεθνή απελευθέρωση κίνησης κεφαλαίων στην βάση της νομισματικής συμφωνίας του Plaza (1985) για να ανακάμψει.
Η εμπειρία των μικρότερων αλλά αντίστοιχων κινήσεων το 2004 ήταν ανάλογη παρά τις διαφορετικές συνθήκες και τα μεγάλα σοκ που είχαν προηγηθεί στην δεκαετία του ‘90 και το 2000 και με συνέπειες οι οποίες αναδύθηκαν με βίαιο τρόπο το 2008.
Υπό τις παρούσες συνθήκες μπορούν οι κεντρικές τράπεζες να αναχαιτίσουν με τα ίδια μέσα τις πληθωριστικές πιέσεις;
Την απάντηση αποφεύγουν να την δώσουν οι κεντρικοί τραπεζίτες θολώνοντας το τοπίο με τον χαρακτηρισμό των πληθωριστικών πιέσεων ως «παροδικών».
Κάθε ημέρα που περνάει όμως η ανοδική τάση των τιμών στα «καύσιμα» αδυνατίζει τον χαρακτηρισμό αυτό υποχρεώνοντας τον επικεφαλής της Fed Τζ. Πάουελ να μιλάει για διάχυση των πληθωριστικών πιέσεων σε μεγαλύτερη διάρκεια από όση είχε αρχικά προβλεφθεί...
Την ίδια στιγμή από την πλευρά της ΕΚΤ ο Νο2 Ντε Γκίντος κάνει δημόσια την ίδια παραδοχή υποστηρίζοντας ότι υπάρχουν - πέραν των παροδικών – διαρθρωτικοί λόγοι στην αύξηση του πληθωρισμού στην Ευρωζώνη. Από την πλευρά της Βundesbank ο Γενς Βάϊντμαν εδώ και τρείς μήνες προειδοποιεί ότι η παροδικότητα ή η μονιμότερη τάση των πληθωριστικών πιέσεων εξαρτάται από τις δευτερογενείς επιπτώσεις, όπως είναι κυρίως αυτές που έχουν να κάνουν με τις απαιτήσεις για αποκατάσταση της απώλειας του εισοδήματος των εργαζόμενων λόγω της ακρίβειας στα είδη λαϊκής κατανάλωσης.
Ακόμα και στο πεδίο της απόδοσης «ευθυνών» για την συνεχή αύξηση των πληθωριστικών πιέσεων, το ‘73 στις πετρελαιοπαραγωγικές χώρες και τώρα στην Ρωσία, δεν φαίνεται να βρίσκονται απαντήσεις και εργαλεία αντιμετώπισης της συνεχιζόμενης πληθωριστικής έντασης.
Μέσα στο περιβάλλον αυτό και με τις μεταλλάξεις του covid-19 να συνεχίζουν να συμβάλλουν στην απορρύθμιση της οικονομικής δραστηριότητας μπλοκάροντας τις γραμμές εφοδιασμού και παραγωγής προϊόντων και υπηρεσιών, οι κεντρικές τράπεζες βρίσκονται πλέον μπροστά στο νέο πρόβλημα αυτό του πληθωρισμού.
Με την διαφορά ότι δεν μπορούν να χρησιμοποιήσουν το «εμβόλιο» της αύξησης των επιτοκίων χωρίς να προκαλέσουν ανεξέλεγκτες υφεσιακές «ανακοπές» στην οικονομική δραστηριότητα, οι οποίες θα πυροδοτήσουν την πυριτιδαποθήκη του χρέους που όπως προαναφέρθηκε στα τέλη του έτους θα έχει ξεπεράσει το 260% του παγκόσμιου ΑΕΠ.
Μοιάζει - και είναι - ένας «φαύλος κύκλος» πληθωρισμού/χρέους μέσα σε ένα μεγαλύτερο «φαύλο κύκλο» εκείνον της οικονομίας/πανδημίας.
Με το θαυματουργό εμβόλιο της αύξησης των επιτοκίων που θα μπορούσε να σπάσει αυτό τον διπλό «φαύλο κύκλο» να απειλεί τον «ασθενή» με υφεσιακή «θρόμβωση».
Με πλήρη γνώση των κινδύνων, η ΕΚΤ ετοιμάζεται να κερδίσει περισσότερο χρόνο σχεδιάζοντας, όπως αποκάλυψε πρόσφατο δημοσίευμα στον διεθνή οικονομικό τύπο, ένα ακόμα μεταβατικό εργαλείο παρέμβασης για την προστασία του αξιόχρεου των χωρών της Ευρωζώνης, μετά την λήξη ισχύος του PEPP.
