«Ή στραβός είναι ο Αιγιαλός…

Νίκος Χ. Ιωσήφ
Viber Whatsapp Μοιράσου το
«Ή στραβός είναι ο Αιγιαλός…

Μεγάλο μέρος της επικαιρότητας έχουν καταλάβει, πλέον, τα θέματα που άπτονται της Γεωπολιτικής Στρατηγικής και της Εξωτερικής Πολιτικής της Χώρας. Σε κάθε άκουσμα μιας νέας πληροφορίας, πλήθος πολιτικών προσώπων σπεύδει να τοποθετηθεί βαρύγδουπα, κυρίως, και δυστυχώς, με κομματικό παρονομαστή. Στις μέρες μας, επίκαιρο είναι το θέμα της επέκτασης της Αιγιαλίτιδας Ζώνης. Ένα θέμα που έχει δεδομένα, πληροφορίες, ενδείξεις και υποκειμενική ανάγνωση.

Το εύρος της Αιγιαλίτιδας ζώνης, της ζώνης θάλασσας που βρίσκεται παρακείμενη στην ακτή, πέραν από τη ξηρά και τα εσωτερικά ύδατα, και πάνω στην οποία το κράτος ασκεί πλήρη κυριαρχία σε θάλασσα, εναέριο χώρο και υπέδαφος, ορίστηκε το 1936 στα 6 ναυτικά μίλια από την ακτή (Ν. 230/1936 και Ν.Δ. 187/1973). Η Αιγιαλίτιδα ορίζεται μονομερώς (δεν προϋποθέτει συναίνεση όμορων κρατών) και, βάση της Συνθήκης ΔΘ (Μοντέγκο Μπέι, 1982), επεκτείνεται στα 12 ναυτικά μίλια, για τις παράκτιες περιοχές και τα νησιά, εκτός των βραχονησίδων που δε μπορούν να συντηρήσουν οικονομική ζωή.Η ίδια Συνθήκη ορίζει πως, αν και το εύρος της Αιγιαλίτιδας Ζώνης επεκτάθηκε, συμπεριλαμβάνεται στις ρυθμίσεις του κανόνας της "ίσης απόστασης", ο οποίος ορίζει πως, όταν δύο κρατών ακτές είναι παρακείμενες ή βρίσκονται η μία απέναντι από την άλλη, κανένα από τα δύο κράτη δε δικαιούται να επεκτείνει την Αιγιαλίτιδα Ζώνη του πέραν της Μέσης Γραμμής, εκτός εάν υπάρχει συμφωνία περί του αντιθέτου μεταξύ τους.

Αναφορικά με την θαλάσσια ζώνη μεταξύ Ελλάδας και Αλβανίας, υπάρχει, αφενός, η σύμβαση οριοθέτησης του 2009, αλλά και, αφετέρου, η μετέπειτα ακυρωτική απόφαση του Αλβανικού Συνταγματικού Δικαστηρίου (υπό την πίεση της Τουρκίας) που συνοδεύτηκε και από ποινικές διώξεις.

Όσον αφορά την Ελλάδα και την Τουρκία, στην περιοχή του Έβρου τα θαλάσσια σύνορα είναι καθορισμένα συμβατικά, ενώ στη περιοχή των Δωδεκανήσων, η μεν Ελλάδα υποστηρίζει πως υπάρχουν Ελληνοτουρκικά θαλάσσια σύνορα συμβατικά οριοθετημένα, η δε Τουρκία, μετά τη Σύμβαση του 1982, άρχισε να αμφισβητεί την ύπαρξη αυτών.

Η Ελλάδα, κατά την κύρωση της Συνθήκης ΔΘ (Ν. 2321/1995) δήλωσε ρητά, ότι επιφυλάσσεται να ασκήσει σε οποιοδήποτε χρόνο το δικαίωμά της να επεκτείνει την Αιγιαλίτιδα Ζώνη της μέχρι τα 12 ναυτικά μίλια, κάτι που, μέχρι σήμερα, δεν είχε υιοθετηθεί, λόγω απειλών της τουρκικής Εθνοσυνέλευσης το 1995, ότι μια τέτοια ενέργεια θα θεωρηθεί casus belli και αιτία πολέμου.

Ο προσδιορισμός της Αιγιαλίτιδας Ζώνης είναι προϋπόθεση για την οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ, ο υπολογισμός των οποίων εκκινεί από το σημείο που τελειώνει η Αιγιαλίτιδα Ζώνη. Στις δύο αυτές Ζώνες ασκείται επιμέρους το δικαίωμα της κυριαρχίας, στην οποία εμπεριέχεται, μεταξύ άλλων, η εκμετάλλευση των φυσικών πόρων, η οποία εκμετάλλευση, ως γνωστόν, σήμερα περισσότερο από ποτέ, λόγω ενεργειακών κοιτασμάτων, είναι στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος.

…ή στραβά αρμενίζουμε»

Στα τέλη του Νοεμβρίου του 2015, με την καθολική μας αποδοχή του κοινού σχεδίου δράσης ΕΕ – Τουρκίας για το Προσφυγικό, που έλαβε χώρα τον Οκτώβριο του 2015, “εγκλωβιστήκαμε” υπό την ιδέα των «Ευρωπαϊκών Συνόρων» σε Ελληνικά θαλάσσια σύνορα στα 6 ναυτικά μίλια. Υποχρεωθήκαμε, μάλιστα, να περιφρουρούμε μέσα από αυτά, αντί να διεκδικήσουμε την περιφρούρηση της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Συνόρων στα εξωτερικά όρια των Τουρκικών χωρικών υδάτων. Έμμεσα αποδεχτήκαμε ότι, μετά τα 6 ναυτικά μίλια, όλα είναι υπό διαβούλευση.

Τους τελευταίους 10 μήνες, συναντήθηκαν 3 φορές ο Πρωθυπουργός της Χώρας με τον Πρόεδρο της Τουρκίας (Δεκέμβριος ‘17, Ιούλιος ‘18, Σεπτέμβριος ‘18). Φέρεται να συμφωνήθηκε να ανοίξει άμεσα διάλογος, χωρίς ατζέντα και εφ΄ όλης της ύλης. Δηλαδή, όχι επί της πάγιας θέση μας, ότι συζητάμε μόνο για την υφαλοκρηπίδα. Αν αληθεύει, επίσης, ότι θα συζητηθούν και οι συνθήκες Λοζάνης και Παρισίων, τότε γενικώς τα «αεροναυτιλιακά θέματα» και οι επεκτατικές βλέψεις των γειτόνων επί 19 ελληνικών νήσων είναι προ θυρών διαπραγμάτευσης.

Σύμφωνα με τις πρόσφατες δηλώσεις του απερχόμενου Υπουργού Εξωτερικών, είμαστε έτοιμοι, με προεδρικό διάταγμα, να ορίσουμε την Αιγιαλίτιδα Ζώνη, στο Ιόνιο, στα 12 μίλια.

Ο ισχυρισμός υποστήριξης είναι ότι, κάνοντας τμηματική χρήση του αναφαίρετου δικαιώματος μας, δίνουμε ένα μήνυμα, προ συζητήσεων, ότι σημείο εκκίνησης αποτελούν τα 12 μίλια. Άλλωστε, το ίδιο έχει πράξει και η Τουρκία στο παρελθόν, επεκτείνοντας την Αιγιαλίτιδα Ζώνη στα 12 ναυτικά μίλια στον Εύξεινο Πόντο.

Η οπτική που αντιτίθεται σε αυτόν το ισχυρισμό είναι ότι, αφού προχωράμε σε τμηματική επέκταση (μόνο στο Ιόνιο) και όχι καθολικά, αυτομάτως, ενισχύουμε τον ισχυρισμό των Τούρκων περί ειδικών συνθηκών στο Αιγαίο, λόγω της ιδιομορφίας του.

Αξίζει επίσης να αναφερθεί ότι από την παραμονή της ΔΕΘ μέχρι τα τέλη Οκτώβρη, όπως και κατά την διάρκεια της συνόδου στο ΝΑΤΟ τον Ιούλιο, η Τουρκία δεσμεύει, εκδίδοντας πολυάριθμες NAVTEX, ακόμη και για ασκήσεις με πυρά, μεγάλο μέρος του κεντρικού Αιγαίου, καταλαμβάνοντας και μέρος Ελληνικής κυριαρχίας, αδιαφορώντας για της Ελληνικές ακυρωτικές ΝΟΤΑΜ, και, βέβαια, δημιουργώντας άλλου τύπου δεδικασμένα.Επιπλέον, ας σημειωθεί ότι αναμένεται να ανακοινωθούν νέοι, επιθετικοί κανόνες εμπλοκής από το Γενικό Επιτελείο Τούρκικων Ενόπλων Δυνάμεων.

Το timing (η επιλογή της κατάλληλης στιγμής) στις διαπραγματεύσεις γεωπολιτικού περιεχομένου είναι κορυφαίας σημασίας. Παράδειγμα αποτελεί η αποδοχή της συμφωνίας του Προσφυγικού, όπου την χρονική στιγμή που έλαβε χώρα, η Ελλάδα ήταν διαπραγματευτικά αποδυναμωμένη λόγω όσων είχαν προηγηθεί το προηγούμενο χρονικό διάστημα και είχαν οδηγήσει στο 3ο μνημόνιο. Οι συμμαχίες υποστήριξης, που έχουν ή δεν έχουν διασφαλιστεί, θα διαδραματίσουν, επίσης, κομβικό ρόλο, διότι τα ενεργειακά, αλλά και τα ευρύτερα στρατηγικά συμφέροντα, είναι ζωτικής σημασίας για περισσότερες των δύο χωρών που θα βρεθούν να συνομιλούν.

Με γνώση μέρους του συνόλου της πληροφορίας, είναι ανοησία η οποιαδήποτε επιπόλαιη κριτική σε θέματα Εξωτερικής Πολιτικής. Ανοησία, επίσης, είναι, χωρίς Εθνικό Στρατήγημα και Συναίνεση, να ανοίγουν θέματα που μπορεί να αποδειχθούν, μελλοντικά, Kερκόπορτες!

Ακολουθήστε το insider.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.

gazzetta
gazzetta reader insider insider