Νέα τροπή έχει πάρει πλέον η διαμάχη μεταξύ του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ και του κύριου χρηματοδότη της προεκλογικής του εκστρατείας, Έλον Μασκ, καθώς ο δισεκατομμυριούχος του διαστήματος και της ηλεκτροκίνησης ανακοίνωσε τη δημιουργία νέου πολιτικού κόμματος, λέγοντας ότι το «μεγάλο, όμορφο» φορολογικό νομοσχέδιο του Τραμπ θα οδηγήσει στην χρεοκοπία της Αμερικής.
Μια μέρα αφότου ρώτησε τους ακολούθους του στην πλατφόρμα X του αν πρέπει να δημιουργηθεί ένα νέο πολιτικό κόμμα στις ΗΠΑ, ο Μασκ δήλωσε σε μια ανάρτηση το Σάββατο ότι «σήμερα, σχηματίζεται το Κόμμα της Αμερικής για να σας δώσει πίσω την ελευθερία σας».
- Διαβάστε ακόμα - Ο Μασκ ανακοίνωσε την ίδρυση του «Κόμματος της Αμερικής»
Η ανακοίνωση του Μασκ έρχεται μετά την υπογραφή του αυτοαποκαλούμενου «μεγάλου, όμορφου» νομοσχεδίου για τη μείωση των φόρων και τις δαπάνες, από τον Τραμπ, την Παρασκευή, στο οποίο ο Μασκ αντιτάχθηκε σθεναρά.
Ο Μασκ, ο οποίος έγινε ο πλουσιότερος άνθρωπος στον πλανήτη χάρη στην εταιρεία αυτοκινήτων Tesla και την εταιρεία δορυφόρων SpaceX, δαπάνησε τουλάχιστον 250 εκατ. δολάρια για την επανεκλογή του Τραμπ και ηγήθηκε του υπουργείου Αποδοτικότητας της κυβέρνησης (DOGE) από την αρχή της δεύτερης θητείας του προέδρου, με στόχο τη μείωση των κρατικών δαπανών.
Οι πολιτικές και νομικές δυσκολίες
Ο σχηματισμός νέων πολιτικών κομμάτων δεν είναι ασυνήθιστος, αλλά συνήθως δυσκολεύονται να αποσπάσουν σημαντική υποστήριξη από το κόμμα των Ρεπουμπλικάνων και των Δημοκρατικών. Ωστόσο, ο Μασκ θα μπορούσε να επηρεάσει τις εκλογές του 2026 καθορίζοντας τον έλεγχο του Κογκρέσου, εάν είναι διατεθειμένος να δαπανήσει σημαντικά χρηματικά ποσά.
Ειδικοί στα οικονομικά των προεκλογικών εκστρατειών και στις πολιτικές επιστήμες λένε ότι υπάρχει λόγος που κανένα τρίτο κόμμα δεν έχει αμφισβητήσει ποτέ πραγματικά με επιτυχία το δικομματικό σύστημα της Αμερικής: Είναι οικονομικά και νομικά δύσκολο να δημιουργηθεί ένα νέο κόμμα, και οι ψηφοφόροι και οι υποψήφιοι διστάζουν να ενταχθούν.
«Τα κινήματα τρίτων κομμάτων στις ΗΠΑ έχουν γενικά προκύψει από κάποιο είδος βαθιά ριζωμένων παραπόνων», δήλωσε στο CNN ο καθηγητής πολιτικών επιστημών του Πανεπιστημίου Emory, Άλαν Αμπράμοβιτς. «Δεν ήταν απλά κάποιος πλούσιος που αποφάσισε ότι ήθελε να ξεκινήσει ένα τρίτο κόμμα».
Επίσης, τα αμερικανικά πολιτικά κόμματα διέπονται από νόμους και κανόνες όχι μόνο από την Ομοσπονδιακή Επιτροπή Εκλογών αλλά και από τις πολιτείες, συμπεριλαμβανομένου του ποια κόμματα μπορούν να εμφανίζονται στα ψηφοδέλτια.
«Το σύστημα είναι κάπως έτσι διαμορφωμένο ώστε να καθιστά σχεδόν αδύνατη την επιτυχία τρίτων κομμάτων», εξήγησε ο Αμπράμοβιτς.
Εν τω μεταξύ, η χρηματοδότηση ενός νέου κόμματος έχει τα δικά της εμπόδια. Ο Νόμος Μεταρρύθμισης της Διμερούς Εκστρατείας McCain-Feingold του 2022 έθεσε αυστηρά όρια στις δωρεές προς τα πολιτικά κόμματα. Το τρέχον όριο είναι λίγο κάτω από 450.000 δολάρια, κατανεμημένα σε διαφορετικούς σκοπούς του κόμματος. Έτσι, ο Μασκ θα χρειαζόταν χιλιάδες συνδωρητές για να τον βοηθήσουν να χρηματοδοτήσει το κόμμα του, δήλωσε επίσης στο CNN ο Λι Γκουντμαν, δικηγόρος και πρώην πρόεδρος της FEC.
«Ένα πολύ πλούσιο άτομο δεν μπορεί να κεφαλαιοποιήσει ένα νέο εθνικό πολιτικό κόμμα, όπως θα μπορούσε να ξεκινήσει μια επιχείρηση, λόγω των ομοσπονδιακών ορίων συνεισφοράς. Η προοπτική ενός πλούσιου ιδρυτή να χρηματοδοτήσει ένα εθνικό κόμμα για να συμμετάσχει σε ομοσπονδιακές εκλογές σε όλη τη χώρα δεν είναι εφικτή στο τρέχον κανονιστικό σύστημα», προσέθεσε.
Το τίμημα για την Tesla
Επιπλέον, η κλιμάκωση της διαμάχης του με τον πρόεδρο θα μπορούσε να αποβεί δαπανηρή για τον Μασκ, του οποίου οι επιχειρήσεις βασίζονται σε κυβερνητικά συμβόλαια ύψους πολλών δισεκατομμυρίων και η εισηγμένη στο χρηματιστήριο εταιρεία Tesla έχει πληγεί στην αγορά.
Το πρώτο σημάδι δυσαρέσκειας των επενδυτών αποτυπώνεται στην απόφαση της επενδυτικής εταιρείας Azoria Partners να αναβάλει την εισαγωγή ενός χρηματιστηριακού αμοιβαίου κεφαλαίου της Tesla.
Ο διευθύνων σύμβουλος της Azoria, Τζέιμς Φίσμπακ, ζήτησε από το διοικητικό συμβούλιο της Tesla να καταδικάσει τις πολιτικές φιλοδοξίες του Μασκ υπογραμμίζοντας ότι το νέο κόμμα υπονομεύει την εμπιστοσύνη που είχαν οι μέτοχοι πως θα επικεντρωνόταν περισσότερο στην εταιρεία μετά την αποχώρησή του από το DOGE τον Μάιο.
Ήδη, η διαμάχη με τον Τραμπ, που συχνά περιγράφεται ως «σύγκρουση τιτάνων» μεταξύ του πλουσιότερου ανθρώπου στον πλανήτη και του ισχυρότερου στον κόσμο, έχει οδηγήσει σε αρκετές απότομες πτώσεις την τιμή μετοχής της Tesla.
Η μετοχή εκτοξεύτηκε μετά την επανεκλογή του Τραμπ πέρυσι το Νοέμβριο και έφτασε σε υψηλό άνω των 488 δολαρίων το Δεκέμβριο, πριν χάσει περισσότερο από το ήμισυ της αξίας της τον Απρίλιο και κλείσει την περασμένη εβδομάδα στα 315,35 δολάρια. Σήμερα, στις προσυνεδριακές συναλλαγές της Wall Street, η μετοχή της Tesla κατέγραφε πτώση έως 7%.
Επίσης, την περασμένη εβδομάδα, η Tesla ανακοίνωσε πτώση 13,5% στις παγκόσμιες πωλήσεις οχημάτων για το τελευταίο τρίμηνο και δεν κατάφερε να ανταποκριθεί στις προβλέψεις των αναλυτών, ενώ ταυτόχρονα αντιμετωπίζει και αυξανόμενες προκλήσεις στην Κίνα.
Ο υπουργός Οικονομικών Σκοτ Μπέσεντ δήλωσε την Κυριακή ότι πιστεύει πως τα διοικητικά συμβούλια των εταιρειών του Μασκ δεν θα ήταν ευχαριστημένα με την τελευταία του πολιτική κίνηση.
Η αντίδραση Τραμπ
Ο Τραμπ απείλησε να διακόψει τα δισεκατομμύρια δολάρια σε επιδοτήσεις που λαμβάνουν οι εταιρείες του Μασκ από την ομοσπονδιακή κυβέρνηση. Οι Ρεπουμπλικάνοι έχουν εκφράσει την ανησυχία τους ότι η διαμάχη του Μασκ με τον Τραμπ, η οποία βαίνει κλιμακούμενη, θα μπορούσε να βλάψει τις πιθανότητές τους να διασφαλίσουν την πλειοψηφία τους στις ενδιάμεσες εκλογές του 2026 για το Κογκρέσο.
Ερωτηθείς στο X, ποιο ήταν αυτό που θα έκανε τον Μασκ να κόψει οριστικά τις σχέσεις με τον Τραμπ απάντησε «η αύξηση του ελλείμματος από ένα ήδη τρελό ποσό των 2 τρισεκατομμυρίων δολαρίων υπό τον Μπάιντεν σε 2,5 τρισεκατομμύρια δολάρια, καθώς αυτό θα χρεοκοπήσει τη χώρα».
Παρά τις μεγάλες τσέπες του Μασκ, η διάσπαση του δυοπωλίου Ρεπουμπλικανών-Δημοκρατικών θα είναι μια δύσκολη υπόθεση, δεδομένου ότι κυριαρχεί στην αμερικανική πολιτική ζωή για περισσότερα από 160 χρόνια, ενώ τα ποσοστά αποδοχής του Τραμπ στις δημοσκοπήσεις κατά τη δεύτερη θητεία του έχουν γενικά παραμείνει σταθερά πάνω από 40%, παρά τις συχνά διχαστικές πολιτικές.
Ο Τραμπ επιτέθηκε στον Μασκ, χαρακτηρίζοντας την κίνηση για τη δημιουργία πολιτικού κόμματος «γελοία» και λέγοντας ότι ο δισεκατομμυριούχος της τεχνολογίας είχε «ξεφύγει εντελώς από τις ράγες».
«Λυπάμαι που βλέπω τον Έλον Μασκ να ξεφεύγει εντελώς από τις ράγες, ουσιαστικά να γίνεται ΝΑΥΑΓΙΟ τις τελευταίες πέντε εβδομάδες», δήλωσε ο Τραμπ σε ανάρτηση στο Truth Social αργά την Κυριακή στις ΗΠΑ. «Το μόνο πράγμα για το οποίο είναι καλά τα Τρίτα Κόμματα είναι η δημιουργία πλήρους και ολοκληρωτικής αναστάτωσης και χάους».
Ο Τραμπ ανέφερε στην ανάρτηση ότι είχε προειδοποιήσει τον Μασκ κατά τη διάρκεια της προεκλογικής του εκστρατείας ότι σχεδίαζε να τερματίσει την φορολογική πίστωση για ηλεκτρικά οχήματα εάν κέρδιζε μια δεύτερη θητεία και ότι του είχε απαντήσει πως δεν είχε κανένα πρόβλημα με αυτό.
Φωτογραφία: Getty Images
