Ενώ η Γερουσία ενέκρινε σήμερα Τρίτη το «μεγάλο, όμορφο νομοσχέδιο» με τις σαρωτικές φορολογικές μειώσεις και τις περικοπές κοινωνικών δαπανών, συνολικού ύψους 3,3 τρισ. δολαρίων, νέα «μετωπική σύγκρουση» και αυτή την φορά σφοδρότερη από την προηγούμενη, βρίσκεται σε εξέλιξη ανάμεσα στον Αμερικανό πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ και τον πλουσιότερο άνθρωπο στον πλανήτη, τον πάλαι ποτέ στενό συνεργάτη του, Έλον Μασκ.
Μετά από ημέρες διαπραγματεύσεων και μια μαραθώνια συνεδρίαση τροπολογιών που κάποιες στιγμές φάνηκε να θέτει σε κίνδυνο το πακέτο των νέων φορολογικών μειώσεων του Τραμπ, η Γερουσία το ψήφισε. Η νίκη αυτή ωστόσο μπορεί να είναι βραχύβια, καθώς το νομοσχέδιο πηγαίνει τώρα στη Βουλή των Αντιπροσώπων, η οποία θα πρέπει να το ξαναψηφίσει μετά τις τροπολογίες, με αποτέλεσμα το μέλλον να προδιαγράφεται αρκετά αβέβαιο, εν μέσω έντονων αντιρρήσεων του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος.
- Διαβάστε ακόμα - Πιέσεις 6% για τη μετοχή της Tesla - Τραμπ: Εξετάζω την απέλαση Μασκ
Στο επίκεντρο της νέας κόντρας των δύο κορυφαίων ανδρών βρίσκονται οι περικοπές των τεράστιων επιδοτήσεων για τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα και οι πιο αυστηρές απαιτήσεις για τις φορολογικές πιστώσεις, που χτυπούν την «καρδιά» της επιχειρηματικής «αυτοκρατορίας» Μασκ, την ηλεκτροκίνηση.
Ο Μασκ χαρακτήρισε για μία ακόμη φορά το εν λόγω νομοσχέδιο παράλογο και καταστροφικό, καθώς ο ίδιος επηρεάζεται τα μέγιστα από την περικοπή των επιδοτήσεων για την αγορά ηλεκτρικών οχημάτων, φθάνοντας μάλιστα στο σημείο να απειλήσει τον Αμερικανό πρόεδρο με τη δημιουργία νέου κόμματος και με χρηματοδότηση όσων Ρεπουμπλικάνων αντιτίθενται στην ψήφισή του.
Σκληρή λεκτική από Τραμπ και Μασκ
Ο Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε ότι θα εξετάσει το ενδεχόμενο απέλασης του Έλον Μασκ, απαντώντας σε ερώτηση σχετικά με τον σύμμαχο που έγινε ο μεγάλος επικριτής του κομβικού για την οικονομική πολιτική Τραμπ νομοσχεδίου.
«Δεν ξέρω», δήλωσε ο Τραμπ σε δημοσιογράφους στον Λευκό Οίκο την Τρίτη, όταν ρωτήθηκε εάν θα απελάσει τον επιχειρηματία και πολίτη των ΗΠΑ, γεννημένο στη Νότια Αφρική, υπογραμμίζοντας ότι «θα πρέπει να το εξετάσουμε».
Ο Τραμπ απέδωσε την αντίθεση του Μασκ στο νομοσχέδιο στην κατάργηση των επιδοτήσεων από τις οποίες επωφελούνται οι πολλές επιχειρηματικές του δραστηριότητες. Νωρίτερα, ο Τραμπ ανέβασε μήνυμα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, απειλώντας να αποσύρει τις επιδοτήσεις από τις εταιρείες του Μασκ, για να επαναλάβει λίγο αργότερα στους δημοσιογράφους ότι ο Μασκ «χάνει την εντολή του για τα ηλεκτρικά οχήματα και πως θα μπορούσε να χάσει πολύ περισσότερα από αυτό».
Η εντολή για τα ηλεκτρικά οχήματα αναφέρεται γενικά σε μια σειρά προτύπων οικονομίας καυσίμου και ορίων ρύπανσης των καυσαερίων που ουσιαστικά υποχρεώνουν τις αυτοκινητοβιομηχανίες να πωλούν έναν αυξανόμενο αριθμό ηλεκτρικών μοντέλων.
Η κυβέρνηση φιλοδοξεί να χαλαρώσει αυτές τις πολιτικές που αφορούν τις εκπομπές ρύπων, ωστόσο το νομοσχέδιο για την φορολογία και τις δαπάνες θα τερματίσει μια φορολογική πίστωση για μεμονωμένες αγορές ηλεκτρικών οχημάτων που έχει βοηθήσει στην αύξηση των πωλήσεων ηλεκτρικών οχημάτων.
Ο Μασκ έχει επικρίνει τη νομοθεσία των Ρεπουμπλικανών, αποκαλώντας την «τρελό νομοσχέδιο δαπανών», αρνούμενος ωστόσο ότι η αντίθεσή του βασίζεται στη διατήρηση των κυβερνητικών επιδοτήσεων για τις εταιρείες του. Μάλιστα, απείλησε να σχηματίσει νέο πολιτικό κόμμα ως εναλλακτική λύση στο Δημοκρατικό-Ρεπουμπλικανικό μονοκομματικό σύστημα.
Ο Μασκ υποστήριξε τον Τραμπ στις εκλογές του 2024 και στη συνέχεια υπηρέτησε ως επικεφαλής της προσπάθειας του υπουργείου Αποδοτικότητας της Κυβέρνησης για τη μείωση του εργατικού δυναμικού και των ευθυνών της ομοσπονδιακής κυβέρνησης, πριν αποχωρήσει στα τέλη Μαΐου.
DOGE κατά του Μασκ;
Οι δύο είχαν μια δημόσια διαμάχη σχετικά με τις επικρίσεις του Μασκ για το φορολογικό νομοσχέδιο, ανταλλάσσοντας προσβολές στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Ενώ η διαμάχη φαινόταν να έχει αποκλιμακωθεί, ο Μασκ τις τελευταίες ημέρες έχει δημοσιεύσει επανειλημμένες επιθέσεις στο εν λόγω νομοσχέδιο, αναζωπυρώνοντας τη διελκυστίνδα.
- Διαβάστε ακόμα - Πώς ο Μασκ έχασε 34 δισ. δολάρια σε 24 ώρες μετά την κόντρα με Τραμπ
Είχε προηγηθεί το αίτημα Μασκ για παραπομπή του Τραμπ, υπονοώντας ότι οι εμπορικοί του δασμοί θα προκαλούσαν ύφεση στις ΗΠΑ, απειλώντας να παροπλίσει τις κάψουλες της SpaceX που χρησιμοποιούνται για τη μεταφορά αστροναυτών της NASA και αφήνοντας να εννοηθεί ότι ο πρόεδρος συνδεόταν με τον παιδόφιλο Τζέφρι Έπσταϊν. Ωστόσο, σε ανάρτηση στο X λίγες μέρες αργότερα, ο Μασκ είπε ότι μετανιώνει για ορισμένες από τις επιθέσεις του, τις οποίες είπε ότι «πήγαν πολύ μακριά».
Τώρα, σε μία νέα όξυνση της κατάστασης, ο Τραμπ διαμήνυσε ότι «ίσως χρειαστεί να επιβάλουμε το DOGE στον Έλον», αναφερόμενος στην προσπάθεια μείωσης του ομοσπονδιακού κόστους. «Το DOGE είναι το τέρας που ίσως χρειαστεί να επιστρέψει και να φάει τον Έλον. Δεν θα ήταν τρομερό αυτό;»
Σε άλλη ανάρτηση στο Truth Social, ο Τραμπ έγραψε πως ο Έλον ενδεχομένως να έχει λάβει μακράν τις περισσότερες επιδοτήσεις από οποιονδήποτε άλλον άνθρωπο στην ιστορία, και, χωρίς επιδοτήσεις, πιθανότατα θα έπρεπε να κλείσει το κατάστημά του και να επιστρέψει στη Νότια Αφρική.
Οι Financial Times ανέφεραν τον Φεβρουάριο ότι οι έξι επιχειρήσεις του Μασκ επωφελούνται από περίπου 20 δισεκατομμύρια δολάρια σε κυβερνητικά συμβόλαια - τα οποία, σύμφωνα με τον δισεκατομμυριούχο κερδήθηκαν με βάση την αξία και παρείχαν αξία για τα χρήματα.
Η Tesla έχει λάβει περισσότερα από 2,8 δισεκατομμύρια δολάρια σε κρατικές και ομοσπονδιακές επιδοτήσεις, ενώ η SpaceX έχει γίνει ο de facto διαχειριστής του διαστημικού προγράμματος των ΗΠΑ, κερδίζοντας κυβερνητικά συμβόλαια αξίας δισεκατομμυρίων δολαρίων.
Περιορισμένη η επιρροή Μασκ
Παραμένει πάντως ασαφές πόση επιρροή έχει ο Μασκ στο Κογκρέσο των ΗΠΑ ή ποια επίδραση μπορεί να έχουν οι δηλώσεις του στην ψήφιση του νομοσχεδίου.
Ωστόσο, οι Ρεπουμπλικάνοι έχουν εκφράσει ανησυχία ότι η διαμάχη του με τον Τραμπ, θα μπορούσε να βλάψει τις πιθανότητές τους να προστατεύσουν την πλειοψηφία τους στις ενδιάμεσες εκλογές του Κογκρέσου του 2026.
Ο Μπιλ Σνάιντερ, καθηγητής δημόσιας πολιτικής στο Πανεπιστήμιο Τζορτζ Μέισον, δήλωσε στο Al Jazeera ότι πιθανότατα θα είναι δύσκολο για τον Μασκ να δημιουργήσει έναν βιώσιμο πολιτικό συνασπισμό που θα αποτελείται από τους αντιπάλους του νομοσχεδίου.
- Διαβάστε ακόμα - Μασκ: Πεπρωμένο η δημιουργία νέου κόμματος στις ΗΠΑ
«Ο Έλον Μασκ είναι δισεκατομμυριούχος. Δεν υπάρχουν αρκετοί δισεκατομμυριούχοι για να σχηματίσουν κόμμα στις ΗΠΑ, ακόμη και αν είναι δυσαρεστημένοι με τον Τραμπ», δήλωσε ο Σνάιντερ στο Al Jazeera από την Ουάσινγκτον. «Τώρα, έχει προβλήματα με τον Τραμπ, ο οποίος δεν είναι πολύ δημοφιλής προσωπικότητα. Έχει πολλούς αντιπάλους, πολλούς επικριτές», πρόσθεσε.
Οι επιπτώσεις του νομοσχεδίου
Mε την Γερουσία να δίδει το πράσινο φως στις τροπολογίες σε διάφορες διατάξεις του νομοσχεδίου για την ενέργεια, την υγειονομική περίθαλψη, τις φορολογικές πιστώσεις για την καθαρή ενέργεια και τις περικοπές στην υγειονομική περίθαλψη, οι αναλυτές εκτιμούν ότι το εν λόγω νομοσχέδιο θα έχει δύο δραματικές επιπτώσεις - μία πολιτική και μία οικονομική.
Κατά πρώτο, θα οδηγήσει σε μια μεγάλη δημοσιονομική ανακατανομή από τους φτωχότερους της Αμερικής στους πλουσιότερους. Δεδομένου του πόσο κατάφωρα αυτή η ανακατανομή παραβιάζει τους όρκους της προεκλογικής εκστρατείας του Τραμπ, το κόμμα του θα πληρώσει το τίμημα στο εκλογικό σώμα. Ορισμένες δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι λιγότερο από το 30% των ψηφοφόρων εγκρίνουν το εν λόγω νομοσχέδιο. Και αυτό, επειδή ο Τραμπ υποσχέθηκε στην Αμερική των εργατών χαμηλότερες τιμές και αυξανόμενα εισοδήματα και τώρα κάνει το αντίθετο.
Κατά δεύτερο, ο Τραμπ εξαπολύει συνεχείς επιθέσεις στον πρόεδρο της Φέντεραλ Ριζέρβ, χαρακτηρίζοντάς τον «ηλίθιο» και «αδιάφορο», επειδή δεν μειώνει τα επιτόκια εν μέσω μιας περιόδου αυξανόμενου πληθωρισμού που τροφοδοτείται από τον εμπορικό πόλεμο. Ο Τραμπ θέλει μια απότομη μείωση του βασικού επιτοκίου των ΗΠΑ, ωστόσο μία «διαλυμένη» Fed που θα ικανοποιήσει την επιθυμία του Τραμπ για εύκολο χρήμα θα κάνει τον πληθωρισμό ξανά σπουδαίο, όπως επισημαίνουν οι FT, που σημαίνει ότι το «μεγάλο, όμορφο νομοσχέδιο θα λειτουργήσει αυτοκαταστροφικά για την οικονομία και για τους Αμερικανούς».
