Τα ζητήματα της ελευθερίας του Τύπου βρέθηκαν στην αιχμή των τοποθετήσεων των βουλευτών όλων των κομμάτων που τοποθετήθηκαν στη δεύτερη ανάγνωση του νομοσχεδίου «Ενίσχυση της δημοσιότητας και της διαφάνειας στον έντυπο και ηλεκτρονικό τύπο - Τροποποιήσεις ν. 5005/2022 και ν. 3548/2007 και λοιπές διατάξεις». Επί του νομοσχεδίου που τίθεται στην κρίση της ολομέλειας την προσεχή Πέμπτη, «Ναι» έχει δηλώσει η ΝΔ. «Κατά» δήλωσαν το ΚΚΕ και η Νέα Αριστερά ενώ τα άλλα κόμματα της αντιπολίτευσης επιφυλάσσονται για την τελική τους στάση.
Κλείνοντας την δεύτερη ανάγνωση του νομοσχεδίου, ο υφυπουργός στον Πρωθυπουργό Παύλος Μαρινάκης επανέλαβε ότι το προσεχές διάστημα θα κατατεθεί στη Βουλή η διάταξη ώστε να λάβει μόνιμο χαρακτήρα η υποχρέωση δημοσίευσης διακηρύξεων στον περιφερειακό Τύπο, με στόχο τη στήριξή του. Χαρακτήρισε σημαντική την πρόβλεψη στο νομοσχέδιο για την ενυπόγραφη δημοσιογραφία και απάντησε και στην κριτική για τη διανομή της κρατικής διαφήμισης. «Yπάρχει πλέον το e-πασιθεα όπου απολογιστικά ελέγχονται τα προγράμματα διαφήμισης και αν το 30% πήγε όπως έπρεπε στον Περιφερειακό Τύπο. Θα το νομοθετήσουμε και για τις δημοσιεύσεις. Για τις διαφημίσεις υπάρχει αυτή η υποχρέωση, και με την ύπαρξή του e-πασιθεα θα δοθεί και η δυνατότητα κυρώσεων σε περίπτωση που αυτό δεν γίνεται, αλλά πλέον έχουμε τη δυνατότητα να το ελέγξουμε και να βλέπουμε αν τα προγράμματα αυτά τηρούν αυτή τη δέσμευση», είπε ο υφυπουργός στον Πρωθυπουργό.
Ο κ. Μαρινάκης προανήγγειλε νομοτεχνικές βελτιώσεις, στη βάση παρατηρήσεων που έγιναν τις προηγούμενες ημέρες, και αναφέρθηκε στη σημασία των Μητρώων, για τη διαφάνεια και το σεβασμό των χρημάτων των πολιτών. «Λίγο πολύ, όλοι όσοι μίλησαν εκπροσωπούν κόμματα που είτε τα ίδια, είτε μητρικά αυτών, κυβέρνησαν και μέχρι το 2022, γιατί είχαν κυβερνήσει προγενέστερα, δεν ξέραμε πού πάει τι από τα χρήματα των Ελλήνων φορολογουμένων», είπε ο κ.Μαρινάκης και τόνισε ότι τα Μητρώα «είναι πολύ μεγάλη τομή σεβασμού των χρημάτων των πολιτών» και ενισχύουν τους δημοσιογράφους.
Το τοπίο στα ΜΜΕ έχει αλλάξει, είναι καθαρό, είπε ο εισηγητής της Νέας Δημοκρατίας Κωνσταντίνος Μαρκόπουλος. «Σήμερα, δεν υπάρχουν έφοδοι της αστυνομίας σε ΜΜΕ. Αυτά επί των ημερών της ΝΔ δεν θα έχουμε δει. Σε άλλες κυβερνήσεις, ναι, είχαν γίνει, κατ΄εντολή μάλιστα συγκυβερνητών παλιών κυβερνήσεων. Δεν υπάρχει φίμωση στα ΜΜΕ, όποιος θέλει μπορεί ελεύθερα να εκφράσει αυτό το οποίο θέλει. Σας προσκαλώ και σας προκαλώ πηγαίνετε να δείτε τα σημερινά πρωτοσέλιδα. Κριτική στην κυβέρνηση ασκείται, η αντίθετη φωνή χωρίς κανένα φίλτρο εκφράζεται. Δείτε τα τηλεοπτικά δίκτυα, θα δείτε ότι φιλοξενούνται συνεντεύξεις, ιδέες προτάσεις άλλων κομμάτων χωρίς κανένα φίλτρο, χωρίς κανένα εμπόδιο. Δεν υπάρχουν τα ινστιτούτα της Φλωρεντίας που ήθελαν να περιορίσουν τα κανάλια σε τέσσερα, για να χειραγωγηθούν, δεν υπάρχουν Καλογρίτσες. Δεν υπάρχει μια ΕΡΤ στην οποία κατεβάζουν γραμμή φίλα προσκείμενοι στην κυβέρνηση δημοσιογράφοι, οι οποίοι κατόπιν καταλαμβάνουν και γραφεία Τύπου κομμάτων, τα οποία υπηρέτησαν και εξυπηρέτησαν», είπε ο κ. Μαρκόπουλος και τόνισε ότι και το παρόν νομοσχέδιο υπηρετεί τη διαφάνεια και τον πλουραλισμό και γι αυτό η πλειοψηφία στέκεται θετικά στο νομοσχέδιο.
Ο βουλευτής απάντησε και στις επικρίσεις των κομμάτων της αντιπολίτευσης για τη "λίστα Πέτσα", τον τρόπο λειτουργίας της ΕΡΤ. «'Επρεπε, ως πολιτική πλειοψηφία, να απολογηθούμε γιατί ενημερώσαμε τους πολίτες στην περίοδο του covid. Τους ενημερώσαμε για το δικό τους το καλό, για να εμβολιαστούν, για την ανάγκη να περιορίσουμε μια σειρά από δραστηριότητες. Έπρεπε να ενημερώσουμε. Κάποιοι θεώρησαν ότι έπρεπε να σταθούν απέναντι. Έπρεπε να απολογηθούμε γιατί αναβαθμίσαμε την ΕΡΤ, με ποιοτικό περιεχόμενο, με ένα κανάλι το ΕΡΤnews, για το οποίο θεωρώ ότι για την ουδετερότητά του στην παρουσίαση των ειδήσεων, κανένας δεν έχει να πεί κάτι», είπε ο κ. Μαρκόπουλος και αναφέρθηκε στην περίοδο της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ και την λειτουργία της ΕΡΤ τότε, λέγοντας: «Θυμόμαστε άλλες περιόδους με παρουσιαστές κομματικά στελέχη οι οποίοι περνούσαν γραμμή στην κοινωνία. Αυτά δεν τα βλέπουμε σήμερα στην ΕΡΤ. Έχουμε παρουσιάσει έργο με το EΡTflix, φέραμε το νόμο 5005/2022, με τη σύσταση Μητρώων ώστε τα πράγματα να είναι διάφανα και είναι ένας λειτουργικός νόμος που και σήμερα, δεν έχουν πολλά να αντιτείνουν οι πολιτικοί μας αντίπαλοι. Μια ματιά να ρίξει κανείς στα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων, θα καταλάβει για το κατά πόσο η χώρα αυτή έχει ελευθεροτυπία, τα περισσότερα πρωτοσέλιδα ασκούν κριτική στην κυβέρνησή μας, βλέπουμε τηλεοπτικούς σταθμούς οι οποίοι στέκονται απέναντι». Αναφερόμενος στις εκθέσεις και αναλύσεις «διαφόρων ΜΚΟ που μας κατατάσσουν πίσω και από την Μπουγκίνα Φάσο», ο κ. Μαρκόπουλος κάλεσε ιδίως τους βουλευτές που είναι δημοσιογράφοι στο επάγγελμα να απαντήσουν «αν θα προτιμούσαν να δουλεύουν στη Λιβερία, στη Μπουρκίνα Φάσο ή στα ΜΜΕ της Ελλάδας».
Ο εισηγητής του ΠΑΣΟΚ Δημήτρης Μπιάγκης είπε ότι η ενίσχυση των θεσμών της ενημέρωσης είναι, για το κόμμα του, προϋπόθεση δημοκρατικής λειτουργίας. Ο βουλευτής σημείωσε ότι η θέση του ΠΑΣΟΚ είναι θετική σε κάθε προσπάθεια ρύθμισης και εκσυγχρονισμού του πλαισίου λειτουργίας των μητρώων Τύπου, αλλά είναι και στάση κριτικής και επιφύλαξης, απέναντι σε επιμέρους ρυθμίσεις που γεννούν κινδύνους αποκλεισμών αδιαφάνειας και αυθαιρεσίας, ιδίως σε ό,τι αφορά στα μικρά και περιφερειακά μέσα. Ο κ. Μπιάγκης αναφέρθηκε στο ζήτημα της ελευθεροτυπίας λέγοντας ότι «η κυβέρνηση έχει διασύρει τη χώρα, θέτοντας τη στην τελευταία θέση της Ευρώπης, σε ό,τι αφορά τα θέματα της ελευθερίας του Τύπου, σύμφωνα με τους διεθνείς δείκτες» και ότι «η χώρα υφίσταται διεθνή κριτική, για περιστατικά ελέγχου ή στοχοποίησης δημοσιογράφων». Στο κλίμα αυτό, ο εισηγητής του ΠΑΣΟΚ είπε ότι το κόμμα του στέκεται με επιφύλαξη και δυσπιστία «απέναντι σε μια κυβέρνηση των παρακολούθησεων και του predator, και της διαρκούς προσπάθειας χειραγώγησης της κοινής γνώμης με επικοινωνιακά τεχνάσματα». Ο κ. Μπιάγκης είπε ότι η κυβέρνηση πρέπει να υλοποιήσει τη δέσμευση της για τη μονιμοποίηση της υποχρεωτικότητας της δημοσίευσης διακηρύξεων στα περιφερειακά μέσα, υπογράμμισε ότι στόχος πρέπει να είναι η ενίσχυση του περιφερειακού Τύπου σε όλη την επικράτεια και επισήμανε ότι το παρόν σχέδιο νόμου δεν αγγίζει τις ουσιαστικές παθογένειες του οικοσυστήματος των ΜΜΕ.
Η ειδική αγορήτρια του ΣΥΡΙΖΑ Πόπη Τσαπανίδου είπε ότι ενώ το νομοσχέδιο διακηρύσσει τη βούληση για εξυγίανση του τοπίου στα ΜΜΕ, στην πράξη διαμορφώνει ένα πεδίο έντονα συγκεντρωτικό και θεσμικά επισφαλές. «Για πολλοστή φορά βλέπουμε μια προσπάθεια της κυβέρνησης να επιφέρει αλλαγές με νομοθετικά μέσα που δεν υπηρετούν το δημόσιο συμφέρον αλλά την εδραίωση μηχανισμού ελέγχου της πληροφορίας και της κοινής γνώμης», είπε η βουλευτής προσθέτονυας ότι «η ελευθερία του Τύπου, κεντρικότατος πυλώνας της δημοκρατίας, δοκιμάζεται στη χώρα και η Ελλάδα βρίσκεται χαμηλά στις διεθνείς κατατάξεις για την ελευθερία της ενημέρωσης». «Οργανισμοί που μπορεί να μη σας αρέσουν, όπως οι "δημοσιογράφοι χωρίς σύνορα", όπως η ΕΕ, έχουν εκφράσει σοβαρές ανησυχίες, για την κατάσταση στην Ελλάδα, και πρόκειται για οργανώσεις με διεθνές κύρος που τεκμηριώνουν τις εκθέσεις τους με στοιχεία και με παραδείγματα. Δεν μπορούμε να αγνοήσουμε την έκθεση της ΕΕ, για το κράτος δικαίου, η οποία κατατάσσει τη χώρα μας μεταξύ των πιο αδύναμων κρίκων στην Ευρώπη», είπε η κ. Τσαπανίδου. Η βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ σχολίασε και όσα είπε ο εισηγητής της ΝΔ, λέγοντας: «βαφτίσατε ως ενημέρωση για τον covid τη λίστα Πέτσα, μιλήσατε για αναβάθμιση της ΕΡΤ, η οποία όταν έγινε το πρώτο μεγαλειώδες συλαλλητήριο για τα Τέμπη, απαξίωσε, δεν το κάλυψε, έδειξε μερικά πλάνα. Μιλήσατε για νόμο διαφάνειας για το ν.5005/2022, ένα νόμο που διασφαλίζει την σωστή κατανομή της κρατικής διαφήμισης, όταν οι φορείς των περιφερειακών μέσων, μας είπαν ότι το 2023 πήραν το ιλιγγιώδες ποσό των 1000 ευρώ, από την κρατική διαφήμιση και ότι το ίδιο συνέβη και το 2024». Η κ. Τσαπανίδου αναφέρθηκε στην "Ομάδα Αλήθειας" αλλά και στις παρακολουθήσεις με το Predator. «Έχετε το Predator στην πλάτη σας, δεν μπορείτε να μιλάτε για ελευθερία του Τύπου», είπε η βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ και σχολίασε ότι ακόμη και πριν από λίγες ώρες ο κ. Μαρινάκης άφησε αιχμές για τη δημοσιογράφο που πήρε συνέντευξη από την κ. Καρυστιανού, δείχνοντας ότι έχει...αλλεργία, πώς ένας δημοσιογράφος πρέπει να κάνει τη δουλειά του και πότε να την κάνει.
«Η αυταρέσκεια της κυβέρνησης για το σημερινό νομοσχέδιο δεν δικαιολογείται. Αρκεί να δει κανείς προσεκτικά τις τοποθετήσεις των φορέων», ανέφερε ο ειδικός αγορητής του ΚΚΕ Ιωάννης Δελής και σημείωσε ότι οι τιθέμενες διατάξεις, όπως και εκείνες του νόμου 5005/2022, κινούνται στην ίδια κατεύθυνση για περαιτέρω συγκέντρωση του Τύπου, έντυπου και ηλεκτρονικού, σε λίγα χέρια. Ο κ. Δελής είπε ότι «η αντικειμενικότητα της κρατικής τηλεόρασης ακόμα αναζητείται, ειδικά σε κρίσιμα ζητήματα της επικαιρότητας, αφού ομφάλιος λώρος που συνδέει την κρατική τηλεόραση με την εκάστοτε κυβέρνηση είναι ενεργός και παραμένει». Ο κ. Δελής στάθηκε σε παρατηρήσεις της ΠΟΕΣΥ, επί του νομοσχεδίου, μεταξύ των οποίων και ότι θα πρέπει να προβλεφθεί ρητά πως οι δημοσιογράφοι που απασχολούνται σε επιχειρήσεις έντυπου και ηλεκτρονικού Τύπου θα πρέπει να εργάζονται με συμβάσεις εξαρτημένης εργασίας πλήρους απασχόλησης, ώστε να μην καταλείπεται το παραμικρό έρεισμα για την κατάρτιση ελαστικών συμβάσεων, έργου, μερικής απασχόλησης κλπ. και οι δημοσιογράφοι να αμείβονται με βάση τις συλλογικές συμβάσεις εργασίας, εφόσον βέβαια αυτές υπογραφούν. Η ΠΟΕΣΥ έχει επίσης επισημάνει ότι ο υποχρεωτικός αριθμός των δημοσιογράφων στα περιφερειακά μέσα, είναι μικρός. «Με τόσο λίγους δημοσιογράφους ούτε εφημερίδες ούτε ιστοσελίδες μπορούν να λειτουργήσουν», είπε ο κ. Δελής και σχολίασε ότι ανάλογη παρατήρηση επιφυλάσσει και ο Σύνδεσμος Περιφερειακών Εφημερίδων Ελλάδος που αναρωτιέται «πώς είναι δυνατό να υπάρξει καθημερινή εφημερίδα με δύο δημοσιογράφους, εκ των οποίων ο ένας μπορεί να είναι ο εκδότης, και μάλιστα χωρίς υποχρέωση πλήρους και αποκλειστικής απασχόλησης».
Ο ειδικός αγορητής της Νέας Αριστεράς Νάσος Ηλιόπουλος αναφέρθηκε στον τρόπο με τον οποίο ο κυβερνητικός εκπρόσωπος σχολίασε τη συνέντευξη της κυρίας Καρυστιανού και "τη λεπτή ειρωνεία του" ακόμα και για το χρόνο της συνέντευξης. «Ο κ. Μαρινάκης έκανε αυτό σχόλιο, λες και δεν είναι φυσιολογικό, όταν αυτές τις μέρες, θα γίνει και συζήτηση, για την προανακριτική. 'Ανθρωποι που δυστυχώς, παρά τη θέλησή τους είναι πρωταγωνιστές αυτού του εγκλήματος, από την πλευρά του θύματος, μάλλον δεν θα έπρεπε να έχουν πρόσβαση στα ΜΜΕ, κάτι το οποίο άλλωστε, με ένα τρόπο η ΈΡΤ έχει δείξει το προηγούμενο διάστημα, αν δίνει ή δεν δίνει χώρο, στους συγκεκριμένους ανθρώπους. Είναι τουλάχιστον προβληματικό, να έχουμε υπουργό να σχολιάζει σαν να είναι αρχισυντάκτης και να θέλει να ορίσει τον τρόπο με τον οποίο θα λειτουργήσει ένα μέσο ενημέρωσης, ειδικά σε ένα τόσο κρίσιμο ζήτημα», είπε ο Νάσος Ηλιόπουλος και χαρακτήρισε στοιχειωδώς προκλητικό «η λίστα Πέτσα να βαφτίζεται ανάγκη για ενημέρωση την περίοδο της πανδημίας» ενώ μέχρι και σήμερα η κυβέρνηση δεν έχει απαντήσει με ποια κριτήρια διανεμήθηκαν χρήματα, όπως δεν έχει απαντήσει για ποιο λόγο ήταν υπό παρακολούθηση ο Θανάσης Κουκάκης.
«Προσποιείστε, κύριε Μαρινάκη, ότι τίποτα δεν συμβαίνει και βρισκόμαστε στη δεινή θέση να συνομιλούμε για ένα ακόμα άδοξο νομοσχέδιο που σκοπό έχει την υπονόμευση του Τύπου, την κρατική παρέμβαση στην ελευθερία του Τύπου και της σκέψης", ανέφερε η ειδική αγορήτρια της Πλεύσης Ελευθερίας Ελένη Καραγεωργοπούλου και συνέχισε: "Αρνηθήκατε τη συμμετοχή στη συζήτηση βασικών φορέων, που θα είχαν αποκρυσταλλώσει την πραγματική εικόνα στην ενημέρωση και όχι τον ιδανικό κόσμο της πληροφορίας που εμφανίζετε. Η ανεξάρτητη διεθνής οργάνωση της Human Rights Watch παρέδωσε στη δημοσιότητα την από Μαΐου 2025 έκθεσή της. Αποκαλύπτει στην πραγματικότητα γιατί, όσα εμφανίζονται στη δημοσιότητα από το μέσο της τηλεόρασης, αναδύουν το άτυπο συμβόλαιο διαπλοκής με την εξουσία της ενημέρωσης. Δελτία εγκληματολογικά, ειδήσεις που εκβιάζονται για να παρουσιαστούν ως ειδήσεις, εκπομπές και τηλεπαιχνίδια που προσβάλλουν την αξιοπρέπεια, τη νοημοσύνη και θίγουν την ανάγκη μας για τροφή πνευματική. Οι επιχειρηματίες της τηλεόρασης σαφώς δεν κερδίζουν κάτι από αυτά που προσδοκούν, συντελώντας στην ποιότητα. Δεν πουλάνε με λίγα λόγια, αν υπάρχει ποιότητα. Αντιθέτως λανσάρουν ως ειδήσεις αυτά που κάνει να επιτρέπεται να ακούγονται για να διαπλάθουν την κοινή γνώμη, τις πεποιθήσεις, να παραπείθουν, να διοχετεύουν όσα σε απόλυτο έλεγχο κατευθύνουν οι εξουσίες. Ο ορισμός αυτών των εγκλημάτων είναι οργανωμένα πολιτικοοικονομικά».
Με παρέμβασή του ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος της Πλεύσης Ελευθερίας Αλέξανδρος Καζαμίας αναφέρθηκε στην "Ομάδα Αλήθειας" και ζήτησε απαντήσεις από την κυβέρνηση, σημειώνοντας ότι στις ερωτήσεις που έχει υποβάλει στο πλαίσιο του κοινοβουλευτικού ελέγχου, οι υπουργοί δηλώνουν αναρμοδιότητα για να παρέχουν ενημέρωση. «Κατά τον κ. Μαρινάκη η Ομάδα Αλήθειας δεν είναι κομματικό όργανο. Εμείς, βεβαίως, δεν το πιστεύουμε αυτό, αλλά μέχρι τώρα ο κ. Μαρινάκης σε όλες τις παρεμβάσεις του και τις απαντήσεις που έκανε στη διάρκεια των ενημερώσεων των δημοσιογράφων συμπεριφέρεται ωσάν και η Ομάδα Αλήθειας να μην είναι κομματικό όργανο. Τότε τι είναι, αν δεν είναι κομματικό όργανο; Είναι ένας ιστότοπος, προφανώς, που θα έπρεπε να βρίσκεται στο μητρώο που περιλαμβάνει τα μέσα ηλεκτρονικού τύπου», είπε ο κ. Καζαμίας.
«Η Ομάδα Αλήθειας είναι σελίδα στο Facebook και έχει κάνει και αντίστοιχες σελίδες και σε άλλα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. 'Αρα, αυτό το οποίο λέτε δεν έχει καμία βάσιμη σχέση με την πραγματικότητα», απάντησε ο Παύλος Μαρινάκης και συνέχισε: «Ως υφυπουργός παρά τω Πρωθυπουργώ που είμαι στην Προεδρία, απάντησα σε απλή ερώτηση η οποία είναι στη διάθεση όλων των βουλευτών η απάντηση, για τη χρηματοδότηση της Ομάδας Αλήθειας, τόσο από τη Γενική Κυβέρνηση από τους φορείς Προεδρίας που συμπεριλαμβάνεται και το ΑΠΕ και η ΕΡΤ και στην απάντηση μου θα δείτε, με βάση τα υπηρεσιακά δεδομένα τα οποία έλαβα, ότι όχι απλά δεν έχουν πάρει λεφτά αλλά έχουν δώσει κιόλας για συνδρομές για κάποια σάιτ στο ΑΠΕ. Δεν θέλω να επαναλάβω αυτό το οποίο έχω απαντήσει και σε ενημέρωση πολιτικών συντακτών. Οι πρόσφατες αποκαλύψεις για την Ομάδα Αλήθειας προστίθενται σε ένα μεγάλο αριθμό δήθεν αποκαλύψεων που δεν έχουν καμία λογική».
Στη συζήτηση παρενέβη εκ νέου ο βουλευτής της ΝΔ Κώστας Μαρκόπουλος. «Εδώ ακούσαμε ένα ολόκληρο Φιλιππικό, για τους δημοσιογράφους και τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης. Να δούμε τι έχει συμβεί με τη στάση ενός κοινοβουλευτικού κόμματος σε μια εργαζόμενη δημοσιογράφο που δεν της έχει καταβάλει δεδουλευμένα. Επίσης. Ακούω πολύ μεγάλη ευαισθησία για τους εργαζόμενους στα Μέσα Ενημέρωσης, όμως με τη εφημερίδα της «Αυγής», τι θα γίνει; Οι άνθρωποι αυτοί και σας το λέω ως συνάδελφος, θα καταβληθούν τα δεδουλευμένα αυτών των ανθρώπων; Επειδή άκουσα και τον κ. Ηλιόπουλο να κάνει μια επίθεση για την ενημέρωση γύρω από τον Covid. Κοιτάξτε. ήταν ανάγκη να ενημερώσει η κυβέρνηση για το Covid, γιατί δικά σας τότε στελέχη με τα οποία ο Ηλιόπουλος ήταν παρέα, ο κύριος Πολάκης εν προκειμένω, θόλωναν το μήνυμα των εμβολιασμών- να τα θυμίζουμε απλά για να μην ξεχνιόμαστε», είπε ο εισηγητής της Νέας Δημοκρατίας.
Πηγή: ΑΠΕ - ΜΠΕ
