Ροή
Διαπραγματεύσεις για τη σύναψη 10ετών συμβολαίων αγοραπωλησίας ηλεκτρικής ενέργειας (PPAs) με συγκεκριμένη σταθερή τιμή, βρίσκονται σε εξέλιξη ανάμεσα στη ΔΕΗ και τις Viohalco και ΤΙΤΑΝ, σύμφωνα με πληροφορίες του Insider.gr. Στην περίπτωση που υπάρξει «λευκός καπνός» στις διαβουλεύσεις, τα PPAs θα διαδεχθούν τις συμβάσεις προμήθειας που είχαν με τη ΔΕΗ οι βιομηχανικοί καταναλωτές τα προηγούμενα έτη και οι οποίες έληξαν στο τέλος του 2022.
Οι διαπραγματεύσεις εντάσσονται στην ίδια κατεύθυνση που, όπως είχε γράψει το Insider.gr, προωθεί και το ΥΠΕΝ για να παραμείνει συγκρατημένο το ενεργειακό κόστος των εγχώριων βιομηχανιών. Σε σχέση με τις συμβατικές συμβάσεις προμήθειας, τα PPAs αποτελούν έναν εναλλακτικό τρόπο εξασφάλισης ηλεκτρικής ενέργειας από επιχειρήσεις. Τα συμβόλαια αυτά έχουν πάντοτε «κλειδωμένη» τιμή για την αγοραπωλησία ηλεκτρισμού, κάτι που στις συμβάσεις προμήθειας ισχύει μόνο για όσες συνοδεύονται από σταθερή χρέωση (όπως ίσχυε π.χ. με τις προηγούμενες συμβάσεις της ΔΕΗ με τις Viohalco και ΤΙΤΑΝ).
Η διαφορά, ωστόσο, είναι ότι η διάρκεια των PPAs καλύπτει πολύ μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Την ώρα που οι συμβάσεις προμήθειας είναι κατά κανόνα 2ετείς με 3ετείς (όπως οι προηγούμενες βιομηχανικές συμβάσεις), τα συμβόλαια αγοραπωλησίας ρεύματος είναι πολύ πιο μακροχρόνια – οι διαπραγματεύσεις με τις δύο βιομηχανίες αφορούν την εξασφάλιση ηλεκτρικής ενέργειας για 10 χρόνια.
Υπόθεση λίγων ετών το «πρασίνισμα» των PPAs
Μία ακόμη σημαντική διαφορά είναι ότι στα PPAs η συμφωνία αγοραπωλησίας θα αφορά ηλεκτρική ενέργεια που παράγεται από συγκεκριμένες μονάδες της ΔΕΗ και όχι αδιακρίτως από όλο το «καλάθι» προμήθειάς της. Μάλιστα, η λύση που προκρίνεται είναι για συμβόλαια φυσικής παράδοσης, στα οποία δηλαδή οι κιλοβατώρες διακινούνται μέσω του Χρηματιστηρίου Ενέργειας από συγκεκριμένο «αποστολέα» (ηλεκτροπαραγωγική μονάδα) σε «παραλήπτη» (καταναλωτή).
Με δεδομένο ότι οι διαπραγματεύσεις γίνονται με τις δύο μεγαλύτερες βιομηχανίες στη χώρα, και κατά συνέπεια με τις πιο ενεργοβόρες, εκτιμάται ότι για την κάλυψη των αναγκών τους σε ρεύμα θα χρειαστεί να δεσμευθεί παραγωγή ενός χαρτοφυλάκιου μονάδων της ΔΕΗ συνολικής ισχύος πάνω από 1.500 MW.
Στόχος είναι, όσο το δυνατόν πιο σύντομα, το χαρτοφυλάκιο αυτό να αποτελείται αποκλειστικά από μονάδες ΑΠΕ της εταιρείας, που θα κατασκευάσει στην πορεία. Κατά συνέπεια οι συμβάσεις θα εξελιχθούν σε «πράσινα» PPAs. Ωστόσο, καθώς η ΔΕΗ δεν διαθέτει αυτή τη στιγμή διαθέσιμο ένα τόσο μεγάλο χαρτοφυλάκιο ανανεώσιμων πηγών, σε πρώτη φάση (για περίπου μία διετία), τα PPAs με τις βιομηχανίες θα εξυπηρετούνται από λιγνιτικούς σταθμούς και μονάδες αερίου.
Η τιμή των συμβολαίων για αυτό το πρώτο χρονικό διάστημα θα είναι μεγαλύτερη, καθώς το κόστος της θερμοηλεκτρικής παραγωγής κινείται σε υψηλότερα επίπεδα. Ωστόσο, σε μία 2ετία περίπου που θα έχουν υλοποιηθεί οι μονάδες ΑΠΕ οι οποίες θα αντικαταστήσουν τους θερμικούς σταθμούς, και για την υπόλοιπη 8ετία, οι αγοραπωλησίες θα αφορούν αποκλειστικά «πράσινη» ηλεκτροπαραγωγή, με την τιμή τους να αποκλιμακώνεται σε χαμηλότερα επίπεδα.
Αμοιβαία επωφελής λύση
Σε σχέση με τις συμβάσεις προμήθειας ρεύματος, τα PPAs αποτελούν έναν εναλλακτικό τρόπο εξασφάλισης ηλεκτρικής ενέργειας για τους επιχειρηματικούς καταναλωτές, ο οποίος είναι αρκετά διαδεδομένος στο εξωτερικό. Ο πιο σημαντικός λόγος είναι πως, χάρις στις σταθερές τιμές ρεύματος για μεγάλο χρονικό διάστημα, εξασφαλίζουν στις επιχειρήσεις μακροχρόνια «ορατότητα» για το ενεργειακό τους κόστος.
Το κίνητρο αυτό αρχίζει να βρίσκει έδαφος και στη χώρα μας. Έτσι, σύμφωνα με πληροφορίες του Insider.gr, η ΔΕΗ έχει ήδη έρθει σε συμφωνία με μεγάλο τηλεπικοινωνιακό πάροχο, για μία ανάλογη 10ετή σύμβαση αγοραπωλησίας ηλεκτρικής ενέργειας.
Πέρα από τη μακρόχρονη σταθεροποίηση του ενεργειακού κόστους, η σύντομη εξέλιξη των συμβάσεων σε «πράσινα» PPAs αποτελεί ένα ακόμη πλεονέκτημα και για τους εγχώριους επιχειρηματικούς καταναλωτές – καθώς τότε θα απολαμβάνουν ακόμη πιο μειωμένη σταθερή τιμή, συρρικνώνοντας παράλληλα το ανθρακικό τους αποτύπωμα. Με δεδομένα τα σκαμπανεβάσματα των χονδρεμπορικών τιμών ηλεκτρικής ενέργειας λόγω της κρίσης (αλλά και ότι ανάλογες εκτινάξεις του χονδρεμπορικού κόστους μπορεί να συμβούν τα επόμενα χρόνια) με αυτό τον τρόπο οι επιχειρήσεις θα αντισταθμίσουν τον κίνδυνο κάποιας νέας «έκρηξης».
Κατά αντίστοιχο τρόπο με τις βιομηχανίες, και η ΔΕΗ θα «θωρακίσει» την τιμή πώλησης ηλεκτροπαραγωγής της, έναντι οποιωνδήποτε διακυμάνσεων των χονδρεμπορικών τιμών ηλεκτρικής ενέργειας τα επόμενα χρόνια. Παράλληλα, για την επιχείρηση τα PPAs θα αποτελέσουν ένα ακόμη εφαλτήριο για την «πράσινη» στροφή της, καθώς με την υπογραφή συμβάσεων πώλησης «πράσινης» ηλεκτροπαραγωγής από σχεδιαζόμενα έργα ανανεώσιμων πηγών, θα μπορεί να εξασφαλίσει τραπεζικό δανεισμό για τη χρηματοδότησή τους.
Αναστέλλει το ΥΠΕΝ το «μπλόκο» στα PPAs
Αν και τα παραπάνω επιχειρήματα δείχνουν πως οι διμερείς συμβάσεις αποτελούν αμοιβαία επωφελή λύση, αξίζει να σημειωθεί ότι άλλες βιομηχανίες (μικρότερες στη μέση τάση) εμφανίζονται διστακτικές για να έρθουν σε ανάλογες συμφωνίες με τη ΔΕΗ. Σύμφωνα με πληροφορίες, κύρια επιφύλαξη είναι το γεγονός ότι δεν θέλουν να δεσμευτούν για τόσα χρόνια σε μία σταθερή τιμή αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας.
Πάντως, αναλυτές της αγοράς εκτιμούν ότι αν κλείσουν διμερείς συμβάσεις με τους μεγαλύτερους βιομηχανικούς καταναλωτές, αργά ή γρήγορα αρκετές από τις υπόλοιπες επιχειρήσεις θα προσέλθουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων για ανάλογες συμφωνίες.
Για να οριστικοποιηθούν ωστόσο σε πρώτη φάση οι συμφωνίες με τις δύο βιομηχανίες (και για να ανοίξει ο δρόμος για νέα ανάλογα deal), θα πρέπει το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας να προχωρήσει σε νομοθετική παρέμβαση ώστε να προσαρμοστεί κατάλληλα ο μηχανισμός ανάκτησης υπερεσόδων των ηλεκτροπαραγωγών. Ο μηχανισμός αυτός επιβάλλει πλαφόν στις αποζημιώσεις όλων των μονάδων ηλεκτροπαραγωγής, με συνέπεια να μπλοκάρει στην πράξη τη διακίνηση μέσω του Χρηματιστηρίου Ενέργειας «πακέτων» ηλεκτρισμού που αφορούν PPAs.
Σύμφωνα με υψηλόβαθμες πηγές του ΥΠΕΝ, η ελληνική πλευρά έχει ολοκληρώσει προς αυτή την κατεύθυνση τις διαπραγματεύσεις με τις Βρυξέλλες – καθώς χρειάζεται η συναίνεση της Κομισιόν, η οποία έχει εγκρίνει τον μηχανισμό ανάκτησης. Έτσι, αυτό που απομένει είναι να σταλεί στην Κομισιόν ολοκληρωμένο το σχέδιο εξαίρεσης από τα πλαφόν, της ηλεκτροπαραγωγής που σχετίζεται με PPAs φυσικής παράδοσης.
Όπως σημειώνουν τα ίδια στελέχη, μέσα στο επόμενο διάστημα αναμένεται να δοθεί το «πράσινο φως» από τις Βρυξέλλες για τη νομοθέτηση της παρέμβασης. Επομένως, μέχρι το τέλος του Ιανουαρίου τα PPAs με φυσική παράδοση θα έχουν εξαιρεθεί από τη φορολόγηση «στην πηγή» των υπερεσόδων των ηλεκτροπαραγωγών.
