Ριζικά φαίνεται να έχει αλλάξει η σχέση της νέας γενιάς με το χρήμα. Σε διάστημα μόλις μερικών ετών, ο κουμπαράς, που υπήρξε σύμβολο υπομονής και μικρής, αλλά σταθερής, αποταμίευσης, έδωσε τη θέση του στο ψηφιακό «πορτοφόλι».
- Διαβάστε επίσης - Από το γκισέ στο κινητό: Η μάχη για την επόμενη μέρα της τραπεζικής
Το χαρτζιλίκι δεν φυλάσσεται πια σε κουμπαράδες υπό τη μορφή κερμάτων ή χαρτονομισμάτων, αλλά καταλήγει σε ψηφιακές εφαρμογές, σε ηλεκτρονικά πορτοφόλια και σε λογαριασμούς που διαχειρίζονται αποκλειστικά μέσω κινητού τηλεφώνου. Η τεχνολογία, σε συνδυασμό με την εξάπλωση του διαδικτύου και την εντυπωσιακή ανάπτυξη των fintech εταιρειών, έχει ανατρέψει παγιωμένες συνήθειες. Ενώ οι προηγούμενες γενιές μάθαιναν την αξία του χρήματος μέσα από τη φυσική του παρουσία, οι νέοι βλέπουν το χρήμα ως μια σειρά αριθμών που εμφανίζονται σε οθόνες. Η εικόνα αυτή ενισχύθηκε ακόμη περισσότερο τα χρόνια της πανδημίας, όταν οι ανέπαφες πληρωμές και οι online αγορές έγιναν αναγκαιότητα.
Η πρόσβαση σε διεθνείς αγορές είναι πλέον άμεση, ενώ εφαρμογές όπως η Revolut, η PayPal και τα ψηφιακά wallets των τραπεζών επιτρέπουν τη λεπτομερή παρακολούθηση των εξόδων. Η δυνατότητα άμεσης μεταφοράς χρημάτων ανάμεσα σε φίλους, ακόμη και για μικροποσά, έχει αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο οργανώνονται οι καθημερινές συναλλαγές, από έναν καφέ μέχρι τα κοινά έξοδα σε ένα ταξίδι. Στην Ελλάδα, η χρήση ανέπαφων πληρωμών έχει αυξηθεί κατακόρυφα: είναι χαρακτηριστικό ότι ακόμη και μικρές καθημερινές αγορές, όπως ένα εισιτήριο λεωφορείου ή ένας καφές, γίνονται πλέον με κάρτα ή ανέπαφα μέσω smartphone - smartwatch.
Η μετάβαση φέρνει μαζί της και προκλήσεις...
Ωστόσο, η μετάβαση αυτή φέρνει μαζί της και προκλήσεις. Η απουσία φυσικής επαφής με το χρήμα οδηγεί σε μια μειωμένη αίσθηση της πραγματικής του αξίας. Παράλληλα, η νέα γενιά εκτίθεται σε ένα περιβάλλον όπου η κατανάλωση προωθείται έντονα και η πίστωση είναι εύκολα διαθέσιμη, γεγονός που μπορεί να δημιουργήσει κινδύνους υπερχρέωσης. Σε αυτό το πλαίσιο, η έλλειψη οικονομικής παιδείας καθίσταται ακόμη πιο εμφανής. Ενώ οι προηγούμενες γενιές μάθαιναν από μικρές την αξία της αποταμίευσης, έστω και σε απλή μορφή, η νέα γενιά κινδυνεύει να εξοικειωθεί περισσότερο με την κατανάλωση παρά με την υπεύθυνη διαχείριση.
Παράλληλα, οι τράπεζες προσαρμόζουν τις υπηρεσίες τους, επενδύοντας στην ψηφιοποίηση και στην ανάπτυξη νέων προϊόντων που ανταποκρίνονται στις ανάγκες της νεότερης γενιάς. Από μεριάς της, η πολιτεία μέσω της πλατφόρμας gov.gr, καθιέρωσε μια νέα κουλτούρα ψηφιακών συναλλαγών με το Δημόσιο και όχι μόνο. Σε συνδυασμό με την υποχρεωτική χρήση POS ακόμη και στα μικρότερα καταστήματα, οι καταναλωτές βρίσκονται σε ένα περιβάλλον όπου οι ηλεκτρονικές συναλλαγές κερδίζουν διαρκώς έδαφος.
Το μέλλον είναι ψηφιακό, αλλά μεγάλου ζητούμενο είναι να μη χαθεί το στοιχείο που συνόδευε τις προηγούμενες μορφές χρήματος. Η αίσθηση ότι κάθε ευρώ έχει συγκεκριμένη αξία και ότι η αποταμίευση αποτελεί θεμέλιο σταθερότητας. Ο συνδυασμός τεχνολογίας και χρηματοοικονομικού αλφαβητισμού μπορεί να προσφέρει σημαντικά οφέλη, εξασφαλίζοντας ότι το πέρασμα «από τον κουμπαρά στα ψηφιακά πορτοφόλια» θα είναι μια εξέλιξη προς όφελος όλων.
