Με καθαρό επιτοκιακό περιθώριο από τα υψηλότερα μεταξύ των τραπεζών της ευρωζώνης λειτουργούν οι ελληνικές τράπεζες, επωφελούμενες τα μέγιστα σε επίπεδο λειτουργικών εσόδων. Το γεγονός αυτό αναμένεται να συντηρήσει σε υψηλά επίπεδα και φέτος τα επιτοκιακά τους έσοδα, χρονιά κατά την οποία – έστω και αργότερα των αρχικών εκτιμήσεων της αγοράς – η ΕΚΤ θα αρχίσει τις μειώσεις επιτοκίων.
Τα υψηλά επιτοκιακά έσοδα των τραπεζών μεταφράζονται για τους δανειολήπτες σε κόστος χρήματος που θα παραμείνει υψηλό. Για τους καταθέτες, τα οφέλη που θα αναμένονταν από την παραμονή των επιτοκίων της ΕΚΤ σε υψηλά επίπεδα, τουλάχιστον για το πρώτο μισό της χρονιάς, «εξανεμίζονται» από την υπερβάλλουσα ρευστότητα των τραπεζών που καθιστά περιττή την ακριβότερη πληρωμή για την προσέλκυση νέων καταθέσεων.
Σύμφωνα με τα εποπτικά στατιστικά στοιχεία που δημοσίευσε η ΕΚΤ στις 12 Ιανουαρίου για το εννεάμηνο του 2023, το επιτοκιακό περιθώριο των ελληνικών τραπεζών, δηλαδή η διαφορά του μέσου σταθμισμένου επιτοκίου όλων των δανείων από το μέσο σταθμισμένο επιτόκιο όλων των καταθέσεων, διαμορφώθηκε σε 3,2%. Που σημαίνει επιτοκιακή «ψαλίδα» μεγαλύτερη έναντι της διαφοράς επιτοκίων σε χώρες όπως η Ιταλία (2,10%), η Ισπανία (2,63%), η Αυστρία (2,43%), η Ιρλανδία (1,98%), το Λουξεμβούργο (1,69%), η Φινλανδία (1,59%), η Ολλανδία (1,56%), το Βέλγιο (1,51%), η Γερμανία (1,13%) και η Γαλλία (0,89%). Λίγο χαμηλότερη από την επιτοκιακή ψαλίδα στην Ελλάδα είναι αυτή στην Πορτογαλία (3,16%), ενώ υψηλότερα επιτοκιακά περιθώρια μεταξύ χορηγήσεων και καταθέσεων από αυτά των ελληνικών τραπεζών έχουν χώρες όπως η Σλοβενία (3,30%), η Λιθουανία (3,58%), η Εσθονία (3,77%) και η Λετονία (3,90%).
Σημειώνεται ότι η μεγάλη ψαλίδα επιτοκιακού περιθωρίου συνέβαλε στο 79,25% των λειτουργικών εσόδων των ελληνικών τραπεζών το γ' τρίμηνο 2023 έναντι μέσου ευρωπαϊκού όρου 60,56%. Τα καθαρά επιτοκιακά έσοδα των τεσσάρων ελληνικών συστημικών τραπεζών στο εννεάμηνο του 2023 ανήλθαν σε 6,042 δισ. ευρώ.
Στη συγκρίσιμη Πορτογαλία, οι τράπεζες είχαν επιτοκιακά έσοδα 5,066 δισ. ευρώ, με συμβολή 74,57% στα λειτουργικά τους έσοδα, ενώ στις άλλες δύο χώρες του ευρωπαϊκού νότου, Ιταλία και Ισπανία, οι τράπεζες είχαν έσοδα από τόκους 36,485 δισ. και 66,063 δισ. ευρώ αντίστοιχα, με ποσοστιαία συμβολή στα λειτουργικά έσοδα κατά 59,64% και 76,21%. Τη μικρότερη ποσοστιαία συμβολή των επιτοκιακών εσόδων στα λειτουργικά έσοδα παρουσιάζουν οι τράπεζες στη Γαλλία (43,46%) και ακολουθούν αυτές στη Γερμανία (53,90%), ενώ το μεγαλύτερο ποσοστό συμβολής εμφανίζεται στη Λιθουανία (84,36%).
