Ροή
Αντοχές και στη νέα κρίση του πολέμου στην Ουκρανία και της έξαρσης του πληθωρισμού, δείχνουν τα δανειακά χαρτοφυλάκια των τραπεζών. Τα σημάδια για την πορεία του πρώτου τριμήνου 2022 είναι αισιόδοξα για τη δημιουργία νέων κόκκινων δανείων, αφού ο σχηματισμός τους παραμένει αρνητικός.
Παράλληλα, με τα μέχρι στιγμής δεδομένα, φαίνεται ότι η νέα κρίση δημιουργεί μηδενικά έως ελάχιστα προβλήματα στην ομαλή εξυπηρέτηση των δανείων, γεγονός που δεν αλλάζει τις προβλέψεις για μηδενικό σχηματισμό νέων κόκκινων δανείων στα επόμενα τρίμηνα.
Το πρώτο αισιόδοξο μήνυμα, εν μέσω της νέας γεωπολιτικής και οικονομικής θύελλας, έδωσε χθες η Τράπεζα Πειραιώς, ανοίγοντας την αυλαία των ανακοινώσεων αποτελεσμάτων α' τριμήνου 2022. Η Τράπεζα ανακοίνωσε ότι το α' τρίμηνο της φετινής χρονιάς ήταν αυτό με τις ιστορικά χαμηλότερες εισροές νέων NPLs, ενώ οι προβλέψεις της για μηδενικό σχηματισμό νέων NPLs στα επόμενα τρίμηνα παραμένουν αμετάβλητες, αφού παρά την άνοδο του πληθωρισμού, δεν έχουν αυξηθεί οι αθετήσεις πληρωμών.
Τόσο η Πειραιώς, όσο και οι άλλες τράπεζες που θα ακολουθήσουν με τις ανακοινώσεις α΄ τριμήνου, παραμένουν, ωστόσο, σε επιφυλακή, παρακολουθώντας στενά την πορεία των δανειακών χαρτοφυλακίων τους. Η Τρ. Πειραιώς ανακοίνωσε ότι έχει καταρτίσει σενάριο stress test για την περίπτωση περαιτέρω επιδείνωσης των πληθωριστικών πιέσεων και τον αντίκτυπό τους στη μείωση του διαθέσιμου εισοδήματος, καταλήγοντας στην πρόβλεψη για πιθανά νέα NPLs 100 και 300 εκατ. ευρώ. Επί του παρόντος, ωστόσο, τα σενάρια για νέα NPLs δεν έχουν προοπτικές υλοποίησης.
Η ΤτΕ, πάντως, κάλεσε χθες τις τράπεζες να βρίσκονται σε επιφυλακή λαμβάνοντας υπόψη το ενδεχόμενο δημιουργίας νέων μη εξυπηρετούμενων δανείων, ιδίως αν η γεωπολιτική κρίση παραταθεί για μεγάλο χρονικό διάστημα ή κλιμακωθεί περαιτέρω, σε συνδυασμό με την απόσυρση των μέτρων στήριξης των δανειοληπτών για την αντιμετώπιση της πανδημίας.
Στην Έκθεση Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας που δημοσίευσε χθες η ΤτΕ αποτυπώνεται το καλό «υπέδαφος» που έχουν οι τράπεζες, εισερχόμενες στη νέα κρίση, καθώς εν μέσω της πανδημικής κρίσης κατά την τελευταία διετία, κατάφεραν να μειώσουν σημαντικά τα μη εξυπηρετούμενα ανοίγματά τους. Η υποχώρηση των ΜΕΔ επιταχύνθηκε με την αξιοποίηση του προγράμματος «Ηρακλής», με αποτέλεσμα στο τέλος του 2021 ο λόγος των ΜΕΔ προς το σύνολο των δανείων να διαμορφωθεί σε 12,8% (έναντι 30,1% στο τέλος του 2020) και το συνολικό απόθεμα ΜΕΔ να διαμορφωθεί σε 18,4 δισ. ευρώ, μειωμένο κατά 61% ή 28,8 δισ. ευρώ σε σχέση με το τέλος του 2020 (47,2 δισ. ευρώ).
Αξιόλογη υποχώρηση του αποθέματος των ΜΕΔ καταγράφηκε για όλα τα επιμέρους χαρτοφυλάκια δανείων το 2021, ενώ ιδιαίτερα έντονη ήταν η μείωση των ΜΕΔ για δάνεια προς νοικοκυριά (75%). Παράλληλα, τα νέα NPLs που άφησε πίσω της η πανδημική κρίση περιορίστηκαν στα 4,2 δισ. ευρώ.
Όπως αποκαλύπτουν τα στοιχεία της ΤτΕ, το 2021 μειώθηκαν σημαντικά τα δάνεια αβέβαιης είσπραξης, τα δάνεια σε πρώιμη καθυστέρηση, αλλά και τα δάνεια σε καθυστέρηση άνω των 90 ημερών.
Ειδικότερα:
Τα δάνεια αβέβαιης είσπραξης (unlikely to pay) ανήλθαν σε 6,5 δισ. ευρώ (35% των ΜΕΔ) στο τέλος του 2021, μειωμένα κατά 52,9% σε σχέση με το τέλος του 2020 (13,9 δισ. ευρώ).
Τα δάνεια σε καθυστέρηση από 1 έως 90 ημέρες (πρώιμες ληξιπρόθεσμες οφειλές) μειώθηκαν κατά 45,8%, με αποτέλεσμα να ανέλθουν σε 4 δισ. ευρώ το 2021 από 7,4 δισ. ευρώ το 2020. Επιπλέον, ο λόγος των δανείων τα οποία είναι σε καθυστέρηση από 1 έως 90 ημέρες προς το σύνολο των εξυπηρετούμενων δανείων βελτιώθηκε περαιτέρω και διαμορφώθηκε σε 3,2% το 2021, έναντι 6,7% στο τέλος του 2020.
Τα δάνεια σε καθυστέρηση μεγαλύτερη των 90 ημερών (χωρίς να συμπεριλαμβάνονται οι καταγγελμένες απαιτήσεις – denounced) ) υποχώρησαν περαιτέρω το 2021 και διαμορφώθηκαν σε 5,7 δισ. ευρώ (31% των ΜΕΔ), μειωμένα κατά 48% σε σχέση με το τέλος του 2020 (11 δισ. ευρώ).
Η ΤτΕ επισημαίνει, ωστόσο, ότι το 70,4% των ΜΕΔ που εμπίπτουν σε αυτή την κατηγορία είναι σε καθυστέρηση μεγαλύτερη του ενός έτους, ποσοστό αυξημένο σε σχέση με το τέλος του 2020 (67,2%). Το αντίστοιχο ποσοστό καθυστέρησης για τα στεγαστικά δάνεια ανέρχεται σε 53,3%, για τα επιχειρηματικά σε 74,6%, και για τα καταναλωτικά δάνεια διαμορφώνεται σε 65,8%. Την ιδιαίτερα αρνητική εικόνα των ΜΕΔ που βρίσκονται σε καθυστέρηση μεγαλύτερη του έτους, ενισχύει αυτή των ΜΕΔ με καθυστέρηση μεγαλύτερη των δύο ετών για όλες τις κατηγορίες δανείων.
Παράλληλα, το 33,4% των ΜΕΔ αφορά καταγγελμένες απαιτήσεις (denounced), οι οποίες στο το 2021 ανήλθαν σε 6,2 δισ. ευρώ, μειωμένες κατά 72,4% σε σχέση με το τέλος του 2020 (22,3 δισ. ευρώ), κυρίως λόγω των συναλλαγών πωλήσεων μέσω τιτλοποίησης.
