Ροή
Τα έργα διαχείρισης απορριμμάτων μέσω ΣΔΙΤ έχουν πλέον πάρει το δρόμο τους και είτε μέσω επιτυχημένων παραδειγμάτων ολοκλήρωσης των project είτε εν μέσω καθυστερήσεων και αντιδράσεων σε θέματα χωροθέτησης τείνουν να αποτελέσουν έναν ακόμη βασικό βραχίονα της κυκλικής οικονομίας.
Παρά τα προβλήματα και τις καθυστερήσεις που κατέγραψε η Ελλάδα στον τομέα, αυτή τη στιγμή τα εν λειτουργία έργα έχουν λάβει διεθνείς διακρίσεις: της Δυτικής Μακεδονίας έχει βραβευθεί από το περιοδικό World Finance το 2014 ενώ διακρίθηκε και στο Waste & Recycling Awards το 2017, των Σερρών συμπεριλήφθηκε στα έξι καλύτερα διεθνή έργα του κλάδου σε Ευρώπη, Αφρική και Μέση Ανατολή στο πλαίσιο του “Partnerships Awards” και της Ηπείρου διακρίθηκε ως το καλύτερο έργο υποδομών για το 2018 στο 3rd Infrastructure and Transport Conference. Στο πιο πρόσφατο παρελθόν και συγκεκριμένα πριν από λίγες ημέρες υπεγράφησαν οι σχετικές συμβάσεις για το έργο «Ολοκληρωμένη Διαχείριση Απορριμμάτων Περιφέρειας Πελοποννήσου», μεταξύ της Περιβαλλοντικής Πελοποννήσου, εταιρείας του Ομίλου Τέρνα Ενεργειακή και της Περιφέρειας Πελοποννήσου, ένα πολλά υποσχόμενο έργο για την ευρύτερη περιοχή ενώ έχουν δρομολογηθεί οι διαδικασίες για την Αττική, τον Πειραιά, την Κεντρική Μακεδονία και τη Ρόδο.
Το υπουργείο Οικονομίας προωθεί με γοργούς ρυθμούς τις σχετικές συμφωνίες και ενδεικτική είναι η πρόσφατη τοποθέτηση του Γενικού Γραμματέα Ιδιωτικών Επενδύσεων και ΣΔΙΤ, Ορέστη Καβαλάκη σε εκδήλωση του Ελληνογαλλικού Εμπορικού Επιμελητηρίου ο οποίος εκτίμησε ότι, όσον αφορά στα ΣΔΙΤ, το θεσμικό πλαίσιο παρουσιάζει πλεονεκτήματα με ξεκάθαρη διαδικασία έγκρισης έργων, θεσμική κάλυψη των έργων κοινωνικών υποδομών, διαδικασίες σύμφωνες με ο Ενωσιακό Δίκαιο ανάθεσης και συνεχή παρακολούθηση της δημοπράτησης και υλοποίησης των έργων. Τι έχει γίνει όμως μέχρι στιγμής με τη διαχείριση απορριμμάτων μέσω ΣΔΙΤ στην Ελλάδα και ποια έργα βρίσκονται στα σκαριά;
Οι εν λειτουργία μονάδες
Το πρώτο ΣΔΙΤ για τη διαχείριση απορριμμάτων στη χώρα είναι αυτό της Δυτικής Μακεδονίας υλοποιήθηκε από την ΕΠΑΔΥΜ Α.Ε. (Εταιρία Ειδικού Σκοπού που συστάθηκε για την υλοποίηση της Σύμβασης από τις εταιρίες ΗΛΕΚΤΩΡ και ΑΚΤΩΡ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΕΙΣ. Η διάρκεια της σύμβασης (υπογράφτηκε τον Ιούνιο του 20215) είναι 27 έτη και θα έχει μέγιστη χωρητικότητα 120.000 τόνους ετησίως. Το κόστος του έργου ανέρχεται σε 49 εκατ. ευρώ με τα 12,7 εκατ. να προέρχονται από το πρόγραμμα JESSICA και τα 12,7 εκατ. από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕ).
Ένα ακόμη σημαντικό έργο στη διαχείριση απορριμμάτων αποτέλεσε το ΣΔΙΤ για τη Μονάδα Επεξεργασίας Απορριμμάτων στην Ήπειρο το οποίο ανέλαβε ο ενεργειακός βραχίονας του Ομίλου ΓΕΚ-ΤΕΡΝΑ, ΤΕΡΝΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ (ΤΕΝΕΡΓ), το 2017. Ο προϋπολογισμός του έργου ανέρχεται σε 52.6 εκατ. ευρώ, η μονάδα επεξεργάζεται σε ετήσια βάση 105.000 τόνους απορριμμάτων και ανακτά τουλάχιστον 17.000 τόνους χρήσιμων υλικών.
Τον Ιούνιο του 2017 υπογράφτηκε και η σύμβαση για τη Μονάδα Επεξεργασίας Απορριμμάτων Σερρών, η οποία έχει χωρητικότητα 63.000 τόνους ετησίως και θα εξυπηρετεί όλους τους Δήμους της Π.Ε. Σερρών καθώς και τον δήμο Κιλκίς αξιοποιώντας τις τεχνολογίες της μηχανικής ανακύκλωσης και της αερόβιας κομποστοποίησης. Το συνολικό ύψος της επένδυσης ανήλθε σε 36,2 εκατ. ευρώ (συμβολή ΕΣΠΑ 15,2 εκατ. ευρώ). Φορέας υλοποίησης και Αναθέτουσα Αρχή της σύμβασης είναι ο Περιφερειακός Σύνδεσμος Φορέων Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων Κεντρικής Μακεδονίας και ανάδοχος η Ανώνυμη Εταιρεία Ειδικού Σκοπού με την επωνυμία ΣΙΡΡΑ Α.Ε., αποτελούμενη από τη σύμπραξη των εταιρειών INTRAKAT, ARCHIRODON και ENVITEC.
Οι υπό κατασκευή μονάδες
Το σημαντικό έργο ΣΔΙΤ διαχείρισης απορριμμάτων στην Ηλεία ((ΑΒΑΞ-Μεσόγειος-ΑΑΓΗΣ), το οποίο θα επεξεργάζεται το σύνολο των αστικών αποβλήτων της Περιφερειακής Ενότητας Ηλείας οδεύει προς την ολοκλήρωσή του και θα τεθεί σε λειτουργιά σε δύο μήνες. Το κόστος του έργου ανέρχεται σε 38,3 εκατ. ευρώ , εκ των οποίων τα 21,5 προέρχονται από τραπεζικό δανεισμό και τα υπόλοιπα 16,8 εκατ. ευρώ από ευρωπαϊκά κονδύλια. Η διάρκεια της σύμβασης είναι 27 έτη θα έχει μέγιστη δυναμικότητα 80.000 τόνους ετησίως.
Οι σχετικές συμβάσεις για το έργο «Ολοκληρωμένη Διαχείριση Απορριμμάτων Περιφέρειας Πελοποννήσου», μεταξύ της Περιβαλλοντικής Πελοποννήσου, εταιρείας του Ομίλου Τέρνα Ενεργειακή και της Περιφέρειας Πελοποννήσου υπεγράφησαν πριν από λίγες ημέρες. Η κατασκευή της μονάδας αναμένεται να ξεκινήσει άμεσα και πρόκειται ουσιαστικά για το μεγαλύτερο έργο ΣΔΙΤ διαχείρισης απορριμμάτων στη χώρα, το οποίο υλοποιεί το μεγαλύτερο μέρος του Περιφερειακού Σχεδίου Διαχείρισης Απορριμμάτων (ΠΕΣΔΑ) Πελοποννήσου, ενώ λειτουργεί παράλληλα και συμπληρωματικά με τα τοπικά σχέδια ανακύκλωσης στην πηγή των δήμων. Το κόστος του έργου ανέρχεται σε 148,5 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων τα 88 εκατ. προέρχονται από τραπεζικό δανεισμό και τα 60,5 εκατ. από ευρωπαϊκά κονδύλια. Η διάρκεια της σύμβασης είναι 28 έτη θα έχει μέγιστη δυναμικότητα 200.000 τόνους ετησίως.
Τα έργα που αναμένεται να ξεκινήσουν μελλοντικά
Τον περασμένο Νοέμβριο η Διυπουργική Επιτροπή ΣΔΙΤ ενέκρινε δύο νέα έργα Διαχείρισης Απορριμμάτων στην Περιφέρεια Αττικής συνολικού προϋπολογισμού 640 εκατομμυρίων ευρώ. Πρόκειται για τη «Μονάδα Επεξεργασίας Αποβλήτων (Μ.Ε.Α.) για τις ανάγκες του Κεντρικού Τομέα Αθηνών» στην περιοχή της Φυλής.
Το συγκεκριμένο έργο καλύπτει περίοδο έως 30 ετών, εκ των οποίων 3 έτη εκτιμάται ότι αφορούν την κατασκευαστική περίοδο και 27 την περίοδο λειτουργίας. Η μέγιστη δυναμικότητά του θα είναι 450.000 τόνοι ετησίως και το κόστος του έργου ανέρχεται σε 205 εκατ. ευρώ. Το δεύτερο έργο είναι η «Μονάδα Επεξεργασίας Αποβλήτων (Μ.Ε.Α.) Π.Ε. Πειραιώς και Νήσων» στην περιοχή του Σχιστού. Το συγκεκριμένο έργο καλύπτει περίοδο έως 29 ετών, εκ των οποίων 2 έτη εκτιμάται ότι αφορούν την κατασκευαστική περίοδο και 27 την περίοδο λειτουργίας. Η μέγιστη δυναμικότητά του θα είναι 250.000 τόνοι ετησίως και το κόστος του έργου ανέρχεται σε 130 εκατ. ευρώ.
Παράλληλα, στην Κεντρική Μακεδονία, η Μονάδα Επεξεργασίας Αποβλήτων Δυτικού Τομέα Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, η οποία έχει μπει σε φάση υλοποίησης θα είναι δυναμικότητας περίπου 300.000 τόνων ανά έτος και θα εξυπηρετεί 10 δήμους. Ο συνολικός προϋπολογισμός του έργου ανέρχεται σε 130 εκατ. ευρώ και το 40% του ποσού θα επενδυθεί από τον ιδιώτη ανάδοχο που θα επιλεγεί έπειτα από διαγωνιστική διαδικασία και το υπόλοιπο θα προέλθει από το ΕΣΠΑ. Η διαδικασία επιλογής αναδόχου θα ξεκινήσει μέσα στους επόμενους μήνες.
Τέλος, ο διαγωνισμός για τη μονάδα της Ρόδου θα προκηρυχθεί μέσα στους επόμενους μήνες και η διάρκεια της σύμβασης θα είναι 27 έτη. Ο προϋπολογισμός του έργου ανέρχεται σε 44,1 εκατ. ευρώ και η δυναμικότητα της μονάδας θα φθάνει τους 87.000 τόνους ετησίως.
