Ροή
Στα «ύψη» των… Άνδεων ανεβαίνει η τιμή του κακάο τα τελευταία χρόνια, γεμίζοντας τα πορτοφόλια των παραγωγών στο Περού και την Κολομβία, που ξεριζώνουν τις φυτείες κόκας και φυτεύουν κακάο.
Την ώρα που η ζήτηση του κακάο εκτοξεύεται, οι αγρότες εγκαταλείπουν την κόκα που καλλιεργείται αποκλειστικά στις Άνδεις λόγω των ιδιαίτερων κλιματικών συνθηκών. Η «ματωμένη κόκα» έχει τεράστιο ρίσκο, το οποίο δεν δικαιολογείται από το περιθώριο κέρδους, εξηγούν οι ντόπιοι.
Πρωταθλητές στην παραγωγή του φυτού από το οποίο παρασκευάζεται η κοκαΐνη είναι το Περού με μερίδιο αγοράς 39%, η Κολομβία (33%) και η Βολιβία (28%), όπως φαίνεται και στο παρακάτω γράφημα. Η παραγόμενη ποσότητα καταλήγει, στην πλειονότητά της, στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ.
Το κακάο, αντίθετα, εξελίσσεται σε «χρυσή» καλλιέργεια, καθώς την τελευταία τριετία, οι κολομβιανοί παραγωγοί βλέπουν τις εισπράξεις τους να απογειώνονται. Φέτος θα εισπράξουν 6.800 πέσος για ένα κιλό κόκκους κακάο, έναντι 5.000 πέσος πέρυσι και 3.000 πέσος το 2012. Σε χρηματιστηριακούς όρους, τα futures του κακάο εκτινάχθηκαν κατά 39% την τελευταία τριετία, ενώ το ίδιο διάστημα, ο δείκτης εμπορευμάτων του Bloomberg -στον οποίο δεν περιλαμβάνεται το κακάο- βυθίστηκε κατά 40%.
Ένας από τους παράγοντες που βρίσκονται πίσω από την αυξητική αυτή τάση είναι η επιδείνωση των συνθηκών παραγωγής στη Δυτική Αφρική, η οποία καλύπτει το 70% περίπου της συνολικής παραγωγής. Η ξηρασία που έχει προκαλέσει το φαινόμενο El Nino -το σφοδρότερο από τα έτη 1997-98- έχει πλήξει τις καλλιέργειες, ιδίως στη Γκάνα που αποτελεί τη δεύτερη μεγαλύτερη παραγωγό χώρα.
Τα σκήπτρα της παγκόσμιας παραγωγής κρατά η Ακτή Ελεφαντοστού, η οποία αναμένει επίσης πτώση της παραγωγής της φέτος, από το ρεκόρ των 1,8 εκατ. τόνων κακάο που παρήγαγε πέρυσι. Άλλοι λόγοι που κρατούν σε χαμηλά επίπεδα την παραγωγή -και σε υψηλά την τιμή- είναι η γήρανση των δέντρων, οι ασθένειες και η απροθυμία των νέων να ακολουθήσουν τους γονείς τους στο χωράφι.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του Διεθνούς Οργανισμού Κακάο στο Λονδίνο, η κατανάλωση κακάο για το 12μηνο έως τις 30 Σεπτεμβρίου 2016 αναμένεται να ξεπεράσει την παραγωγή κατά 96.000 τόνους. Με αλματώδεις ρυθμούς αναπτύσσεται και η παγκόσμια αγορά σοκολάτας, η οποία εκτιμάται ότι θα ανέλθει στα 115 δισ. δολάρια το 2020, αυξημένη κατά 50 δισ. δολάρια σε σύγκριση με το 2001.
Η στροφή των καλλιεργητών, πάντως, από τον εφιάλτη της κόκας στο λατρεμένο κακάο οφείλεται εν μέρει και στις προσπάθειες που έχουν καταβάλλει κυβερνήσεις και οργανώσεις στις ΗΠΑ και τη Λατινική Αμερική τα τελευταία χρόνια με σκοπό τη μείωση της καλλιέργειας κόκας. Υπολογίζεται, μάλιστα ότι το 54% των σημερινών φυτειών κακάο στην Κολομβία καλλιεργούνται σε εκτάσεις τις οποίες, μέχρι πρόσφατα, καταλάμβαναν παράνομες καλλιέργειες κόκας.
