Παγιώνονται οι τεράστιες ανισότητες που υπάρχουν στην Ελλάδα στις αμοιβές μεταξύ ανδρών και γυναικών, παρά την αύξηση των μέσων αποδοχών. Με βάση τα τελευταία στοιχεία του ΕΦΚΑ από τις ΑΠΔ Οκτωβρίου 2024 (τελευταία διαθέσιμα στοιχεία), οι γυναίκες λαμβάνουν περίπου 200 ευρώ λιγότερα του μέσου μισθού πλήρους απασχόλησης των ανδρών, με αποτέλεσμα να χρειάζεται να δουλέψουν περίπου 2 μήνες επιπλέον κάθε έτος για να καλύψουν τη μέση μισθολογική διαφορά.
Πιο συγκεκριμένα ο μέσος μισθός για τους άνδρες ανήλθε τον περασμένο Οκτώβριο σε 1.431,36 ευρώ (από 1.279,46 ευρώ μεικτά δύο μήνες νωρίτερα), ενώ για τις γυναίκες σε 1.232,22 ευρώ (1.099,55 ευρώ μεικτά), χαμηλότερος κατά 199,14 ευρώ. Αντίστοιχα το μέσο ημερομίσθιο για τους άνδρες ανέρχεται σε 61,57 ευρώ και για τις γυναίκες σε 53,80 ευρώ.
Παρότι η αύξηση του μέσου μισθού μέσα σε δύο μήνες ήταν αξιοσημείωτη, το μισθολογικό χάσμα ανάμεσα στα δύο φύλα παραμένει αμετάβλητο, καθώς οι γυναίκες συνεχίζουν να λαμβάνουν χαμηλότερες αποδοχές σε σύγκριση με τους άνδρες ακόμη κι όταν κατακτούν υψηλόβαθμες θέσεις.
Τι ισχύει στην Ευρώπη
Σε αρκετές χώρες, οι αποδοχές των ανδρών ξεπερνούν σημαντικά αυτές των γυναικών. Για παράδειγμα, στη Γερμανία, το ωρομίσθιο των ανδρών υπολογίζεται σε 21,7 χ.μ. PPS ( μονάδες κοινής αγοραστικής δύναμης), σε σύγκριση με τις γυναίκες που αμείβονται με 17,8. Ομοίως, στην Αυστρία, οι άνδρες εμφανίζουν αμοιβές ύψους 19,4 χ.μ. PPS, ενώ οι γυναίκες 15,7.
Σύμφωνα με μελέτη του ΚΕΠΕ με τίτλο «Το μισθολογικό χάσμα μεταξύ των φύλων στην ΕΕ», η Φινλανδία και η Γαλλία εμφανίζουν επίσης σημαντικές διαφορές, με το ωρομίσθιο των ανδρών να εκτιμάται σε 19,5 και 19,7 χ.μ. PPS, αντίστοιχα, σε σύγκριση με τις γυναίκες, το ωρομίσθιο των οποίων ανέρχεται σε 16,4 και 17,2 χ.μ. PPS.
Αντίθετα, ορισμένες χώρες εμφανίζουν μικρότερα μισθολογικά χάσματα, με τις αποδοχές των γυναικών να πλησιάζουν ή και περιστασιακά να ξεπερνούν αυτές των ανδρών. Στο Βέλγιο, για παράδειγμα, οι γυναίκες κερδίζουν 24,0 χ.μ. PPS, σχεδόν ισοδύναμα με τους άνδρες που εκτιμώνται στις 24,2 χ.μ. PPS. Στο Λουξεμβούργο, οι γυναίκες ξεπερνούν ελαφρώς τους άνδρες (23,5 έναντι 23,4 χ.μ. PPS), ενώ στη Σλοβενία υπολογίζεται σχετικά μικρό χάσμα μεταξύ ανδρών και γυναικών, με τις γυναίκες να κερδίζουν 14,2 χ.μ. PPS
έναντι των ανδρών που αμείβονται με 15,2.
Παράλληλα, σε χώρες με χαμηλότερους μισθούς, τα μισθολογικά χάσματα μεταξύ των φύλων είναι συχνά λιγότερο έντονα. Για παράδειγμα, στην Πορτογαλία, οι άνδρες αμείβονται με 10,7 χ.μ. PPS την ώρα, σε σύγκριση με τις γυναίκες που αμείβονται με 10,0, ενώ στη Ρουμανία οι άνδρες κερδίζουν 13,4 έναντι των γυναικών που κερδίζουν 13,2. Η Μάλτα δείχνει επίσης μικρό χάσμα, με τις αποδοχές των ανδρών να ανέρχονται σε 13,9 χ.μ. PPS έναντι των γυναικών που κερδίζουν 13,1.
Χώρες με υψηλότερους μέσους μισθούς, όπως η Δανία, η Ιρλανδία και το Βέλγιο, τείνουν να έχουν μικρότερα μισθολογικά χάσματα μεταξύ των φύλων. Ωστόσο, η τάση αυτή δεν είναι καθολική. Για παράδειγμα, η Γερμανία, παρόλο που έχει έναν από τους υψηλότερους μέσους μισθούς για τους άνδρες, παρουσιάζει σημαντική μισθολογική ανισότητα. Από την άλλη πλευρά, οικονομίες με χαμηλότερους μισθούς, όπως η Βουλγαρία, η Ουγγαρία και η Λετονία, εμφανίζουν μικρότερα μισθολογικά χάσματα σε ονομαστικούς όρους, παρόλο που αυτά τα χάσματα μπορεί να αντικατοπτρίζουν βαθύτερες δομικές ανισότητες, όταν εξετάζεται η σχετική κατανομή εισοδήματος.
Οι τομείς υψηλών δεξιοτήτων και επαγγελμάτων που αφορούν θέσεις ευθύνης συχνά συμβάλλουν δυσανάλογα στις μισθολογικές διαφορές, ιδίως σε οικονομίες με ισχυρούς χρηματοοικονομικούς ή βιομηχανικούς τομείς. Έτσι, σημαντικές διαφορές παρατηρούνται στους μισθούς των «ανώτερων διευθυντικών και διοικητικών στελεχών», όπου οι αμοιβές των ανδρών διευθυντών είναι γενικά υψηλότερες από τις γυναίκες διευθύντριες σε όλες τις χώρες της ΕΕ.
Το μέγεθος του μισθολογικού χάσματος στην επιχειρηματική διοίκηση ποικίλλει σημαντικά και επηρεάζεται από παράγοντες που διαφέρουν μεταξύ των επιχειρήσεων και των ιδιαιτεροτήτων εσωτερικής διάρθρωσης.
Αναφορικά με την έμφυλη προσέγγιση όμως, η Ιταλία, το Λουξεμβούργο και το Βέλγιο συγκαταλέγονται στις χώρες με τους υψηλότερους μισθούς ανώτερων διευθυντικών στελεχών, αλλά το Βέλγιο ξεχωρίζει για το μικρότερο μισθολογικό χάσμα μεταξύ των φύλων, όπου οι γυναίκες διευθύντριες κερδίζουν σχεδόν τα ίδια με τους άνδρες συναδέλφους τους (44,8 έναντι 45,9 χ.μ. PPS).
Αντίθετα, χώρες όπως η Γερμανία και η Ιταλία παρουσιάζουν μεγαλύτερα μισθολογικά χάσματα, με το ωρομίσθιο των ανδρών διευθυντών να είναι σημαντικά υψηλότερο σε σχέση με το αντίστοιχο των γυναικών.
Παρόμοια πρότυπα ανισότητας παρατηρούνται και σε επαγγέλματα που αφορούν «τεχνικούς και επαγγελματίες», όπου όλες οι χώρες αναφέρουν υψηλότερους μέσους μισθούς για τους άνδρες σε σύγκριση με τις γυναίκες. Ωστόσο, το μέγεθος του χάσματος διαφέρει. Οι χώρες της Ανατολικής Ευρώπης, όπως η Βουλγαρία, η Ουγγαρία και η Λετονία,
τείνουν να εμφανίζουν μικρότερα ονομαστικά χάσματα, ενώ οι πλουσιότερες χώρες, όπως η Γερμανία, η Ιρλανδία και η Ολλανδία, εμφανίζουν μεγαλύτερες διαφορές σε απόλυτους όρους.
Αξιοσημείωτο είναι ότι το Λουξεμβούργο και η Δανία συγκαταλέγονται στις λίγες χώρες όπου οι αποδοχές των γυναικών πλησιάζουν ή ξεπερνούν αυτές των ανδρών σε αυτή την κατηγορία, υποδεικνύοντας καλύτερη μισθολογική ισότητα.
