Ροή
Σε μια περίοδο οικουμενικής αγωνίας και αναταραχής, με κύρια αιτία την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, στην άκρη μιας παγκόσμιας αλυσιδωτής αντίδρασης, βρίσκεται ο κλάδος της ενέργειας. Η απότομη αύξηση του κόστους για το πετρέλαιο, το φυσικό αέριο, τον ηλεκτρισμό πλήττει, όχι μόνο την ελληνική, αλλά την παγκόσμια οικονομία. Η κρίση είναι σοβαρή και συμπιέζει το εισόδημα των νοικοκυριών, καθιστώντας απαραίτητη μια κεντρική, θεσμική παρέμβαση για τη συγκράτηση των τιμών. Και ενώ ο Κυριάκος Μητσοτάκης προσπαθεί να αφυπνίσει την Ευρωπαϊκή Ένωση προς αυτή την κατεύθυνση, ο Αλέξης Τσίπρας και ο ΣΥΡΙΖΑ επιμένουν στη σπέκουλα και τη διαστρέβλωση της πραγματικότητας.
Διότι, αν δεν ήταν εξοργιστική, θα ήταν απλώς αδιάφορη η απόπειρα του κ. Τσίπρα να διαβάλλει την κυβέρνηση και το έργο της στον ενεργειακό τομέα. Αν μη τι άλλο, επί των ημερών του στην κυβέρνηση, το πόσο καταστροφική ήταν η πολιτική του ΣΥΡΙΖΑ, αποδείχθηκε σε δύο κυρίως τομείς: Τις τράπεζες και τη ΔΕΗ. Αφού απαξίωσαν και ξεπούλησαν για ψίχουλα σύσσωμο τον τραπεζικό τομέα, οι μαθητευόμενοι μάγοι της «πρώτης φοράς αριστερά» καταπιάστηκαν με τη ΔΕΗ, προκαλώντας τεράστιες ζημιές, τις οποίες εν τέλει φόρτωσαν στον ελληνικό λαό.
Και έρχεται τώρα ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης, υποδυόμενος τον τιμητή, να στηλιτεύσει την κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας για το πώς διαχειρίζεται το χάος της ΔΕΗ που κληρονόμησε από τον ΣΥΡΙΖΑ. Προφανώς ξεχνά ότι παρέδωσε έναν σχεδόν χρεοκοπημένο, ημιθανή οργανισμό.
Και προεξαγγέλλει σε συνέντευξή του ότι θα κρατικοποιήσει τη ΔΕΗ όταν θα αναλάβει να κυβερνήσει ξανά τη χώρα, ότι θα επαναφέρει «το 'Δ' κεφαλαίο» στην ονομασία της, εννοώντας πως θα την καταστήσει κατά κυριολεξία δημόσια. Δηλαδή θα επενδύσει 1,5 δισ. ευρώ από τα χρήματα των φορολογουμένων για λόγους ιδεοληψίας, παρόλο που έχει αποδειχθεί επανειλημμένως ότι ο κρατισμός, όπως αυτός που ευαγγελίζεται, το μόνο που επιτυγχάνει είναι να δημιουργεί προβληματικές επιχειρήσεις.
Έχει εύκολες τις υποσχέσεις, τις μεγαλοστομίες και, ιδιαίτερα, τις αυταπάτες. Και πιστεύει επίσης ότι η μνήμη του ελληνικού λαού είναι τόσο αδύναμη ώστε έχει διαγράψει τα πεπραγμένα του ΣΥΡΙΖΑ στην οικονομία κατά την περίοδο 2015-2019. Επειδή όμως καλό είναι ως λαός να αφήσουμε πίσω μας κάποια στιγμή τη λογική του «φωνάζει ο κλέφτης», ας εξετάσουμε το ζήτημα της ΔΕΗ αξιολογώντας τις κριτικές αιτιάσεις του ΣΥΡΙΖΑ.
Ο ΣΥΡΙΖΑ, λοιπόν, εστιάζει την κριτική του στις τιμές χονδρικής του ηλεκτρικού ρεύματος, για τις οποίες ισχυρίζεται πως στη χώρα μας είναι από τις υψηλότερες στην Ευρώπη. Όμως, ο τελικός λογαριασμός που καλείται να πληρώσει ο Έλληνας καταναλωτής αναγράφει την τιμή λιανικής. Και αν συγκρίνουμε το τι ισχύει στην Ελλάδα με τις τιμές ανά την Ευρώπη, θα δούμε ότι εμείς βρισκόμαστε στη 2η καλύτερη θέση μεταξύ των υπολοίπων κρατών της ΕΕ. Αυτή η κατάταξη, όμως, δεν εξυπηρετεί τη ρητορική του ΣΥΡΙΖΑ και γι' αυτό, τεχνηέντως, την αγνοεί. Και την αγνοεί διότι η διαφορά ανάμεσα στην τιμή χονδρικής και λιανικής πώλησης του ηλεκτρικού ρεύματος, η οποία είναι σαφώς υπέρ του καταναλωτή, προκύπτει από την παρέμβαση της κυβέρνησης. Η οποία καταβάλλει συνεχείς και ουσιαστικές προσπάθειες να συγκρατήσει τις τιμές, παρά τη διεθνή αρνητική συγκυρία.
Η αύξηση στις τιμές χονδρικής του ηλεκτρικού ρεύματος οφείλεται με τη σειρά της σε δύο παράγοντες: Πρώτον, στο γεωγραφικό ανάγλυφο της Ελλάδας, το οποίο συνεπάγεται αυξημένο αριθμό διασυνδέσεων, οπότε η συγκράτηση των τιμών είναι εξ ορισμού πιο δύσκολη σε σχέση πχ με μια χώρα της κεντρικής Ευρώπης.
Δεύτερον, διότι η υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων προς την υποχρεωτικό σε Ευρωπαϊκό επίπεδο μοντέλο, το λεγόμενο «Μοντέλο Στόχο» (Target Model – ΜΣ εφεξής) συναντούν τη συνεχή αντίδραση του ΣΥΡΙΖΑ. Με μια εξαίρεση: τα χρόνια της "αυταπάτης" που αναγκάστηκε να το προωθήσει έστω και στρεβλά. Παρακάμπτοντας τις επιμέρους λεπτομέρειες, στο ΜΣ καμία επιχείρηση και συνεπώς και η ΔΕΗ δεν προβλέπεται να έχει πάνω από το 50% της παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος, έτσι ώστε μέσω του ανταγωνιστικού πλουραλισμού να επιτευχθεί η χαμηλότερη δυνατή τιμή για τον καταναλωτή.
Η Νέα Δημοκρατία επί πρωθυπουργίας Αντώνη Σαμαρά, είχε συμφωνήσει να χωρίσει τη ΔΕΗ σε δύο κλάδους. Ο μεγαλύτερος θα παρέμενε ως είχε, ενώ ο μικρότερος θα ετίθετο προς εκποίηση, ενισχύοντας τα ταμεία του δημοσίου αλλά και της ίδιας της ΔΕΗ.
Ο ΣΥΡΙΖΑ, ωστόσο, άλλαξε το μοντέλο, προκειμένου η ΔΕΗ να συρρικνωθεί αυτοβούλως. Αδιαφορώντας πλήρως εάν έτσι θα έχανε συνεχώς μερίδιο έναντι των ανταγωνιστών της - και μάλιστα χωρίς να πάρει ούτε δεκάρα ως αποζημίωση. Το αποτέλεσμα της κακοδιαχείρισης από το ΣΥΡΙΖΑ ήταν η μετοχή της ΔΕΗ να φτάσει στο ναδίρ του 1 ευρώ και η επιχείρηση να καταγράψει ζημιές 900 εκατ. ευρώ το χρόνο!
Από το 2019 η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας έδωσε προτεραιότητα στη διάσωση και την ανάταξη της ΔΕΗ. Μετά από το εκπληκτικό turnaround που πετύχαμε, μαζί με τη διοίκηση της επιχείρησης υπό τον Γιώργο Στάσση, η ΔΕΗ είναι ξανά κραταιά και, μάλιστα, ξεπέρασε τα 3,3 δισ. ευρώ κεφαλαιοποίησης στο Χρηματιστήριο.
Η επίθεση όμως δε σταματά εδώ: Ο ΣΥΡΙΖΑ είχε συμφωνήσει στην πώληση του 15% της ΔΕΗ, ώστε το ελληνικό δημόσιο να μετατραπεί σε μειοψηφία. Με τι όρους θα γινόταν, άραγε, αυτό; Ευτυχώς, το εν λόγω καταστροφικό σχέδιο δεν υλοποιήθηκε ποτέ, κι έτσι δεν χρειάστηκε να μάθουμε περισσότερες λεπτομέρειες. Παρόλ' αυτά, γνωρίζουμε ότι το τίμημα θα διετίθετο απευθείας στους πιστωτές της χώρας μας, έναντι του χρέους.
Εμείς ακολουθήσαμε τελείως διαφορετική στρατηγική: Η κυβέρνηση Μητσοτάκη διαπραγματεύτηκε και πέτυχε, τα χρήματα από την πώληση να επενδυθούν ξανά στη ΔΕΗ, έτσι ώστε να επενδύσει στο μέλλον -το οποίο δεν είναι άλλο από τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας. Συγχρόνως, η κυβέρνηση άσκησε βέτο για τις αποφάσεις της διοίκησης, κρατώντας στην ουσία το δημόσιο έλεγχο πάνω σε αυτήν.
Το αποτέλεσμα δικαιώνει πλήρως τη δική μας συλλογιστική: Τα πρόσφατα, κυριολεκτικά δημόσια -και με «Δ» κεφαλαίο- πακέτα στήριξης, τα συνεπικούρησε πρώτη και αμέσως η ίδια η ΔΕΗ. Με άλλα λόγια, η ΔΕΗ είναι δημόσια, τόσο στη θεωρία όσο και στην πράξη.
Σε αντιδιαμετρική θέση, σε κατεύθυνση εντελώς αντίθετη προς κάθε ορθολογικό και βιώσιμο σχέδιο προόδου για τη ΔΕΗ -και όχι μόνο- βρίσκεται ο ΣΥΡΙΖΑ με τον κούφιο λαϊκισμό και τις ανέξοδες μεν, στην πράξη όμως πολυδάπανες κορώνες περί ολοκληρωτικής κρατικοποίησης της ΔΕΗ. Και γι' αυτό ακριβώς του ταιριάζει ο χαρακτηρισμός του μνημονιακού. Μπορούμε να συζητήσουμε αν ήταν ο τελευταίος μνημονιακή κυβέρνηση από ανάγκη. Είναι όμως αδιαμφισβήτητο πως είναι ο πρώτος μνημονιακή αξιωματική αντιπολίτευση από επιλογή.
