Oι αποφάσεις των τεσσάρων κεντρικών τραπεζών στις σημερινές τους συνεδριάσεις ήταν πλήρως προεξοφλημένες: η ΕΚΤ και οι κεντρικές τράπεζες της Σουηδίας και της Νορβηγίας διατήρησαν αμετάβλητα τα επιτόκιά τους, ενώ η Τράπεζα της Αγγλίας τα μείωσε κατά 25 μονάδες βάσης. Κοινή συνισταμένη και των τεσσάρων κεντρικών τραπεζών, ο σημερινός αβέβαιος κόσμος, η ασάφεια ως προς τη μελλοντική κατεύθυνση της νομισματικής πολιτικής, η απόλυτη εξάρτηση από τα μακροοικονομικά στοιχεία και η τήρηση στάση αναμονής.
Η πρόεδρος της ΕΚΤ, Κριστίν Λαγκάρντ, υπογράμμισε ότι δεν υπάρχει προκαθορισμένη πορεία, γι΄αυτό και δεν μπορεί να δοθεί καθοδήγηση για το μέλλον, λαμβάνοντας υπόψη τον βαθμό αβεβαιότητας που αντιμετωπίζει η παγκόσμια οικονομία.
Επανέλαβε ότι η ΕΚΤ εξακολουθεί να θεωρεί ότι βρίσκεται σε «καλή θέση» όσον αφορά τα επιτόκια, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι παραμένει στάσιμη. Υπήρξε ομόφωνη άποψη ότι «όλες οι επιλογές θα πρέπει να παραμείνουν ανοιχτές».
Οι προοπτικές για τον πληθωρισμό περιγράφονται ως «πιο αβέβαιες από το συνηθισμένο» λόγω του εξωτερικού περιβάλλοντος. Οι δασμοί και ένα ισχυρότερο ευρώ εξακολουθούν να θεωρούνται ορισμένοι από τους καθοδικούς κινδύνους, ενώ η Λαγκάρντ ανέφερε ότι οι κατακερματισμένες εφοδιαστικές αλυσίδες, η βραδύτερη αποκλιμάκωση των μισθολογικών πιέσεων και τα ακραία καιρικά φαινόμενα θα μπορούσαν να ωθήσουν τον πληθωρισμό υψηλότερα.
Ως προς την αξιολόγηση των κινδύνων, η Λαγκάρντ είπε ότι το ασταθές διεθνές περιβάλλον θα μπορούσε ακόμη να προκαλέσει αναταράξεις. Ωστόσο, οι δαπάνες για την άμυνα και τις υποδομές, ιδιωτικές και δημόσιες, ενδέχεται να ενισχύσουν την ανάπτυξη περισσότερο από το αναμενόμενο ή η αυξημένη εμπιστοσύνη να τροφοδοτήσει τις δαπάνες, χωρίς ωστόσο να υπάρχουν ενδείξεις για την ισορροπία των κινδύνων.
Μία ακόμη θετική έκπληξη είναι οι εξαγωγές, σύμφωνα με την Λαγκάρντ, παρότι θα μπορούσαν να λειτουργήσουν ως επιβαρυντικός παράγοντας στο μέλλον και οι αξιωματούχοι θα τις παρακολουθούν πολύ στενά. Για τους λόγους αυτούς, η ΕΚΤ αναθεώρησε ανοδικά τις προβλέψεις της για την ανάπτυξη.
Μείωση από Τράπεζα της Αγγλίας
Από την άλλη πλευρά, η Τράπεζα της Αγγλίας μείωσε μεν τα επιτόκια, αλλά συντάχθηκε με ένα κύμα άλλων κεντρικών τραπεζών προειδοποιώντας ότι η ταχύτητα και το εύρος των μελλοντικών μειώσεων βρίσκονται πλέον υπό αμφισβήτηση.
Ο διοικητής Άντριου Μπέιλι προειδοποίησε ότι στο 2026 θα υπάρχει περιορισμένο περιθώριο κινήσεων, όταν η Επιτροπή Νομισματικής Πολιτικής (MPC) θα βρεθεί αντιμέτωπη με «πιο οριακές αποφάσεις», αφού σήμερα Πέμπτη ψήφισε με οριακή πλειοψηφία 5-4 υπέρ της μείωσης των επιτοκίων στο 3,75%, το χαμηλότερο επίπεδο σχεδόν τριών ετών.
Οι επενδυτές αντέδρασαν περιορίζοντας τα στοιχήματά τους για μειώσεις το επόμενο έτος, εστιάζοντας στον επιφυλακτικό τόνο της επιτροπής, ακόμη και μετά την πτώση του πληθωρισμού που ήταν μεγαλύτερη του αναμενομένου αυτή την εβδομάδα. Οι αγορές έχουν πλήρως προεξοφλήσει μία μείωση κατά 25 μονάδες βάσης για το 2026.
Η Επιτροπή ανέφερε ότι τα διαθέσιμα στοιχεία υποδηλώνουν πως το κόστος δανεισμού θα συνεχίσει να μειώνεται το επόμενο έτος. Ωστόσο, με νέα διατύπωση προειδοποίησε ότι οι αποφάσεις για μελλοντικές μειώσεις θα είναι λεπτά ισορροπημένες, καθώς η κεντρική τράπεζα πλησιάζει το ουδέτερο επιτόκιο, το επίπεδο που ούτε ενισχύει τον πληθωρισμό ούτε τον περιορίζει.
«Εξακολουθούμε να πιστεύουμε ότι τα επιτόκια βρίσκονται σε μια σταδιακή καθοδική πορεία», δήλωσε ο Μπέιλι σε ανακοίνωση που συνόδευε τα πρακτικά. «Όμως, με κάθε μείωση που κάνουμε, το πόσο ακόμη μπορούμε να προχωρήσουμε γίνεται πιο οριακή απόφαση».
«Υπάρχει ευρεία συναίνεση στην MPC ότι τα επιτόκια πιθανότατα χρειάζεται να μειωθούν λίγο ακόμη, αλλά για πρώτη φορά η Επιτροπή υπέδειξε ότι μάλλον πλησιάζει στο τέλος του κύκλου μειώσεων», δήλωσε στο Bloomberg ο Ματ Σουάνελ, επικεφαλής οικονομικός σύμβουλος του EY ITEM Club. «Φαίνεται ότι τα περισσότερα μέλη της MPC δεν βιάζονται να προχωρήσουν στην επόμενη μείωση».
Ο επικεφαλής οικονομολόγος της Barclays για το Ηνωμένο Βασίλειο, Τζακ Μίνινγκ, δήλωσε στο CNBC ότι η τράπεζα προχώρησε σε μια «γερακίσια μείωση» επιτοκίων, προσθέτοντας ότι ο πήχης για μελλοντικές μειώσεις μπορεί να είναι υψηλότερος.
Όχι νέα κίνηση άμεσα
Από τις υπόλοιπες κεντρικές τράπεζες, το μήνυμα από αυτή της Σουηδίας ήταν δεν θα πρέπει να αναμένεται νέα κίνηση. Η κεντρική τράπεζα της Σουηδίας αναβάθμισε τις προβλέψεις της για την οικονομία, εκτιμώντας πλέον ανάπτυξη 2,9% για το επόμενο έτος, έναντι 2,7% που προέβλεπε προηγουμένως.
Αυτό εδραιώνει τις προσδοκίες ότι η κεντρική τράπεζα δεν θα προχωρήσει σε μεταβολή των επιτοκίων στο άμεσο μέλλον, με τους αξιωματούχους να προβλέπουν τελικά μια ανοδική κίνηση, αφού διατηρήσουν τα επιτόκια αμετάβλητα καθ’ όλη τη διάρκεια του επόμενου έτους.
Ο διοικητής της, Έρικ Τεντέεν, δήλωσε στο CNBC ότι η Σουηδία βρίσκεται σε «αρκετά καλή θέση», με την ανάπτυξη να επιταχύνεται, ενώ ο επικεφαλής οικονομολόγος, Γενς Μάγκνουσον, ανέφερε ότι η χώρα έχει «μία από τις πιο ελπιδοφόρες προοπτικές ανάπτυξης για το επόμενο έτος».
Αντίστοιχα, η κεντρική τράπεζα της Νορβηγίας διατήρησε το κόστος δανεισμού αμετάβλητο για δεύτερη διαδοχική συνεδρίαση και δήλωσε ότι δεν βιάζεται να το μειώσει. Να σημειωθεί ότι το βασικό επιτόκιο της κεντρικής τράπεζας της Νορβηγίας είναι αρκετά υψηλό, στο 4%, ενώ στην ανακοίνωσή της επαναλαμβάνει ότι το κόστος δανεισμού «θα μειωθεί περαιτέρω κατά τη διάρκεια του επόμενου έτους».
«Ωστόσο, δεν βιαζόμαστε να μειώσουμε το επιτόκιο πολιτικής», δήλωσε η διοικητής Ίντα Γόλντεν Μπάχε. «Οι προοπτικές για τα επιτόκια έχουν αλλάξει ελάχιστα» από τον Σεπτέμβριο και «δεν προβλέπουμε μεγάλη μείωση του επιτοκίου πολιτικής στο μέλλον».
Ο επίμονος δομικός πληθωρισμός της Νορβηγίας, στο 3%, έχει ωθήσει τους αξιωματούχους να υιοθετήσουν μια πιο προσεκτική προσέγγιση σε ό,τι αφορά τη χαλάρωση από τον Σεπτέμβριο, με μια μείωση κατά 25 μονάδες βάσης ετησίως μέχρι το 2028.
