Την επιτακτική ανάγκη να ενδυναμωθεί η Ευρωζώνη και η οικονομία της στο υφιστάμενο γεωπολιτικό περιβάλλον, δεδομένου ότι οι προκλήσεις στο διεθνές εμπόριο θα εξακολουθήσουν να λειτουργούν σαν «βαρίδι» το επόμενο έτος, τόνισε η πρόεδρος της ΕΚΤ Κριστίν Λαγκάρντ στο πλαίσιο της καθιερωμένης συνέντευξης Τύπου που ακολούθησε μετά την ανακοίνωση της απόφασης της νομισματικής αρχής να διατηρήσει αμετάβλητα τα επιτόκια για 4η διαδοχική συνεδρίαση.
Χαρακτηρίζοντας την οικονομία ανθεκτική, η Λαγκάρντ σημείωσε ότι ο ρυθμός ανάπτυξης του 0,3% το γ' τρίμηνο αντικατοπτρίζει την ισχυρότερη κατανάλωση, αλλά και τις αυξημένες επενδύσεις, οι οποίες δεν προήλθαν μόνο από τον δημόσιο τομέα, αλλά και από τον ιδιωτικό, κυρίως χάρη στην ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης. Η Λαγκάρντ επικαλέστηκε και τη θετική έκπληξη από τις εξαγωγές, με την απρόσμενα υψηλή συνεισφορά της χημικής βιομηχανίας. Σημείωσε, ωστόσο, αργότερα πως οι εξαγωγές ενδεχομένως να λειτουργήσουν ως «φρένο» στο μέλλον, για αυτό και είναι ένα μέγεθος που θα παρακολουθείται στενά.
Η οικονομία επωφελείται εξάλλου από την «εύρωστη» αγορά εργασίας, με την Λαγκάρντ να επισημαίνει ότι το ποσοστό των κενών θέσεων εργασίας βρίσκεται στο χαμηλότερο επίπεδο από την πανδημία. Η ΕΚΤ εκτιμά πως τα πραγματικά εισοδήματα θα συνεχίσουν να αυξάνονται, ενώ η οικονομία αναμένεται να βρει στήριξη στις επιχειρηματικές επενδύσεις και τις αυξημένες κρατικές δαπάνες σε υποδομές άμυνας.
Η αβεβαιότητα είναι εδώ
Η Λαγκάρντ ξεκαθάρισε παρολ' αυτά ότι ο παράγοντας «αβεβαιότητα» δεν έχει εξαλειφθεί και αυτό είναι κάτι που η ΕΚΤ θα παρακολουθεί στενά στη διάρκεια του 2026. Αβεβαιότητα για το τι συμβαίνει στη γεωπολιτική, στην κίνηση του εμπορίου κυρίως από χώρες με πλεονάζουσα παραγωγική ικανότητα, στα σύνορα της Ευρώπης και σε άλλους τομείς. Για αυτό και η πορεία των επιτοκίων δεν μπορεί να είναι προκαθορισμένη.
Ενώ οι εμπορικές εντάσεις έχουν υποχωρήσει, το ακόμη ασταθές διεθνές περιβάλλον θα μπορούσε να διαταράξει τις αλυσίδες εφοδιασμού, να περιορίσει τις εξαγωγές και να επηρεάσει αρνητικά την κατανάλωση και τις επενδύσεις. Η επιδείνωση του κλίματος στις παγκόσμιες χρηματοπιστωτικές αγορές θα μπορούσε να οδηγήσει σε αυστηρότερες συνθήκες χρηματοδότησης, μεγαλύτερη αποστροφή κινδύνου και ασθενέστερη ανάπτυξη.
Οι γεωπολιτικές εντάσεις, ιδίως ο αδικαιολόγητος πόλεμος της Ρωσίας εναντίον της Ουκρανίας, παραμένουν μια σημαντική πηγή αβεβαιότητας, σύμφωνα με την Λαγκάρντ. Αντίθετα, οι προγραμματισμένες δαπάνες για την άμυνα και τις υποδομές, μαζί με τις μεταρρυθμίσεις που ενισχύουν την παραγωγικότητα, μπορεί να οδηγήσουν στην ανάπτυξη περισσότερο από το αναμενόμενο. Η βελτίωση της εμπιστοσύνης θα μπορούσε να τονώσει τις ιδιωτικές δαπάνες.
Επιτόκια και πληθωρισμός
Ερωτηθείσα για το επίπεδο των επιτοκίων, η Λαγκάρντ επανέλαβε ότι η ΕΚΤ βρίσκεται σε «καλό σημείο», χωρίς ωστόσο αυτό να σημαίνει ότι είναι στατική. Διαβεβαίωσε, πάντως, ότι στη σημερινή συνεδρίαση δεν υπήρξε καμία συζήτηση για μείωση ή αύξηση επιτοκίων.
«Η ΕΚΤ είναι αποφασισμένη να διασφαλίσει ότι ο πληθωρισμός θα σταθεροποιηθεί στον στόχο του 2% μεσοπρόθεσμα. Θα ακολουθήσει μια προσέγγιση που θα βασίζεται στα εκάστοτε διαθέσιμα στοιχεία και θα λαμβάνει αποφάσεις από συνεδρίαση σε συνεδρίαση για τον καθορισμό της κατάλληλης κατεύθυνσης της νομισματικής πολιτικής», είπε στην εισαγωγική της δήλωσηβ. «Δεν δεσμευόμαστε σε προκαθορισμένη πορεία».
Σχετικά με τον πληθωρισμό, η Λαγκάρντ επισήμανε ότι παραμένει σε «στενό εύρος» από την άνοιξη. Οι δείκτες του υποκείμενου πληθωρισμού επίσης δεν έχουν αλλάξει σημαντικά και παραμένουν ευθυγραμμισμένοι με τον στόχο του 2%. Σύμφωνα με την Λαγκάρντ, ο πληθωρισμός αναμένεται να επιβραδυνθεί βραχυπρόθεσμα λόγω του base effect στην ενέργεια, ενώ και η επίδραση των αμερικανικών δασμών θα μπορούσε να οδηγήσει σε βραδύτερο ρυθμό.
Σε κάθε περίπτωση, οι προοπτικές για τον πληθωρισμό εξακολουθούν να είναι «πιο αβέβαιες από το συνηθισμένο» λόγω του ακόμη ασταθούς διεθνούς περιβάλλοντος, είπε η Λαγκάρντ.
Ποιον διάδοχο προτιμά
Σχετικά με την αναδιάρθρωση του δ.σ. της ΕΚΤ την επόμενη διετία και τον ρόλο της Λαγκάρντ το 2027, η Πρόεδρος της ΕΚΤ είπε πως δεν έχει αγαπημένο υποψήφιο για να τη διαδεχθεί. «Υπάρχουν πολλοί καλοί υποψήφιοι» και η Γερμανίδα Ιζαμπέλ Σνάμπελ -που πρόσφατα εξέφρασε το ενδιαφέρον της για τη θέση- είναι ένας από αυτούς, είπε η Πρόεδρος της ΕΚΤ. Ταυτόχρονα, εξέφρασε την ικανοποίησή της που τόσο πολλοί άνθρωποι θέλουν να αναλάβουν τον ρόλο της. «Είναι μια σπουδαία δουλειά», είπε.
Η Λαγκάρντ δέχτηκε και ερώτημα σχετικά με τις προσπάθειες παροχής χρηματοδότησης στην Ουκρανία με εγγύηση τα παγωμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία, μια πρακτική απέναντι στην οποία η ΕΚΤ έχει κατά καιρούς ασκήσει κριτική. Ωστόσο, αυτή τη φορά η Λαγκάρντ αποφεύγει να τοποθετηθεί, σημειώνοντας ότι καθήκον των κεντρικών τραπεζών είναι απλώς να κρίνουν αν οποιεσδήποτε επιλογές συνάδουν με το κράτος δικαίου. Κάθε άλλο ζήτημα είναι «εκτός της σφαίρας αρμοδιοτήτων μας», τόνισε η Πρόεδρος.
