Ενισχύεται άμεσα η προοπτική μετατροπής της χώρας μας σε «πύλη» εισόδου αμερικανικού LNG στην Ευρώπη, μέσω της καθιέρωσης της χρήσης του Κάθετου Διαδρόμου, μετά τη Δήλωση Προθέσεων που υπέγραψαν χθες η ΔΕΠΑ Εμπορίας και η Naftogaz, για την προμήθεια φυσικού αερίου στην αγορά της Ουκρανίας για την περίοδο του χειμώνα, από τον Δεκέμβριο 2025 έως τον Μάρτιο 2026.
Μάλιστα, σε δημοσίευμά του το Bloomberg, αναφέρει πως η συμφωνία έρχεται καθώς η Ελλάδα επιδιώκει να γίνει κόμβος μεταφοράς φυσικού αερίου στην περιοχή, την ίδια στιγμή που η Ευρώπη εργάζεται για την πλήρη απαγόρευση των ρωσικών προμηθειών. «Οι παραδόσεις αμερικανικού LNG έχουν ήδη αυξηθεί και η Ελλάδα θέλει να έχει βασικό ρόλο στην εισαγωγή και εξαγωγή LNG μέσω του Κάθετου Διαδρόμου», σημειώνει το δημοσίευμα.
Αν η Δήλωση Προθέσεων ευοδωθεί σε deal, η εξασφάλιση καυσίμου από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού θα γίνεται από την Atlantic - SEE LNG (AS LNG), την κοινοπραξία που έχει συστήσει η Aktor (60%) με τη ΔΕΠΑ Εμπορίας (40%) για την εισαγωγή αμερικανικού LNG. Τα φορτία θα εισάγονται για λογαριασμό της ΔΕΠΑ Εμπορίας, η οποία θα προμηθεύει τη Naftogaz για το επίμαχο τετράμηνο.
Το αέριο θα προέλθει από τη Venture Global, χωρίς να υπάρχει εικόνα για τις ποσότητες που μπορεί με αυτόν τον τρόπο να φτάσουν τον χειμώνα στο Κίεβο. Επομένως, είναι ξεκάθαρο πως τον δρόμο για τη χθεσινή ενεργειακή συμφωνία άνοιξαν τα deals που υπογράφηκαν από την κοινοπραξία την προηγούμενη εβδομάδα στο περιθώριο της Διατλαντική Συνεργασία στην Ενέργεια (P-TEC) στο Ζάππειο.
Άμεσα «στο παιχνίδι» η Atlantic – SEE
Υπενθυμίζεται ότι τα deals αφορούσαν μακροχρόνιες (20ετείς) συμφωνίες, με έναρξη το 2030. Ο ένας «πυλώνας» είχε να κάνει με την προμήθεια από την κοινοπραξία του αμερικανικού αερίου, μέσω συμφωνίας με τη Venture Global. Ο δεύτερος άξονας αφορούσε δυνητικούς πελάτες για το καύσιμο, με τη Naftogaz να είναι μία από τις εταιρείες με τις οποίες υπογράφηκαν Συμφωνία Εκδήλωσης Αμοιβαίου Ενδιαφέροντος. Μάλιστα, στην περίπτωση της ουκρανικής εταιρείας, η προοπτική για το 20ετές συμβόλαιο αφορά ποσότητες έως 1 bcm.
Συμφωνίες όπως οι παραπάνω δημιουργούν μεν τις προϋποθέσεις για εδραίωση σε μακροπρόθεσμη βάση του Κάθετου Διαδρόμου (και της χώρας μας σαν «πύλης» αμερικανικού LNG), ωστόσο αφορούν το χρονικό διάστημα μετά το 2030. Αντίθετα, η χθεσινή Δήλωση Προθέσεων ανοίγει τον δρόμο ώστε να ενισχυθεί σημαντικά η χρήση του Vertical Corridor ήδη από τους αμέσως επόμενους μήνες, συμβάλλοντας στο να καθιερωθεί ήδη στο εγγύς μέλλον σαν μία βασική «αρτηρία» ανεφοδιασμού της περιοχής.
- Διαβάστε επίσης - Μητσοτάκης: Η Ουκρανία μπορεί να στηρίζεται στην Ελλάδα - Ευχαριστίες Ζελένσκι σε Αθήνα και Τραμπ
Είναι ενδεικτικό ότι για την τροφοδοσία της Naftogaz από τον Δεκέμβριο θα αξιοποιηθεί το προϊόν δυναμικότητας «Route 1», το οποίο επιτρέπει τη δέσμευση capacity στη «σκυτάλη» των αγωγών με αφετηρία την Ελλάδα (και το σημείο εισόδου LNG στο τέρμιναλ της Ρεβυθούσας) μέχρι την Ουκρανία. Επομένως, προεξοφλεί την ύπαρξη ζήτησης για το προϊόν, στις επόμενες μηνιαίες δημοπρασίες.
Επίσης, οι χθεσινές υπογραφές σημαίνουν ότι η Atlantic – SEE μπαίνει άμεσα «στο παιχνίδι» προμήθειας αμερικανικού LNG -και όχι με ορίζοντα το 2030- κάτι που ειδικά για την Aktor σημαίνει άμεση «πρεμιέρα» στη νέα δραστηριότητα εμπορίας αερίου. Επίσης, για τη ΔΕΠΑ Εμπορίας σηματοδοτεί την ενίσχυση των διεθνών δραστηριοτήτων της.
Το momentum απαγόρευσης του ρωσικού αερίου
Αξίζει να σημειωθεί ότι και μόνο η προοπτική ανεφοδιασμού της Ουκρανίας δημιουργεί θετικές προοπτικές για την εξέλιξη της χώρας μας σε ενεργειακό κόμβο. Μετά το πρόσφατο μπαράζ ρωσικών επιθέσεων σε εγκαταστάσεις αερίου στη χώρα, αξιωματούχοι της κυβέρνησης του Κιέβου έχουν δηλώσει πως θα χρειαστούν εισαγωγές περίπου 6 bcm, από τα 4,6 bcm που προγραμματίζονταν αρχικά.
Την ίδια στιγμή, σύμφωνα με πληροφορίες η ΔΕΠΑ Εμπορίας βρίσκεται σε συζητήσεις και με άλλες εταιρείες που βρίσκονται σε χώρες από τις οποίες διέρχεται ο Vertical Corridor. Στόχος είναι, και σε αυτές τις περιπτώσεις, συμφωνίες για άμεση προμήθεια με αμερικανικό LNG.
Όπως είναι φυσικό, τέτοιες κινήσεις αποτελούν πρόγευση των ευκαιριών που θα δημιουργηθούν ήδη από το επόμενο έτος, και πολύ περισσότερο από το 2027, όταν σχεδόν όλες οι αγορές της ΝΑ Ευρώπης θα πρέπει να προετοιμαστούν για την πλήρη απαγόρευση των ρωσικών εισαγωγών. Επομένως, το γεγονός ότι η Atlantic – SEE θα έχει ήδη εδραιώσει την παρουσία της ως αγοραστής αμερικανικού LNG, και η ΔΕΠΑ Εμπορίας ως προμηθευτής στην περιοχή, δημιουργεί θετικές προοπτικές για να αξιοποιήσουν οι ελληνικές εταιρείες το momentum της απόσυρσης του ρωσικού καυσίμου από την ΕΕ.
Συζητήσεις και για μακροπρόθεσμες συμβάσεις
Παράλληλα με τις επαφές της ΔΕΠΑ Εμπορίας για προμήθεια με αμερικανικό LNG σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα χωρών του Vertical Corridor, συνεχίζονται οι επαφές της Atlantic – SEE για πελάτες που θα εξυπηρετεί μέσω του συμβολαίου με τη Venture Global. Σύμφωνα με πληροφορίες, στο πλέον ώριμο στάδιο βρίσκονται οι συζητήσεις με την κρατική βουλγαρική εταιρεία Bulgargaz.
Υπενθυμίζεται ότι το συμβόλαιο της Venture Global προβλέπει την ετήσια προμήθεια τουλάχιστον 0,7 και μέχρι 4 bcm, με τις ποσότητες να «κλειδώνουν» στην πορεία, ανάλογα με το πελατολόγιο που θα αποκτήσει η κοινοπραξία. Όπως έχει γράψει το Insider.gr, από την ακριβή ποσότητα θα εξαρτηθεί και το αν η κοινοπραξία θα ενδιαφερθεί για τη ναύλωση ή την κατασκευή πλοίων για τη μεταφορά LNG.
Αν και έχουν υπάρξει στα μίντια αναφορές στο «φόρμουλα» της ακτοπλοϊκής μεταφοράς των φορτίων LNG, το θέμα δεν έχει απασχολήσει έως τώρα την κοινοπραξία, καθώς τα δεδομένα θα είναι τελείως διαφορετικά αν «κλειδώσει» η αγορά 0,7 bcm, σε σχέση με την εισαγωγή 4 bcm ετησίως.
