Η απλοποίηση των διαδικασιών -συνήθως προς ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας- αποτελεί επί δεκαετίες… κυκλική διαδικασία στην ΕΕ (και στα κράτη - μέλη). Δυστυχώς, συχνά λειτουργεί υποστηρικτικά σε επιτήδειους που αναζητούν παράθυρα παρατυπίας ή και παρανομίας. Ωστόσο, αργές και δυσκίνητες διαδικασίες νομοτελειακά οδηγούν τους επενδυτές σε άλλους προορισμούς.
Ωστόσο, η αντίστοιχη πολιτική που καλείται ανά περιόδους η ΕΕ να επιλέξει βασίζεται σε συγκεκριμένες συνθήκες και σε συγκεκριμένες ανάγκες. Προφανώς, η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας αποτελεί σήμερα βασική και επείγουσα προτεραιότητα τόσο στις Βρυξέλλες όσο και στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες. Η απλοποίηση των διαδικασιών σε επίπεδο ΕΕ δείχνει συνεπώς μονόδρομος, με αρκετούς αξιωματούχους μάλιστα να διατυπώνουν στην προκειμένη ένα μάλλον ισχυρό επιχείρημα: Ανεξαρτήτως των κοινοτικών διαδικασιών, οι ίδιες ελεγκτικές Αρχές καλούνται να αντιμετωπίσουν αδιαφανείς διαδικασίες εντός των κρατών-μελών. Και επιπλέον έχει θεσπιστεί η ευρωπαϊκή εισαγγελία που εκ της φύσης της ασκεί περαιτέρω ελέγχους. Και τα αποτελέσματά της έχουν αρχίσει να φαίνονται. Από την Ρίγα ως την Αθήνα (αν δούμε π.χ. το θέμα των αγροτικών ενισχύσεων) και από τους μεγαλύτερους ως τους μικρότερους εντός ΕΕ.
Στα χέρια του Ecofin η… εκκίνηση
Πρακτικά, το θέμα έχει περάσει (και) στα χέρια των υπουργών οικονομικών της Ένωσης. Βρίσκεται, μάλιστα στην ατζέντα του άτυπου Eurogroup & Ecofin (18-20/9) της Κοπεγχάγης. Εκεί αναμένεται να συζητηθούν στη βάση τους δύο επί της αρχής ζητήματα: Τι και πώς θέλουμε να κάνουμε σε ό,τι αφορά την ίδια την απλοποίηση διαδικασιών και κυρίως τι μπορεί ρεαλιστικά να αλλάξει και τι όχι.
Η προεδρία της Δανίας - προφανώς με την υποστήριξη ειδικών- έχει ήδη κάνει την προετοιμασία της επιχειρώντας να ορίσει αφενός πώς μπορούν να δομηθούν ουσιαστικές διαδικασίες επίτευξης των ποσοτικών στόχων που θέτουμε και αφετέρου πώς (και πόσο) οποιοδήποτε μέτρο απλοποίησης συνεισφέρει με μετρήσιμα αποτελέσματα. Ταυτόχρονα, επιδιώκει να εφαρμόσει διαδικασίες απλούστευσης σε ζητήματα που πρόκειται να νομοθετηθούν και να εφαρμοστούν άμεσα. Δε θα αποτελούν μόνο απαραίτητες «γρήγορες νίκες» αλλά και πρώτη δοκιμή στην πράξη ενόψει ίδιων παρεμβάσεων σε υφιστάμενες νομοθεσίες.
10 στόχοι στο τραπέζι
Στο πλαίσιο αυτό οι 27 υπουργοί αναμένεται να εστιάσουν σε μία σειρά 10 προτάσεων απλοποίησης της νομοθεσίας που αφορά στην Οικονομία της ΕΕ. Περιλαμβάνουν σειρά ζητημάτων: από την ανάπτυξη αποτελεσματικότερων εργαλείων νομοθεσίας για θέματα που βρίσκονται σε αρχικό στάδιο (level 0) έως τη διαλειτουργικότητα της νομοθεσίας ανάμεσα σε διαφορετικούς τομείς και σε διαφορετικά κράτη μέλη (cross border).
Η μείωση των υφιστάμενων τεχνικών προδιαγραφών αλλά και η αξιολόγηση των παρεμβάσεων με βάση την επίτευξη των στόχων ανταγωνιστικότητας αποτελούν επίσης σημαντικό μέρος της συζήτησης. Η… αγαπημένη απάντηση όταν συζητάς στους διαδρόμους των θεσμών της ΕΕ διαδικασίες απλούστευσης της νομοθεσίας είναι «εύκολο να το λες, δύσκολο να το κάνεις». Και είναι κοινή απάντηση που λαμβάνεις είτε μιλάς με τεχνοκράτες ή με πολιτικούς που έχουν γνώση και πιθανότατα θα έχουν και λόγο σε όσα θέματα φτάσουν στο Ευρωκοινοβούλιο. Η συζήτηση πάντως σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Επιτροπής και κρατών-μελών (Συμβουλίου) είναι εξαιρετικά κρίσιμη. Και επείγουσα.