Υπό δύο συγκεκριμένες προϋποθέσεις, οι οποίες μάλιστα συγκεντρώνουν μικρή πιθανότητα να συμβούν, εκτιμούν ενεργειακοί αναλυτές ότι θα υπήρχαν θετικές επιπτώσεις στις τιμές του αερίου στην Ευρώπη, από μία συμφωνία για τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία. Αν πάντως προέκυπταν απολύτως «καλά νέα» για το αέριο, τότε οι τιμές στον ολλανδικό κόμβο (TTF) θα μπορούσαν να μειωθούν άμεσα κάτω από τα επίπεδα των 25 ευρώ ανά Μεγαβατώρα.
Τέτοια επίπεδα τιμών θα κινούνταν κατά 20% χαμηλότερα από τις τρέχουσες «επιδόσεις» στο TTF, οι οποίες διαμορφώνονται στα 31 ευρώ ανά Μεγαβατώρα τα τελευταία 24ωρα. Μάλιστα, όπως έγραψε το Insider.gr, τα 31 ευρώ ανά Μεγαβατώρα (που αποτελούν χαμηλό έτους) δείχνουν τη θετική αντίδραση των traders στο ενδεχόμενο αίσιας έκβασης των συνομιλιών, η οποία θα μπορούσε να διευκολύνει τις παγκόσμιες προμήθειες εάν τελικά εισέλθει στην αγορά περισσότερη ρωσική ενέργεια.
Απαραίτητος όμως όρος για ακόμη μεγαλύτερη «βουτιά», όπως εκτιμούν αναλυτές, είναι κατ΄ αρχάς μία θετική «φόρμουλα» για την ειρήνη που θα επιτευχθεί. Το αισιόδοξο σενάριο θα ήταν μια συνολική και ειρηνευτική συμφωνία, αποδεκτή από όλα τα μέρη. Σε μία τέτοια περίπτωση, ενδεχομένως θα άνοιγε ο δρόμος για άρση των αμερικανικών και ευρωπαϊκών κυρώσεων στη Ρωσία - κάτι αποτελεί τη δεύτερη προϋπόθεση για να είναι και ενεργειακά επωφελείς οι διαπραγματεύσεις.
Σημαντικά «αγκάθια»
Σύμφωνα με τη Wood Mackenzie, μία άρση κάθε περιορισμού στις εξαγωγές αερίου από τη Μόσχα στην Ε.Ε. θα ενίσχυε το ρωσικό καύσιμο στο ευρωπαϊκό μίγμα - λόγω της ανταγωνιστικής τιμή του. Όπως εκτιμά, μόνον οι εισαγωγές αερίου αγωγού στην Ε.Ε. μπορεί να αυξηθούν μέχρι το 2027 στα 50 δισ. κυβικά μέτρα ετησίως, από 15 δισ. κυβικά που είναι τώρα.
Ωστόσο, και οι δύο όροι για το παραπάνω αισιόδοξο σενάριο συναντούν σημαντικά εμπόδια για να γίνουν πραγματικότητα. Πρώτα από όλα, είναι εξαιρετικά απίθανο να υπάρξει αμοιβαία αποδεκτή ειρηνευτική συμφωνία (αν υπάρξει), καθώς θεωρείται περίπου βέβαιο ότι η παύση των εχθροπραξιών θα «περάσει» από την απόσπαση από την Ουκρανία περιοχών που ελέγχουν πλήρως ή μερικώς τα ρωσικά στρατεύματα.
Επίσης, η Κομισιόν έχει σπεύσει να διαμηνύσει ότι η απόφασή της για ενεργειακή απεξάρτηση από την Ρωσία μέχρι το 2027 είναι ανεξάρτητη από την έκβαση των συνομιλιών για το Ουκρανικό, υποστηρίζοντας πως υπό τον Πούτιν η Ρωσία δεν μπορεί να θεωρηθεί αξιόπιστος εταίρος. «Κατά την άποψή μου, ακόμη κι αν υπάρξει ειρήνη στην Ουκρανία, δεν θα πρέπει να επανεκκινήσουμε τις εισαγωγές ρωσικού αερίου», είχε δηλώσει χαρακτηριστικά τον Ιούνιο ο Επίτροπος Ενέργειας, Νταν Γιόργκενσεν, στο Reuters.
Το ενεργειακό deal Ε.Ε. – ΗΠΑ
Την ίδια στιγμή, η προοπτική να «πλημμυρίσει» εκ νέου η Ευρώπη με ρωσικό αέριο είναι μία προοπτική που δεν ικανοποιεί ούτε τις ΗΠΑ, για εμπορικούς λόγους. Σύμφωνα με τη Wood Mackenzie, σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο μία σειρά από αμερικανικά τέρμιναλ LNG θα οδηγούνταν σε περιορισμένη παραγωγή σε σχέση με τη δυναμικότητά τους, ενώ θα ματαιωνόταν το «πράσινο φως» για την ανάπτυξη αρκετών ανάλογων υποδομών στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού.
Και όλα αυτά, τη στιγμή που ΗΠΑ και Ε.Ε. έχουν συμφωνήσει στην αύξηση των ενεργειακών εισαγωγών στη «Γηραιά Ήπειρο» την επόμενη 3ετία τις εισαγωγές αμερικανικών ενεργειακών προϊόντων στα 750 δισ. δολάρια, ήτοι στα 250 δισ. δολάρια ανά έτος. Πρόκειται για ένα συμπληρωματικό deal για τη διευθέτηση των αμερικανικών δασμών στα ευρωπαϊκά προϊόντα, με τα νούμερα ωστόσο να θεωρούνται έτσι κι αλλιώς μη επιτεύξιμα, ακόμη κι αν μπει πλήρες «στοπ» στις εισροές από Μόσχα.
Επιβεβλημένη ειρήνη
Με βάση την έως τώρα έκβαση των διαπραγματεύσεων, όλοι οι αναλυτές θεωρούν περίπου δεδομένη την «επιβεβλημένη ειρήνη» στην Ουκρανία, δηλαδή μία συμφωνία ΗΠΑ - Ρωσίας που θα προβλέπει την απώλεια εδαφών από το Κίεβο, την οποία θα υποχρεωθεί να αποδεχθεί η κυβέρνηση Ζελένσκι εκούσα άκουσα.
Σε μία τέτοια περίπτωση, για την Κομισιόν η οριστική παύση των εχθροπραξιών θα αποτελέσει μεν θετική εξέλιξη, αλλά με πολλούς αστερίσκους - καθώς θα πρέπει να υπαναχωρήσει από την «κόκκινη γραμμή» που είχε έως πρόσφατα, για «όχι στην αλλαγή συνόρων». Σε αυτό το πλαίσιο, είναι ανοικτό το ζήτημα για το πώς θα διαμορφωθούν οι ισορροπίες εντός της Ε.Ε., αφού το τέλος του πολέμου για κάποια ευρωπαϊκά κράτη θα πρέπει να οδηγήσει σε μία (έστω και επιφυλακτική) επαναπροσέγγιση με τη Μόσχα.
Ενδεικτικά, Αυστριακός αξιωματούχος δήλωνε ανώνυμα στο Reuters ότι η Ε.Ε. θα πρέπει να επανεκκινήσουν σε περίπτωση ειρήνης οι εισαγωγές ρωσικού αερίου - κινούμενος σε εντελώς αντίθετη κατεύθυνση από τον από τον Γιόργκενσεν. Τοποθετούμενη πιο διπλωματικά, η Αυστριακή υφυπουργός Ενέργειας της Αυστρίας, Ελίζαμπεθ Ζέχετνερ, σημείωνε: «είναι ήδη σαφές ότι όταν τελειώσει ο πόλεμος, αυτό είναι κάτι που θα πρέπει να λάβουμε υπόψη στην αξιολόγηση της κατάστασης».
Πολιτικές ισορροπίες
Σε αυτό το πλαίσιο, παραμένει ανοικτό ερώτημα για το ποια θα είναι η τύχη τόσο των ευρωπαϊκών κυρώσεων, όσο και του roadmap για πλήρη ενεργειακή απεξάρτηση από τη Μόσχα. Η εκτίμηση της Wood Mackenzie είναι πως θα υπάρξει περιορισμένη «επιστροφή» του ρωσικού αερίου στην Ευρώπη.
Όπως επισημαίνει, για να επιτευχθεί πολιτική ισορροπία στους κόλπους της Ε.Ε., ένα ενδεχόμενο είναι να επιτραπεί σε χώρες όπως η Ουγγαρία και η Σλοβακία να λάβουν πρόσθετες ποσότητες ρωσικού αερίου αγωγού μέσω της Ουκρανίας, ώστε να αποτραπεί το ενδεχόμενο να ασκήσουν βέτο τα φιλορωσικά κράτη-μέλη στην παράταση των ευρωπαϊκών κυρώσεων κατά της Ρωσίας.
Αυτή η περιορισμένη επιστροφή του ρωσικού φυσικού αερίου θα συνέβαλε στην ταχύτερη εξισορρόπηση της αγοράς από το 2026, οδηγώντας σε χαμηλότερες τιμές και στηρίζοντας την επιπλέον ζήτηση αερίου στην Ευρώπη. Μάλιστα, μία τέτοια εξέλιξη δεν θα «άγγιζε» σε μεγάλο βαθμό την άλλη πλευρά του Ατλαντικού, καθώς ορισμένα αμερικανικά έργα LNG που βρίσκονται κοντά σε τελική επενδυτική απόφαση (FID) ίσως να καθυστερήσουν, ωστόσο η συνολική επίπτωση εκτιμάται πως θα ήταν περιορισμένη.
