Να αντιμετωπίσει τρεις σημαντικές προκλήσεις που μπορούν να εκτροχιάσουν την πορεία των μεταρρυθμίσεων και των επενδύσεων του Εθνικού Σχεδίου «Ελλάδα 2.0» και να οδηγήσουν σε απώλεια χρημάτων από το Ταμείο Ανάκαμψης, ζητά από τη χώρα μας η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Στην πρόταση της προς το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο για τις συστάσεις που θα δοθούν στην Ελλάδα στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού εξαμήνου η Επιτροπή έχει ξεχωρίσει τρεις ειδικές προκλήσεις για τη χώρα μας.
Βασικό ζήτημα που πρέπει να επιλυθεί είναι οι χρονοβόρες δικαστικές διαδικασίες για την εξέταση νομικών προσφυγών κατά διαδικασιών κατοχύρωσης διαγωνισμός και σύναψης δημόσιων συμβάσεων, οι οποίες -όπως αναφέρει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή- ενδέχεται να προκαλέσουν καθυστερήσεις στην προγραμματισμένη ημερομηνία ολοκλήρωσης των επενδύσεων μετά τον Αύγουστο του 2026. Μια ακόμη «πληγή» που εντοπίζουν οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι είναι η αργή μεταβίβαση δικαιωμάτων ιδιοκτησίας αλλά και γενικότερα των αδειοδοτήσεων για μεγάλα έργα.
Η τρίτη μεγάλη πρόκληση είναι ο ανεπαρκής συντονισμός, ιδίως όσον αφορά τις επενδύσεις και τις μεταρρυθμίσεις σε τομείς πολιτικής που εκτείνονται πέραν των αρμοδιοτήτων ενός μόνο υπουργείου με το κείμενο των συστάσεων να αναφέρει ότι «η συστηματική συμμετοχή των τοπικών και περιφερειακών αρχών, των κοινωνικών εταίρων, της κοινωνίας των πολιτών και άλλων σχετικών ενδιαφερόμενων μερών παραμένει αναγκαία προκειμένου να διασφαλιστεί η ευρεία οικειοποίηση της επιτυχούς υλοποίησης του σχεδίου ανάκαμψης και ανθεκτικότητας».
Οι συστάσεις για το ΕΣΠΑ
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σημειώνει πως η εφαρμογή του προγράμματος της πολιτικής συνοχής, δηλαδή του ΕΣΠΑ, έχει επιταχυνθεί στην Ελλάδα. Τονίζει ωστόσο πως «είναι σημαντικό να συνεχιστούν οι προσπάθειες για τη διασφάλιση της ταχείας εφαρμογής των εν λόγω προγραμμάτων, ενώ παράλληλα να μεγιστοποιηθεί ο αντίκτυπός τους».
Και υπογραμμίζει πως η χώρα μας εξακολουθεί να αντιμετωπίζει προκλήσεις:
- Στην τόνωση της περιφερειακής ανταγωνιστικότητας,
- Την ενίσχυση της κοινωνικής ανθεκτικότητας,
- Την ενίσχυση της ασφάλειας των υδάτων
- Τη συμμόρφωση με τους κανόνες για τα λύματα,
- Τη βελτίωση της διαθεσιμότητας οικονομικά προσιτής στέγασης και
- Την επιτάχυνση της ενεργειακής μετάβασης,
Η χώρα μας καλείται να καταθέσει την πρόταση για την ενδιάμεση αναθεώρηση του ΕΣΠΑ 2021-2017 αξιοποιώντας και τις δυνατότητες ευελιξίας για την επιτάχυνση της υλοποίησης των προγραμμάτων που έχει προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ώστε να διαθέσουν πόρους της πολιτικής συνοχής σε πέντε στρατηγικούς τομείς προτεραιότητας της Ένωσης, και συγκεκριμένα την ανταγωνιστικότητα στις στρατηγικές τεχνολογίες, την άμυνα, τη στέγαση, την ανθεκτικότητα των υδάτων και την ενεργειακή μετάβαση.
Ακόμη σημειώνει πως η πλατφόρμα στρατηγικών τεχνολογιών για την Ευρώπη (STEP) παρέχει την ευκαιρία για επενδύσεις για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της ΕΕ. Ακόμη, τα κράτη μέλη μπορούν να συμβάλουν και αυτά στο πρόγραμμα InvestEU για τη στήριξη επενδύσεων σε τομείς προτεραιότητας. Η Ελλάδα θα μπορούσε να αξιοποιήσει τις πρωτοβουλίες αυτές για να στηρίξει την ανάπτυξη ή την παραγωγή κρίσιμων τεχνολογιών.
