Προς τα τέλη του 2025, μετά το φθινόπωρο και ενδεχομένως προς τον Νοέμβριο, όπως σχετικά πρόσφατα είχε γίνει γνωστό από το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, αναμένεται να είναι έτοιμος ο πρώτος, από τους συνολικά 14, ανακαινισμένους συρμούς της Γραμμής 1 του Μετρό (πρώην Ηλεκτρικός/ΗΣΑΠ), δηλαδή της διαδρομής Πειραιάς – Κηφισιά.
Κατά συνέπεια, στην κυκλοφορία αναμένεται να μπει από το νέο έτος, με τους υπόλοιπους 13 να ακολουθούν, με το υπουργείο να έχει βάλει ως στόχο να ολοκληρωθεί η διαδικασία έως τα τέλη του 2026, εφόσον όλα πάνε καλά με τα χρονοδιαγράμματα, τις εργασίες και τις πιστοποιήσεις. Ηδη, πάντως, το πρώτο, ή αλλιώς το πρότυπο – βαγόνι, έχει φτάσει στην Ελλάδα και θα αποτελέσει το μοντέλο πάνω στο οποίο θα γίνει η ανάταξη σε συνολικά 70 βαγόνια, από 5 για κάθε έναν από τους 14 συρμούς, εκ των οποίων οι 8 ήταν εκτός λειτουργίας.
Χτες, ανακοινώθηκε και η ένταξη στο ΕΣΠΑ της πράξης «Εκσυγχρονισμός των συρμών της Γραμμής 1 και ανάκτηση ενέργειας μέσω της αναβάθμισης 2 Υ/Σ έλξης - ΦΑΣΗ Β'», άνω των 90 εκατ. ευρώ. Μέσω του ευρύτερου έργου, θα μπούνε στην κυκλοφορία 70 πλήρως αναβαθμισμένα βαγόνια (14 συρμοί) ικανά για παραγωγική λειτουργία για τα επόμενα 25 χρόνια από την ολοκλήρωση της σύμβασης, ενώ προβλέπονται και 2 πλήρως ανακαινισμένοι Υ/Σ στο Φάληρο και το Ηράκλειο με δυνατότητα ανάκτησης ενέργειας η οποία παράγεται κατά την ηλεκτροπέδηση των συρμών.
Πώς προχωρά το ρεκτιφιέ
Σχετικά πρόσφατα έφτασε στον Βόλο (σε εργοστάσιο που θα γίνουν οι εργασίες ανακαίνισης) το πρότυπο βαγόνι που θα αποτελέσει «πιλότο» για την ανακατασκευή των 14 συρμών της Γραμμής 1, στην οποία εξακολουθούν να κινούνται τρένα άνω των 40 ετών, με στόχο να μεγαλώσει η διάρκεια ζωής τους κατά 25 έτη. Η υλοποίηση της σύμβασης αξίας άνω των 71 εκατ. ευρώ πλέον ΦΠΑ (αφού αναθεωρήθηκε ανοδικά κατά τουλάχιστον 6,2 εκατ. ευρώ, λόγω των συνεπειών του Covid και της ενεργειακής κρίσης στα κόστη) είχε υπογραφεί στα τέλη του 2022 με τον ισπανικό όμιλο - ανάδοχο CAF S.A. , αλλά εμφάνισε καθυστερήσεις.
Ως εκ τούτου, αντί να μπει ο πρώτος συρμός σε κυκλοφορία πέρυσι το καλοκαίρι, πάμε για αρχές του 2026. Ο πρώτος ολοκληρωμένος συρμός εκτιμάται ότι θα είναι έτοιμος στα τέλη Νοεμβρίου και στη συνέχεια θα απαιτηθούν δίμηνες δοκιμές, προκειμένου να δοθεί το πράσινο φως από τη ΣΤΑ.ΣΥ. για να προχωρήσουν και οι υπόλοιποι.
Όπως αναφέραμε, στόχος του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών είναι κάθε μήνα να ολοκληρώνεται και ένας συρμός, ώστε ως το τέλος του 2026 με αρχές 2027 να επανενταχθούν στα καθημερινά δρομολόγια. Το πρότυπο βαγόνι ετοιμάστηκε στην Ισπανία και πάνω στο μοντέλο αυτό «ανακαινίζεται» και ο πρώτος συρμός στο συνεργαζόμενο εργοστάσιο της NK trailers στον Βόλο. Μένει, βέβαια, να φανεί αν τηρηθούν τα χρονοδιαγράμματα παράδοσης, να γίνουν οι έλεγχοι, να δοθούν πιστοποιήσεις ότι όλα έγιναν καλώς. Με αυτό τον έργο το υπουργείο επιχειρεί να βελτιώσει την ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών, αλλά ταυτόχρονα να ενισχύσει και τα δρομολόγια, δηλαδή θα μειώσουμε τις χρονο-αποστάσεις.
Βέβαια, υπάρχουν και άλλοι συρμοί της ΣΤΑΣΥ στη Γραμμή 1 «μεγάλης ηλικίας» που κανονικά χρειάζονται εκσυγχρονισμό.
Όταν είχε υπογραφεί η σύμβαση για τους 14 σταθμούς (Δεκέμβριος 2022), σχετική ανακοίνωση της ΣΤΑΣΥ έκανε λόγο ότι οι αναβαθμισμένοι συρμοί θα είναι λειτουργικά ικανοί για 25 ακόμα χρόνια. Μεταξύ άλλων παρεμβάσεων προβλέπεται: η αντικατάσταση των παλαιών και ενεργοβόρων DC κινητήρων έλξης με σύγχρονους κινητήρες AC, η αντικατάσταση του συστήματος έλξης, της περιστρεφόμενης γεννήτριας, των αεροσυμπιεστών και του πνευματικού συστήματος η αναβάθμιση του συστήματος κλιματισμού, διευκολύνσεις των επιβατών ΑμεΑ, αλλά και ένα συνολικό και ουσιαστικό αισθητικό «λίφτινγκ» των συρμών. Ο χρόνος παράδοσης του συμβατικού αντικειμένου ορίζονταν στους 34 μήνες από την υπογραφή της σύμβασης (είχε προγραμματιστεί τμηματική παράδοση, ο πρώτος ανακαινισμένος συρμός στους 19 μήνες, άλλοι τέσσερις στους 25 μήνες, πέντε ακόμη στους 30 μήνες και οι εναπομείναντες τέσσερις στους 34 μήνες), όμως, όπως αναφέραμε, το χρονοδιάγραμμα εκτροχιάστηκε.
Η ένταξη στο ΕΣΠΑ
Όπως αναφέραμε, χτες, από το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας ανακοινώθηκε ότι με απόφαση του Αναπληρωτή Υπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Νίκου Παπαθανάση εντάσσεται στο Πρόγραμμα «Μεταφορές 2021-2027»του ΕΣΠΑ, ο εκσυγχρονισμός συρμών και υποδομών της γραμμής Πειραιάς- Κηφισιά του ηλεκτρικού σιδηροδρόμου (Γραμμή 1 του Μετρό), συνολικής δημόσιας δαπάνης 90.382.520 ευρώ. Συγκεκριμένα, αναβαθμίζονται: 14 συρμοί των 5 οχημάτων (70 βαγόνια), έτσι ώστε να υπάρχει δυνατότητα παραγωγικής λειτουργίας για τα επόμενα 25 χρόνια από την ολοκλήρωση της σύμβασης. Και δύο υποσταθμοί έλξης στο Ηράκλειο Αττικής και στο Ν. Φάληρο, που τροφοδοτούν την Γραμμή 1, με ταυτόχρονη μετεγκατάσταση του υποσταθμού του Φαλήρου σε νέο κτίριο και τοποθέτηση συστημάτων ανάκτησης ενέργειας από την ηλεκτροπέδηση των συρμών. Στην πράξη περιλαμβάνονται και άλλες αναγκαίες τεχνικού χαρακτήρα παρεμβάσεις. Δικαιούχος είναι οι «Σταθερές Συγκοινωνίες (ΣΤΑΣΥ).
Το φυσικό αντικείμενο
Στη «Διαύγεια» αναρτήθηκε η σχετική απόφαση και το τεχνικό δελτίου που συνόδευε το «κλείδωμα» των πόρων, ήτοι, η ένταξη της πράξης «Εκσυγχρονισμός των συρμών της Γραμμής 1 και ανάκτηση ενέργειας μέσω της αναβάθμισης 2 Υ/Σ έλξης - ΦΑΣΗ Β'» στο Πρόγραμμα «Μεταφορές 2021-2027».
Η συνολική Πράξη αφορά στην υλοποίηση 4 Υποέργων:
1. Αναβάθμιση (μελέτη, ανασχεδίαση, προμήθεια/κατασκευή, εγκατάσταση εξοπλισμού, υπηρεσίες συντήρησης/επισκευής εξοπλισμού, προμήθεια ειδικών εργαλείων και διαγνωστικού εξοπλισμού, εκπαίδευση προσωπικού, δοκιμές και θέση σε λειτουργία) 14 συρμών των 5 οχημάτων της 8ης παραλαβής (1984-1985) του τροχαίου υλικού που εκτελεί δρομολόγια κατά μήκος της γραμμής Πειραιάς - Κηφισιά του ηλεκτρικού σιδηροδρόμου, Γραμμή 1 του Μετρό (πρώην ΗΣΑΠ) και προμήθεια ανταλλακτικών συρμών αρχικής υποστήριξης.
2. Αναβάθμιση δύο (2) υποσταθμών (Υ/Σ) έλξης Ηρακλείου και Φαλήρου που τροφοδοτούν την γραμμή 1, με ταυτόχρονη μετεγκατάσταση του υποσταθμού του Φαλήρου σε νέο κτίριο και εγκατάσταση συστημάτων ανάκτησης ενέργειας από την ηλεκτροπέδηση των συρμών.
3. Παροχή υπηρεσιών από Τεχνικό Σύμβουλο για την υποστήριξη (τεχνική/διοικητική κ.λπ.) της ΣΤΑΣΥ στην υλοποίηση των παραπάνω υποέργων 1 και 2.
4. Μετατόπιση της παροχής μέσης τάσης από τον ΔΕΔΔΗE λόγω μετεγκατάστασης του υποσταθμού Φαλήρου και ταυτόχρονη μείωση της Ε.Ι (εγκατεστημένης ισχύος) από 5.010 σε 4.100 KVA καθώς και προμήθεια, εγκατάσταση και θέση σε λειτουργία της Κυψέλης Τροφοδοσίας ΔΕΔΔΗΕ AC1.
Το φυσικό αντικείμενο της προτεινόμενης Β’ φάσης του έργου αφορά: - Στο υποέργο 1: α) υποβολή και έλεγχος και οριστική έγκριση προμελετών και οριστικών μελετών, β) δοκιμές τύπου και ολοκλήρωση αγορών και παραλαβής εξοπλισμών, γ) ολοκλήρωση εγκαταστάσεων εξοπλισμού εργοστασίου, δ) κατασκευή, έλεγχος και παραλαβή ομοιώματος οχήματος ΚΙΟ, δ), κατασκευή, δοκιμές και παράδοση 1ου συρμού 8ης παραλαβής, ε) αποσυναρμολόγηση, κατασκευή, δοκιμές και παράδοση των υπολοίπων 13 συρμών. - Στο σύνολο του φυσικού αντικειμένου των υποέργων 2, 3 και 4 της πράξης.
