«Μυστικές» διεργασίες για την εφαρμογή συντονισμένων ενεργειών για το συλλογικό σύστημα ανακύκλωσης για την εγγυοδοσία στη χώρα μας, φέρεται ότι πραγματοποίησαν σούπερ μάρκετ και μεγάλες βιομηχανίες, στα τέλη του Αυγούστου καταλήγοντας σε μια συμφωνία τριών σημείων η οποία προτάθηκε στο αρμόδιο υπουργείο. Η υπόθεση εγείρει ερωτήματα ως προς την ακολούθηση εναρμονισμένων πρακτικών, ασύμβατων με τον ελεύθερο ανταγωνισμό και την προστασία των συμφερόντων του καταναλωτή, θυμίζοντας αντίστοιχη, παλαιότερη υπόθεση.
Συγκεκριμένα σύμφωνα με πληροφορίες, την Τρίτη 26 Αυγούστου, στελέχη μερικών εκ των μεγάλων αλυσίδων σούπερ μάρκετ της χώρας αλλά και εκπρόσωποι της βιομηχανίας έδωσαν το «παρών» σε μια συνάντηση που διοργανώθηκε πέρα από τα φώτα της δημοσιότητας σε μεγάλο ξενοδοχείο της Αθήνας. Το θέμα συζήτησης μεταξύ των συμμετεχόντων ήταν η εφαρμογή συντονισμένων ενεργειών από σούπερ μάρκετ και μεγάλες βιομηχανίες για το συλλογικό σύστημα ανακύκλωσης για την εγγυοδοσία στη χώρα μας, ήτοι για το νέο σύστημα επιστροφής εγγύησης για πλαστικές και μεταλλικές συσκευασίες, ονόματι DRS.
Ποιοι έκατσαν στο τραπέζι
Ωστόσο η εκπροσώπηση από τους δύο κλάδους ήταν ελλιπής καθώς δεν προσκλήθηκαν όλοι οι μέτοχοι των εταιρειών που προτίθενται να συμμετάσχουν στο υπό σύσταση συλλογικό σύστημα ανακύκλωσης για την εγγυοδοσία στη χώρα μας.
Από την πλευρά των σούπερ μάρκετ, στη συνάντηση φέρεται να συμμετείχαν εκπρόσωποι μόνο τριών αλυσίδων, συγκεκριμένα του Σκλαβενίτη, της ΑΒ Βασιλόπουλος και του My Market, χωρίς να υπάρχει εκπροσώπηση από όλους τους υπόλοιπους. Συγκεκριμένα παρέστη ο εντεταλμένος σύμβουλος του ομίλου Σκλαβενίτης, Λάμπρος Παπακοσμάς, η πρόεδρος της ΑΒ Βασιλόπουλος Ελένη Προβίδη, ο Διευθύνων Σύμβουλος της METRO ΑΕΒΕ που αναπτύσσει τα My Μarket, Αριστοτέλης Παντελιάδης και ο Γενικός Διευθυντής της Ένωσης Σούπερ Μάρκετ Ελλάδας (ΕΣΕ), Απόστολος Πεταλάς.
Από την πλευρά της βιομηχανίας συμμετείχαν εκπρόσωποι μιας πολύ μεγάλης εταιρείας αναψυκτικών (με αρχικά Μ.Α-Ν. και Α.Π.), δύο πολύ μεγάλων ζυθοποιιών (με αρχικά Ι.Γ. και Β.Φ.), καθώς και δυο εταιρειών που δραστηριοποιούνται στον κλάδο εμφιάλωσης μεταλλικού νερού (Π.Σ. και Ν.Χ.).
Όπως μαρτυρούν οι συμμετέχοντες για το συγκεκριμένο ραντεβού έλαβαν πρόσκληση μόνο συγκεκριμένες αλυσίδες σούπερ μάρκετ και η ΕΣΕ οι οποίες με την σειρά τους προσκάλεσαν λίγες και συγκεκριμένες εταιρείες από την πλευρά της βιομηχανίας.
Συμφωνία τριών σημείων
Κατά την διάρκεια της συνάντησης, η οποία είχε διάρκεια 3,5 ωρών, οι εκπρόσωποι των σούπερ μάρκετ έθεσαν στο τραπέζι των συζητήσεων μια συμφωνία τριών βασικών σημείων.
Ειδικότερα, ζήτησαν:
-την αμοιβή των αλυσίδων σούπερ μάρκετ με 15 εκατ. ευρώ ετησίως και ες αεί από τις εισφορές της βιομηχανίας για τη λειτουργία μηχανημάτων ανακύκλωσης.
-την κοινή απόφαση για παραβίαση της νομοθεσίας που έχει ορίσει την τοποθέτηση 100% μηχανημάτων ανακύκλωσης εξωτερικού χώρου, όπως συνέβαινε πάντα στην Ελλάδα και αλλαγή της νομοθεσίας με στόχο την εγκατάσταση 60% μηχανημάτων ανακύκλωσης εξωτερικού χώρου και 40% μηχανημάτων ανακύκλωσης εσωτερικού χώρου.
-τη διατήρηση της συμφωνίας των μετόχων για υποχρέωση λήψης αποφάσεων μόνο με απόλυτη ομοφωνία (ήτοι 9 θετικών ψήφων των 9 μελών του ΔΣ).
Σύμφωνα με πηγές προσκείμενες στις συζητήσεις, η πλευρά των σούπερ μάρκετ κατέστησε σαφές ότι θα πρέπει να υπάρχει απόλυτη συμφωνία των εκπροσώπων της βιομηχανίας και στα τρία αυτά σημεία.
Κατόπιν της συμφωνίας την επόμενη ημέρα, στις 27 Αυγούστου, η Ένωση Σούπερ Μάρκετ Ελλάδος και οι εκπρόσωποι της βιομηχανίας παρουσίασαν τη συμφωνία των τριών σημείων στο υπουργείο Περιβάλλοντος κι Ενέργειας.
Ο τρόπος διεξαγωγής της συνάντησης, η ελλιπής εκπροσώπηση των δύο κλάδων σε αυτή αλλά και η συμφωνία που επετεύχθη εγείρει ερωτήματα ως προς την διαδικασία αλλά και το αποτέλεσμα της πρότασης. Σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς μάλιστα φέρνει στο νου παλαιότερη υπόθεση του 2004 για την οποία η Επιτροπή Ανταγωνισμού με τις υπ’ αριθμ. 277/IV/2025 και 284/IV/2025 αποφάσεις της επέβαλε τελεσίδικο πρόστιμο στους μεγάλους του λιανεμπορίου.
Η υπόθεση του 2004
Στην υπόθεση του 2004, σε δύο παρόμοια ραντεβού, που είχαν πραγματοποιηθεί στο Sofitel συμμετείχαν ο τότε Σύνδεσμος Επιχειρήσεων Σούπερ Μάρκετ Ελλάδος (ΣΕΣΜΕ), πρόεδρος του οποίου ήταν τότε ο Παντελής Παντελιάδης - πατέρας του σημερινού προέδρου της Ένωσης Σούπερ Μάρκετ Ελλάδος, Αριστοτέλη Παντελιάδη - και έξι μεγάλες αλυσίδες.
Για την εν λόγω υπόθεση, η Επιτροπή Ανταγωνισμού έκρινε ότι οι εταιρείες και ο σύνδεσμός τους λειτούργησαν ως καρτέλ με εναρμονισμένες πρακτικές, ασύμβατες με τη λειτουργία του ελεύθερου ανταγωνισμού και την προστασία των συμφερόντων του καταναλωτή. Συγκεκριμένα, διαπιστώθηκε από την Επιτροπή μετά από επιτόπιο έλεγχο, ότι πραγματοποιήθηκαν δύο πανομοιότυπες συγκεντρώσεις, μία στις 26 Φεβρουαρίου 2004, ως εκδήλωση της αλυσίδας Ατλάντικ, και μία στις 23 Απριλίου 2004, πάλι ως εκδήλωση αλυσίδας και δη της Metro, του προέδρου του ΣΕΣΜΕ.
Φέρεται, μάλιστα, στην πρώτη συνάντηση, να υπήρχε ειδική επισήμανση: «Επιθυμούμε να μην υπάρξει γραπτή ανακοίνωση σε πίνακα για αυτή τη συνάντηση», ενώ στη δεύτερη συνάντηση υπήρχε επισήμανση κατά την κράτηση ότι «το όνομα της εταιρείας δεν πρέπει να αναφερθεί οπουδήποτε στο ξενοδοχείο!!!», δίνοντας έμφαση με τρία θαυμαστικά στο τέλος, όπως σημειώνει η επιτροπή, «προκειμένου να ελαχιστοποιηθούν οι όποιες πιθανότητες να διαφύγει της προσοχής κάποιου και γίνει οποιαδήποτε ανακοίνωση». Η επισήμανση «H εταιρεία Μετρό δεν πρέπει να αναφερθεί»– υπήρχε και για τη δεύτερη εκδήλωση.
Αποτέλεσμα αυτού ήταν η Επιτροπή Ανταγωνισμού με τις υπ’ αριθμ. 277/IV/2025 και 284/IV/2025 αποφάσεις της να επιβάλει χρηματικό πρόστιμο ύψους 15 εκατ. ευρώ για τον ΣΕΣΜΕ και 2,95 εκατ. ευρώ συνολικά για τις επτά αλυσίδες που συμμετείχαν ( ΑΤΛΑΝΤΙΚ ΣΟΥΠΕΡ ΜΑΡΚΕΤ, ΑΔΕΛΦΟΙ ΒΕΡΟΠΟΥΛΟΙ, ΔΙΑΜΑΝΤΗΣ ΜΑΣΟΥΤΗΣ, ΜΕΤΡΟ / My Market, Ι. & Σ. ΣΚΛΑΒΕΝΊΤΗΣ, ΤΡΟΦΙΝΟ, ΑΛΦΑ ΒΗΤΑ ΒΑΣΙΛΟΠΟΥΛΟΣ).
Το σκεπτικό της απόφασης ήταν ότι πληρούνταν η αντικειμενική και η υποκειμενική υπόσταση του άρθρου 1 Ν. 703/1977, δεδομένου ότι η έννοια της εναρμονισμένης πρακτικής περιλαμβάνει κάθε μορφή εκούσιου συντονισμού επιχειρήσεων, ο οποίος γίνεται προκειμένου να αρθούν – παραμερισθούν οι συνδεόμενοι με τη λειτουργία του ανταγωνισμού κίνδυνοι, μέσω της εν τοις πράγμασι αυτής πρακτικής συνεργασίας, παραβιάζοντας το άρθρο 1 παρ.1 του ν.703/77 και το άρθρο 81 παρ.1 ΣυνθΕΚ.
Τελικά, διαλύθηκε ο Σύνδεσμος των σούπερ μάρκετ, ενώ οι αλυσίδες κατέβαλλαν τα επιβληθέντα πρόστιμα.
