Έργα συνολικού ύψους 145 εκατ. ευρώ είναι σε εξέλιξη από την ΕΥΔΑΠ στο «μέτωπο» των μεγάλων περιβαλλοντικών – αποχετευτικών έργων στην Ανατολική Αττική, ενώ στο αμέσως προσεχές διάστημα αναμένεται να προκηρυχθούν σχετικοί διαγωνισμοί άνω των 160 εκατ. ευρώ, επί συνολικού «πακέτου» σχεδόν 800 εκατ. ευρώ. Το επενδυτικό πρόγραμμα της εταιρείας ύδρευσης προχωρά κανονικά με τους ρυθμούς απορρόφησης να ενισχύονται κατά περίπου 46% (13,9 εκατ. €, έναντι 9,5 εκατ. € το πρώτο εξάμηνο του 2021).
Προσεχώς αναμένεται και η προκήρυξη διαγωνισμού για τους «έξυπνους μετρητές» (εκτιμώμενου ύψους περί τα 300 εκατ. ευρώ) στο πλαίσιο του μετασχηματισμού καθώς επιλέγεται και σύμβουλος που θα προωθήσει τη διαδικασία, με την εισηγμένη να προβαίνει και σε κινήσεις μείωσης του ενεργειακού κόστους (φωτοβολταϊκά κ.α.), ενώ ήδη η συνεισφορά των ΑΠΕ στη συνολική κατανάλωση ανέρχεται σε 47,5%.
Αναφορικά με το νέο ρυθμιστικό πλαίσιο, εντός του Νοεμβρίου αναμένεται να κατατεθεί νομοσχέδιο σχετικά με τη δημιουργία ρυθμιστικής αρχής υδάτων που θα συνδεθεί με την ΡΑΕ, με την ΕΥΔΑΠ να προσβλέπει σε πιο ξεκάθαρο και εξειδικευμένο πλαίσιο δράσης.
Αυτά αναφέρθηκαν, μεταξύ άλλων, χτες από τη διοίκηση της ΕΥΔΑΠ στο πλαίσιο σχετικής ενημέρωσης προς αναλυτές για τα οικονομικά αποτελέσματα 6μήνου της εισηγμένης, με τον CEO της εταιρείας, κ. Χ. Σαχίνη, να επαναλαμβάνει ότι σε σχέση με τη μερισματική πολιτική και το ενδεχόμενη επιστροφής κεφαλαίου (πέραν του εγκεκριμένου μερίσματος των 29,82 εκατ. ευρώ) οι αποφάσεις θα ληφθούν την περίοδο Οκτωβρίου – Νοεμβρίου, όπως πρόσφατα είχε αναφέρει το insider.gr.
Να σημειώσουμε επίσης ότι στις 4 Αυγούστου 2022, το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών απέστειλε επιστολή στην ΕΥΔΑΠ στην οποία αναφέρεται ότι αναμένεται να ανατεθούν στην ΕΥΔΑΠ έργα άμεσης προτεραιότητας για το ΕΥΣ, προϋπολογισμού 78 εκατ. ευρώ (με ΦΠΑ) σύμφωνα με τις διαδικασίες του Ν.4412/16 και τους όρους της από 2 Φεβρουαρίου 2022 σύμβασης.
Τα κόστη, τα έργα, η ενέργεια
Όπως αναφέρθηκε, η αύξηση των τιμών έχει επιφέρει καθυστερήσεις σε κάποια έργα της Εταιρείας καθώς οι τιμές των υλικών, και ως εκ τούτου και οι αρχικοί προϋπολογισμοί των έργων, έχουν αυξηθεί σημαντικά μεταξύ του διαστήματος της υποβολής της προσφοράς εκ μέρους του αναδόχου και της εκτέλεσης του έργου.
Συνεπώς, έχουν υποβληθεί από τους Αναδόχους αιτήματα αναπροσαρμογής των τιμών και χορήγησης πριμ, σε συνέχεια του Ν.4938/22 που περιλαμβάνει επείγουσες ρυθμίσεις για την εκτέλεση των συμβάσεων δημοσίων έργων για την στήριξη των εν εξελίξει εργολαβιών, λόγω της ενεργειακής κρίσης και των μεγάλων αυξήσεων των τιμών των υλικών και της ενέργειας που έχουν προκληθεί από αυτή.
Αναφορικά με το κόστος της ηλεκτρικής ενέργειας, κατά το πρώτο εξάμηνο του 2022 υπήρξε αύξηση κατά 87% από 9,6 εκατ. ευρώ το πρώτο εξάμηνο του 2021 σε 17,9 εκατ. ευρώ την αντίστοιχη χρονική περίοδο του 2022, ενώ η συνολική κατανάλωση ηλεκτρική ενέργειας μειώθηκε κατά 8,9% λόγω μεγαλύτερης συμμετοχής των μονάδων συμπαραγωγής βιοαερίου (ΣΗΘΕ) στην κάλυψη των αναγκών για ηλεκτρική ενέργεια του ΚΕΛ Ψυττάλειας. Το κόστος προμήθειας του φυσικού αερίου παρουσίασε επίσης σημαντική άνοδο κατά 146% από 187.000 ευρώ σε 460.000. ευρώ. Η επίπτωση της αύξησης των τιμών ενέργειας ήταν σημαντική στα μεγέθη 6μήνου (8,5 εκατ. €).
Ο κύκλος εργασιών κατά το πρώτο εξάμηνο του 2022 παρουσίασε αύξηση κατά 5% ή +7,8 εκατ. ευρώ και διαμορφώθηκε στα 163,9 εκατ. ευρώ από 156 εκατ. ευρώ το αντίστοιχο εξάμηνο του 2021. Τα 12,5 εκατ.(για το εξάμηνο του 2022 και 25 εκατ. συνολικά ετησίως) από την αύξηση αυτή, οφείλονται στο έσοδο από τη Σύμβαση Λειτουργίας και Συντήρησης του Εξωτερικού Υδροδοτικού Συστήματος (που ανήκει στην ΕΥΔΑΠ Παγίων) σύμφωνα με τη σχετική σύμβαση που έχει συναφθεί.
Η συνολική κατανάλωση στο Α΄ εξάμηνο του έτους 2022 παρουσίασε μείωση κατά -2,2% έναντι του αντίστοιχου περσινού Α΄ εξαμήνου του έτους 2021. Η μείωση της ζήτησης νερού -2,2%, που εμφανίστηκε στο Α΄ εξάμηνο, είναι μέσα στα όρια των αυξομειώσεων που παρατηρούνται διαχρονικά. Μετά την αφαίρεση εφάπαξ επιδράσεων η λειτουργική ταμειακή ροή θα ήταν θετική και θα διαμορφωνόταν σε 58 εκατ. € περίπου, το υψηλότερο των εξαμήνων της τελευταίας πενταετίας.
Projects Ανατολικής Αττικής
Τα έργα Ανατολικής Αττικής είναι η κορωνίδα του επενδυτικού προγράμματος της ΕΥΔΑΠ συνολικού ύψους 800 εκατ. ευρώ. Αποτελούν τον κορμό της ανάπτυξης, ως στρατηγικός άξονας, τόσο της Εταιρείας όσο και των τοπικών κοινωνιών, συμβάλλοντας στην προστασία του περιβάλλοντος αλλά και στην οικονομική ισχυροποίηση της ΕΥΔΑΠ. Κατά το 1ο εξάμηνο 2022 εντατικοποιήθηκαν οι ενέργειες σχετικά με τα έργα αποχέτευσης ακαθάρτων στην Ανατολική Αττική.
Συγκεκριμένα:
- Μέχρι και το πρώτο εξάμηνο του 2022 έχουν κατασκευαστεί 41,2 χιλ. αγωγών στη δημοτική ενότητα Γλυκών Νερών Δήμου Παιανίας και 15,3 χιλ. αγωγών στο Δήμο Παλλήνης. - Μέχρι και το πρώτο εξάμηνο του 2022 έχουν κατασκευαστεί 21 χιλ. αγωγών και 100 μ υδραυλικής σήραγγας στο Δήμο Ραφήνας-Πικερμίου και Σπάτων-Αρτέμιδας.
- Κατά το πρώτο εξάμηνο 2022 (14.04.2022) υπογράφηκε η εργολαβική σύμβαση για την υλοποίηση της κατασκευής δικτύων ακαθάρτων Δήμου Μαραθώνα με προϋπολογισμό 56 εκ. € (προ ΦΠΑ).
- Υποβλήθηκε αίτημα χρηματοδότησης ύψους 3,18 εκ ευρώ προ ΦΠΑ για τις οριστικές μελέτες έργων συλλογής & μεταφοράς ακαθάρτων του Δήμου Σαρωνικού και οι μελέτες εντάχθηκαν στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Υ.ΜΕ.ΠΕΡ.Α.Α. 2014-2020» με 100% χρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ.
- Υπογράφηκε η Προγραμματική Σύμβαση με το Δήμο Παιανίας οικονομικού αντικείμενου 25 εκ ευρώ προ ΦΠΑ, για την κατασκευή από την ΕΥΔΑΠ του υπολειπόμενου δικτύου αποχέτευσης ακαθάρτων του Δήμου.
Όπως αναφέρεται στην οικονομική έκθεση 6μήνου 2022, η ενεργειακή και γεωπολιτική κρίση οδήγησαν σε αύξηση των τιμών των υλικών με αποτέλεσμα καθυστερήσεις και δυσπραγίες σε κάποια έργα της Ανατολικής Αττικής. Συγκεκριμένα, η διαγωνιστική διαδικασία για την ανάθεση της σύμβασης κατασκευής του έργου «Κατασκευή Δικτύων και Αγωγών Μεταφοράς Ακαθάρτων σε περιοχές του Δήμου Σπάτων-Αρτέμιδος» κηρύχθηκε άγονη τον Μάιο 2022 και ματαιώθηκε λόγω μη ανανέωσης των εγγυήσεων συμμετοχής από πλευράς τόσο του προσωρινού αναδόχου όσο και των λοιπών οικονομικών φορέων που συμμετείχαν στον διαγωνισμό, καθώς οι οικονομικές προσφορές τους είχαν υποβληθεί το 2020 και οι εκπτώσεις που είχαν δοθεί ήταν πολύ υψηλές.
Μετασχηματισμός
Τα έργα μετασχηματισμού εντάσσονται σε τρεις άξονες με στόχο τη βελτίωση της αποδοτικότητας της εταιρείας:
- Εκσυγχρονισμός λειτουργιών: · Ολοκληρώθηκε η μελέτη διαμόρφωσης της στρατηγικής Έξυπνων Μετρητών της ΕΥΔΑΠ Α.Ε. και η αντίστοιχη μελέτη επιχειρησιακής υπόθεσης εργασίας προκειμένου να προχωρήσουμε στη σύνταξη τευχών του σχετικού διαγωνισμού. · Καταρτίστηκε ο οδικός χάρτης των δράσεων για την απομείωση της κατανάλωσης ενέργειας καθώς και την παραγωγή και διαχείριση ενέργειας και παράλληλα ξεκίνησε η εκπόνηση σχετικών μελετών εφαρμογής ενεργειακής αναβάθμισης και μείωσης του αποτυπώματος άνθρακα (Zero carbon water).
- Επιχειρησιακή αναβάθμιση: Ολοκληρώθηκε η προετοιμασία για την εγκατάσταση του νέου Συστήματος Διαχείρισης Επιχειρησιακών Πόρων (ERP) σύμφωνα με τις βέλτιστες πρακτικές και δυνατότητες που προσφέρουν τα σύγχρονα ERP συστήματα και προχωρά ο σχετικός διεθνής διαγωνισμός στο επόμενο χρονικό διάστημα.
- Αξιοποίηση πόρων: · Ολοκληρώθηκε ο σχετικός διαγωνισμός και ξεκίνησε το έργο βελτιστοποίησης κόστους, ανακατανομή πόρων και αξιοποίηση ανθρώπινου δυναμικού.
Ειδικές Κατηγορίες Πελατών
Στις 30 Ιουνίου 2022 οι ληξιπρόθεσμες οφειλές των Δήμων προς την ΕΥΔΑΠ Α.Ε. ανήλθαν σε 22,69 εκ. ευρώ. Από αυτά, τα 190.660 ευρώ αντιστοιχούν σε ποσά για τα οποία έχει ήδη υπογραφεί σύμβαση ρύθμισης οφειλών. Για τη διεκδίκηση του συνόλου των οφειλών των Ο.Τ.Α. εντάθηκε η επικοινωνία με τους Δήμους για την επίτευξη της πληρωμής ή της ρύθμισής τους. Οι συνολικές εισπράξεις από τους ΟΤΑ το Α’ Εξάμηνο του 2022 ανήλθαν σε 16,9 εκ. ευρώ.
Οι ληξιπρόθεσμες οφειλές του Δημοσίου για το Α’ Εξάμηνο του 2022 ανήλθαν σε 16,2 εκ. ευρώ εκ των οποίων τα 3,0 είναι οφειλές της ΕΥΔΑΠ Παγίων. Οι συνολικές εισπράξεις από το Δημόσιο ανήλθαν για το Α’ Εξάμηνο του 2022 σε 8,08 εκ. ευρώ έναντι 8,06 εκ. ευρώ του Α’ Εξαμήνου του 2021.
Αναφορικά με τους Μεγάλους Πελάτες, για το Α΄ Εξάμηνο του 2022 οι ληξιπρόθεσμες οφειλές των Μεγάλων Πελατών ανήλθαν στα 5,1 εκ. ευρώ από τα οποία τα 0,3 εκ. ευρώ βρίσκονται σε διακανονισμό.
Οι συνολικές εισπράξεις ανήλθαν για το Α΄ Εξάμηνο του 2022 σε 12.995.330,60€ ευρώ, σημειώνοντας αύξηση κατά 29,92% σε σχέση με το Α’ εξάμηνο του 2021. Κατά το Α΄ Εξάμηνο του 2022 σχετικά με το ταμείο που λειτουργεί στο Κέντρο Επεξεργασίας Λυμάτων Μεταμόρφωσης, οι συνολικές εισπράξεις ανήλθαν σε 1,04 εκ. ευρώ.
Προοπτικές για το β' εξάμηνο του 2022
Η Εταιρεία μέσα στο 2022, ανταποκρινόμενη στις νέες συνθήκες που έχει δημιουργήσει το αυξημένο ενεργειακό κόστος και η τρέχουσα γεωπολιτική κρίση, και με στόχο τη συγκράτηση των τιμολογίων της, προβαίνει σταδιακά σε δράσεις εξορθολογισμού του λειτουργικού της κόστους, προχωρώντας ταυτόχρονα τα έργα μετασχηματισμού της και την επιτάχυνση του επενδυτικού της πλάνου, εστιάζοντας στην ψηφιακή και πράσινη μετάβαση. Η Εταιρεία έχει στόχο να επιτύχει το «zero carbon water», δηλαδή να λειτουργεί τον κύκλο του νερού με μηδενικό ανθρακικό αποτύπωμα.
Για το δεύτερο εξάμηνο του 2022 η Εταιρεία θα συνεχίσει με αυτή την έμφαση ενώ παράλληλα θα επικεντρωθεί στον εξορθολογισμό του λειτουργικού κόστους, με έμφαση στο ενεργειακό κόστος, την επιτάχυνση της υλοποίησης του επενδυτικού προγράμματος με έμφαση στα έργα της Ανατολικής Αττικής και τα έργα μείωσης του ατιμολόγητου νερού που θα βελτιώσουν το περιβαλλοντικό αποτύπωμα, τη βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών, τη διεύρυνση των δραστηριοτήτων και της πελατειακής βάσης. Επίσης θα εξεταστεί και η συμμετοχή σε δραστηριότητες εκτός περιοχής αρμοδιότητας εφόσον πραγματοποιηθούν σχετικές νομοθετικές ρυθμίσεις.
Ενεργειακό κόστος
Όπως αναφέρθηκε, σε σχέση με το κόστος της ηλεκτρικής ενέργειας, κατά το πρώτο εξάμηνο του 2022 υπήρξε αύξηση κατά 87% από 9,6 εκατ. ευρώ το πρώτο εξάμηνο του 2021 σε 17,9 εκατ. ευρώ την αντίστοιχη χρονική περίοδο του 2022, ενώ η συνολική κατανάλωση ηλεκτρική ενέργειας μειώθηκε κατά 8,9% λόγω μεγαλύτερης συμμετοχής των μονάδων συμπαραγωγής βιοαερίου (ΣΗΘΕ) στην κάλυψη των αναγκών για ηλεκτρική ενέργεια του ΚΕΛ Ψυττάλειας. Το κόστος προμήθειας του φυσικού αερίου παρουσίασε επίσης σημαντική άνοδο κατά 146% από 187 χιλ. ευρώ σε 460 χιλ. ευρώ.
Μετά τις συνεχείς ανατιμήσεις των τιμών ηλεκτρικής ενέργειας, και για τη μείωση του κόστους λειτουργίας, η ΕΥΔΑΠ Α.Ε.:
- Είναι σε διαδικασία εύρεσης παρόχου ηλεκτρικής ενέργειας μέσω διαγωνισμού, για τη μείωση του κόστους προμήθειας (ανταγωνιστικότερες τιμές χρέωσης ενέργειας και ισχύος και μεγαλύτερες εκπτώσεις).
- Έχει δρομολογήσει μελέτες και διαγωνισμούς σε ενεργοβόρες εγκαταστάσεις της για την αντικατάσταση παλαιών μηχανημάτων, πχ αντλιών, με ενεργειακά αποδοτικότερα.
- Σχεδιάζει να τοποθετήσει συστήματα ενεργειακού ελέγχου (monitoring) των εγκαταστάσεών για βελτίωση των ενεργειακών τους επιδόσεων.
- Έχει δρομολογήσει διαδικασίες διαγωνισμών για δημιουργία Φ/Β σταθμών με ενεργειακό συμψηφισμό, για τη μείωση της συνολικής κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας. Όσον αφορά στις υπάρχουσες μονάδες ΑΠΕ, οι ισχύουσες συμβάσεις τόσο για τους Μ.Υ.Η.Σ. όσο και για το υπάρχον Φ/Β 1,97 MW, αφορούν σε σταθερές τιμές. Η ΕΥΔΑΠ στο πλαίσιο της αξιοποίησης των ανανεώσιμων και εναλλακτικών πηγών ενέργειας έχει αναπτύξει: · Εγκαταστάσεις παραγωγής ενέργειας από μικρά υδροηλεκτρικά έργα εγκαταστημένα στα υδραγωγεία της και στο ΚΕΛ Ψυττάλειας. · Εγκαταστάσεις θερμικής και ηλεκτρικής ενέργειας, αξιοποιώντας το βιοαέριο που παράγεται από την επεξεργασία της ιλύος στις μονάδες επεξεργασίας αστικών λυμάτων. · Φωτοβολταϊκό σταθμό στις εγκαταστάσεις της ΜΕΝ Αχαρνών. · Έναρξη τοποθέτησης λαμπτήρων χαμηλής κατανάλωσης οδοφωτισμού σε εκτεταμένους εξωτερικούς χώρους της ΕΥΔΑΠ.
Άμεσες Δράσεις Διαχείρισης Ενεργειακού Κόστους
- Μεταφορά λειτουργίας επεξεργασίας νερού από Κιούρκα σε Μενίδι με σημαντικό ενεργειακό όφελος
- Χρήση βιοαερίου αντί για φυσικό αέριο στην Ψυττάλεια για την ξήρανση της λάσπης
- Μεγαλύτερη συμμετοχή των μονάδων συμπαραγωγής βιοαερίου στην κάλυψη των αναγκών για ηλεκτρική ενέργεια της Ψυττάλειας
- Στόχος για μεταβολή συμβάσεων ΑΠΕ σε συμψηφισμό net metering
- Ενεργειακοί υπεύθυνοι εγκαταστάσεων και κτιρίων
- Απλές παρεμβάσεις εξοικονόμησης σε κτίρια πέραν των ήδη εφαρμοσθέντων (από LED σε αισθητήρες κίνησης κ.α.)
- Εσωτερική καμπάνια και κίνητρα εξοικονόμησης
- Δράσεις μείωσης κατανάλωσης καυσίμων κίνησης με ειδικό προσθετικό για βενζίνη και πετρέλαιο κίνησης Υλοποιούνται η/και σχεδιάζονται σημαντικά μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα ενεργειακά έργα
