Εκατοντάδες είναι οι νεκροί που αφήνουν τα κύματα καύσωνα που σαρώνουν τις ευρωπαϊκές χώρες τα τελευταία χρόνια με το φαινόμενο να βαίνει κλιμακούμενο και τους επιστήμονες να αποδίδουν την έξαρση του φαινομένου στην κλιματική αλλαγή.
Σύμφωνα με νέα μελέτη, η ανθρωπογενής κλιματική αλλαγή ευθύνεται για τον θάνατο περίπου 1.500 ανθρώπων στο κύμα καύσωνα της περασμένης εβδομάδας στην Ευρώπη. Αυτοί οι 1.500 άνθρωποι «έχουν πεθάνει μόνο λόγω της κλιματικής αλλαγής, επομένως δεν θα είχαν πεθάνει αν δεν υπήρχε η καύση πετρελαίου, άνθρακα και φυσικού αερίου τον τελευταίο αιώνα», δήλωσε η Friederike Otto, κλιματολόγος στο Imperial College στο Λονδίνο και μία από τους συγγραφείς της μελέτης.
Επιστήμονες στο Imperial και στη Σχολή Υγιεινής και Τροπικής Ιατρικής του Λονδίνου εκτιμούν ότι περίπου 2.300 άνθρωποι σε 12 πόλεις είναι πιθανό να πέθαναν από τη ζέστη κατά την περίοδο υψηλών θερμοκρασιών της περασμένης εβδομάδας, με σχεδόν τα δύο τρίτα εξ αυτών να πεθαίνουν λόγω των επιπλέον βαθμών που πρόσθεσε η κλιματική αλλαγή στη φυσική καλοκαιρινή ζέστη. Πρόκειται για μία μελέτη η οποία προχωράει ένα βήμα παραπέρα σε σχέση με την έρευνα που έχει γίνει μέχρι τώρα καθώς συνδέει άμεσα τη χρήση άνθρακα, πετρελαίου και φυσικού αερίου με τον θάνατο ανθρώπων.
«Τα κύματα καύσωνα είναι σιωπηλοί δολοφόνοι και ο αντίκτυπός τους στην υγεία είναι πολύ δύσκολο να μετρηθεί», δήλωσε ο συν-συγγραφέας Γκάρι Κωνσταντινούδης, ερευνητής στο Imperial College. Οι άνθρωποι δεν κατανοούν τον πραγματικό βαθμό θνησιμότητας των κυμάτων καύσωνα και αυτό συμβαίνει επειδή (γιατροί, νοσοκομεία και κυβερνήσεις) δεν αναφέρουν τη θερμότητα ως υποκείμενη αιτία θανάτου και αντ' αυτού την αποδίδουν σε καρδιακά, πνευμονικά ή άλλα προβλήματα οργάνων, όπως εξηγεί. Από τους 1.500 θανάτους που αποδίδονται στην κλιματική αλλαγή, η μελέτη διαπίστωσε ότι περισσότεροι από 1.100 αφορούσαν σε άτομα ηλικίας 75 ετών και άνω.
ΙΟΒΕ: Πόσο μεγάλο είναι το πλήγμα της κλιματικής αλλαγής στην ελληνική οικονομία
Η κλιματική αλλαγή μας φέρνει πιο κοντά στον πόλεμο για την τροφή μας…
Κλιματική Αλλαγή: Oι δείκτες στο κόκκινο, προειδοποιούν κορυφαίοι ερευνητές
Η κλιματική αλλαγή έκανε ένα κύμα καύσωνα ακόμα πιο ζεστό
«Είναι καλοκαίρι, οπότε μερικές φορές κάνει ζέστη», δήλωσε ο επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης Μπεν Κλαρκ του Imperial College σε συνέντευξη Τύπου την προηγούμενη εβδομάδα. «Η επίδραση της κλιματικής αλλαγής την έχει αυξήσει κατά αρκετούς βαθμούς οδηγώντας ορισμένες ομάδες ανθρώπων σε πιο επικίνδυνο έδαφος και αυτό είναι που είναι σημαντικό. Αυτό θέλουμε πραγματικά να τονίσουμε εδώ. Για μερικούς ανθρώπους ο καιρός είναι ακόμα ζεστός, καλός, αλλά προς το παρόν για ένα τεράστιο τμήμα του πληθυσμού είναι πιο επικίνδυνος», επεσήμανε.
Οι ερευνητές εξέτασαν την περίοδο 23 Ιουνίου έως 2 Ιουλίου στο Λονδίνο, το Παρίσι, τη Φρανκφούρτη, τη Βουδαπέστη της Ουγγαρίας, το Ζάγκρεμπ της Κροατίας, την Αθήνα, τη Βαρκελώνη, τη Μαδρίτη, τη Λισαβόνα, τη Ρώμη, το Μιλάνο και το Σάσσαρι της Ιταλίας. Διαπίστωσαν ότι, εκτός από τη Λισαβόνα, η επιπλέον ζέστη από τα αέρια του θερμοκηπίου πρόσθεσε 2 έως 4 βαθμούς Κελσίου στο αναμενόμενο φυσικό κύμα καύσωνα. Το Λονδίνο δέχτηκε τη μεγαλύτερη ζέστη, σχεδόν 4 βαθμούς Κελσίου. Η κλιματική αλλαγή πρόσθεσε περίπου έναν βαθμό στη μέγιστη θερμοκρασία της Λισαβόνας, σύμφωνα με τους υπολογισμούς της μελέτης, κυρίως λόγω της μετριαστικής επίδρασης του Ατλαντικού Ωκεανού.
Πώς οι επιστήμονες μελετούν την κλιματική αλλαγή και υπολογίζουν τους θανάτους
Η μελέτη αποτελεί συνέχεια μιας εργασίας που επιτελείται από μια διεθνή ομάδα επιστημόνων που διεξάγουν ταχείες μελέτες απόδοσης για να αναζητήσουν τα αποτυπώματα της υπερθέρμανσης του πλανήτη στον αυξανόμενο αριθμό ακραίων καιρικών φαινομένων παγκοσμίως και να τα συνδυάσουν με μακροχρόνια επιδημιολογική έρευνα που εξετάζει τις τάσεις θανάτου που διαφέρουν από αυτό που θεωρείται φυσιολογικό.
Οι ερευνητές συνέκριναν τις τιμές έδειξαν τα θερμόμετρα την περασμένη εβδομάδα με αυτά που λένε οι προσομοιώσεις υπολογιστών ότι θα είχαν συμβεί σε έναν κόσμο χωρίς αέρια του θερμοκηπίου που αυξάνουν τη θερμοκρασία του πλανήτη από τη χρήση ορυκτών καυσίμων. Οι ερευνητές υγείας συνέκριναν στη συνέχεια εκτιμήσεις - δεν υπάρχουν ακόμη αξιόπιστα στοιχεία - για τους θανάτους λόγω της θερμοκρασίας σε αυτό που μόλις συνέβη με το ποιοι θάνατοι από θερμότητα θα αναμένονταν για κάθε πόλη χωρίς αυτούς τους επιπλέον βαθμούς θερμότητας.
Ήδη μελέτες του 2021 έχουν συνδέσει τους υπεράριθμους θανάτους από ζέστη με την ανθρωπογενή κλιματική αλλαγή και τις εκπομπές άνθρακα, αλλά όχι με συγκεκριμένα γεγονότα όπως η περίοδος καύσωνα της περασμένης εβδομάδας. Μια μελέτη του 2023 στο Nature Medicine εκτίμησε ότι από το 2015, για κάθε βαθμό Κελσίου που αυξάνεται η θερμοκρασία στην Ευρώπη, υπάρχουν επιπλέον 18.547 θάνατοι από ζέστη το καλοκαίρι.