Μπόνους για χιλιάδες νοικοκυριά φέρνει το νέο νομοσχέδιο του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, το οποίο τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση. Ενοικιαστές με χαμηλά και μεσαία εισοδήματα θα λαμβάνουν κάθε χρόνο αυτόματα, χωρίς αίτηση, ενίσχυση ίση με ένα μηνιαίο ενοίκιο, ενώ ιδιοκτήτες που θα προχωρήσουν έως το τέλος του 2026 σε ανακαίνιση, επισκευή ή ενεργειακή αναβάθμιση των ακινήτων του θα κερδίζουν φορο-έκπτωση που μπορεί να φτάσει έως και 16.000 ευρώ σε βάθος πενταετίας. Το νομοσχέδιο προβλέπει ακόμη τη δημιουργία του Εθνικού Μητρώου Παροχών στο οποίο θα τηρείται κάθε ενίσχυση σε είδος ή χρήμα που λαμβάνει κάθε φυσικό πρόσωπο από το κράτος.
Οι νέες διατάξεις το νομοσχεδίου προβλέπουν τα εξής:
1. Επιδότηση ενός ενοικίου για κύρια ή και φοιτητική κατοικία
Από το έτος 2025 και εφεξής παρέχεται σε φυσικά πρόσωπα, μισθωτές κύριας και φοιτητικής κατοικίας, ετήσια οικονομική ενίσχυση, η οποία αντιστοιχεί στο ποσό του ενός δωδέκατου του ετήσιου μισθώματος του προηγούμενου έτους για την κύρια κατοικία και για κάθε κατοικία φοιτητή. Σε περίπτωση περισσότερων της μίας διαδοχικών μισθώσεων, κύριας ή φοιτητικής κατοικίας, εντός του έτους, το ετήσιο μίσθωμα εξευρίσκεται από το άθροισμα των μισθωμάτων που καταβλήθηκαν εντός του έτους.
Τα ποσά
Η ενίσχυση καταβάλλεται εφάπαξ έως το τέλος Νοεμβρίου κάθε έτους στον τραπεζικό λογαριασμό του δικαιούχου που έχει γνωστοποιηθεί στην ΑΑΔΕ:
-Για την κύρια κατοικία η ενίσχυση ανέρχεται έως 800 ευρώ ετησίως, προσαυξανόμενη κατά 50 ευρώ για κάθε εξαρτώμενο τέκνο του υπόχρεου και της συζύγου. Σε περίπτωση διακοπής της έγγαμης συμβίωσης, η προσαύξηση εφαρμόζεται για κάθε έναν από τους γονείς. Το ίδιο ισχύει και για τα μέρη συμφώνου συμβίωσης. Για τη φοιτητική κατοικία η ενίσχυση ανέρχεται έως τα οκτακόσια 800 ευρώ ετησίως για κάθε φοιτητή. Εάν ο φοιτητής είναι υπόχρεος σε υποβολή δήλωσης φορολογίας εισοδήματος και η κατοικία έχει μισθωθεί από αυτόν, θα πρέπει να πληροί τα εισοδηματικά κριτήρια που ισχύουν για τους ενοικιαστές κύριας κατοικίας.
Οι δικαιούχοι
Δικαιούχοι της ενίσχυσης που χορηγείται για μίσθωση κύριας κατοικίας είναι όσοι σωρευτικά έχουν:
-ετήσιο συνολικό οικογενειακό εισόδημα υπόχρεου, συζύγου ή μέρους συμφώνου συμβίωσης και εξαρτώμενων τέκνων, ανεξαρτήτως της πηγής προέλευσης, φορολογούμενο και απαλλασσόμενο, πραγματικό και τεκμαρτό, το οποίο ανέρχεται έως τις 20.000 ευρώ για τον άγαμο, έως τις 28.000 ευρώ για τον έγγαμο ή μέρος συμφώνου συμβίωσης, προσαυξανόμενο κατά 4.000 ευρώ για κάθε εξαρτώμενο έως 31.000 ευρώ για τις μονογονεϊκές οικογένειες με εξαρτώμενα τέκνα, προσαυξανόμενο κατά 5.000 ευρώ για κάθε επιπλέον εξαρτώμενο τέκνο, πέραν του πρώτου και
-συνολική αξία ακίνητης περιουσίας υπόχρεου, συζύγου ή μέρους συμφώνου συμβίωσης και εξαρτώμενων τέκνων που δεν υπερβαίνει, με βάση την πράξη διοικητικού προσδιορισμού ΕΝΦΙΑ του έτους καταβολής της ενίσχυσης, τις 120.000 ευρώ για τον άγαμο, προσαυξημένη κατά 20.000 ευρώ για τον ή την σύζυγο ή μέρος συμφώνου συμβίωσης και κάθε επιπλέον εξαρτώμενο τέκνο.
Αυτόματα χωρίς αίτηση
Ο υπολογισμός της ενίσχυσης διενεργείται χωρίς αίτηση, με βάση τα στοιχεία της ετήσιας δήλωσης φορολογίας εισοδήματος του μισθωτή του εκάστοτε προηγουμένου φορολογικού έτους, όπως αυτή έχει διαμορφωθεί έως την τελευταία εργάσιμη ημέρα του Σεπτεμβρίου του έτους καταβολής.
Προϋποθέσεις
Μόνη προϋπόθεση για τη χορήγηση της ενίσχυσης είναι:
-να έχει υποβληθεί στην Α.Α.Δ.Ε., εμπρόθεσμα ή εκπρόθεσμα, έως τη 15η ημέρα του Ιουλίου του έτους καταβολής της ενίσχυσης η οικεία δήλωση πληροφοριακών στοιχείων μίσθωσης ακίνητης περιουσίας και,
-να έχει δηλωθεί ο αριθμός της δήλωσης μίσθωσης στη δήλωση φορολογίας εισοδήματος του προηγουμένου έτους του μισθωτή.
Για την πρώτη εφαρμογή του μέτρου οι δηλώσεις που αφορούν ενεργές μισθώσεις κατά το έτος 2024, εφόσον δεν έχουν υποβληθεί κατά την έναρξη ισχύος του παρόντος, υποβάλλονται χωρίς κυρώσεις έως τις 15 Ιουλίου 2025.
Ακόμη και για όσους δεν προλάβουν αυτή την ημερομηνία έχει ήδη προβλεφθεί η χρονική ευχέρεια να το κάνουν ως τις 30 Σεπτεμβρίου. Σε κάθε περίπτωση, η υποβολή δήλωσης τροποποιητική πληροφοριακού χαρακτήρα δεν έχει πρόστιμο.
Κυρώσεις για ψευδή δήλωση
Εάν διαπιστωθεί ότι τα στοιχεία της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος του μισθωτή, με τα οποία υπολογίστηκε το ποσό της ενίσχυσης , είναι ανακριβή, με αποτέλεσμα αχρεώστητη καταβολή, εν όλω ή εν μέρει, ποσών ενίσχυσης, πέραν των λοιπών κυρώσεων που προβλέπονται, τα αχρεωστήτως καταβληθέντα ποσά καταλογίζονται εντόκως και επιπλέον ο δικαιούχος αποκλείεται από κάθε χορήγηση της ενίσχυσης για τα επόμενα 3 έτη.
Η επιδότηση του ενός ενοικίου είναι αφορολόγητη, ανεκχώρητη και ακατάσχετη στα χέρια του Δημοσίου ή τρίτων, δεν δεσμεύεται και δεν συμψηφίζεται με χρέη που έχουν βεβαιωθεί.
2. Φορολογικό μπόνους για ανακαινίσεις έως 2026
Το νομοσχέδιο προβλέπει παράταση της έκπτωσης φόρου για ανακαινίσεις έως το τέλος του 2026. Η έκπτωση μπορεί να φτάσει έως 16.000 ευρώ και αφορά εργασίες ενεργειακής, λειτουργικής ή αισθητικής αναβάθμισης ακινήτων. Η ελάφρυνση κατανέμεται ισόποσα σε βάθος πενταετίας και αφαιρείται απευθείας από τον φόρο εισοδήματος. Το 1/3 των εξόδων μπορεί να αφορά υλικά, με την προϋπόθεση ότι η συνολική δαπάνη έχει εξοφληθεί ηλεκτρονικά και συνοδεύεται από παραστατικά με τα στοιχεία του ιδιοκτήτη και του ακινήτου.
Εθνικό Μητρώο Παροχών και Ενισχύσεων
Στην πλήρη χαρτογράφηση των επιδομάτων προχωρά το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών με τη δημιουργία του Εθνικού Μητρώου Παροχών και Ενισχύσεων που προβλέπει το νομοσχέδιο.
Στο νέο Μητρώο θα καταγράφονται με ακρίβεια όλες οι παροχές που λαμβάνει κάθε φυσικό πρόσωπο από επιδόματα παιδιού και θέρμανσης μέχρι ενισχύσεις αναπηρίας, στέγασης και ανεργίας.
Το νέο Μητρώο, θα αναπτυχθεί από την ΑΑΔΕ και θα είναι προσβάσιμο μέσω gov.gr. Αποσκοπεί στη διαφάνεια, την αποτροπή διπλών ενισχύσεων και την ακριβή παρακολούθηση των παροχών ανά φυσικό πρόσωπο. Για κάθε δικαιούχο, θα εμφανίζεται συγκεντρωτικά το σύνολο των ενισχύσεων που λαμβάνει, ανεξαρτήτως του φορέα ή του είδους της παροχής.
Τα στοιχεία θα αντλούνται αυτόματα από δημόσιες βάσεις δεδομένων, όπως το Φορολογικό Μητρώο, οι δηλώσεις εισοδήματος, ο ΕΝΦΙΑ και το Μητρώο Οικογενειακής Κατάστασης, ενώ θα πραγματοποιούνται διασταυρώσεις για την αποφυγή λαθών ή παρατυπιών.
Ποιοι φορείς εντάσσονται πρώτοι – Τι αλλάζει για τους πολίτες
Η πιλοτική εφαρμογή ξεκινά μέσα στο 2025 και θα διαρκέσει έως τον Ιούνιο του 2026. Στην πρώτη φάση εντάσσονται βασικοί φορείς και προγράμματα, όπως ο ΟΠΕΚΑ, η ΔΥΠΑ και τα συναρμόδια υπουργεία. Το σύστημα θα καταγράφει επιδόματα όπως παιδιού, θέρμανσης, ανασφάλιστων υπερηλίκων, ενοικίου και μακροχρόνιας ανεργίας.
Στη συνέχεια, το Μητρώο θα επεκταθεί στο σύνολο των κρατικών παροχών, με υποχρεωτική εγγραφή όλων των φορέων. Η ενημέρωση των δεδομένων θα είναι συνεχής.
Οι πολίτες θα μπορούν να δουν μέσω του gov.gr το προσωπικό ιστορικό επιδομάτων τους, τις ημερομηνίες καταβολής, τυχόν εκκρεμότητες ή αλλαγές στους όρους επιλεξιμότητας.
