
Τελικά, τον Αύγουστο υπάρχουν ειδήσεις και μάλιστα σημαντικές – προφανώς ικανές να διακόψουν τις ολιγοήμερες διακοπές μας και να μας υποχρεώσουν να καταγράψουμε μερικές παρατηρήσεις στον απόηχο των τελευταίων συναντήσεων στην Ουάσιγκτον αλλά και εκείνων που προηγήθηκαν στην Αλάσκα.
Έχουμε συχνά επισημάνει ότι η ΕΕ δεν αποτελεί Ένωση που αφορά ευθέως σε κοινή Άμυνα ή Εξωτερική Πολιτική. Οι συνθήκες την υποχρεώνουν να κινηθεί προς αυτήν την κατεύθυνση για λόγους… αυτοσυντήρησης αλλά και επιβίωσης αρκετών κρατών-μελών της. Στην Ουάσιγκτον, πάντως, η ΕΕ έδειξε -έστω και με την παρουσία ορισμένων εκ των «προθύμων»- ότι μπορεί να επιτύχει ορισμένα στοιχειώδη αποτελέσματα από κοινού, με βασικότερο να οδηγήσει -για την ώρα- τον Τραμπ σε λογικότερη προσέγγιση της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία. Αυτό ωστόσο ούτε την τοποθετεί ισχυρά στο κάδρο των πρωταγωνιστών ούτε μπορεί να κρύψει μία επικίνδυνη πραγματικότητα: Για να αντιμετωπίσει έναν προφανή εχθρό, η Δύση καλείται πλέον να διαπραγματευτεί και εσωτερικά. Ό,τι θεωρούσαμε δεδομένο, στην εποχή των «αυταρχικών ηγετών» δεν είναι. Και η ΕΕ δεν είναι φτιαγμένη για τέτοιες εποχές. Δεν είναι στο DNA της, έστω κι αν καλείται να προσαρμοστεί.
Προφανώς ελάχιστοι έχουν συνολική εικόνα -αν υπάρχει- των εγγυήσεων ασφαλείας που απαιτούνται ώστε η Ουκρανία (και η Ευρώπη) να επανέλθει σε μία υποτυπώδη ειρηνική κανονικότητα. Συνεπώς, δε θα είχε νόημα καμία πρώιμη παρατήρηση από πλευράς μας. Εκ του αποτελέσματος ωστόσο, προφανώς και η επικράτηση των «νταήδων» του κόσμου αποτελεί για την ΕΕ και ειδικότερα για την Ελλάδα ένα εξαιρετικά δυσάρεστο νέο. Η δικαιοσύνη -όχι κατ’ ανάγκη το διεθνές δίκαιο αλλά η ίδια η λογική της δικαιοσύνης- παύει να επιδρά σε κάθε επίπεδο. Ο ισχυρός πάντα ιστορικά είχε τον καθοριστικό ρόλο. Στην εποχή των «νταήδων» όμως, ο ανίσχυρος δεν έχει κανένα. Εύλογα, λοιπόν, μπορεί να αναρωτηθεί κανείς τι μπορεί να σημαίνει η αποδοχή παραβίασης της εδαφικής ακεραιότητας ενός κράτους για την Κύπρο, την Ταϊβάν ή και την περίπτωση της Μέσης Ανατολής.
Ποια αξιοπιστία;
Και τέλος, υπό τις παρούσες συνθήκες, το βασικότερο ζήτημα το οποίο θα επηρεάζει κάθε εξέλιξη τουλάχιστον βραχυπρόθεσμα και μεσοπρόθεσμα εύλογα αποτελεί η αξιοπιστία κάθε συνομιλητή. Ο Πούτιν δεν έχει καμία και αυτό επιχειρούν δικαίως να αναδείξουν οι Ευρωπαίοι στις συνομιλίες με τον Τραμπ. Κι αν από την άλλη πλευρά θεωρήσουμε αξιόπιστο συνομιλητή εκείνον που εκ της φύσης του στηρίζει την ύπαρξή του στις συναινέσεις και την εφαρμογή συμφωνιών (την ΕΕ δηλαδή), δύσκολα μπορεί βασιστεί κανείς στην αξιοπιστία των υπολοίπων παικτών (συμπεριλαμβανομένων μάλιστα και ορισμένων κρατών-μελών). Πρακτικά, κάθε βήμα προς την καλοδεχούμενη ειρήνη τίθεται εξαρχής σε σκληρή δοκιμασία αξιοπιστίας.
Θα μπορούσε να είναι κάποιος αισιόδοξος για την έκβαση της κατάστασης; Για την ώρα, η απάντηση είναι ότι μόνο εκ… φύσεως και όχι βάσει δεδομένων μπορεί. Όταν πρωταγωνιστούν οι αυταρχικοί του κόσμου, οι βαθμοί αξιοπιστίας και εμπιστοσύνης περιορίζονται σημαντικά. Δύσκολη εποχή για… Ευρωπαίους, δυσκολότερη για κάποιους από αυτούς.
Διαβάστε περισσότερα άρθρα της στήλης ΑΘΗΝΑ-ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ
Ακολουθήστε το insider.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.