Σε τεντωμένο σκοινί «ακροβατούν» πλέον οι σχέσεις μεταξύ του υπουργού Ανάπτυξης και των εκπροσώπων των σούπερ μάρκετ, με φόντο την ακρίβεια και μετά τις εξελίξεις των τελευταίων ωρών που έχουν ανεβάσει στα ύψη το «θερμόμετρο».
Η επιθετική ρητορική που έχει υιοθετήσει από τις αρχές Σεπτεμβρίου το υπουργείο Ανάπτυξης, διαμηνύοντας με κάθε ευκαιρία προς τα σούπερ μάρκετ πως θα πρέπει να αποφευχθούν πάση θυσία αδικαιολόγητες ανατιμήσεις και αθέμιτες εμπορικές πρακτικές, αλλά και η «αντίδραση» της άλλης πλευράς πως δεν μπορεί να συνεχίσει η αγορά να πορεύεται διαρκώς με παρεμβατικά μέτρα, επιβεβαιώνουν πως η κόντρα μεταξύ τους καλά κρατεί, την ώρα δε που ο πληθωρισμός δείχνει να παίρνει ξανά την ανιούσα και τα ελληνικά νοικοκυριά εξακολουθούν να δρουν σε ένα περιβάλλον αυξημένης οικονομικής ανασφάλειας.
Η επιβολή προστίμων…
«Η εφαρμογή του νόμου για την προστασία των καταναλωτών είναι αδιαπραγμάτευτη. Ο νόμος είναι νόμος και ισχύει για όλους. Οι φορείς του λιανεμπορίου οφείλουν να επιδεικνύουν κοινωνική ευθύνη απέναντι σε όλους τους πολίτες ανεξαιρέτως. Είμαστε δεσμευμένοι σε ό,τι περνά από το δικό μας χέρι να στηρίζουμε με πράξεις το διαθέσιμο εισόδημα της ελληνικής οικογένειας, της μεσαίας τάξης και ιδιαίτερα των πιο αδύναμων κοινωνικών στρωμάτων», δήλωσε χθες ο υπουργός Ανάπτυξης Τάκης Θεοδωρικάκος, κατά την ανακοίνωση της επιβολής προστίμων άνω των 2,2 εκατ. ευρώ σε δύο αλυσίδες σούπερ μάρκετ.
Η πρώτη απόφαση, για την επιβολή προστίμου 805.340 ευρώ στην αλυσίδα Lidl, αφορά σε παραβάσεις του πλαφόν στο περιθώριο κέρδους, κατόπιν εντολής ελέγχου που έδωσε το 2024 ο υπουργός Ανάπτυξης Τάκης Θεοδωρικάκος. Η διαδικασία ολοκληρώθηκε στις 5 Σεπτεμβρίου 2025.
Η δεύτερη αφορά σε πρόστιμο 1.440.000 ευρώ στην αλυσίδα Σκλαβενίτης, για παραβάσεις του Κώδικα Δεοντολογίας, κατόπιν ελέγχου που διατάχθηκε το καλοκαίρι του 2025.
Όπως προβλέπεται από τη νομοθεσία, πριν από την ανακοίνωση των αποφάσεων ενημερώθηκαν οι δύο εταιρείες.
… και η απάντηση από Σκλαβενίτη και Lidl Hellas
«Παράλογο και πρωτοφανές» χαρακτηρίζει το πρόστιμο των η Σκλαβενίτης και δηλώνει κατηγορηματικά ότι δεν έχει παραβεί τον νόμο και δεν έχει κάνει καμία απόπειρα παραπλάνησης των πελατών. Μάλιστα, γνωστοποιεί πως θα ασκήσει κάθε ένδικο μέσο για τη δικαίωσή της και την απαλλαγή της από το πρόστιμο.
Σημειώνεται ότι η ΔΙΜΕΑ επικαλέστηκε παραβιάσεις του Κώδικα Δεοντολογίας μετά από έλεγχο σε 36 ταμπελάκια τιμών.
Σύμφωνα μάλιστα με πηγές της εταιρείας, το εν λόγω πρόστιμο «είναι πολύ άδικο για την αλυσίδα, καθώς εδώ και χρόνια έχει αποδείξει πως ο σεβασμός προς τον καταναλωτή είναι η βασική της προτεραιότητα».
Να τονιστεί δε ότι πρόκειται για το πρώτο πρόστιμο που επιβάλλεται στον leader της αγοράς του οργανωμένου λιανεμπορίου.
Άδικο και αυθαίρετο χαρακτήρισε η Lidl το πρόστιμο των 805,34 χιλ. ευρώ που επέβαλε η ΔΙΜΕΑ για παραβιάσεις στο πλαφόν στο περιθώριο κέρδους, με την αλυσίδα να εξηγεί πως η απόφαση στηρίζεται σε νομική βάση που έχει καταργηθεί και να ξεκαθαρίζει πως δεν θα δεχτεί κατηγορίες που δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα.
Αναλυτικά η απάντηση: «Η Lidl Ελλάς σέβεται πλήρως τον νόμο και το έργο των αρμόδιων αρχών. Παρόλα αυτά, θεωρούμε ότι ο έλεγχος που ξεκίνησε από την Διυπηρεσιακή Μονάδα Ελέγχου Αγοράς (ΔΙ.Μ.Ε.Α.) τον Ιούλιο του 2024 και το πρόστιμο που επιβλήθηκε σήμερα είναι άδικο και αυθαίρετο, καθώς βασίζεται σε μια νομική βάση που έχει έκτοτε καταργηθεί, η οποία ήταν μη εφαρμόσιμη και ασαφής. Η φερόμενη παράβαση αφορά σε 32 προϊόντα σε σύνολο 510 προϊόντων που ελέγχθηκαν. Διαμαρτυρόμαστε για τη μέθοδο υπολογισμού που χρησιμοποίησε η Εποπτική Αρχή και ως εκ τούτου θα εξαντλήσουμε όλα τα νομικά μέτρα που μας παρέχονται.
Είναι σημαντικό για εμάς να τονίσουμε ότι η Lidl Ελλάς ανέκαθεν υπερασπιζόταν την ακεραιότητα και την κοινωνική υπευθυνότητα. Σε μια εποχή που οι Έλληνες καταναλωτές υποφέρουν από τις συνεχείς αυξήσεις των τιμών, εμείς αγωνιζόμαστε καθημερινά για να κρατήσουμε τις τιμές σταθερές και προσιτές. Τον τελευταίο χρόνο, για παράδειγμα, αφήσαμε αμετάβλητες τις τιμές σε πάνω από 1.000 προϊόντα και μειώσαμε τις τιμές σε περισσότερα από 500 προϊόντα.Το ξεκαθαρίζουμε: δε δεχόμαστε κατηγορίες και πρακτικές που απαξιώνουν αδικαιολόγητα τις προσπάθειές μας και δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα. Η Lidl Ελλάς ήταν, είναι και θα παραμείνει στο πλευρό των Ελλήνων καταναλωτών - με διαφάνεια, αξιοπιστία και σεβασμό στην αξία κάθε ευρώ».
Η ρητορική των προηγούμενων ημερών
«Δεν μένουμε μόνο στην αύξηση μισθών, αλλά ελέγχουμε την αγορά. Η ΔΙΜΕΑ διεξάγει έλεγχο σε όλα τα σούπερ μάρκετ για τον κώδικα δεοντολογίας», συνέχισε ο υπουργός Ανάπτυξης και τόνισε πως «αν υπάρχουν παραβάσεις - και έχουμε ισχυρές ενδείξεις ότι υπάρχουν - θα εξαντληθεί η αυστηρότητά μας», δήλωνε το πρωί της Τρίτης και δη μια μέρα πριν την επιβολή προστίμων ο κ. Θεοδωρικάκος σε τηλεοπτική του συνέντευξη. Μάλιστα, στην ίδια συνέντευξη απάντησε ευθέως στον πρόεδρο της Ένωσης Σούπερ Μάρκετ Ελλάδος, Αριστοτέλη Παντελιάδη, πως δεν γίνεται τα κέρδη του οργανωμένου λιανεμπορίου να είναι τόσο… χαμηλά όσο διατείνεται ο δεύτερος, «ρίχνοντας κι άλλο λάδι στη φωτιά» της μεταξύ τους κόντρας.
«Έχουν την ευθύνη να μειώσουν τιμές σε όσο το μεγαλύτερο αριθμό προϊόντων και έχουν τη δυνατότητα να το κάνουν, καθώς ο όγκος των συναλλαγών αυξάνεται συνεχώς. Σε μία αγορά 12 δισ. ευρώ δεν είναι δυνατόν κάποιος να κερδίσει 1,5% δεδομένου ότι υπάρχουν νόμιμοι τρόποι να αυξήσει τα κέρδη του», είχε δηλώσει χαρακτηριστικά ο κ. Θεοδωρικάκος.
«Τα σούπερ μάρκετ φαίνεται να παίρνουν πάρα πολλά χρήματα αλλά στους ισολογισμούς τους αποδεικνύεται ότι το περιθώριο κέρδους τους είναι πολύ μικρό. Για κάθε ένα ευρώ που αγοράζει ο καταναλωτής, τα σούπερ μάρκετ έχουν προ φόρων κέρδη μόλις 1,2 λεπτά. Τα πολλά λεφτά που λένε είναι… μόλις 1,2 λεπτά», ανέφερε με νόημα το βράδυ της Δευτέρας ο κ. Παντελιάδης, μιλώντας στην επετειακή εκδήλωση που διοργάνωσε η ΕΣΕΕ με αφορμή τη συμπλήρωση 20 χρόνων από την καθιέρωση της Ημέρας Ελληνικού Εμπορίου.
Ταυτόχρονα, ο κ. Παντελιάδης απέστειλε εκ νέου ηχηρό μήνυμα προς την κυβέρνηση, διαμηνύοντας πως «είναι αδύνατον να πορευτούμε με παρεμβατικά μέτρα». Αναφερόμενος στη νέα πρωτοβουλία περί μείωσης τιμών, όπου ο υπουργός Ανάπτυξης Τάκης Θεοδωρικάκος έχει ζητήσει να μειωθούν άμεσα οι τιμές σε 1.000 κωδικούς, ο κ. Παντελιάδης σημείωσε χαρακτηριστικά «Το θέμα των 1.000 κωδικών είναι μεγάλη ιστορία. Μόνα τους τα σούπερ μάρκετ δεν μπορούν να το υλοποιήσουν, θα ήταν ανούσιο. Έχουμε ζητήσει τη συνδρομή των προμηθευτών και πιστεύουμε πως θα το στηρίξουν, αλλά είναι αδύνατον να πορευτούμε με τέτοια παρεμβατικά μέτρα».
Την ίδια ώρα ο κ. Παντελιάδης επισήμανε πως «δεν υπάρχουν περιθώρια τα σούπερ μάρκετ να επιδοτήσουν άλλο τις τιμές. Βοηθήσαμε τον καταναλωτή όσο μπορέσαμε. Υπάρχει ένα όριο πέρα από το οποίο η επιβίωση επιχειρήσεων τίθεται σε κίνδυνο». «Οι τιμές τα προηγούμενα χρόνια ανέβηκαν όχι επειδή ανέβηκε η κερδοφορία των σούπερ μάρκετ. Αντιθέτως η κερδοφορία έπεσε», επανέλαβε.
Πότε θα ξεκινήσει η πρωτοβουλία για τη μείωση τιμών σε 1.000 κωδικούς
Τον τελευταίο μήνα, δε, η ηγεσία του υπουργείου Ανάπτυξης έχει εκ νέου προτάξει το στοίχημα για νέες μειώσεις τιμών σε βασικά είδη πρώτης ανάγκης προκειμένου να διευκολύνει την καθημερινότητα των ελληνικών νοικοκυριών.
«Οι εκπρόσωποι των σούπερ μάρκετ και της βιομηχανίας τροφίμων δεσμεύτηκαν ότι θα μειώσουν τις τιμές σε 1.000 κωδικούς και πρέπει να το κάνουν. Πρέπει η επιχειρηματικότητα να δείξει στην πράξη την ευθύνη της» υπογράμμισε ο κ. Θεοδωρικάκος την περασμένη Δευτέρα.
Ο υπουργός Ανάπτυξης μέσα στον Σεπτέμβριο συναντήθηκε και με τους εκπροσώπους των σούπερ μάρκετ και με τους εκπροσώπους της βιομηχανίας τροφίμων, προκειμένου να λάβει τη θετική τους απάντηση στο εν λόγω αίτημα αλλά και προκειμένου να ζητήσει από όλες τις πλευρές την επιτάχυνση των απαιτούμενων διαδικασιών.
Σύμφωνα με πληροφορίες, οι εκπρόσωποι του οργανωμένου λιανεμπορίου τροφίμων εκτιμούν ότι η πρωτοβουλία για μειώσεις τιμών σε 1.000 κωδικούς στα ράφια των σούπερ μάρκετ θα έχει νόημα μόνο αν προχωρήσει με επώνυμα προϊόντα, όπερ είναι κρίσιμη και η συμβολή της βιομηχανίας τροφίμων για την επιτυχία του εγχειρήματος.
Κατά τις ίδιες πληροφορίες, γίνεται προσπάθεια να ολοκληρωθούν όλες οι απαραίτητες διαδικασίες έως τα τέλη Σεπτεμβρίου, ώστε η πρωτοβουλία για μειώσεις τιμών στο ράφι των σούπερ μάρκετ να ξεκινήσει τον Οκτώβριο.
Υπενθυμίζεται εδώ ότι από τον Οκτώβριο του 2024 μέχρι και τις αρχές του 2025 προμηθευτές και λιανεμπόριο είχαν προχωρήσει, μετά από παρότρυνση του υπουργείου Ανάπτυξης, σε μειώσεις τιμών από 5% έως 25% στο ράφι. Η δράση ξεκίνησε με μειώσεις τιμών σε περίπου 100 κωδικούς βασικών αγαθών και ξεπέρασε λίγο πριν τη λήξη της τους 700 κωδικούς. Οι περισσότεροι εξ αυτών αφορούσαν σε είδη διατροφής, ενώ στους καταλόγους που έδινε στη δημοσιότητα το υπουργείο Ανάπτυξης ανά τακτά χρονικά διαστήματα «φιλοξενούνταν» επίσης και απορρυπαντικά, είδη προσωπικής υγιεινής κ.α.
Να σημειωθεί εδώ ότι η εν λόγω δράση τέθηκε σε ισχύ οικειοθελώς πέρυσι και χωρίς να υπάρξει καμία νομοθετική διάταξη από πλευράς υπουργείου που να υποχρεώνει τις επιχειρήσεις να προβούν σε μειώσεις τιμών.