Αντοχή στις προκλήσεις αλλά χωρίς τα θεαματικά υψηλά του παρελθόντος επέδειξε η ακτοπλοΐα το 2025, με τους φορείς να δηλώνουν ωστόσο ότι η εν λόγω δραστηριότητα δεν εισέπραξε την εφετινή αύξηση του τουρισμού. Την ίδια στιγμή η κρουαζιέρα κατέγραψε νέα ρεκόρ, τα οποία όμως δεν είναι σίγουρο ότι θα διατηρηθούν τα επόμενα έτη.
Τα παραπάνω συμπεράσματα προέκυψαν από τη συζήτηση των στελεχών του κλάδου σε πάνελ του 8ου Συνεδρίου Υποδομών και Μεταφορών ITC 2025 που διοργανώθηκε τις προηγούμενες ημέρες.
Στα ίδια επίπεδα με πέρυσι η ακτοπλοϊκή κίνηση
«Η ακτοπλοΐα δεν εισέπραξε φέτος την αύξηση του τουρισμού» ανέφερε χαρακτηριστικά ο Πρόεδρος του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Επιβατηγού Ναυτιλίας (ΣΕΕΝ), Διονύσης Θεοδωράτος από το βήμα του συνεδρίου σημειώνοντας ότι η χρονιά αναμένεται να κλείσει περίπου στα ίδια επίπεδα με το 2024, εμφανίζοντας ωστόσο δύο ταχύτητες στους επιμέρους προορισμούς. Για παράδειγμα, όπως εξήγησε ο ίδιος, αυξημένη κατά 10% παρατηρήθηκε η επιβατική κίνηση στα κοντινά δρομολόγια στην Αθήνα δρομολόγια, δηλαδή στις γραμμές του Αργοσαρωνικού. Η άνοδος παρατηρήθηκε μάλιστα τόσο από τον Πειραιά όσο και από την Πελοπόννησο για προορισμούς όπως η Ύδρα και οι Σπέτσες. Στον αντίποδα οι συνδέσεις για το Βόρειο Αιγαίο, τα Δωδεκάνησα ή και τα Χανιά εμφάνισαν κάμψη σε σχέση με πέρυσι, της τάξης του 4% με 5%.
Υπό αυτό το πρίσμα και δεδομένων των λοιπών συνθηκών η χρονιά δεν ήταν κερδοφόρα για τους ακτοπλόους. Κι αυτό γιατί ενώ το κόστος των εισιτηρίων διατηρήθηκε σχεδόν στα ίδια επίπεδα με πέρυσι για το σύνολο των γραμμών - χάρη στην στασιμότητα των τιμών των καυσίμων αλλά και την πρωτοβουλία του υπουργείου ναυτιλίας για μείωση των λιμενικών τελών κατά 50% μέχρι και τον Απρίλιο του 2026 - τα έξοδα για τις ακτοπλοϊκές ήταν αυξημένα.
Σύμφωνα με τον κ. Θεοδωράτο, η διατήρηση της κίνησης στα ίδια επίπεδα εδράζεται σε διάφορους παράγοντες και όχι αποκλειστικά στις τιμές των εισιτηρίων. «Θα πρέπει να συνυπολογίσουμε διάφορους παράγοντες για παράδειγμα το ποσοστό του κόστους διαμονής στην δαπάνη των τουριστών, ειδικά στην περίπτωση των νησιών όπου φαίνεται ότι το 2025 υπήρξε αύξηση της τάξης του 20% όταν σε άλλες χώρες όπως η Ιταλία και η Ισπανία καταγράφηκε στασιμότητα ή και μείωση».
Τις προσδοκίες για τη συνέχεια δε, περιορίζουν οι διάφορες προκλήσεις με τις οποίες έρχεται αντιμέτωπος ο κλάδος όπως ο γηράσκων στόλος, η ακριβή πράσινη μετάβαση και η έλλειψη λιμενικών υποδομών. «Τόσο κλάδος όσο και οι φορείς που σχετίζονται με τον κλάδο θα πρέπει προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα ανέφερε ο κύριος Θεοδωράτος επισημαίνοντας ότι τα χρηματοδοτικό εργαλείο των 300 εκατομμυρίων € που ανακοίνωσε το Υπουργείο για την ανανέωση του ακτοπλοϊκού στόλου είναι προς την σωστή κατεύθυνση. Βάσει των όσων ανέφερε η επόμενη μέρα θα πρέπει να περιλαμβάνει αλλαγή θεσμικού πλαισίου δρομολόγησης των πλοίων λαμβάνοντας υπόψη και την έντονη εποχικότητα του τουρισμού, γρήγορη επένδυση σε λιμενικές υποδομές οι οποίες δεν είναι ιδιαίτερα φιλικές για επιβάτες και πλοία καθώς και εξειδίκευση της χρηματοδότησης ώστε να αποσαφηνιστεί το ποσό που θα κατευθυνθεί για την ναυπήγηση νέων πλοίων και εκείνο που θα δρομολογηθεί για την αναβάθμιση των υπαρχόντων.
Καλή χρονιά για την κρουαζιέρα
Σε αντίθεση με την ακτοπλοΐα βέβαια, η κρουαζιέρα φάνηκε και φέτος να έχει την τιμητική της με τα στελέχη του κλάδου να επισημαίνουν ότι τόσο παγκοσμίως όσο και εγχώρια, καταγράφηκε άνοδος της τάξης του 10%. Και εδώ ωστόσο η συνέχεια τίθεται εν αμφιβόλω καθώς ήδη οι προκρατήσεις εμφανίζονται ελαφρώς μειωμένες σε σύγκριση με τα προηγούμενα χρόνια.
«Σε παγκόσμιο επίπεδο η κρουαζιέρα είναι η ταχύτερα αναπτυσσόμενη μορφή τουρισμού» ανέφερε από πλευράς του ο Ανώτατος Διευθυντής Επιχειρήσεων της Celestyal, Captain Γιώργιος Κουμπενάς. Αντίστοιχη ήταν η εικόνα και στην χώρα μας με τις επισκέψεις των επιβατών κρουαζιέρας να καταγράφουν αύξηση της τάξης του 10% σε σχέση με πέρυσι όπου ήδη είχαν ανέλθει σε 8 εκατ.
Το ίδιο ποσοστό αύξησης αναμένεται και στην περίπτωση της Celestyal που δραστηριοποιείται ενεργά στην κρουαζιέρα στη χώρα μας. Σύμφωνα με τον ίδιο βέβαια και στην περίπτωση της κρουαζιέρας η αύξηση των επιβατών δεν συνεπάγεται απαραίτητα αύξηση της κερδοφορίας των επιχειρήσεων καθώς πολλαπλά κόστη όπως τα περιβαλλοντικά τέλη αυξάνουν την λειτουργία του πλοίου. «Ένα κρουαζιερόπλοιο είναι σαν ένα εργοστάσιο που κινείται» ανέφερε χαρακτηριστικά ο καπετάνιος, εξηγώντας ότι ένα μεσαίου μεγέθους πλοίο χρειάζεται 180.000 € την ημέρα για να λειτουργήσει οπότε κάθε αύξηση που μπαίνει αντιλαμβάνεστε πόσο σημαντική είναι».
Όσο για τη συνέχεια επισήμανε ότι δεν χρειάζεται εφησυχασμός. «Στην Ελλάδα πάμε καλά όλο αυτό χρήζει προσοχής καθώς ήδη παρατηρείται μία υστέρηση στις κρατήσεις για μετά το 2026 - 2027, γεγονός που θα πρέπει να μας απασχολήσει.
Την επιβράδυνση των κρατήσεων για του χρόνου επιβεβαίωσαν και οι υπεύθυνοι του οργανισμού λιμένος Πειραιώς και Θεσσαλονίκης. Σύμφωνα με τον Αναπληρωτή Διευθυντή στο Τμήμα Μάρκετινγκ του Οργανισμού Λιμένος Πειραιώς, Θανάσης Καρλή, υπήρξε σημαντική αύξηση στην κρουαζιέρα και φέτος με τον Οκτώβρη μάλιστα να αποδεικνύεται μήνας αιχμής. Οι ενδείξεις για του χρόνου βέβαια μαρτυρούν μια ελαφρά διαφοροποίηση καθώς καταγράφεται μεν αύξηση αλλά με μικρότερο αριθμό. Λίγο πεσμένη χαρακτήρισε την πορεία των κρατήσεων και ο Ιωάννης Τσάρας, Διευθύνων Σύμβουλος του ΟΛΘ, επισημαίνοντας ότι ο ΟΛΕ εντείνει τις προσπάθειες του για την προώθηση της Θεσσαλονίκης στον χάρτη της κρουαζιέρας.
