Μία ακόμη εβδομάδα εντατικών διαπραγματεύσεων ξεκινά από σήμερα μεταξύ ΕΕ και ΗΠΑ, σε μία ύστατη προσπάθεια να καταλήξουν σε μια εμπορική συμφωνία έως την 1η Αυγούστου, οπότε ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ απείλησε να πλήξει τις περισσότερες εξαγωγές της ΕΕ με δασμούς 30%. Το μεγάλο ερώτημα είναι τί «όπλα» είναι διατεθειμένη να ρίξει στη «μάχη» η ΕΕ. Θα ρίξει το «βαρύ πυροβολικό» της που είναι ο μηχανισμός κατά του οικονομικού εξαναγκασμού ή θα επιλέξει να κάνει πίσω προκειμένου να μην υπάρξει κάποια ανατροπή στη στάση των ΗΠΑ απέναντι στην Ουκρανία;
Οι αξιωματούχοι στις Βρυξέλλες είναι έτοιμοι να δεχτούν μια μη ισορροπημένη συμφωνία που ευνοεί τις ΗΠΑ, εάν αυτό είναι που απαιτείται για να σπάσει το αδιέξοδο πριν από την προθεσμία. Ωστόσο, οι δύο πλευρές δεν έχουν ακόμη επιτύχει μια αποφασιστική πρόοδο παρά τον τελευταίο γύρο διαπραγματεύσεων στην Ουάσιγκτον την περασμένη εβδομάδα, σύμφωνα με το Bloomberg, επικαλούμενο πηγές.
Δύσκολες διαπραγματεύσεις
Η ΕΕ εντείνει τις προετοιμασίες για αντίποινα σε ένα σενάριο όπου δεν υπάρχει συμφωνία. Οι απεσταλμένοι της ΕΕ πρόκειται να συναντηθούν αυτήν την εβδομάδα για να διαμορφώσουν ένα σχέδιο μέτρων για την αντιμετώπιση μιας πιθανής μη συμφωνίας με τον Τραμπ, η διαπραγματευτική θέση του οποίου για τους δασμούς φαίνεται να έχει σκληρύνει πριν από την προθεσμία.
«Αυτές οι διαπραγματεύσεις είναι δύσκολες», δήλωσε στο Bloomberg ο Γάλλος υπουργός Οικονομικών Έρικ Λομπάρντ πριν από μια συνάντηση με επιχειρηματικές ομοσπονδίες στο Παρίσι. «Εάν δεν καταλήξουμε σε μια ισορροπημένη συμφωνία με τις ΗΠΑ, τότε διατηρούμε το δικαίωμα να λάβουμε αντίμετρα που είναι ισορροπημένα και στοχεύουν στην υπεράσπιση των συμφερόντων της ΕΕ».
Οι ΗΠΑ φαίνεται τώρα να πιέζουν για έναν σχεδόν καθολικό δασμό σε προϊόντα της ΕΕ υψηλότερο από 10%, με ολοένα και λιγότερες εξαιρέσεις που περιορίζονται στον κλάδο αεροσκαφών, σε ορισμένες ιατρικές συσκευές και γενόσημα φάρμακα, σε διάφορα οινοπνευματώδη ποτά και σε ένα συγκεκριμένο σύνολο εξοπλισμού παραγωγής που χρειάζονται οι ΗΠΑ, ανέφεραν οι πηγές.
Οι δύο πλευρές έχουν επίσης συζητήσει ένα πιθανό ανώτατο όριο για ορισμένους τομείς, καθώς και ποσοστώσεις για τον χάλυβα και το αλουμίνιο και έναν τρόπο οριοθέτησης των αλυσίδων εφοδιασμού από πηγές που υπερπρομηθεύουν τα μέταλλα, ανέφεραν οι πηγές. Οι πηγές προειδοποίησαν ότι ακόμη και αν επιτευχθεί συμφωνία, θα χρειαστεί η έγκριση του Τραμπ - και η θέση του δεν είναι σαφής.
Σε δηλώσεις του στο CBS o υπουργός Εμπορίου των ΗΠΑ, Χάουαρντ Λούτνικ, είπε ότι όλες αυτές οι βασικές χώρες θα καταλάβουν ότι είναι καλύτερο να ανοίξουν τις αγορές τους στις ΗΠΑ παρά να πληρώσουν έναν σημαντικό δασμό. Από την πλευρά του, ο υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ, Σκοτ Μπέσεντ, δήλωσε στο CNBC ότι η ΕΕ ξεκίνησε τις εμπορικές συνομιλίες με αργό ρυθμό προτού ανεβάσει ταχύτητα, όμως δεδομένου του «γιγαντιαίου» εμπορικού ελλείμματος που έχουν οι ΗΠΑ με την ΕΕ και του επιπέδου των δασμών, ο ίδιος είχε φανταστεί ότι θα ήθελαν να διαπραγματευτούν πιο γρήγορα.
«Δεν χρειάζεται να γίνει άσχημο με τους Ευρωπαίους. Είναι η φύση της διαπραγμάτευσης, που έχει πολλά σκαμπανεβάσματα», προσέθεσε ο Μπέσεντ. Πρόσθεσε δε ότι «το σημαντικό εδώ είναι η ποιότητα της συμφωνίας, όχι ο χρόνος των συμφωνιών με τους εμπορικούς εταίρους των ΗΠΑ.
Πυρετώδεις προετοιμασίες
Με τις προοπτικές ενός θετικού αποτελέσματος να απομακρύνονται και την προθεσμία να πλησιάζει, η ΕΕ αναμένεται να αρχίσει να προετοιμάζει ένα σχέδιο για να κινηθεί γρήγορα εάν δεν μπορέσει να καταλήξει σε συμφωνία, ανέφεραν οι πηγές. Οποιαδήποτε απόφαση για αντίποινα πιθανότατα θα χρειαστεί πολιτική έγκριση από τους ηγέτες των χωρών μελών, επειδή το διακύβευμα είναι πολύ υψηλό.
Ωστόσο, τα αντίμετρα της ΕΕ θα μπορούσαν να προκαλέσουν ένα ακόμη ευρύτερο διατλαντικό εμπορικό ρήγμα, δεδομένων των προειδοποιήσεων του Τραμπ ότι τα αντίποινα κατά των αμερικανικών συμφερόντων θα προκαλέσουν μόνο πιο σκληρές τακτικές από την κυβέρνησή του.
Η ΕΕ έχει ήδη εγκρίνει πιθανούς δασμούς σε αμερικανικά προϊόντα αξίας 21 δισ. ευρώ, οι οποίοι θα μπορούσαν να εφαρμοστούν γρήγορα ως απάντηση στους δασμούς μετάλλων του Τραμπ. Στοχεύουν σε πολιτικά ευαίσθητες αμερικανικές πολιτείες και περιλαμβάνουν προϊόντα όπως η σόγια από τη Λουιζιάνα, πατρίδα του προέδρου της Βουλής των Αντιπροσώπων Μάικ Τζόνσον, άλλα γεωργικά προϊόντα, πουλερικά και μοτοσικλέτες.
Η ΕΕ έχει επίσης ετοιμάσει και έναν κατάλογο δασμών με επιπλέον αμερικανικά προϊόντα αξίας 72 δισ. ευρώ ως απάντηση στους λεγόμενους αμοιβαίους δασμούς και τους δασμούς αυτοκινήτων του Τραμπ. Θα στοχεύουν βιομηχανικά προϊόντα, συμπεριλαμβανομένων των αεροσκαφών της Boeing, των αυτοκινήτων που κατασκευάζονται στις ΗΠΑ και του ουίσκι μπέρμπον.
Εργάζεται επίσης σε πιθανά μέτρα που υπερβαίνουν τους δασμούς, όπως οι έλεγχοι των εξαγωγών και οι περιορισμοί στις δημόσιες συμβάσεις.
Εν τω μεταξύ, η Wall Street Journal και το Bloomberg ανέφεραν ότι ένας αυξανόμενος αριθμός χωρών μελών της ΕΕ έχει δηλώσει την υποστήριξή του στην χρησιμοποίηση του μέσου κατά του οικονομικού καταναγκασμού από την ένωση. Αυτό είναι το πιο ισχυρό εμπορικό εργαλείο της ΕΕ, το οποίο θα έδινε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή ευρείες εξουσίες κατά των ΗΠΑ.
Ο Αρνό Ζιρόντ του Kepler Cheuvreux χαιρέτισε την κίνηση γύρω από την δασμολογική πολιτική στην ΕΕ, λέγοντας στο CNBC ότι η ένωση επιτέλους δείχνει τους μύες της και ότι αυτό ήταν απαραίτητο για να επιτευχθεί συμφωνία. «Ήταν πολύ, πολύ ψύχραιμοι με τις ΗΠΑ μέχρι στιγμής και τώρα που πλησιάζουμε στην προθεσμία, πρέπει να ακουστούν λίγο πιο επιθετικοί. Το να μην επιτευχθεί καλύτερη συμφωνία από το Ηνωμένο Βασίλειο είναι... ένα ζήτημα για την ΕΕ, και πρέπει να αποδείξουν ότι ολόκληρη η δομή της ΕΕ είναι χρήσιμη», τόνισε.
Επιστολή Τραμπ
Στην επιστολή που έστειλε στην ΕΕ νωρίτερα μέσα στον μήνα, ο Τραμπ προειδοποίησε ότι η ένωση θα αντιμετωπίσει δασμούς 30% στις περισσότερες εξαγωγές της από την 1η Αυγούστου. Παράλληλα με έναν καθολικό δασμό, ο Τραμπ έχει επιβάλει δασμό 25% στα αυτοκίνητα και τα ανταλλακτικά αυτοκινήτων και 50% στον χάλυβα και το αλουμίνιο. Απείλησε επίσης να επιβάλει νέους δασμούς στα φαρμακευτικά προϊόντα και τους ημιαγωγούς από τον επόμενο μήνα, και πρόσφατα ανακοίνωσε δασμό 50% στον χαλκό. Συνολικά, η ΕΕ εκτιμά ότι οι αμερικανικοί δασμοί καλύπτουν περίπου το 70% των εξαγωγών της προς τις ΗΠΑ, αξίας περίπου 380 δις. ευρώ.
Πριν από την επιστολή του Τραμπ, η ΕΕ ήλπιζε ότι όδευε προς ένα αρχικό πλαίσιο που θα επέτρεπε τη συνέχιση λεπτομερών συζητήσεων με βάση έναν καθολικό συντελεστή 10% σε πολλές από τις εξαγωγές της.
Επιπλέον, η ΕΕ επιδιώκει ευρύτερες εξαιρέσεις από αυτές που προσφέρουν οι ΗΠΑ, καθώς και να προστατεύσει την ένωση από μελλοντικούς τομεακούς δασμούς. Ενώ είναι από καιρό αποδεκτό ότι οποιαδήποτε συμφωνία θα είναι ασύμμετρη υπέρ των ΗΠΑ, η ΕΕ θα αξιολογήσει τη συνολική ανισορροπία οποιασδήποτε συμφωνίας πριν αποφασίσει εάν θα «πατήσει το κουμπί» για οποιαδήποτε αντίμετρα. Οι συνέπειες που είναι διατεθειμένα να αποδεχτούν τα κράτη μέλη ποικίλλουν και ορισμένα είναι ανοιχτά σε υψηλότερους δασμολογικούς συντελεστές εάν εξασφαλιστούν κάποιες εξαιρέσεις, ανέφεραν οι πηγές.
Ο αντίκτυπος των δασμών στις επιχειρήσεις
Ακόμα και μερικοί από τους πλέον αισιόδοξους της Wall Street προετοιμάζονται για κάποιους κλυδωνισμούς, καθώς οι δασμοί αρχίζουν να προκαλούν ζημιά στα κέρδη των εταιρειών. Ο επικεφαλής στρατηγικός αναλυτής της Morgan Stanley, Μάικ Γουίλσον, ενώ είναι αισιόδοξος για τις μετοχές σε 12μηνη βάση και δεν βλέπει μια πραγματική διόρθωση, αναγνωρίζει τον κίνδυνο οι βραχυπρόθεσμες εταιρικές προβλέψεις να αποδειχθούν χειρότερες από τις αναμενόμενες και να προκαλέσουν κάποια «δυσπεψία» στην αγορά.
Τα τελευταία τριμηνιαία αποτελέσματα υποδηλώνουν ότι οι δασμοί που ισχύουν ήδη επηρεάζουν τα κέρδη και τα έσοδα. Ο διευθύνων σύμβουλος της Stellantis Aντόνιο Φιλόζα παρουσίασε στους επενδυτές το σχέδιό του για μεταρρύθμιση της αυτοκινητοβιοηχανίας του έτσι ώστε να διαμορφωθεί στις νέες συνθήκες που διαμορφώνει ο Τραμπ. Η κατασκευάστρια των μοντέλων Fiat ανακοίνωσε απρόσμενες ζημίες 2,3 δισ. ευρώ στο πρώτο εξάμηνο.
Επίσης, η General Mills τον περασμένο μήνα προέβλεψε πλήγμα 1% έως 2% στο κόστος των προς πώληση προϊόντων, το οποίο προσπαθεί να περιορίσει αντικαθιστώντας τα συστατικά και αναδιαμορφώνοντας τα προϊόντα. Η Oxford Industries, ιδιοκτήτρια της Tommy Bahama, μείωσε τις προβλέψεις κερδών της για το έτος, καθώς οι δασμοί την επιβάρυναν με πρόσθετο κόστος 40 εκατ. δολαρίων. Και η Fedex προειδοποίησε ότι τα κέρδη της θα είναι χειρότερα από τα αναμενόμενα αυτό το τρίμηνο, καθώς ο εμπορικός πόλεμος συνεχίζει να πιέζει τις δραστηριότητές της.
