Ροή
Έρχονται δύο νέα αιτήματα πληρωμών και για το σκέλος των επιδοτήσεων και για το δανειακό σκέλος του Ταμείου Ανάκαμψης, τον Απρίλιο και τον Σεπτέμβριο, δήλωσε ο αναπληρωτής υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Νίκος Παπαθανάσης, σε συνέντευξη Τύπου για την αξιοποίηση των ευρωπαϊκών πόρων, η οποία και πραγματοποιήθηκε με την συμμετοχή και των γραμματέων του υπουργείου, κ.κ. Δημήτρη Σκάλκου, Γιώργου Ζερβού, και Νίκης Δανδόλου, αλλά και τον Ορέστη Καβαλάκη εκ μέρους της γραμματείας Ειδικής Υπηρεσίας Συντονισμού Ταμείου Ανάκαμψης.
Το οικονομικό επιτελείο με την ολοένα καλύτερη απορρόφηση και αξιοποίηση των ευρωπαϊκών πόρων, φιλοδοξεί να «πατήσει γκάζι» στην κατεύθυνση αλλαγής του παραγωγικού μοντέλου, ενώ υπογράμμισε πως η χώρα βρίσκεται στην καλύτερη θέση της ΕΕ όσον αφορά στους δείκτες απορρόφησης. Συνολικά, απορρόφηση 100% επετεύχθη πέρυσι στο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, που ανήλθε σε 11,2 δισ. ευρώ με τον αρχικό προϋπολογισμός του ΠΔΕ να αυξάνεται κατά 800 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων τα 450 εκατ. ευρώ αφορούσαν σε φυσικές καταστροφές και τα 350 εκατ. ευρώ σε πληρωμές προγραμμάτων ΕΣΠΑ.
Το πέμπτο αίτημα πληρωμής το οποίο τοποθετείται τον Απρίλιο του 2024 θα αφορά σε εκταμίευση 2,3 δισ. ευρώ σε δάνεια και 1 δισ. ευρώ σε επιχορηγήσεις, ενώ το πέμπτο αίτημα του Σεπτεμβρίου 2024 θα αφορά σε 2,3 δισ. ευρώ και 1,3 δισ. ευρώ σε επιχορηγήσεις.
Απαντώντας σε ερώτηση του insider.gr σχετικά με ενδεχόμενες καθυστερήσεις στις επιδοτήσεις του Ταμείου Ανάκαμψης και ειδικά στους διαγωνισμούς των έργων, ο κ. Παπαθανάσης σημείωσε πως η υποβολή αιτημάτων είναι ένας διαρκής αγώνας δρόμου και πως υπάρχει συντονισμός με τα υπουργεία για να ολοκληρωθούν τα ορόσημα. «Εμάς στόχος μας είναι να υποβάλλουμε αίτημα τον Απρίλιο. Πιστεύουμε πως θα έχουμε εκπληρώσει όλα τα ορόσημα αλλά έχουμε τη δυνατότητα να καθυστερήσουμε λίγο, η να υποβάλλουμε τροποποιημένο αίτημα ανάλογα με τα ορόσημα που εκκρεμούν», δήλωσε ο κ. Παπαθανάσης.
Ο υπουργός υπενθύμισε πως μέσα στο 2023 η χώρα ολοκλήρωσε και το τρίτο αίτημα πληρωμής από το Ταμείο Ανάκαμψης, αντλώντας επιπλέον 3,6 δισ. ευρώ στις 28 Δεκεμβρίου.
Εξειδικεύοντας, ο Ορέστης Καβαλάκης, επεσήμανε πως το πρόγραμμα δημοσίων έργων με πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης καταγράφει πληρωμές 2,1 δισ. ευρώ, ενώ συνολικά 14,7 δισ. ευρώ έχουν ήδη εκταμιευτεί, δηλαδή σε ποσοστό 8,1% του ΑΕΠ, γεγονός που φέρνει την Ελλάδα στην πρώτη θέση της ΕΕ για την εν λόγω κατάταξη.
Σημειώθηκε πως για το σκέλος των επιχορηγήσεων έως τις 8 Ιανουαρίου του 2024 τα αιτήματα αφορούν στο 99% του προγράμματος. Οι πληρωμές ανέρχονται σε 5,24 δισ. ευρώ επί του προϋπολογισμού των ενταγμένων έργων. Για το δανειακό σκέλος, έως τις 8 Ιανουαρίου 2024, τα συμβασιοποιημένα δάνεια ανέρχονται σε 269 δάνεια, εκ των οποίων τα 128 σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Συνολικά, ανέρχονται σε 10,26 δισ. ευρώ. Υπογραμμίζεται πως τα 4,36 δισ. ευρώ του δανειακού σκέλους του Ταμείου Ανάκαμψης αφορούν σε δάνεια με μεσοσταθμικό επιτόκιο 2,2% με χρονοδιάγραμμα αποπληρωμής στα 14 έτη.
Τα στελέχη του ΥΠΕΘΟ εξήγησαν πως ήδη για το τέταρτο αίτημα πληρωμής που αποτελεί και στόχο του πρώτου εξαμήνου του έτους, από τα 20 ορόσημα απομένουν μόλις άλλα 8, τα οποία μάλιστα είναι ήδη σε φάση υλοποίησης.
Ειδικά για το δανειακό σκέλος, απομένουν μόλις 100 εκατ. ευρώ να συμβασιοποιηθούν σε δάνεια για να «πιαστεί» ο στόχος.
Ο Ορέστης Καβαλάκης, μάλιστα, υπενθύμισε πρόσφατη μελέτη του ΚΕΠΕ, σύμφωνα με την οποία από το Ταμείο Ανάκαμψης προστέθηκαν στο ΑΕΠ της χώρας 13,7 δισ. ευρώ και δημιουργήθηκαν 400.000 θέσεις εργασίας.
Επιτυχημένο το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων του 2023
Ο κ. Παπαθανάσης επεσήμανε το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων του 2023 επετεύχθη στο 100% επιτυγχάνοντας απορρόφηση 11,2 δισ. ευρώ από ευρωπαϊκά κονδύλια.
Στον αρχικό προϋπολογισμό, μάλιστα, προστέθηκαν επιπλέον 800 εκατ. ευρώ λόγω του κόστους των φυσικών καταστροφών.
Ο στόχος του ΠΔΕ για το 2024 είναι και ο μεγαλύτερος τα τελευταία 24 έτη και αφορά σε 12,2 δισ. ευρώ, δηλαδή περίπου 12% επιπλέον σε σχέση με το 2023.
Από την άλλη το Εθνικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης 2021-2025 αφορούσε αρχικά σε 10,65 δισ. ευρώ, ενώ με την υπερδέσμευση των πόρων φτάνει στα 14,3 δισ. ευρώ.
Ο προϋπολογισμός για την αποκατάσταση των φυσικών καταστροφών ανέρχεται σε 1,63 δισ. ευρώ, με τα έργα να ανέρχονται στο 93% και η απορροφητικότητα στο 41,85%.
Ο αναπληρωτής υπουργός προανήγγειλε μάλιστα, πως χρειάζεται ένα νέο νομικό πλαίσιο για το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, και ως εκ τούτου εντός του πρώτου τριμήνου αναμένεται να «έρθει» νέο νομοσχέδιο σχετικώς, ενώ αναμένεται και η αναβάθμιση του πληροφοριακού συστήματος.
Πώς κινείται το ΕΣΠΑ 2021-2027
Όπως επισημάνθηκε κατά την διάρκεια της συνέντευξης Τύπου, το ΕΣΠΑ της περιόδου 2014- 2020 είχε αρχική ενωσιακή στήριξη ύψους 16 δισ. ευρώ και σήμερα ανέρχεται σε 19 δισ. ευρώ (+2 δισ. ευρώ για την πανδημία).
Έως τις 31/12/2023 η λογιστική καταχώρηση ήταν στο 87% και προβλέπεται θα υπερβεί το 100%. Οι συνολικές δαπάνες έως τις τελευταίες υποβολές αιτήσεων ανήλθαν σε 20,9 δισ. ευρώ ή 112%.
Στα τομεακά προγράμματα, σημειώθηκε πως η εκτέλεση είναι στο 97% των πόρων και θα ανέλθει στο 108%, με δημόσιες δαπάνες 8,3 δισ. ευρώ.
Στις Υποδομές, με ενωσιακή στήριξη 3,9 δισ. ευρώ, η εκτέλεση είναι στο 93% και θα υπερβεί το 100%, στα 4,6 δισ. ευρώ.
Στο Ανθρώπινο δυναμικό, η εκτέλεση είναι στο 98% και θα ανέλθει στο 110% ή 3,3 δισ. ευρώ.
Για τον Δημόσιο Τομέα, η εκτέλεση είναι στο 99% και θα ανέλθει στο 100%, με δαπάνη 620 εκατ. ευρώ.
Στην Αλιεία- Θάλασσα, η δαπάνη ανέρχεται σε 496 εκατ. ευρώ.
Για την περίοδο 2021- 2027, οι προσκλήσεις ανέρχονται ήδη στο 1/3 του προϋπολογισμού, για έργα 5,4 δισ. ευρώ. Στα τομεακά είναι 160 εκατ. ευρώ, ενώ στο ανθρώπινο δυναμικό υπάρχουν προσκλήσεις άνω του 1 δισ. ευρώ.
