Μια σειρά αθέμιτων εμπορικών πρακτικών έχουν επιστρατεύσει οι μεγάλες ασιατικές πλατφόρμες ηλεκτρονικού εμπορίου Temu και Shein, μέσω των οποίων έχουν κατακλύσει με τα φτηνά τους προϊόντα τις παγκόσμιες αγορές και κατ’ επέκταση και το ευρωπαϊκό και ελληνικό λιανεμπόριο, απομυζώντας τεράστιους τζίρους και απειλώντας τη βιωσιμότητα πολλών ευρωπαϊκών και ελληνικών επιχειρήσεων.
«Το 2024 Temu και Shein είχαν τζίρο στην Ελλάδα περί τα 600 εκατ. ευρώ, τα οποία χάθηκαν από τον κλάδο του ελληνικού εμπορίου, ήτοι το 20% της αγοράς στη χώρα μας», αποκάλυψε χθες σε ειδική συνέντευξη Τύπου ο πρόεδρος της ΕΣΕΕ, Σταύρος Καφούνης, εξηγώντας πως αυτό πρακτικά σημαίνει ότι «ένα στα πέντε ευρώ του ηλεκτρονικού εμπορίου πηγαίνει στην Κίνα». «Ο αθέμιτος ανταγωνισμός από τις μεγάλες ασιατικές πλατφόρμες είναι ένα πρόβλημα που κλυδωνίζει τα θεμέλια του ευρωπαϊκού λιανεμπορίου, ειδικά σε μια κρίσιμη συγκυρία σαν την τρέχουσα όπου τα προβλήματα εμφανίζονται αδιάλειπτα για το ελληνικό επιχειρείν», συμπλήρωσε ο πρόεδρος της ΕΣΕΕ.
Παραδείγματα αθέμιτων εμπορικών πρακτικών
Σύμφωνα με στοιχεία που παρουσίασε η ΕΣΕΕ, τα πιο «τρανταχτά» παραδείγματα αθέμιτων εμπορικών πρακτικών που κάνουν χρήση οι δύο πασίγνωστες πλατφόρμες είναι τα εξής:
-Τεχνητές εκπτώσεις (False Pricing)
Οι εν λόγω πλατφόρμες έχουν κατηγορηθεί ότι παρουσιάζουν εξαιρετικά υψηλές αρχικές τιμές, οι οποίες όμως δεν αντιστοιχούν συχνά στην πραγματική τιμή αγοράς. Έτσι δίνουν την ψευδαίσθηση της τεράστιας έκπτωσης, παραπλανώντας τον καταναλωτή.
-Χρονόμετρα Αντίστροφης Μέτρησης (Fake Urgency)
Χρησιμοποιούν ρολόγια αντίστροφης μέτρησης, με φράσεις όπως «Μόνο για 5 λεπτά ακόμα», τα οποία επαναλαμβάνονται κάθε φορά που ο χρήστης επιστρέφει στη σελίδα. Αυτή η πρακτική εκμεταλλεύεται την ψυχολογική πίεση και θεωρείται επιθετική εμπορική πρακτική.
-Απουσία σαφούς πληροφόρησης
Δεν προσφέρεται στους χρήστες σαφής πληροφόρηση αναφορικά με τους όρους και προϋποθέσεις χρήσης της πλατφόρμας, ούτε εξασφαλίζεται η αναγκαία διαφάνεια που απαιτείται να υπάρχει στον τρόπο λειτουργίας των συστημάτων συστάσεων των προϊόντων.
-Δωροκάρτες και «παιχνίδια ανταμοιβών» (Gamification)
Οι χρήστες καλούνται να συμμετάσχουν σε «παιχνίδια» όπου μπορούν να κερδίσουν δωρεάν προϊόντα, υπό την προϋπόθεση να μοιραστούν συνδέσμους σε φίλους τους ή να κάνουν αγορές. Αυτή η πρακτική παρακίνησης μέσω ψευδούς εντύπωσης ανταμοιβής, χωρίς σαφείς όρους, χαρακτηρίζεται ως παραπλανητική στρατηγική επιρροής.
Πόσα «χάνει» η ελληνική οικονομία λόγω Temu και Shein
Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσίασε η ΕΣΕΕ, οι συνολικές απώλειες για την ελληνική οικονομία από τις συνθήκες αθέμιτου ανταγωνισμού που δημιουργούν στο ελληνικό και κατ’ επέκταση ευρωπαϊκό λιανεμπόριο οι ασιατικές πλατφόρμες ηλεκτρονικού εμπορίου, εκτιμώνται πέριξ των 200 εκατ. ευρώ.
Πιο συγκεκριμένα, το 2024 οι συνολικές απώλειες για την ελληνική οικονομία από τη δράση των ασιατικών πλατφορμών εκτιμώνται από 188,1 έως 204,3 εκατ. ευρώ σε δασμούς, φόρους, ασφαλιστικές εισφορές κλπ. Πρόκειται για ποσό που αντιστοιχεί σε τρεις φορές τα έσοδα της τεκμαρτής φορολόγησης των λιανικών επιχειρήσεων ή στο 100% του τέλους επιτηδεύματος για τα νομικά πρόσωπα. Ειδικότερα, ο αθέμιτος ανταγωνισμός από τις μεγάλες ασιατικές πλατφόρμες εκτιμάται ότι επιφέρει απώλειες 11,6 έως 13,8 εκατ. ευρώ σε φόρους, 4.725 έως 5.601 σε θέσεις εργασίας, 30 έως 35,5 εκατ. ευρώ σε ασφαλιστικές εισφορές, 7,6 έως 9 εκατ. ευρώ σε φόρο μισθωτών υπηρεσιών, 56,5 εκατ. ευρώ σε δασμούς, 105,7 έως 114,8 εκατ. ευρώ σε άμεσες απώλειες.