Το πλαίσιο για να επανεκκινήσουν οι οικοδομές που έκαναν χρήση των μπόνους δόμησης που προβλέπει ο Νέος Οικοδομικός Κανονισμός αλλά είχαν παγώσει λόγω της απόφασης του ΣτΕ τον περασμένο Δεκέμβριο που έκρινε αντισυνταγματικά τα κίνητρα για τις νέες οικοδομές διαμορφώνει το Προεδρικό Διάταγμα που κατέθεσε στο ΣτΕ το ΥΠΕΝ.
Σε συνέχεια της ρύθμισης που κατέθεσε πριν από λίγες ημέρες το ΥΠΕΝ στη Βουλή αναφορικά με τις οικοδομές και τα έργα που μπορούν να υλοποιηθούν κάνοντας χρήση των μπόνους (επιπλέον ύψος ή τετραγωνικά) που προβλέπει ο νέος ΝΟΚ και εκείνων που χάνουν το δικαίωμα χρήσης των ευεργετικών προβλέψεων, εξειδικεύονται πλέον με Προεδρικό Διάταγμα που κατατέθηκε στο ΣτΕ θέματα όπως είναι οι όροι και οι προϋποθέσεις με τις οποίες αποδεικνύεται ότι έχει γίνει εκκίνηση εργασιών έως και την 11η Δεκεμβρίου 2024 (και επομένως οι οικοδομικές άδειες μπορούν να υλοποιηθούν), καθώς και τα μέτρα του περιβαλλοντικού ισοδυνάμου, η διαδικασία έγκρισης του ΕΣΠΙΑΠ, αλλά και το ύψος και η διαδικασία του τέλους.
Όπως είναι γνωστό με τη νέα ρύθμιση, όσοι είχαν ξεκινήσει οικοδομικές εργασίες έως και την 11η Δεκεμβρίου 2024, μπορούν να συνεχίσουν κάνοντας χρήση των μπόνους. Για όσους δεν είχαν ξεκινήσει οικοδομικές εργασίες αφαιρείται το δικαίωμα χρήσης των μπόνους δόμησης ενώ προβλέπονται και κάποιες εξαιρέσεις όπου θα επιτρέπεται να χτίσουν κάνοντας χρήση των ευνοϊκών ρυθμίσεων του ΝΟΚ με την καταβολή περιβαλλοντικού τέλους.
Τι προβλέπει το νέο Προεδρικό Διάταγμα
«Κλειδί» για τη συνέχιση των οικοδομικών εργασιών είναι ο προσδιορισμός της έννοιας της εκκίνησης των εργασιών εφόσον αυτή θα πρέπει να έχει γίνει πριν από τις 11 Δεκεμβρίου 2024 και μέσω του ΠΔ παρέχονται οι κατευθυντήριες γραμμές για την τεκμηρίωσή της. Όπως προβλέπεται, στον ορισμό της εκκίνησης των οικοδομικών εργασιών θα συμπεριλαμβάνεται η έναρξη των εκσκαφών ή σε περίπτωση προσθήκης η σκυροδέτηση, αποδεικνυόμενη με έγγραφα, η κατεδάφιση εντός του ακινήτου, εάν έγινε μετά την 11η Ιουνίου 2024, καθώς και οι αρχαιολογικές εκσκαφές στο πλαίσιο υφιστάμενης οικοδομικής άδειας, αν έχουν διενεργηθεί έως την 11η Δεκεμβρίου 2024.
Ταυτόχρονα, καθορίζονται τα μέτρα περιβαλλοντικού ισοδυνάμου, τα οποία θα εφαρμόζονται σε επίπεδο δημοτικής ενότητας -εκτός από την Αττική και τη Θεσσαλονίκη, όπου θα εφαρμόζονται σε επίπεδο δήμου. Πρόκειται ουσιαστικά για αντισταθμιστικές παρεμβάσεις για την αναβάθμιση του αστικού περιβάλλοντος όπως είναι η απόκτηση ακινήτων για κοινόχρηστους χώρους, η διαμόρφωση και αναβάθμιση κοινόχρηστων χώρων, η δημιουργία και βελτίωση δικτύων πρασίνου, η κατεδάφιση αυθαίρετων ή επικίνδυνων κτισμάτων, οι αναπλάσεις σε υποβαθμισμένες ή προστατευόμενες περιοχές, η χρηματοδότηση δράσεων για «έξυπνες» και κλιματικά ουδέτερες πόλεις, τα έργα καθαρισμού και ανάδειξης ρεμάτων, η δημιουργία χώρων πρασίνου κλπ.
Όσον αφορά στη διαδικασία έγκρισης του Ειδικού Σχεδίου Περιβαλλοντικού Ισοδυνάμου Αναβάθμισης Πόλεων (ΕΣΠΙΑΠ) για την αντιστάθμιση της χρήσης κινήτρων του ΝΟΚ, προβλέπεται ρητά ποιοι φορείς το υλοποιούν και πώς χρηματοδοτείται και καθορίζεται το ύψος του περιβαλλοντικού ισοδυνάμου, η διαδικασία και οι υπόχρεοι καταβολής του. Το ποσό αυτό θα καταβάλλεται σε ειδικό λογαριασμό στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων και θα διατίθεται αποκλειστικά στον δικαιούχο δήμο για την υλοποίηση των δράσεων περιβαλλοντικού ισοδυνάμου.
Υπενθυμίζεται ότι τα πολεοδομικά κίνητρα του ΝΟΚ δεν θα εφαρμόζονται πλέον οριζόντια στις οικοδομικές άδειες που θα εκδίδονται στο εξής αλλά θα εμπίπτουν στην ευθύνη των μελετητών των Ειδικών και Τοπικών Πολεοδομικών Σχεδίων (ΕΠΣ και ΤΠΣ). Μέσω αυτών θα καθορίζονται ειδικές ζώνες κινήτρων όπου θα ισχύουν μπόνους δόμησης λαμβάνοντας υπ’ όψιν τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά κάθε οικισμού.
