Ροή
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εισήγαγε τις αρχές της αμοιβαιότητας και της αναλογικότητας ως νέα κριτήρια που πρέπει να λαμβάνονται υπόψη για την έγκριση εξαγωγών με βάση τον μηχανισμό για τις εξαγωγές εμβολίων COVID-19. Πρόκειται για ένα σύστημα που βελτιώνει σημαντικά τη διαφάνεια των εξαγωγών αναφέρει η Κομισιόν.
Ωστόσο, ο στόχος για την έγκαιρη πρόσβαση στα εμβόλια COVID-19 για τους πολίτες της ΕΕ εξακολουθεί να μην τηρείται, υπογραμμίζει.
Η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν τόνισε ότι «ενώ τα κράτη μέλη αντιμετωπίζουν το τρίτο κύμα της πανδημίας και δεν παραδίδουν όλες οι εταιρείες με βάση το συμβόλαιό τους, η ΕΕ είναι ο μόνος μεγάλος παραγωγός του ΟΟΣΑ που συνεχίζει να εξάγει εμβόλια σε μεγάλη κλίμακα σε δεκάδες χώρες. Όμως οι ανοιχτοί δρόμοι πρέπει να τρέχουν και προς τις δύο κατευθύνσεις. Γι'αυτό η Επιτροπή θα εισαγάγει τις αρχές της αμοιβαιότητας και της αναλογικότητας στον υφιστάμενο μηχανισμό έγκρισης της ΕΕ».
Όπως αναφέρει η Κομισιόν, ο νέος κανονισμός εισάγει δύο αλλαγές στον υπάρχοντα μηχανισμό. Εκτός από τον αντίκτυπο μιας προγραμματισμένης εξαγωγής στην εκπλήρωση των εκ των προτέρων συμφωνιών αγοράς της ΕΕ (APA) με τους παρασκευαστές εμβολίων, τα κράτη μέλη και η Επιτροπή θα πρέπει επίσης να εξετάσουν:
1. Αμοιβαιότητα - εάν περιορίζει η χώρα προορισμού τις δικές της εξαγωγές εμβολίων ή τις πρώτες ύλες τους υλικά, είτε με νόμο είτε με άλλα μέσα
2. Αναλογικότητα - εάν είναι οι συνθήκες που επικρατούν στη χώρα προορισμού καλύτερες ή χειρότερες από της ΕΕ, ιδίως της επιδημιολογικής κατάστασής της, του ποσοστού εμβολιασμού και της πρόσβασης σε αυτήν σε εμβόλια.
Τα κράτη μέλη και η Επιτροπή θα πρέπει να αξιολογούν κατά πόσον οι εξαγωγές που ζητούνται θέτουν ή δεν θέτουν σε κίνδυνο την ασφάλεια εφοδιασμού σε εμβόλια και σε συστατικά τους στην Ένωση.
Δεύτερον, για τη διαμόρφωση ολοκληρωμένης εικόνας για το εμπόριο εμβολίων, η νέα πράξη περιλαμβάνει 17 χώρες οι οποίες προηγουμένως εξαιρούνταν από το πεδίο εφαρμογής του κανονισμού.*
Η ΕΕ παραμένει προσηλωμένη στη διεθνή αλληλεγγύη και, γι' αυτό, θα εξακολουθήσει να εξαιρεί από αυτό το σύστημα τις προμήθειες εμβολίων που προορίζονται για ανθρωπιστική βοήθεια ή για τις 92 χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος οι οποίες περιλαμβάνονται στον κατάλογο συμφωνίας για δικαίωμα μελλοντικής αγοράς εμβολίων στο πλαίσιο του μηχανισμού COVAX.
Το καθεστώς άδειας εξαγωγής
Η εκτελεστική αυτή πράξη είναι στοχοθετημένη, αναλογική, διαφανής και προσωρινή. Συνάδει πλήρως με τη διεθνή δέσμευση της ΕΕ στο πλαίσιο του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου και της G20 και με τις προτάσεις της ΕΕ στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας του ΠΟΕ για το εμπόριο και την υγεία. Τα κράτη μέλη αποφασίζουν για τις αιτήσεις αδειοδότησης σύμφωνα με τη γνώμη της Επιτροπής.
Από την εκκίνηση του μηχανισμού αυτού, ικανοποιήθηκαν 380 αιτήσεις εξαγωγών σε 33 διαφορετικούς προορισμούς για συνολικά περίπου 43 εκατομμύρια δόσεις. Μόνο μία αίτηση εξαγωγής δεν ικανοποιήθηκε. Οι κυριότεροι προορισμοί των εξαγωγών είναι, μεταξύ άλλων, το Ηνωμένο Βασίλειο (με περίπου 10,9 εκατομμύρια δόσεις), ο Καναδάς (6,6 εκατομμύρια), η Ιαπωνία (5,4 εκατομμύρια), το Μεξικό (4,4 εκατομμύρια), η Σαουδική Αραβία (1,5 εκατομμύρια), η Σινγκαπούρη (1,5 εκατομμύρια), η Χιλή (1,5 εκατομμύρια), το Χονγκ Κονγκ (1,3 εκατομμύρια), η Κορέα (1,0 εκατομμύριο) και η Αυστραλία (1,0 εκατομμύριο).
Σχετικά με τη στρατηγική της ΕΕ για τα εμβόλια
Στις 17 Ιουνίου 2020 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε την ευρωπαϊκή στρατηγική για την επιτάχυνση της ανάπτυξης, της παρασκευής και της διανομής αποτελεσματικών και ασφαλών εμβολίων κατά της COVID-19. Ως αντάλλαγμα για το δικαίωμα αγοράς καθορισμένου αριθμού δόσεων εμβολίου σε συγκεκριμένο χρονικό πλαίσιο, η Επιτροπή χρηματοδοτεί, με τη μορφή συμφωνιών προαγοράς, μέρος του αρχικού κόστους που βαρύνει τους παρασκευαστές εμβολίων. Η παρεχόμενη χρηματοδότηση θεωρείται προκαταβολή για τα εμβόλια που θα αγοραστούν πράγματι από τα κράτη μέλη. Συνεπώς, η συμφωνία προαγοράς αποτελεί εκ των προτέρων επένδυση για τη μείωση του κινδύνου έναντι δεσμευτικής υποχρέωσης της εταιρείας για προπαραγωγή, ακόμη και πριν λάβει άδεια κυκλοφορίας. Η συμφωνία αυτή αναμένεται ότι θα επιτρέψει την ταχεία και σταθερή παράδοση μόλις χορηγηθεί η άδεια.
Μέχρι σήμερα η Επιτροπή έχει υπογράψει συμφωνίες προαγοράς με έξι εταιρείες (AstraZeneca, Sanofi-GSK, Janssen Pharmaceutica NV, BioNTech-Pfizer, CureVac και Moderna), εξασφαλίζοντας πρόσβαση σε έως και 2,6 δισεκατομμύρια δόσεις. Διαπραγματεύσεις βρίσκονται σε προχωρημένο στάδιο με δύο ακόμα εταιρείες. Οι τέσσερις συμβάσεις με τις εταιρείες των οποίων τα εμβόλια έχουν λάβει άδεια κυκλοφορίας υπό όρους αντιπροσωπεύουν περισσότερες από 1,6 δισεκατομμύρια δόσεις.
Διαβάστε επίσης
ΕΕ: Βάζει «φρένο» στις εξαγωγές του εμβολίου Covid της AstraZeneca με νομοσχέδιο
