Παρότι η ιατρική προχώρα μπροστά με τις μεγάλες εξελίξεις στην επιστήμη και την τεχνολογία και κυρίως πλέον βασίζεται στην βιοτεχνολογία στα βιοϊατρικά δεδομένα, δεν πρέπει να αγνοήσουμε τον ρόλο της παραδοσιακής ιατρικής η οποία αποτελεί για πολλούς ανθρώπους στον πλανήτη μία πιο προσβάσιμη επιλογή. Με τον όρο παραδοσιακή, εννοούμε την «εναλλακτική» ιατρική όπως εμείς συνήθως την χαρακτηρίζουμε στην Ελλάδα.
Πρόκειται για τα αρχαία συστήματα θεραπείας (όπως η κινεζική, η αγιουρβέδα), που βασίζονται στην ολιστική θεώρηση του ανθρώπου, την αποκατάσταση της ενεργειακής ισορροπίας (Γιν-Γιανγκ), τη σύνδεση σώματος-πνεύματος-περιβάλλοντος, και χρησιμοποιούν μεθόδους όπως βελονισμός, βοτανοθεραπεία (βότανα, φυτά), διατροφή και άσκηση (Qi Gong) για πρόληψη, διάγνωση & θεραπεία. Διαφέρει από τη λαϊκή ιατρική ως προς το ότι περιλαμβάνει πιο θεσμοθετημένες, συστηματοποιημένες γνώσεις αιώνων, μεταδίδοντας τη σοφία για τη διατήρηση της υγεία. Η παραδοσιακή ή εναλλακτική ιατρική εξακολουθεί να αποτελεί (με τη σφραγίδα του ΠΟΥ) ένα πολύτιμο εργαλείο για να αποκαταστήσει ανισότητες και να διασφαλίσει την πρόσβαση στην περίθαλψη σε περιπτώσεις όπου τα άτομα αντιμετωπίζουν οικονομικές δυσκολίες.
Αυτές τις μέρες είναι σε εξέλιξη η Δεύτερη Παγκόσμια Σύνοδος Κορυφής του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) για την Παραδοσιακή Ιατρική που αναμένεται να ανακοινώσει σημαντικές επιστημονικές πρωτοβουλίες και νέες δεσμεύσεις οι οποίες αποσκοπούν στην προώθηση της εφαρμογής της Παγκόσμιας Στρατηγικής του ΠΟΥ για την Παραδοσιακή Ιατρική 2025-2034. Η τελευταία επικεντρώνεται στη συνεργασία και την συμμετοχή της κοινότητας. Σε αυτό το πλαίσιο ο ΠΟΥ εγκαινιάζει την Παγκόσμια Βιβλιοθήκη Παραδοσιακής Ιατρικής, την πρώτη του είδους της, η οποία περιλαμβάνει περισσότερα από 1,6 εκατομμύρια επιστημονικά αρχεία που καλύπτουν έρευνα, πολιτικές, κανονισμούς και εφαρμογές των μεθόδων της παραδοσιακής ιατρικής.
Πόσο διαδεδομένη είναι η παραδοσιακή ιατρική
Η παραδοσιακή ιατρική (ΠΙ) περιλαμβάνει κωδικοποιημένα και μη κωδικοποιημένα συστήματα που προηγούνται της βιοϊατρικής και συνεχίζουν να εξελίσσονται για σύγχρονη χρήση. Για πολλούς, η παραδοσιακή ιατρική παραμένει η κύρια πηγή υγειονομικής περίθαλψης - τοπικά προσβάσιμη, οικονομικά προσιτή και βιο-πολιτισμικά ευθυγραμμισμένη - και για πολλούς άλλους, αποτελεί μια προτιμώμενη, εξατομικευμένη και πιο φυσική επιλογή υγείας. Σχεδόν το 90% των κρατών μελών του ΠΟΥ (170 από τα 194) αναφέρουν ότι το 40-90% του πληθυσμού τους χρησιμοποιεί παραδοσιακή ιατρική.
«Ο ΠΟΥ έχει δεσμευτεί να ενώσει τη σοφία των χιλιετιών με τη δύναμη της σύγχρονης επιστήμης και τεχνολογίας για να υλοποιήσει το όραμα της υγείας για όλους», δήλωσε ο Δρ. Tedros Adhanom Ghebreyesus, Γενικός Διευθυντής του ΠΟΥ. Συμμετέχοντας υπεύθυνα, ηθικά και δίκαια, και αξιοποιώντας την καινοτομία από την Τεχνητή Νοημοσύνη έως τη γονιδιωματική, μπορούμε να απελευθερώσουμε τις δυνατότητες της παραδοσιακής ιατρικής για την παροχή ασφαλέστερων, πιο έξυπνων και πιο βιώσιμων λύσεων υγείας για κάθε κοινότητα και για τον πλανήτη μας, καταλήγει ο γενικός διευθυντής του ΠΟΥ.
Ενσωμάτωση της Τριτογενούς Γεωργίας (ΤΜ) στα συστήματα υγείας
Σε έναν κόσμο που αντιμετωπίζει αυξανόμενες προκλήσεις για τα συστήματα υγείας, σχεδόν το ήμισυ του παγκόσμιου πληθυσμού - 4,6 δισεκατομμύρια - δεν έχει πρόσβαση σε βασικές υπηρεσίες υγείας, ενώ το ένα τέταρτο - πάνω από 2 δισεκατομμύρια άνθρωποι - αντιμετωπίζουν οικονομικές δυσκολίες στην πρόσβαση στην υγειονομική περίθαλψη. Η ενσωμάτωση της ΤΜ στα συστήματα υγείας είναι κρίσιμη για την επέκταση της πρόσβασης και των επιλογών σε οικονομικά προσιτή, ανθρωποκεντρική υγειονομική περίθαλψη και την προώθηση της Καθολικής Φροντίδας Υγείας (UHC), διασφαλίζοντας ότι όλοι μπορούν να λαμβάνουν την υγειονομική περίθαλψη που χρειάζονται χωρίς οικονομική πίεση.
Νέα στοιχεία δείχνουν ότι η ενσωμάτωση της Τριτογενούς Παραγωγής (ΤΠ) στα συστήματα υγείας μπορεί να επιφέρει οικονομική αποδοτικότητα και να βελτιώσει τα αποτελέσματα για την υγεία. Μια τέτοια ενσωμάτωση δίνει έμφαση στην πρόληψη και την προαγωγή της υγείας, συμβάλλοντας σε ευρύτερα οφέλη για την υγεία, όπως η καταλληλότερη χρήση των αντιβιοτικών.
Η επίτευξη αποτελεσματικής ολοκλήρωσης απαιτεί ισχυρή επιστήμη, παγκόσμια πρότυπα ποιότητας και ασφάλειας, καθώς και ισχυρούς ρυθμιστικούς μηχανισμούς. «Πρέπει να εφαρμόσουμε την ίδια επιστημονική αυστηρότητα στην αξιολόγηση και την επικύρωση της βιοϊατρικής και των παραδοσιακών φαρμάκων, σεβόμενοι παράλληλα τη βιοποικιλότητα, τις πολιτισμικές ιδιαιτερότητες και τις ηθικές αρχές», δήλωσε η Δρ. Sylvie Briand, επικεφαλής επιστήμονας του ΠΟΥ. «Οι ισχυρότερες συνεργασίες και οι τεχνολογίες αιχμής - όπως η Τεχνητή Νοημοσύνη, η γονιδιωματική, η συστημική βιολογία, οι νευροεπιστήμες και η προηγμένη ανάλυση δεδομένων - μπορούν να μεταμορφώσουν τον τρόπο με τον οποίο μελετάμε και εφαρμόζουμε την παραδοσιακή ιατρική».
Προώθηση της καινοτομίας, των επενδύσεων και των βιώσιμων οφελών
Η μεταφορική τεχνολογία (TM) στηρίζει τις ταχέως αναπτυσσόμενες παγκόσμιες βιομηχανίες, όπως τα φυτικά φάρμακα. Όλες οι συνθέσεις της μεταφορικής τεχνολογίας και περισσότερα από τα μισά βιοϊατρικά φαρμακευτικά προϊόντα προέρχονται από φυσικούς πόρους, οι οποίοι παραμένουν ζωτικής σημασίας πηγή για την ανακάλυψη νέων φαρμάκων. Οι αυτόχθονες πληθυσμοί προστατεύουν περίπου το 40% της παγκόσμιας βιοποικιλότητας, ενώ αντιπροσωπεύουν μόνο το 6% του παγκόσμιου πληθυσμού. Η προώθηση της μεταφορικής τεχνολογίας απαιτεί την αντιμετώπιση των δικαιωμάτων των αυτόχθονων πληθυσμών, του δίκαιου εμπορίου και των ζητημάτων κατανομής των οφελών.
Παρά την ευρεία χρήση της Παραδοσιακής (εναλλακτικής) Ιατρικής (Traditional Medicine) και τον ζωτικό ρόλο της στη διαχείριση των φυσικών πόρων για την υγεία και την ευημερία, λιγότερο από το 1% της παγκόσμιας χρηματοδότησης για την έρευνα στον τομέα της υγείας αφιερώνεται σε αυτή. Για να βοηθήσει στην κάλυψη των κενών γνώσης και έρευνας, ο ΠΟΥ εγκαινιάζει την Παγκόσμια Βιβλιοθήκη Παραδοσιακής Ιατρικής, την πρώτη του είδους της, η οποία περιλαμβάνει περισσότερα από 1,6 εκατομμύρια επιστημονικά αρχεία που καλύπτουν έρευνα, πολιτικές, κανονισμούς και θεματικές συλλογές σε ποικίλες εφαρμογές.
Η Βιβλιοθήκη, η οποία αναπτύχθηκε σε απάντηση στις εκκλήσεις των αρχηγών κρατών κατά τη διάρκεια των συναντήσεων της G20 και των BRICS το 2023, παρέχει επίσης ισότιμη διαδικτυακή πρόσβαση σε περιεχόμενο που έχει αξιολογηθεί από ομότιμους για ιδρύματα σε χώρες χαμηλού εισοδήματος μέσω της πρωτοβουλίας Research4Life. Υποστηρίζει επίσης χώρες στην τεκμηρίωση της μεταφορικής αλυσίδας με προστασία πνευματικής ιδιοκτησίας και στην ανάπτυξη επιστημονικής ικανότητας για την προώθηση της καινοτομίας.
«Η προώθηση της παραδοσιακής ιατρικής αποτελεί μια τεκμηριωμένη, ηθική και περιβαλλοντική επιταγή», δήλωσε ο Δρ. Shyama Kuruvilla, αναπληρωτής Διευθυντής του Παγκόσμιου Κέντρου Παραδοσιακής Ιατρικής του ΠΟΥ. «Η Παγκόσμια Σύνοδος Κορυφής προωθεί τις συνθήκες και τις συνεργασίες που απαιτούνται ώστε η ΥΔ να συμβάλει σε μεγάλη κλίμακα στην ευημερία όλων των ανθρώπων και του πλανήτη».
Η Σύνοδος Κορυφής που διεξάγεται στο Νέο Δελχί θα ανακοινώσει επίσης νέες δεσμεύσεις από κυβερνήσεις και άλλα ενδιαφερόμενα μέρη, παράλληλα με την πρόσκληση για μια παγκόσμια κοινοπραξία για την αντιμετώπιση των συστημικών κενών και την επιτάχυνση της εφαρμογής της Παγκόσμιας Στρατηγικής για την Τραπεζική Μεταφορά (TM) σε μεγάλη κλίμακα.
