Έξαρση του (εξωτικού) ιογενούς πυρετού της κοιλάδας Rift σε ανθρώπους και ζώα στη Μαυριτανία και τη Σενεγάλη αναφέρει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) με τις νοσήσεις και τους θανάτους να αφορούν στο ζωικό βασίλειο τις κατσίκες, τα πρόβατα, τα βοοειδή και τις καμήλες.
Μετά την επέλαση της ευλογιάς των προβάτων στην πατρίδα μας και άλλες Βαλκανικές χώρες και την μεγάλη απώλεια ζωικού κεφαλαίου που αυτή έχει προκαλέσει στους Έλληνες κτηνοτρόφους, κάθε έξαρση ζωονόσου που πλήττει ζώα κτηνοτροφίας και μπορεί να μεταδοθεί στον άνθρωπο προκαλεί εύλογα συναγερμό καθώς όπως είναι φυσικό όταν έχεις καεί στο χυλό, φυσάς και το γιαούρτι όπως λέει ο σοφός λαός.
Περιγραφή της ζωονόσου
Ο πυρετός της Κοιλάδας Rift μεταδίδεται στον άνθρωπο και μέσω του τσιμπήματος μολυσμένου κουνουπιού, ενώ η διασπορά των κρουσμάτων μπορεί να αυξηθεί από κλιματολογικά φαινόμενα εξαρτώμενα από την κλιματική αλλαγή και από την μεταφορά ζώων κτηνοτροφίας ή καμηλών από μια περιοχή σε άλλη.
Συνολικά για το δίμηνο Σεπτεμβρίου-Οκτωβρίου ο ΠΟΥ έχει καταγράψει 404 επιβεβαιωμένα κρούσματα πυρετού της κοιλάδας Rift (RVF) σε ανθρώπους, συμπεριλαμβανομένων 42 θανάτων από δύο χώρες της Δυτικής Αφρικής τη Μαυριτανία και τη Σενεγάλη. Όπως αναφέρουν οι Υγειονομικές αρχές ο πυρετός της κοιλάδας RVF είναι μια ζωονόσος, η οποία επηρεάζει κυρίως τα ζώα, αλλά μπορεί επίσης να μολύνει τους ανθρώπους.
Η πλειονότητα των ανθρώπινων λοιμώξεων οφείλεται στην επαφή με το αίμα ή τα όργανα μολυσμένων ζώων, αλλά έχουν επίσης προκληθεί ανθρώπινες λοιμώξεις από τσιμπήματα μολυσμένων κουνουπιών. Μέχρι σήμερα, δεν έχει καταγραφεί καμία μετάδοση της νόσου από άνθρωπο σε άνθρωπο. Ενώ ο πυρετός της κοιλάδας Rift συχνά οδηγεί σε σοβαρή ασθένεια στα ζώα, η επίδρασή της στους ανθρώπους ποικίλλει, κυμαινόμενη από ήπια συμπτώματα που μοιάζουν με γρίπη έως σοβαρό αιμορραγικό πυρετό που μπορεί να αποβεί θανατηφόρος.
Η νόσος είναι ενδημική στη Μαυριτανία και τη Σενεγάλη όπου έχουν συμβεί προγενέστερες επιδημίες τόσο σε ζώα όσο και σε ανθρώπους. Ο κίνδυνος περαιτέρω εξάπλωσης παραμένει υψηλός, ειδικά με τις περιβαλλοντικές συνθήκες που ευνοούν τον πολλαπλασιασμό των κουνουπιών, περιόδους έντονων βροχοπτώσεων και αυξημένης δραστηριότητας κουνουπιών, καθώς και μετακινήσεις ζώων εντός της χώρας και προς το Μάλι και την Γκάμπια για βόσκηση και εμπόριο.
Ο ΠΟΥ, σε συνεργασία με τον Παγκόσμιο Οργανισμό για την Υγεία των Ζώων (WOAH) και τον Οργανισμό Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών (FAO), αξιολογεί επί του παρόντος τον συνολικό κίνδυνο ως υψηλό σε εθνικό επίπεδο, μέτριο σε περιφερειακό επίπεδο και χαμηλό σε παγκόσμιο επίπεδο.
Η ιογενής λοίμωξη στον άνθρωπο
Στον άνθρωπο η νόσος εκδηλώνεται σαν ιική πνευμονία (RVF), ενώ στο ζωικό βασίλειο προσβάλλει κυρίως οικόσιτα ζώα στην υποσαχάρια Αφρική, συμπεριλαμβανομένων των βοοειδών, των προβάτων, των αιγών και των καμηλών. Οι επαγγελματικές ομάδες που διατρέχουν τον υψηλότερο κίνδυνο περιλαμβάνουν τους κτηνοτρόφους, τους αγρότες, τους εργαζόμενους σε σφαγεία και τους κτηνιάτρους.
Οι άνθρωποι μπορούν να μολυνθούν καταναλώνοντας μη παστεριωμένο ή μη καλά μαγειρεμένο γάλα από μολυσμένα ζώα. Η πλειονότητα των μολυσμένων ατόμων δεν εμφανίζουν συμπτώματα ή εμφανίζουν μόνο ήπια ασθένεια, που χαρακτηρίζεται από πυρετό, γενική αδυναμία, πόνο στη μέση και ζάλη. Ωστόσο, ένα μικρό ποσοστό ασθενών (περίπου 2%) εξελίσσεται σε σοβαρή μορφή της νόσου, η οποία μπορεί να εκδηλωθεί σε μία ή περισσότερες από τις ακόλουθες τρεις κλινικές εκδηλώσεις: οφθαλμική μορφή (που περιλαμβάνει φλεγμονή του οφθαλμού), μηνιγγοεγκεφαλίτιδα (φλεγμονή του εγκεφάλου) και αιμορραγική μορφή (αιμορραγία).
Μέτρα προστασίας
Και στις δύο χώρες τη Μαυριτανία και τη Σενεγάλη, έχουν αναπτυχθεί πολυεπιστημονικές ομάδες ταχείας αντίδρασης, οι οποίες αποτελούνται από προσωπικό των υπουργείων υγείας και των κτηνιατρικών υπηρεσιών τόσο σε εθνικό όσο και σε υποεθνικό επίπεδο, για τη διεξαγωγή διεξοδικών ερευνών και την εφαρμογή μέτρων αντιμετώπισης επιδημιών.
Οι δράσεις αυτές διεξάγονται σε συντονισμό με τις τοπικές αρχές, τα υπουργεία Γεωργίας και Κτηνοτροφίας, και εταίρους, συμπεριλαμβανομένων των ΠΟΥ, FAO και WOAH. Η Παγκόσμια Κοινότητα παρακολουθεί σε κατάσταση εγρήγορσης.