Η αρνητική εικόνα για την εγχώρια οικονομία και την αγορά εργασίας, σε συνδυασμό με τη θετικότερη αποτίμηση των προοπτικών στο εξωτερικό, αποτρέπει 8 στους 10 Έλληνες μετανάστες από το να επιστρέψουν πίσω στη χώρα, με το brain drain να συνεχίζεται. Η συντριπτική πλειοψηφία (85%) των ανθρώπων που βρίσκονται στο εξωτερικό δεν βλέπουν κάποια προοπτική επαναπατρισμού, με πιο έντονη την απροθυμία αυτή μεταξύ των γυναικών και των νεαρότερων ηλικιών (20-30 ετών).
Mόλις το 15% των Ελλήνων ηλικίας 20-50 ετών που ζουν στο εξωτερικό, θεωρούν πιθανό να επαναπατριστούν τα επόμενα 1-2 χρόνια, σύμφωνα με έρευνα της εταιρείας δημοσκοπήσεων Metron Analysis S.A για τις αιτίες του brain drain και τους λόγους που η τάση φυγής συνεχίζεται έως σήμερα.
Όσο γι' αυτούς που θέλουν να φύγουν στο εξωτερικό, αναζητούν πολύ συγκεκριμένα πράγματα: καλύτερες αποδοχές, καλύτερες συνθήκες εργασίας, ένα πιο οργανωμένο κράτος και ένα καλύτερο κοινωνικό περιβάλλον,
Μεταξύ όσων έφυγαν από το 2019 και μετά, ο κύριος όγκος ανήκει στις ηλικίες 20-30 αλλά και ένα αρκετά υψηλό ποσοστό όσων βρίσκονται στην ηλικιακή κατηγορία 31-40 έτη. Οι περισσότεροι βρίσκονται έξω αρκετά χρόνια, με τον μέσο όσο να είναι τα 8,9 έτη, ενώ ένας στους 3 ζει εκτός πάνω από 10 χρόνια.
Σχολιάζοντας τα αποτελέσματα της έρευνας, ο διευθυντής ερευνών της Metron Analysis, Στράτος Φαναράς, υποστήριξε πως «τα πλεονεκτήματα της χώρας παραμένουν τα δομικά της χαρακτηριστικά: ο καιρός, η σύνδεση με την οικογένεια, η ψυχολογική και κοινωνική ένταξη των νέων ανθρώπων στη ζωή της χώρας. Αλλά η χώρα συνεχίζει να αδυνατεί να ανταγωνιστεί το επίπεδο παροχών, μισθών και κοινωνικού κράτους».
- Κεραμέως: Οι επαγγελματικές ευκαιρίες κίνητρο για επιστροφή των Ελλήνων του εξωτερικού
- Χατζηδάκης: Δεν είμαστε πια στην Ελλάδα της κρίσης - Υπάρχουν περισσότερες ευκαιρίες
Σύμφωνα με την έρευνα:
- το 40% των Ελλήνων του δείγματος σκέφτεται το ενδεχόμενο να μεταναστεύσει, ένα 11% έχει μεταναστεύσει και επιστρέψει, 31% το έχει σκεφτεί και δεν το έχει αποκλείσει και μόνο το 17% δεν το έχει σκεφτεί ποτέ. Το ενδεχόμενο μετανάστευσης είναι πολύ πιο έντονο στις ηλικίες 20-30 ετών (63%) και λιγότερο στις ηλικίες 41-50 ετών (26%)
- το 46% πιστεύει οτι σε 5-10 χρόνια θα ζεί καλύτερα, το 21% ότι θα ζει όπως σήμερα και το 22% χειρότερα σε σχέση με σήμερα
- το ποσοστό των ερωτωμένων που απαντά ότι σε 5-10 χρόνια θα είναι σε μια καλύτερη κατάσταση είναι διπλάσιο μεταξύ των ανθρώπων που είναι στο εξωτερικό σε σχέση με όσους είναι στη χώρα
- το πιο αισιόδοξο κομμάτι της κοινωνίας είναι αυτό που βρίσκεται στις ηλικίες 20-30, σε αντίθεση με την ηλικιακή κατηγορία 41-50 όπου υπάρχει εντονότερη απαισιοδοξία
- μόνο το 21% όσων διαμένουν στην Ελλάδα κατορθώνει να βάλει κάποια χρήματα στην άκρη, όταν στο εξωτερικό το αντίστοιχο ποσοστό είναι 89%
- σε ότι αφορά τις επαγγελματικές προοπτικές στην Ελλάδα, το 51% απαντά κακές / πολύ κακές, το 37% μέτριες και μόλις το 11% θεωρεί ότι θα είχε στην Ελλάδα καλές ή πολύ καλές εργασιακές προοπτικές
- όσοι μένουν Ελλάδα προτιμούν τη μισθωτή απασχόληση στον δημόσιο τομέα, σε αντίθεση με όσους βρίσκονται στο εξωτερικό που θα πρόκριναν ιδανική την απασχόληση στον ιδιωτικό τομέα
- όσοι επιστρέφουν Ελλάδα δεν το κάνουν εξαιτίας των φορολογικών κινήτρων, αλλά εξαιτίας προσωπικών και οικογενειακών λόγων και εξαιτίας της συναισθηματικής κόπωσης.
Ως προς το ποια κίνητρα θα μπορούσαν να κάνουν τους Έλληνες του εξωτερικού να επιστρέψουν, η πιο συχνή απάντηση είναι το αντίστοιχο ή καλύτερο πακέτο αποδοχών, κάτι που αντιστοιχεί και στο γεγονός ότι οι μισθολογικές απολαβές και εργασιακές συνθήκες κυριαρχούν ως αίτια για τη μετανάστευση.
Προφανώς θα ήθελαν και φορολογικές ελαφρύνσεις, όμως έχει ενδιαφέρον ότι ένας στους τέσσερις αναφέρει ότι θα μπορούσε να έρθει εάν θα μπορούσε να έχει μια καλύτερη ισορροπία ανάμεσα σε ποιότητα ζωής και εργασία, ακόμη και με χαμηλότερες αποδοχές.
Πάντως σήμερα περίπου 5.000 εργαζόμενοι του εξωτερικού έχουν επιστρέψει Ελλάδα, κάνοντας χρήση του φορολογικού κινήτρου (50% φοροαπαλλαγή για μια 7ετία στο εισόδημά τους, προκειμένου να έρθουν στη χώρα μας για να εργαστούν ή να ανοίξουν τη δική τους επιχείρηση) και απαλλαγή από το τεκμήριο της ιδιωτικής κατοικίας και του ΙΧ.