Ροή
Η αύξηση του αφορολογήτου ορίου των γονικών παροχών και δωρεών στις 800.000 ευρώ, δεν άγγιξε καθόλου τις κληρονομιές.
Ισχύουν τα ίδια αφορολόγητα όρια και οι ίδιοι συντελεστές με τους φορολογούμενους που κληρονομούν ακίνητα να βρίσκονται αντιμέτωποι με φορο-επιβαρύνσεις στην περίπτωση που η ακίνητη περιουσία υπερβαίνει τα αφορολόγητα όρια. Οι μεγαλύτερες επιβαρύνσεις θα προκύψουν μετά την ενεργοποίηση των νέων αντικειμενικών αξιών των ακινήτων από την 1η Ιανουαρίου 2022 και κυρίως για όσους κληρονομούν ακίνητα σε περιοχές οι οποίες εντάσσονται για πρώτη φορά στο σύστημα των αντικειμενικών αξιών όπου οι τιμές ζώνης έχουν κάνει άλμα έως και 250%.
Αντίθετα πιο «τυχεροί» θεωρούνται όσοι κληρονομούν πρώτη κατοικία με κληρονομιά. Στις περισσότερες περιπτώσεις οι κληρονόμοι πρώτης κατοικίας δεν πληρώνουν ούτε ένα ευρώ φόρο καθώς τα αφορολόγητα ποσά που ισχύουν είναι υψηλά. Συγκεκριμένα η απαλλαγή παρέχεται για αξία κατοικίας μέχρι 200.000 ευρώ για κάθε ανήλικο ή άγαμο κληρονόμο και μέχρι 250.000 ευρώ για έγγαμο ή για αυτόν που έχει συνάψει σύμφωνο συμβίωσης. Η απαλλασσόμενη αξία για τον έγγαμο ή το συνάψαντα σύμφωνο συμβίωσης προσαυξάνεται κατά 25.000 ευρώ για καθένα από τα δύο πρώτα τέκνα του και κατά 30.000 ευρώ για το τρίτο και καθένα από τα επόμενα τέκνα του. Στο ποσό της απαλλαγής περιλαμβάνεται και η αξία μιας θέσης στάθμευσης αυτοκινήτου και ενός αποθηκευτικού χώρου, για επιφάνεια εκάστου έως 20 τ.μ., εφόσον βρίσκονται στο ίδιο ακίνητο και αποκτώνται ταυτόχρονα.
Σημειώνεται ότι όταν κληρονόμος είναι σύζυγος ή ανήλικο τέκνο του κληρονομουμένου, απαλλάσσεται από το φόρο κληρονομιάς αξία κληρονομιαίας περιουσίας μέχρι 400.000 ευρώ για κάθε κληρονόμο.
Οικόπεδο
Οι φορολογούμενοι θα πρέπει να γνωρίζουν ότι χορηγείται απαλλαγή και για οικόπεδο αξίας μέχρι 50.000 ευρώ για κάθε ανήλικο ή άγαμο κληρονόμο και μέχρι 100.000 ευρώ για κάθε έγγαμο ή συνάψαντα σύμφωνο συμβίωσης κληρονόμο. Η απαλλασσόμενη αξία για τον έγγαμο ή το συνάψαντα σύμφωνο συμβίωσης προσαυξάνεται κατά 10.000 ευρώ για καθένα από τα δύο πρώτα τέκνα του και κατά 15.000 ευρώ για το τρίτο και καθένα από τα επόμενα τέκνα του. Τα παραπάνω ισχύουν εφόσον στο δικαιούχο κληρονόμο ή κληροδόχο περιέρχεται ένα οικόπεδο εξ ολοκλήρου και κατά πλήρη κυριότητα και όχι ποσοστό εξ αδιαιρέτου.
Προϋποθέσεις απαλλαγής
Ο κληρονόμος (σύζυγος ή τέκνο του κληρονομουμένου) για να απαλλαγεί από το φόρο κληρονομιάς για την πρώτη κατοικία θα πρέπει να μην έχει δικαίωμα πλήρους κυριότητας ή επικαρπίας ή οίκησης σε άλλη κατοικία ή ιδανικό μερίδιο κατοικίας που πληροί τις στεγαστικές ανάγκες της οικογένειας ή δικαίωμα πλήρους κυριότητας επί οικοπέδου οικοδομήσιμου ή επί ιδανικού μεριδίου οικοπέδου, στα οποία αντιστοιχεί εμβαδόν κτίσματος που πληροί τις στεγαστικές τους ανάγκες και βρίσκονται σε δήμο ή κοινότητα με πληθυσμό άνω των 3.000 κατοίκων.
Κληρονομιά
Σύμφωνα με τη νομοθεσία η κληρονομιά μέχρι το ποσό των 150.000 ευρώ είναι αφορολόγητη. Από τις 150.000 ευρώ και πάνω εφαρμόζεται κλίμακα φορολόγησης, που προβλέπει φόρο 1% από τις 150.000 και μέχρι του ποσού των 300.000 ευρώ, από το ποσό των 300.000 ευρώ και μέχρι τις 600.000 ευρώ προκύπτει φόρος 5%, ενώ για τα ποσά που υπερβαίνουν τις 600.000 ευρώ προκύπτει φόρος 10%. Ισχύει δε, ειδικό αφορολόγητο φόρου κληρονομιάς 400.000 ευρώ για τον επιζώντα σύζυγο (μετά από 5 έτη γάμου) και τα ανήλικα τέκνα του.
Ειδικά για την πρώτη κατοικία, η κληρονομιά είναι αφορολόγητη μέχρι τα ακόλουθα όρια αντικειμενικών αξιών:
- 200.000 ευρώ, αν το παιδί είναι άγαμο.
- 250.000 ευρώ, αν το παιδί είναι έγγαμο.
- 275.000 ευρώ, αν το παιδί έχει ένα δικό του παιδί.
- 300.000 ευρώ, αν το παιδί έχει δύο δικά του παιδιά.
- 330.000 ευρώ, αν το παιδί έχει τρία δικά του παιδιά.
