Επιτόκια, ποιον να πιστέψεις, τον Στουρνάρα ή τον Νάγκελ;

Ότι μέσα στο Συμβούλιο της ΕΚΤ υπάρχουν διαφορετικές απόψεις και εκτιμήσεις δεν είναι νέο, αλλά συνήθως όταν είναι να παρθεί μία απόφαση επιδιώκεται η μέγιστη δυνατή συμφωνία.

Ή έστω κάποιος προσωρινός συμβιβασμός.

Στην τελευταία απόφαση της ΕΚΤ, με την οποία αυξήθηκαν για 10η φορά τα επιτόκια μέσα σε έναν χρόνο και κάτι και πάλι υπήρξε συμφωνία αν και οι διαφορές απόψεων των βόρειων με τους νότιους παρέμειναν όσο αφορά το πόσο θα τραβήξει ακόμα η αύξηση του κόστους του χρήματος και η συρρίκνωση της διαθέσιμης ρευστότητας στην Ευρώπη.

Ο Έλληνας επικεφαλής της ΤτΕ κ. Στουρνάρας, μετά την ανακοίνωση της αύξησης κατά 0,25% δήλωσε με τον τρόπο του, ότι εκείνος θα προτιμούσε μία στάση στις αυξήσεις... Λίγο πολύ τόσο με την δική του δήλωση όσο και με την συνεχή δυσφορία των Ιταλών για τις αυξήσεις των επιτοκίων και τα μισόλογα της Λαγκάρντ, υπήρξε η εντύπωση πως κάπου εδώ τελειώνουμε με τις αυξήσεις των επιτοκίων.

Πράγματι τελειώνουμε;

Δεν φαίνεται ότι η εντύπωση αυτή να είναι και τόσο σωστή, καθώς ο επικεφαλής της στρατηγικής των αυξήσεων ο κ. Νάγκελ της Bundesbank, φρόντισε να υποστηρίξει αμέσως δημοσίως ότι «Ο ρυθμός πληθωρισμού στην Ευρωζώνη δεν κινείται προς το 2% με τον επιθυμητό ρυθμό... (και) ο δομικός πληθωρισμός παραμένει πεισματικά υψηλός και αναμένεται να μειωθεί μόνο σταδιακά…». Και συμπλήρωσε για να μη υπάρξουν παρεξηγήσεις ότι δεν είναι καθόλου -κατά συνέπεια- σίγουρος ότι δεν θα χρειασθούν και νέες αυξήσεις επιτοκίων!

Ήμαστε λίγο πολύ μια στο καρφί και μία στο πέταλο.

Το ποιος ζητάει περισσότερη αυστηρότητα και ποιος λιγότερη είναι σαφές και έχει ονοματεπώνυμο, αλλά το γιατί αυτή η διελκυστίνδα δεν έχει τέλος, δεν είναι μόνο στον πληθωρισμό της Ευρώπης που πρέπει να αναζητηθεί η αιτία, ή στην ισχύ της Bundesbank μέσα στο ευρωσύστημα.

Πρέπει να κοιτάξει κανείς έξω από αυτό για να διακρίνει το πώς κινείται το έμβολο της νομισματικής πολιτικής στην Ευρωζώνη.

Και πιο συγκεκριμένα πρέπει να κοιτάξει στις ΗΠΑ και στο δολάριο.

Το Ευρώ έχει διολισθήσει κάτω από το 1,07 δολ. και παραμένει εκεί με σχεδόν σταθερό τρόπο, το πετρέλαιο παρ’ όλα αυτά συνεχίζει να κινείται σπασμωδικά, αλλά προς τα πάνω και οι αποδόσεις των αμερικανικών ομολόγων αγγίζουν ύψη πρωτοφανή, σχεδόν 4,5%, όσο και τα αντίστοιχα ιταλικά !

Με αυτά τα δεδομένα, τα περιθώρια της ΕΚΤ να αφήσει το Ευρώ να συνεχίσει να διολισθαίνει περιορίζονται δραματικά. Αυτό από μόνο του «δείχνει» τι ακριβώς εννοεί ο κ. Νάγκελ όταν λέει... μη βιαζόσαστε δεν τελειώσαμε ακόμα.

Και να σκεφτεί κανείς ότι ο λόγος που το πετρέλαιο ανεβαίνει δεν είναι ότι «πέφτει» το δολάριο.

Αντίθετα το δολάριο εμφανίζεται ολοένα και ακριβότερο για τους ευρωπαίους και μάλιστα όχι τόσο γιατί μειώνουν την παραγωγή οι σαουδάραβες και οι ρώσοι, αλλά γιατί οι αμερικάνοι αποφάσισαν να ξαναγεμίσουν τις αποθήκες τους που είχαν αδειάσει σε ιστορικά χαμηλό επίπεδο…

Με αυτά τα δεδομένα ο κ. Νάγκελ φαίνεται να ξέρει γιατί πράγμα μιλάει.

Πέραν όμως αυτού το μεγάλο πρόβλημα δεν είναι μόνο το αν θα αυξηθούν ή όχι περισσότερο τα επιτόκια.

Είναι ήδη πολύ – πολύ ψηλά. Ρωτήστε στις αγορές ακινήτων ή στις αγορές ομολόγων για να σας πουν.

Όχι, το μεγάλο πρόβλημα είναι ότι οι οικονομίες ειδικά στην Ευρωζώνη – όπως και στις αναπτυσσόμενες οικονομίες (ΕΜ) – δεν μπορούν να αντέξουν για πολύ σ’ αυτή την επιτοκιακή πίεση.

Και εκεί που είναι να μείνουν και να μην ανέβουν …ψηλότερα, είναι αρκετό για να αρχίσουν οι «ασφάλειες» να καίγονται. Ο φετινός Μάρτης στις ΗΠΑ έδειξε πόσο εύκολο είναι αυτό.

Και τότε όσο και αν έχουν αυξηθεί τα ίδια κεφάλαια των τραπεζών οι αντιστάσεις δεν πρόκειται να αντέξουν για πολύ. Ίσως αυτό έχει στο μυαλό του ο κ. Στουρνάρας και πιστεύει ότι η ΕΚΤ θα αναγκαστεί να αρχίσει να χαλαρώνει ότι και αν κοστίσει αυτό με τον πληθωρισμό.

Τελικά αυτή η δεκαετία του 70’ δεν μοιάζει και τόσο διαφορετική από όσο φαινόταν στην αρχή…

Γ. Αγγέλης