Ραγδαίες είναι οι εξελίξεις στην πολιτική σκηνή της Ολλανδίας, καθώς ο επικεφαλής της ακροδεξιάς Γκέερτ Βίλντερς αποφάσισε να αποχωρήσει από τον κυβερνητικό συνασπισμό λόγω των διαφωνιών του για τη μεταναστευτική πολιτική, πυροδοτώντας πρόωρες εκλογές. Ο Βίλντερς απέσυρε το κόμμα του, το PVV (Κόμμα για την Ελευθερία) εξαιτίας της άρνησης των τριών εταίρων του κυβερνητικού συνασπισμού να συμφωνήσουν στις προτάσεις του για τον περιορισμό της μετανάστευσης.
Το σχέδιό του μεταξύ άλλων περιλάμβανε το κλείσιμο των συνόρων για τους αιτούντες άσυλο, την προσωρινή διακοπή της οικογενειακής επανένωσης και την απέλαση των προσώπων που έχουν διπλή υπηκοότητα και έχουν διαπράξει κάποιο αδίκημα. Ο δείκτης AEX που παρακολουθεί τις 25 μεγαλύτερες μετοχές που είναι εισηγμένες στο Euronext στο Άμστερνταμ, δέχτηκε πιέσεις πριν αντισταθμίσει μέρος των απωλειών.
Το PVV είναι το μεγαλύτερο κόμμα στο ολλανδικό κοινοβούλιο και η αποχώρησή του από τον κυβερνητικό συνασπισμό μάλλον θα οδηγήσει στην κατάρρευση της κυβέρνησης και πιθανόν σε νέες κάλπες. Αυτή δεν είναι η πρώτη φορά που η μετανάστευση βύθισε μια ολλανδική κυβέρνηση: Το 2023 η κυβέρνηση του προηγούμενου πρωθυπουργού και νυν ΓΓ του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούτε, που υπήρξε ο μακροβιότερος ηγέτης της χώρας, κατέρρευσε για τον ίδιο λόγο.
Το κόμμα του Βίλντερς πέτυχε μια νίκη-σοκ στις κοινοβουλευτικές εκλογές του 2023, καθώς τα ακροδεξιά κόμματα σε όλη την Ευρώπη ανέβηκαν, εν μέρει χάρη στις εξαγγελίες για αντιμετώπιση της μετανάστευσης. Τα ολλανδικά κόμματα του συνασπισμού, ωστόσο, αρνήθηκαν να χρήσουν τον Βίλντερς ως πρωθυπουργό, επιλέγοντας τον πρώην αρχηγό των μυστικών υπηρεσιών Ντικ Σοφ.
«Η κατάσταση δεν είναι καλή», δήλωσε ο Βίλντερς χθες το βράδυ, έπειτα από έκτακτες συνομιλίες, τις οποίες χαρακτήρισε «δυσάρεστες». Στα τέλη Μαΐου ο Βίλντερς είχε πραγματοποιήσει αιφνιδιαστικά συνέντευξη Τύπου για να δηλώσει ότι η υπομονή του «βρίσκεται στα όριά της», ενώ είχε απειλήσει ότι θα ρίξει τον κυβερνητικό συνασπισμό, αν δεν εφαρμοστεί «μέσα σε λίγες εβδομάδες το αργότερο» το σχέδιό του για περιορισμό της μετανάστευσης.
«Επιτρέψτε μου να είμαι ξεκάθαρος. Εάν η πλειοψηφία των προτάσεών μας από το σχέδιο για το άσυλο δεν υιοθετηθεί από τον συνασπισμό και δεν εφαρμοστεί από το υπουργικό συμβούλιο το συντομότερο δυνατό, τότε το PVV θα αποχωρήσει», προειδοποίησε μέσα από μια ανάρτηση στο X το Σαββατοκύριακο. Οι ηγέτες των άλλων κομμάτων του συνασπισμού κατηγόρησαν τον Βίλντερς ότι βάζει τα δικά του συμφέροντα πάνω από τις ανάγκες της χώρας.
«Επιλέγει το δικό του εγώ και τα δικά του συμφέροντα», σημείωσε η Ντίλαν Γεσιλγκόζ-Ζεγκέριους, ηγέτης του Λαϊκού Κόμματος για την Ελευθερία και τη Δημοκρατία. «Είμαι έκπληκτη. Χάνει την ευκαιρία μιας δεξιάς πολιτικής. Είναι εξαιρετικά ανεύθυνος», πρόσθεσε. Η ηγέτης του κόμματος «Κίνημα Αγροτών-Πολιτών» (BBB) Καρολάιν βαν ντερ Πλας τόνισε: «Η διακυβέρνηση της χώρας είναι κάτι διαφορετικό από την απειλή στα social media. Είναι εντελώς ανεύθυνο, απερίσκεπτο και ακατανόητο για όποιον ήλπιζε σε αλλαγή» συμπλήρωσε.
Αξίζει να σημειωθεί πως πολιτικοί αναλυτές έχουν επικρίνει τις προτάσεις του PVV, χαρακτηρίζοντάς τις ανεύθυνες ή παράνομες, ενώ κάποιοι εκτίμησαν ότι ο Βίλντερς επιδιώκει απλώς να δημιουργήσει μια κρίση προκειμένου να καταρρεύσει η κυβέρνηση. Υπενθυμίζεται ότι στις τελευταίες εκλογές του 2023 το PVV είχε κερδίσει 37 έδρες στο κοινοβούλιο σε σύνολο 150.