Στη λίστα με τους πιο «καλούς μαθητές» των δημοσιονομικών κανόνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης τοποθετεί την Ελλάδα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ανάβοντας το πράσινο φως για το προσχέδιο του κρατικού προϋπολογισμού του 2026 που περιλαμβάνει και τις μειώσεις φόρων και τα υπόλοιπα μέτρα ύψους 1,67 δισ. ευρώ που ανακοινώθηκαν στη ΔΕΘ.
Στο τμήμα του φθινοπωρινού πακέτου του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου που έδωσε σήμερα στη δημοσιότητα για την Ελλάδα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σημειώνει πως το ελληνικό δημόσιο χρέος θα συνεχίσει να μειώνεται καταγράφοντας βελτίωση και σε αυτό το πεδίο. Παρατηρεί ωστόσο πως συνεχίζουν να υφίστανται σημαντικές οικονομικές ανισορροπίες στη χώρα μας.
Στην έκθεση μεταπρογραμματικής εποπτείας για τη χώρα μας που περιλαμβάνεται στο φθινοπωρινό πακέτο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναμένει διατήρηση των πρωτογενών πλεονασμάτων, ενώ δεν διαπιστώνει κάποιο κίνδυνο στην εκπλήρωση των δανειακών μας υποχρεώσεων λόγω της μείωσης του λόγου χρέος προς ΑΕΠ, των υψηλών κρατικών ταμειακών διαθεσίμων και του χαμηλού βραχυπρόθεσμού και μακροπρόθεσμου κινδύνου στο δανειακό χαρτοφυλάκιο. Για τις ελληνικές τράπεζες εκτιμά πως η κερδοφορία τους παραμένει δυνατή, ενώ η ποιότητα των περιουσιακών τους στοιχείων βελτιώνεται.
Μείωση του χρέους – Καμπανάκια για τα κρατικά φέσια
Ειδικότερα, το 2026 η χώρα μας αναμένεται να καταγράψει για μια ακόμη χρονιά τη μεγαλύτερη μείωση του χρέους ως προς το ΑΕΠ κυρίως λόγω των υψηλών πρωτογενών πλεονασμάτων παραμένοντας όμως στα υψηλότερα επίπεδα της ΕΕ. Ο λόγος χρέους προς ΑΕΠ αναμένεται να αυξηθεί σε 14 χώρες της Ευρωζώνης. Οι χρηματοδοτικές ανάγκες της Ελλάδας αναμένεται να παραμείνουν διαχειρίσιμες, κάτω από το 10% του ΑΕΠ κάθε χρόνο την περίοδο 2025-2027 λόγω των πρόωρων αποπληρωμών των προηγούμενων ετών, ενώ την ίδια στιγμή τα ταμειακά διαθέσιμα όπως μετρούνται από τις καταθέσεις της γενικής κυβέρνησης είναι από τα υψηλότερα στην ΕΕ, φτάνοντας τα 42 δισ. ευρώ ή 16,7% του ΑΕΠ σύμφωνα με τα στοιχεία του περασμένου Ιουνίου.
Για μια ακόμη φορά η Κομισιόν βγάζει κίτρινη κάρτα στη χώρα μας για τα ληξιπρόθεσμα χρέη τα οποία αυξήθηκαν στα 626 εκατ. ευρώ τον Ιούλιο του 2025 κυρίως λόγω των χρεών των νοσοκομείων που αντιστοιχούν στο 40% του συνόλου. «Η δημιουργία της Εθνικής Κεντρικής Αρχής Προμηθειών Υγείας (ΕΚΑΠΥ) δεν έχει αποφέρει ακόμη τα αναμενόμενα αποτελέσματα, αν και αναμένεται να βοηθήσει στην αποφυγή νέων ληξιπρόθεσμων χρεών στις φαρμακευτικές και ιατρικές προμήθειες στο μέλλον», αναφέρεται στην έκθεση μεταπρογραμματικής εποπτείας. Οι ληξιπρόθεσμες συντάξεις έχουν μειωθεί ενώ σταθερά παραμένουν τα ληξιπρόθεσμα των Δήμων και των λοιπών φορέων «υποδεικνύοντας επίμονες δυσκολίες που οφείλονται εν μέρει στον μεγάλο αριθμό φορέων και δραστηριοτήτων».
Για τις ελληνικές τράπεζες εκτιμά πως η κερδοφορία τους παραμένει δυνατή, ενώ η ποιότητα των περιουσιακών τους στοιχείων βελτιώνεται. Όπως αναφέρεται στην έκθεση η κεφαλαιακή τους θέση ενισχύεται αλλά η ποιότητα παραμένει αδύναμη καθώς οι αναβαλλόμενοι φόροι αντιστοιχούν στο 38,6% των ιδίων κεφαλαίων μετά από προβλέψεις (Δεκέμβριος 2024) αν και μειωμένα σε σχέση με το 2021 (64%). Η Κομισιόν χτυπά ένα ακόμη καμπανάκι για τα «κόκκινα» δάνεια που βρίσκονται στους servicers καθώς οι ρυθμοί εξυγίανσης παραμένουν χαμηλοί.
«Η οικονομική ανάπτυξη αναμένεται να παραμείνει σταθερή παρά το ασταθές διεθνές περιβάλλον», σημειώνεται στην έκθεση μεταπρογραμματικής εποπτείας. Το πραγματικό ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 2% το πρώτο εξάμηνο του 2025 σε ετήσια βάση. Η οικονομική δραστηριότητα αναμένεται να διατηρήσει τη δυναμική της το 2026, ενισχυμένη από τα κονδύλια της ΕΕ και τα πρόσφατα ανακοινωθέντα δημοσιονομικά μέτρα, τα οποία πρόκειται να στηρίξουν την εγχώρια ζήτηση. «Παρ' όλα αυτά, για να διασφαλιστεί η πλήρης απορρόφηση των διαθέσιμων κεφαλαίων, η Ελλάδα πρέπει να επιταχύνει την εφαρμογή του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας», τονίζεται στην έκθεση.
Νέες εκθέσεις για την Ελλάδα
Την ίδια στιγμή όμως η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διαπιστώνει για μια ακόμη χρονιά «οικονομικές ανισορροπίες» και θα ετοιμάσει εντός του 2026 ειδικές εκθέσεις για αυτές. Φέτος είχε επικεντρωθεί σε δομικές ανισορροπίες της ελληνικής οικονομίας που είχαν να κάνουν με το μεγάλο έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών, την αγορά εργασίας και τα «κόκκινα δάνεια». Συνολικά διαπιστώνει «οικονομικές ανισορροπίες» σε έξι κράτη-μέλη της ΕΕ (Ελλάδα, Ιταλία, Ουγγαρία, Ολλανδία, Σλοβακία και Σουηδία) και «σημαντικές μακροοικονομικές ανισορροπίες» σε ένα (Ρουμανία).
Η κατάσταση στην Ευρώπη
Η Ελλάδα βρίσκεται στη λίστα των 12 κρατών-μελών της Ευρωζώνης που κατέθεσαν προσχέδια προϋπολογισμού, τα οποία είναι σύμφωνα με το ευρωπαϊκό δημοσιονομικό πλαίσιο μαζί με τις: Κύπρο, Εσθονία, Φινλανδία, Γαλλία, Γερμανία, Ιρλανδία, Ιταλία, Λετονία, Πορτογαλία και Σλοβακία.
Από την άλλη, κίνδυνο μη συμμόρφωσης διαπιστώνει στους προϋπολογισμούς της Ισπανίας, της Κροατίας, της Λιθουανίας και της Σλοβενίας και σημαντικούς κινδύνους στους προϋπολογισμούς της Μάλτας και της Ολλανδίας.
Ακόμη, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα εξετάσει την τήρηση των δημοσιονομικών κανόνων στη Γερμανία το έλλειμμα της οποίας αναμένεται να ξεπεράσει το 3% του ΑΕΠ το 2025, το οποίο όμως αποδίδεται στην αύξηση των αμυντικών δαπανών αλλά και της Φινλανδίας που το υπερβολικό έλλειμμα «εξηγείται μόνο εν μέρει από την αύξηση των αμυντικών δαπανών».
Επόμενο βήμα το Eurogroup
Έχοντας λάβει το πράσινο φως από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή το προσχέδιο του ελληνικού κρατικού προϋπολογισμού όπως και των υπολοίπων κρατών της Ευρωζώνης θα περάσει από την κρίση του Eurogroup, χωρίς όμως να αναμένονται σημαντικές σημειώσεις και «αστερίσκοι».
