Οι ανά τον κόσμο κεντρικές τράπεζες έχουν εισέλθει σε μια τροχιά επιθετικών αυξήσεων επιτοκίων. Ωστόσο, δεν περιμένουν όλοι ότι αυτή η προσέγγιση θα έχει διάρκεια.
Η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα είναι μεταξύ εκείνων που επιχειρούν να «δαμάσουν» τον πληθωρισμό με αυξήσεις επιτοκίων. Η Fed αύξησε το βασικό της επιτόκιο κατά 75 μονάδες βάσης στο εύρος του 1,5-1,75% τον Ιούνιο και ο πρόεδρος, Τζερόμ Πάουελ, άφησε να εννοηθεί ότι ενδέχεται να ακολουθήσει παρόμοια κίνηση τον Ιούλιο.
Οι περισσότεροι συμμετέχοντες στην αγορά αναμένουν ότι οι αυξήσεις θα συνεχιστούν τουλάχιστον μέχρι τα τέλη του επόμενου έτους. Αλλά δεν συμφωνούν όλοι με αυτό.
Μπορείς να αυξάνεις τα επιτόκια με ύφεση;
«Μπορείς όντως να προχωράς σε αυξήσεις επιτοκίων την περίοδο της ύφεσης ακόμα κι αν ο πληθωρισμός είναι υψηλός; Είναι ασυνήθιστο», σχολίασε στο CNBC ο Erik Nielsen, παγκόσμιος επικεφαλής οικονομολόγος της UniCredit. «Είναι πολύ πιθανό η Fed να καταλήξει να μειώσει τα επιτόκια κάποια στιγμή, στα τέλη του επόμενου έτους ή περίπου τότε, και να έχουμε και πάλι την ιστορία με την αντιμετώπιση της ύφεσης».
Τα σχόλιά του έρχονται εν μέσω των ολοένα και αυξανόμενων ανησυχιών ότι τόσο η οικονομία των ΗΠΑ όσο και της ευρωζώνης ενδέχεται να εισέλθουν σε ύφεση. Νωρίτερα αυτόν τον μήνα, η Παγκόσμια Τράπεζα υποβάθμισε τις προβλέψεις της για την παγκόσμια ανάπτυξη και προειδοποίησε ότι η οικονομία κινδυνεύει να εισέλθει σε φάση στασιμοπληθωρισμού που θυμίζει τη δεκαετία του 1970.
Σε ένα τέτοιο σενάριο, ορισμένοι αναλυτές εκτιμούν ότι οι συνεχιζόμενες αυξήσεις επιτοκίων το επόμενο έτος θα είναι αβάσιμες και θα απειλήσουν να πλήξουν ακόμη περισσότερο την οικονομία.
Πράγματι, ο Michael Yoshikami, ιδρυτής της Destination Wealth Management, λέει ότι θα μπορούσαμε να οδηγηθούμε σε περικοπές επιτοκίων, ήδη από φέτος.
«Ο πληθωρισμός έχει ξεφύγει αυτή τη στιγμή. Η Federal Reserve θα στείλει αυτά τα πολλαπλά, πολύ ισχυρά μηνύματα ότι θέλει να ελέγξει τον πληθωρισμό, θα βυθίσει την οικονομία σε μια αργή ανάπτυξη, σε στασιμότητα ή σε ένα περιβάλλον ύφεσης και τότε νομίζω ότι θα ξεκινήσει να μειώνει εκ νέου τα επιτόκια, αργότερα φέτος», είπε ο Yoshikami στο CNBC την Πέμπτη.
«Αν η Federal Reserve μας φέρει πιο κοντά στην ύφεση και φρενάρει τον πληθωρισμό και χρειαστεί να μειώσει λίγο τα επιτόκια για την προσαρμογή της οικονομίας, δεν νομίζω ότι αυτό είναι απαραίτητα κακό».
Αυτή η αντιστροφή, ωστόσο, δεν είναι το βασικό σενάριο της Federal Reserve.
Όταν ρωτήθηκε εάν οι ΗΠΑ θα δουν μειώσεις επιτοκίων το επόμενο έτος λόγω πιθανής ύφεσης, η Loretta Mester, πρόεδρος της Federal Reserve Bank του Cleveland, είπε την Τετάρτη: «Δεν βλέπω κάτι τέτοιο στο βασικό μου σενάριο, αλλά και πάλι, θα πρέπει να αξιολογούμε τις οικονομικές συνθήκες επί τόπου καθώς προχωράμε».
Η αξιωματούχος της Fed δεν αναμένει ότι η οικονομία των ΗΠΑ θα εισέλθει σε ύφεση - που συνήθως θεωρείται ως δύο συνεχόμενα τρίμηνα μείωσης του ΑΕΠ - αλλά βλέπει την ανάπτυξη να επιβραδύνεται φέτος.
