Ροή
Μία γερή «δόση» πορισμάτων για την πορεία και για τις δεσμεύσεις της Ελλάδας θα ανακοινώσει την προσεχή Τετάρτη η Κομισιόν. Συνδέονται με το Ευρωπαϊκό Εξάμηνο αλλά και με την 9η έκθεση Ενισχυμένης Εποπτείας το πόρισμα της οποίας θα ανακοινωθεί, με επόμενο βήμα την πολιτική του έγκριση στο Eurogroup του Μαρτίου. Για να αρχίσει αμέσως μετά το καθολικό Πάσχα (4/4) η επόμενη αξιολόγηση της χώρας που συνδέεται και με πακέτο παρεμβάσεων στο χρέος.
Αύξηση δημοσίου και ιδιωτικού χρέους, διεύρυνση του ελλείμματος στο ισοζύγιο εξωτερικών πληρωμών, πιέσεις στο πεδίο της απασχόλησης (ειδικά στον τουρισμό) - παρά τη συγκράτηση της ανεργίας - αλλά και ανάγκη τόνωσης των επενδύσεων (ούτως ώστε να στηριχθεί το ΑΕΠ), αναμένεται να διαπιστώνει το ένα από τα πορίσματα της Κομισιόν που θα δοθεί στη δημοσιότητα την επόμενη Τετάρτη και θα αφορά τις μεγάλες μακροοικονομικές ανισορροπίες που αντιμετωπίζει η Ελλάδα.
Η εν λόγω έκθεση για τον Μηχανισμό Προειδοποίησης (AMR) είναι μέρος του «πακέτου» ανακοινώσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το Ευρωπαϊκό Εξάμηνο. Με την Ελλάδα να ελέγχεται (όπως και ακόμη 11 κράτη), για υπερβολικές μακροοικονομικές ανισορροπίες (σ.σ. τις οποίες έχει κληρονομήσει από το παρελθόν των μνημονίων) που επιτάσσουν ειδικό καθεστώς παρακολούθησης. Όχι μόνο του προϋπολογισμού και των μέτρων στήριξης αλλά και επιπλέον τομέων της οικονομίας που θεωρείται πως αντιμετωπίζουν προκλήσεις.
Η 9η έκθεση Ενισχυμένης Εποπτείας
Ειδικά για την Ελλάδα θα γίνουν και παράλληλα αποκαλυπτήρια της 9ης έκθεσης αξιολόγησης της χώρας σε καθεστώς ενισχυμένης εποπτείας. Το πόρισμα αναμένεται να είναι θετικό, καθρεφτίζοντας επαρκή πρόοδο - δεδομένων των περιορισμών που προκαλεί η υγειονομική κρίση.
Στο δημοσιονομικό επίπεδο, όπου ισχύει η ρήτρα γενικής διαφυγής, θα διαπιστώνονται τα μέτρα στήριξης που έχει λάβει η χώρα με την Κομισιόν να έχει ήδη ανακοινώσει ότι τα θεωρεί αποτελεσματικά για διατήρηση της βιωσιμότητας των επιχειρήσεων και των θέσεων απασχόλησης. Αυτή η έκθεση δεν θα έχει ανάλυση βιωσιμότητας χρέους.
Διαμορφώνεται και το νέο χρονοδιάγραμμα δεσμεύσεων της χώρας αναφορικά με την υλοποίηση των υποχρεώσεων της στο τραπεζικό πεδίο, την αποπληρωμή των ληξιπρόθεσμων οφειλών του Κράτους προς ιδιώτες, την επικαιροποίηση των αντικειμενικών αξιών και σε ανάλογες προσαρμογές που πρέπει να γίνουν στον ΕΝΦΙΑ, στην πρόοδο αναφορικά με τις ιδιωτικοποιήσεις και σε διάφορες άλλες μεταρρυθμίσεις.
Η εν λόγω αξιολόγηση δεν συνδέεται με πακέτο παρεμβάσεων στο χρέος. Παρόλα αυτά, αποτελεί ένα σημαντικό έγγραφο αναφορικά με το πώς βλέπουν την Ελλάδα οι θεσμοί και οι αγορές.
Αναμένεται πολιτικά να εγκριθεί στο Eurogroup του Μαρτίου. Μαζί με το πακέτο του ευρωπαϊκού εξαμήνου.
Στην ίδια σύνοδο, άλλωστε, αναμένεται να παρουσιάσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και την πρότασή της για το πώς θα γίνει πολύ πιο οργανωμένα και σε μηνιαία βάση η παρακολούθηση των μέτρων στήριξης και των τριγμών που αντιμετωπίζουν οι οικονομίες των κρατών μελών λόγω της πανδημίας.
Τα σχέδιο ανάκαμψης
Οι διπλές αυτές ανακοινώσεις της προσεχούς Τετάρτης για την ελληνική οικονομία έρχονται σε μία συγκυρία ολοκλήρωσης των επόμενων βημάτων στο πεδίο του Σχεδίου Ανάκαμψης. Το Σχέδιο συνεχίζει να αποτελεί αντικείμενο διαπραγμάτευσης με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία έχει ωστόσο αποδώσει τα εύσημα στην Ελληνική Κυβέρνηση για την πολύ μεγάλη ωριμότητα στην προετοιμασία του.
Η διασφάλιση της επιτυχίας του θεωρείται σημαντική για το επόμενο στάδιο εξόδου από την πανδημία. Με έναν επιταχυνόμενο ρυθμό ανάπτυξης ο οποίος θα μπορέσει να απορροφήσει τους κραδασμούς που δημιουργήθηκαν - και συνεχίζουν να προκαλούνται - τόσο στην πραγματική οικονομία, όσο και στα δημόσια οικονομικά.
Χθες το Reuters σε ρεπορτάζ για έκθεση του IIF περιγράφει μία τεράστια έκρηξη δημόσιου και ιδιωτικού χρέους στην Ελλάδα, την 3η υψηλότερη παγκοσμίως. Κυρίως λόγω της ύφεσης και των μέτρων στήριξης.
Η ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής φέτος έχει μία επιπλέον σημασία. Το Ευρωπαϊκό Εξάμηνο σε ένα μεγάλο βαθμό συνδυάζεται με τη νέα παρακολούθηση οποία χτίζεται στο πλαίσιο των Σχεδίων Ανάκαμψης των κρατών - μελών που πρέπει να κατατεθούν έως το τέλος Απριλίου, ενσωματώνοντας και τις περισσότερες από τις συστάσεις που απευθύνει στα κράτη μέλη για να αντιμετωπίσουν τις διαρθρωτικές και τις μακροοικονομικές τους ανισορροπίες.
Οι ανακοινώσεις έρχονται όμως και σε μία περίοδο κατά την οποία σε ευρωπαϊκό επίπεδο έχουν αρχίσει να μπαίνουν οι βάσεις για πιθανές αλλαγές στους δημοσιονομικούς κανόνες. Με την μία από τις προτάσεις να περιλαμβάνει τη σύνδεση του δικαιώματος που θα έχουν τα κράτη-μέλη στο μέλλον για δαπάνες στήριξης της οικονομίας με τις αναπτυξιακές τους δυνατότητες και με πιθανές εξαιρέσεις για συγκεκριμένες επενδύσεις.
Παράλληλα εισέρχεται σιγά-σιγά στο τραπέζι των διαβουλεύσεων (με επόμενο ορόσημο τον Απρίλιο), το ζήτημα της νέας γενιάς μέτρων στήριξης. Τα οποία θα είναι πιο στοχευμένα (ειδικά για τον επιχειρηματικό κόσμο). Προτείνεται να στηρίζουν χρηματοδοτικά επιχειρήσεις οι οποίες έχουν πρόβλημα ρευστότητας, αλλά εφόσον διασφαλίζεται ότι είναι βιώσιμες .
Από τον προηγούμενο Νοέμβριο, στο πρώτο πακέτο συστάσεών της για το Ευρωπαϊκό Εξάμηνο, η Επιτροπή είχε επισημάνει πως «δεδομένου του επιπέδου του δημόσιου χρέους της Ελλάδας πριν από το ξέσπασμα της πανδημίας COVID-19, είναι σημαντικό για την Ελλάδα να διασφαλίσει ότι, όταν λαμβάνει υποστηρικτικά δημοσιονομικά μέτρα, διατηρείται η μεσοπρόθεσμη δημοσιονομική βιωσιμότητα. Η Ελλάδα καλείται να επανεξετάζει τακτικά τη χρήση, την αποτελεσματικότητα και την επάρκεια των μέτρων στήριξης και να είναι έτοιμη να τα προσαρμόσει ανάλογα με τις μεταβαλλόμενες συνθήκες». Επισήμαινε επίσης πως η Ελλάδα εισήλθε στην κρίση COVID-19 με ευπάθειες που συνδέονται με το δημόσιο χρέος, τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια παλαιού τύπου, την εξωτερική εξισορρόπηση, την ανεργία και τη χαμηλή δυνητική ανάπτυξη. Με την κρίση, οι δείκτες χρέους, η ανεργία καθώς και τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια είναι πιθανό να αυξηθούν.
