«H τεχνολογία και ο τρόπος που την προσεγγίζουμε δεν είναι αυτοσκοπός, αλλά ένα μέσο για να λύσουμε την όποια επιχειρηματική πρόκληση» αναφέρει ο κ. Γιώργος Κολλιδάς, Partner και Technology Leader της PwC Ελλάδος σε συνέντευξή του στο Insider.gr, αναλύοντας τον μετασχηματισμό της PwC σε ένα Technology Powerhouse με διεθνές αποτύπωμα.
Μιλώντας για τα περιφερειακά γραφεία καινοτομίας που έχει συστήσει η εταιρεία σε Πάτρα, Ιωάννινα και Βόλο, εξηγεί τον ρόλο τους κι επισημαίνει το πώς ενισχύουν τις τοπικές κοινωνίες, μέσα από την καλλιέργεια δεξιοτήτων και την ενίσχυση ευκαιριών απασχόλησης.
Επιπλέον, ο tech leader της PwC εξηγεί το πώς η τεχνολογία μπορεί να συρρικνώσει το «time to value», επιταχύνοντας την επίτευξη επιχειρηματικών στόχων και επισημαίνει ως ειδοποιό διαφορά της PwC έναντι του ανταγωνισμού το end-to-end delivery, την συμβολή της δηλαδή από την στρατηγική μέχρι και την υλοποίηση μιας λύσης και την συνέργεια του Business Consulting με το Technology Powerhouse, σε οποιασδήποτε κλίμακας έργο.
Τέλος μιλά για την τεχνητή νοημοσύνη τονίζοντας ότι οι σχετικές επενδύσεις της PwC ξεπερνούν το 1 δισ. δολάρια καθώς έχει αναπτύξει τα δικά της LLMs και Agents για φορολογικές, ελεγκτικές και νομικές υπηρεσίες, ενώ εστιάζει και σε ό,τι πιο σύγχρονο υπάρχει στον τομέα, αξιοποιώντας και λύσεις μεγάλων παικτών της αγοράς, όπως οι Microsoft και Google.
Όσο για την διείσδυση της χρήσης της ΤΝ στις επιχειρήσεις, σημειώνει ότι πολλές επιχειρήσεις σήμερα αντιλαμβάνονται την ανάγκη αξιοποίησής της, χωρίς να έχουν υλοποιήσει όμως το «Scalable AI», που θα κάνει την διαφορά.
-Η PwC είχε καθιερωθεί στη συνείδηση των επιχειρήσεων ως εταιρεία συμβούλων με βασικές δραστηριότητες σε Audit και Tax. Εδώ και αρκετό καιρό ωστόσο, έχει στραφεί στην τεχνολογία και έχει μετατραπεί σε ένα Technology Powerhouse με διεθνές αποτύπωμα. Πώς συνέβη αυτή η στροφή;
Πράγματι, η αγορά έτσι μας γνωρίζει τα τελευταία 100 χρόνια, ωστόσο εμείς οφείλουμε να συμβαδίσουμε με τις αλλαγές που πραγματοποιούνται διεθνώς. Υπό αυτό το πρίσμα τα τελευταία χρόνια, τόσο διεθνώς όσο και σε τοπικό επίπεδο, έχουμε κάνει μια μεγάλη επένδυση στο χώρο της τεχνολογίας, έχουμε ενισχύσει την ομάδα μας, με στόχο να διαμορφώσουμε τις εξελίξεις στην αγορά σε σχέση με την τεχνολογία.
Για εμάς, η τεχνολογία και ο τρόπος που την προσεγγίζουμε δεν είναι αυτοσκοπός. Πάντα θεωρούμε ότι υπάρχει μια επιχειρηματική πρόκληση στην οποία καλούμαστε να απαντήσουμε και να βρούμε μια λύση. Για το λόγο αυτό φτιάξαμε μια ομάδα, ένα Technology Powerhouse, το οποίο είναι συνδεδεμένο με την ευρύτερη ατζέντα της PwC στο Business Consulting, ώστε μαζί με τους επιχειρηματικούς συμβούλους να μπορούμε να κατανοούμε τα επιχειρηματικά ζητήματα ή προκλήσεις που καλείται να λύσει η τεχνολογία σε κάθε πελάτη και σε κάθε κλάδο.
Μπορεί η πρόκληση αυτή να αφορά μια συναλλαγή Μ&Α, την αυτοματοποίηση διαδικασιών/υπηρεσιών με την χρήση της τεχνητής νοημοσύνης, μπορεί ακόμα και να αφορά στο επιχειρηματικό άνοιγμα σε μια καινούργια αγορά. Παίρνουμε λοιπόν το όποιο business context και προσπαθούμε να δούμε πώς η τεχνολογία μπορεί να συρρικνώσει το «time to value» επιταχύνοντας την επίτευξη των ανάλογων επιχειρηματικών στόχων.
-Πότε έγινε αυτή η στροφή και αρχίσατε να επενδύετε στον τομέα αυτό, να χτίζετε αυτή την ομάδα που λέτε; Και πόσα άτομα αριθμεί σήμερα;
Η PwC διεθνώς επενδύει στο χώρο της τεχνολογίας και εμείς με τη σειρά μας ακολουθούμε τις διεθνείς τάσεις και την αγορά, αντιλαμβανόμενοι πως η τεχνολογία επιδρά στην κοινωνία, στον άνθρωπο και στις επιχειρήσεις.
Σήμερα η ομάδα μας έχει 600 άτομα, τα οποία καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα ειδικοτήτων ώστε να μπορούμε να παρέχουμε ολοκληρωμένες λύσεις. Αυτό που μας διαφοροποιεί είναι ότι η PwC ως πρωτοπόρος στο business consulting και σε συνάρτηση με την ομάδα τεχνολογίας, είναι σε θέση να παράγει αξία με όχημα την ψηφιακή εξέλιξη για οποιονδήποτε πελάτη.
-Μιας και το αναφέρατε, ποιο είναι το δικό σας συγκριτικό πλεονέκτημα έναντι του ανταγωνισμού;
Αυτό που μας διαφοροποιεί είναι το end-to-end delivery, ότι πηγαίνουμε από την στρατηγική μέχρι και την υλοποίηση μιας λύσης σε οποιασδήποτε κλίμακας έργα. Αν δούμε τον ανταγωνισμό θα διαπιστώσουμε κάποιους πολύ δυνατούς συμβούλους στην στρατηγική, integrators στην υλοποίηση enterprise συστημάτων, όπως ένα ERP, ένα CRM, ή μια εξατομικευμένη εφαρμογή, άλλους που ειδικεύονται στο cyber ή στο data και AI. Εμείς έχουμε χτίσει μια ομάδα τεχνολόγων, οι οποίοι ξεκινούν από την στρατηγική και πηγαίνουν όλο τον δρόμο μέχρι την υλοποίηση.
Το πλεονέκτημα μας είναι η συνέργεια του Business Consulting με το Technology Powerhouse, αποτελώντας ένα ολοκληρωμένο one-stop όπου μαζί με τον πελάτη μπορούμε να σχεδιάσουμε μια λύση, η οποία ακολουθεί το επιχειρηματικό του όραμα, και στη συνέχεια να την υλοποιήσουμε και εξελίξουμε σε βάθος χρόνου, ώστε να λάβει όλα τα προσδοκώμενα οφέλη.
-Είπατε ότι η ομάδα έχει φτάσει τα 600 άτομα μέσα σε λίγα χρόνια. Πώς καταφέρνετε να διατηρήσετε την ποιότητα, τη συνοχή και τη στρατηγική κουλτούρα με τέτοια ραγδαία ανάπτυξη;
Πράγματι η ομάδα έχει δεκαπλασιαστεί μέσα στα τελευταία χρόνια, και αυτό σίγουρα ήταν μια πρόκληση. Ο τρόπος που επιλέξαμε να αναπτυχθούμε ήταν να επενδύσουμε προσεκτικά, με πολύ στοχευμένο recruitment στην αρχή, σε έναν πυρήνα 80–90 senior ανθρώπων, οι οποίοι θα ήταν ικανοί να σηκώσουν το βάρος του «scalability». Εντοπίσαμε κόσμο που ταίριαζε στην κουλτούρα μας και μπορούσε να είναι μέρος του οράματός μας και στη συνέχεια αυτοί ανέλαβαν την περαιτέρω επέκτασή του τμήματος, ώστε να υπάρχει συνοχή και συνεκτικότητα.
-Το Technology Powerhouse πλαισιώνουν ωστόσο και περιφερειακά γραφεία καινοτομίας που έχετε δημιουργήσει σε Πάτρα, Ιωάννινα και Βόλο. Ποιος είναι ο ρόλος τους και πώς συμβάλλουν στην ανάπτυξη ταλέντου και τεχνογνωσίας;
Η δημιουργία αυτών των γραφείων αποτελεί έναν βασικό πυλώνα της στρατηγικής και ανάπτυξης μας. Δημιουργούμε περιφερειακά «Satellite» γραφεία σε στρατηγικούς κόμβους που ενισχύουν τις τοπικές κοινωνίες, συνδυάζοντας την καλλιέργεια δεξιοτήτων και την ενίσχυση ευκαιριών απασχόλησης με πρόσβαση σε διεθνή έργα, χωρίς μετεγκατάσταση. Τα γραφεία αξιοποιούν το πλούσιο ταλέντο της περιφέρειας — είτε πρόκειται για μόνιμους κατοίκους είτε για φοιτητές — φέρνοντας την PwC κοντά τους αντί να μετακινηθούν οι ίδιοι στην Αθήνα.
Ξεκινήσαμε από την Πάτρα όπου και δημιουργήσαμε ένα Tech & Innovation Hub. Στόχος ήταν να βρεθούμε κοντά στο πανεπιστήμιο και να αξιοποιήσουμε όλο το R&D και το intellectual property που υπάρχει εκεί και μέχρι τότε έμενε εντός των εργαστηρίων, χωρίς να συνδέεται με την αγορά.
Παράλληλα, σε συνεργασία και με τα νεοφυή οικοσυστήματα αποφασίσαμε να αναλάβουμε τον ρόλο του accelerator στην ανάπτυξη τους. Για να σας φέρω ένα παράδειγμα, υπήρξε κάποια στιγμή ένας πελάτης μας από τον χώρο της ενέργειας στον οποίο έπρεπε να εφαρμόσουμε μια λύση τεχνητής νοημοσύνης. Μιλήσαμε με το Πανεπιστήμιο ώστε να αξιοποιήσουμε δεδομένα έρευνας που είχε γίνει σε συγκεκριμένα εργαστήρια, εντοπίσαμε δύο startups από την Πάτρα, οι οποίες είχαν κάνει σχετικές υλοποιήσεις και διοργανώσαμε στο γραφείο της Πάτρας ένα διήμερο innovation workshop. Εκεί, όλοι μαζί, καθηγητές του Πανεπιστημίου, startups, τεχνολόγοι της PwC και ο πελάτης προχωρήσαμε σε solution blueprinting. Ήταν κάτι που δούλεψε πάρα πολύ καλά και το οποίο συνεχίζουμε να κάνουμε.
Το κάθε γραφείο για εμάς έχει έναν συγκεκριμένο σκοπό. Το γραφείο του Βόλου, που ανοίξαμε σε συνεργασία με τη Microsoft πρόσφατα, είναι ένα Microsoft Excellence Center, χτίζει, δηλαδή, επαγγελματίες πληροφορικής σε τεχνολογίες της Microsoft, ενώ η επιλογή της περιοχής τη Θεσσαλίας έγινε και με κριτήρια κοινωνικού χαρακτήρα. Στα Ιωάννινα από την άλλη, έχουμε δημιουργήσει ένα άλλο Digital Hub που επικεντρώνεται στα Data και AI.
-Ας περάσουμε τώρα στην Τεχνητή Νοημοσύνη, η οποία αναδεικνύεται σε κρίσιμο εργαλείο του επιχειρηματικού μετασχηματισμού. Πώς την αξιοποιείτε στην PwC Ελλάδας;
Έχουμε επενδύσει εσωτερικά πάνω από 1 δισ. δολάρια σε ό,τι πιο σύγχρονο υπάρχει στην AI. Διαθέτουμε δικά μας LLMs και Agents για φορολογικές, ελεγκτικές και νομικές υπηρεσίες και αξιοποιούμε εργαλεία άλλων παικτών της αγοράς, όπως της Microsoft και Google.
Έχουμε μια εξειδικευμένη ομάδα που ασχολείται με την τεχνητή νοημοσύνη. Ωστόσο η ομάδα αυτή, εντάσσεται στις ευρύτερες ομάδες των επιχειρηματικών συμβούλων, καθώς θεωρούμε ότι η τεχνητή νοημοσύνη από μόνη της δεν αποτελεί λύση τεχνολογίας αλλά εργαλείο επίλυσης μιας επιχειρηματικής πρόκλησης η όχημα επιτάχυνσης της στρατηγικής των πελατών μας.
Εντάσσοντας την ομάδα των data scientists σε αυτή των επιχειρηματικών συμβούλων, την τροφοδοτούμε με industry expertise, ώστε να μπορούν να κατανοήσουν καλύτερα τις διαφορετικές ανάγκες κάθε κλάδου (banking, ενέργεια, δημόσια διοίκηση, shipping κ.α.) και να υλοποιήσουν τη λύση σε συνεργασία με τις ομάδες τεχνολογίας.
-Δεδομένου του εύρους του πελατολογίου σας, σε ποιους επιχειρηματικούς τομείς βλέπετε τη μεγαλύτερη ζήτηση για end-to-end ψηφιακές λύσεις και για AI;
Πιστεύω ότι όλη η αγορά -μεγάλες και οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις- αντιλαμβάνεται την ανάγκη αξιοποίησης της τεχνητής νοημοσύνης, ιδίως στον χρηματοπιστωτικό τομέα και στην ενέργεια, έχοντας αρχίσει να εφαρμόζουν συγκεκριμένα AI use cases. Ωστόσο, αυτό που δεν έχει υλοποιηθεί ακόμα είναι το «Scalable AI», δηλαδή ένας οργανισμός να έχει δημιουργήσει ένα Agentic περιβάλλον, το οποίο διατρέχει ολοκληρωτικά μια οργανωτική δομή ή το σύνολο μιας λειτουργικής περιοχής. Κι αυτό γιατί, ενώ υπάρχει η ιδέα, οι αλγόριθμοι, το απαιτούμενο «data science» δεν υπάρχει ακόμα η υποδομή — το πλήθος των δεδομένων, στο επιθυμητό επίπεδο ποιότητα και «at scale» — που χρειάζεται το AI να λειτουργήσει.
Άρα καλώς κάνουν οι επιχειρήσεις και πειραματίζονται με κάποια μικρά AI use cases που θα φέρουν μια αλλαγή στην επιχείρηση αλλά ταυτόχρονα θα πρέπει να κοιτάξουν και πίσω τις υποδομές τους, ώστε να σιγουρευτούν ότι τα δεδομένα τους είναι διαθέσιμα, για να μπορέσουν να πάνε στην επόμενη ημέρα.
-Ως PwC δηλώνετε technology agnostic;
Λαμβάνουμε πάντα υπόψη μας τις υφιστάμενες στρατηγικές επενδύσεις και τις υλοποιήσεις του κάθε πελάτη, ώστε η πρόταση - λύση που θα προτείνουμε να συνάδει με την τρέχουσα πορεία και τους στόχους του. Παράλληλα, στο κομμάτι των πλατφορμών και της κυβερνοασφάλειας έχουμε χτίσει εξειδικευμένο προσωπικό με τεχνικές ικανότητες σε λύσεις μεγάλων παικτών τεχνολογίας (Microsoft, AWS, Google, Salesforce κ.ά) καλύπτοντας την απαίτηση των πελατών μας για «vertical expertise», προϋπόθεση για να προχωρήσει ο ψηφιακός τους μετασχηματισμός.
Ωστόσο, όταν αναλαμβάνουμε έργα στρατηγικής, το «agnostic mindset» είναι απαραίτητο: αξιολογούμε όλα τα διαθέσιμα τεχνολογικά οικοσυστήματα και προτείνουμε αυτά που ταιριάζουν καλύτερα στις επιχειρηματικές ανάγκες του εκάστοτε πελάτη.
-Για το άμεσο μέλλον, πώς βλέπετε να αναδιαμορφώνεται ο χώρος σας από τις τεχνολογικές εξελίξεις;
Εκτιμώ ότι στον κλάδο των Professional Services, κάθε υπηρεσία ή λύση—είτε ελεγκτική, είτε συμβουλευτική—θα πρέπει να είναι πλήρως υποστηριζόμενη από AI και ψηφιακά εργαλεία, εάν θέλει να ανταποκρίνεται στις εξελίξεις και συνεχώς αυξανόμενες απαιτήσεις της αγοράς. Αυτό σημαίνει ότι και εμείς θα έχουμε μετασχηματιστεί ως οργανισμός, έχοντας υιοθετήσει πλήρως την τεχνολογία και έχει μετεξελιχθεί σε μια εταιρία τεχνολογίας η οποία παρέχει συμβουλευτικές και ελεγκτικές υπηρεσίες.
